«Είμαι βέβαιος ότι με την ευχήν του Θεού, με την προσπάθειαν υμών και προπαντός με την βοήθειαν του λαού, θα επιτευχθή ταχέως η οργάνωσις Κράτους Δικαίου, μιας αληθούς και υγιούς δημοκρατίας», είπε στον ελληνικό λαό στις 26 Απριλίου του 1967 ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ, αμέσως μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, αναφερόμενος στο νέο καθεστώς της χούντας των συνταγματαρχών. Ένα καθεστώς που ο ίδιος επικύρωσε ορκίζοντας την κυβέρνησή του.
Λίγους μήνες μετά, εγκατέλειψε την προσπάθεια που έκανε για τη δημιουργία αντικινήματος, αφού ο στρατός ήταν με το μέρος της χούντας, και εν συνεχεία εγκατέλειψε και τη χώρα. Μέχρι το 1973 συνέχισε να βάζει στην τσέπη του τη βασιλική επιχορήγηση και μάλιστα όταν στις 13 Αυγούστου του 1968 ο Γ. Παπαδόπουλος βγήκε ζωντανός από την αποτυχημένη προσπάθεια δολοφονίας που έκανε εναντίον του ο Αλέκος Παναγούλης, ο Κωνσταντίνος του έστειλε τηλεγράφημα για να του πει συγχαρητήρια που κατάφερε να διασωθεί.
Κάψιμο εγκεφάλου έτος 2023, μέρος Α’
Τις τελευταίες ημέρες κατακλυζόμαστε και πάλι από βασιλιάδες και πρίγκιπες. Ο τέως πρίγκιπας Χάρι έχει αναστατώσει για τα καλά τη βρετανική μοναρχία, η Κέιτ φωτογραφίζεται άβαφη και θλιμμένη μετά την κυκλοφορία του βιβλίου Spare, ο Έλληνας που δεν έχει να αγοράσει αγαθά ούτε από το καλάθι του νοικοκυριού φωνάζει ότι ο βασιλιάς του πρέπει να κηδευτεί δημοσία δαπάνη σαν αρχηγός κράτους (ορίστε;), τα ελληνικά κανάλια ασχολούνται με το ποιοι royals θα έρθουν από άλλες χώρες, έχοντας αραδιάσει όλα τα πρωτόκολλα 45 χιλιάδες φορές, ο Ζαμπούνης έχει ξανανιώσει και ο Ζούλιας φωνάζει στο instagram ότι ο Κωνσταντίνος πρέπει να κηδευτεί ως αρχηγός κράτους.
Έξω από τη Μητρόπολη ακούγονται από συγκεντρωμένους συνθήματα όπως “Ζήτω ο βασιλιάς”, τα οποία συνοδεύονται από τον εθνικό μας ύμνο. Εν τω μεταξύ, όλη αυτή την εβδομάδα που πέρασε, είχα κολλήσει γρίπη Β και πίστευα ότι βλέπω εφιάλτες από την εξάντληση και τα φάρμακα, αδυνατούσα να πιστέψω ότι όλα αυτά συμβαίνουν δίπλα μου.
Ο Πρωθυπουργός μας έδωσε την ευχή του για το λαϊκό αυτό προσκύνημα, υπουργοί και βουλευτές της ΝΔ εμφανίστηκαν στην κηδεία καμαρωτοί κονιόρδοι, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μαζί με τους 12 συνοδικούς μητροπολίτες αποκάλεσαν τον μακαρίτη «Βασιλέα ημών γενόμενο» και τα εγχώρια ταμπλόιντς ανεβάζουν ακόμα και αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, άρθρα για τα συνολάκια στην κηδεία, για τις απουσίες και τις παρουσίες και οτιδήποτε μπορούν να σκεφτούν για να δώσουν ψεύτικη λάμψη και κύρος στην έκπτωτη ελληνική μοναρχία.
Αλλά δεν είναι μόνο τα δικά μας. Και μπορεί τα παγκόσμια ταμπλόιντς να είχαν στραφεί αποκλειστικά στα άπλυτα του Χάρι το τελευταίο διάστημα, αλλά οι μοναρχίες δεν είναι τίποτε άλλο από μια επίδειξη ισχύος (και των οικονομικών απολαβών που τη συνοδεύουν), ακόμα και ανάμεσα στα μέλη τους. Στην περίπτωσή του, δεν χρειάζεται διδακτορικό στην ψυχολογία ή την ανθρωπολογία για να δει κανείς ότι οι συγκρούσεις με την οικογένειά του μπορεί να οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι δεν είναι ο μεγαλύτερος αδερφός του. Η μοίρα του δευτερότοκου γιου και του αποκλεισμού του σε μεγάλο βαθμό από τη διαδοχή του θρόνου είναι γραμμένη στον ίδιο τον τίτλο του βιβλίου του: Spare (Εφεδρικός).
Ναι, ο Χάρι είναι ο παραπονεμένος δεύτερος γιος που έχει αποκλειστεί από την πραγματική βασιλική εξουσία αλλά η βρετανική μοναρχία δεν είναι η μόνη που κλονίζεται από διαμάχες, από τους μη κληρονόμους, μέχρι το στέμμα. Και πολλές από αυτές τις διαμάχες αποδεικνύουν πόσο οπισθοδρομικός, ρατσιστικός, μη αξιοκρατικός, άχρηστος και πολλές φορές επικίνδυνος για την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους είναι αυτός ο θεσμός.
Κάψιμο εγκεφάλου έτος 2023, η συνέχεια
Πριν λίγες μέρες, στη Σουηδία, ο βασιλιάς Carl XVI Gustav δημιούργησε μια διαμάχη όταν σε μια συνέντευξή του ανέφερε ότι η απόφαση να επιτραπεί στις γυναίκες κληρονόμους να συμπεριληφθούν στη γραμμή διαδοχής του θρόνου ήταν «άδικη». Αυτή η αλλαγή, που έγινε πριν από περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, έριξε τον μοναχογιό και δευτερότοκο παιδί του Γκούσταβ από την κορυφή της γραμμής διαδοχής. Μόλις επτά μηνών εκείνη την εποχή, ο πρίγκιπας Καρλ Φίλιππος ήταν ο πρώτος στη σειρά για να γίνει βασιλιάς, μπροστά από τη μεγαλύτερη αδελφή του Βικτώρια, η οποία στη συνέχεια έγινε πριγκίπισσα του διαδόχου. «Είναι δύσκολο να υπάρχουν νόμοι που λειτουργούν αναδρομικά. Δεν φαίνεται σοφό», είπε ο βασιλιάς στο ντοκιμαντέρ.
Προσπάθησε να προλάβει τα αρνητικά σχόλια με μια επίσημη δήλωσή του αμέσως μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ, λέγοντας ότι δεν σκόπευε να επικρίνει τη διαδοχή των γυναικών στον θρόνο ή την ίδια τη Βικτώρια. Δεν κατάφερε και πολλά. Αυτό είναι ένα μόνο από τα πρόσφατα γεγονότα που έχουν προκαλέσει συζήτηση σχετικά με τη μοναρχία ως θεσμό στη Σκανδιναβία.
Η βασίλισσα Margrethe II της Δανίας, η μακροβιότερη βασίλισσα στον κόσμο, αποφάσισε τον Σεπτέμβριο του 2021 να υποβιβάσει τα τέσσερα παιδιά του δεύτερου γιου της, πρίγκιπα Joachim, αφαιρώντας τους τους βασιλικούς τίτλους. Δηλαδή κάθε πρίγκιπας και πριγκίπισσα έγιναν κόμης και κοντέσα αντίστοιχα. Ενώ αυτή η απόφαση είχε συζητηθεί από καιρό στη βασιλική οικογένεια, η επίσημη ανακοίνωση προκάλεσε έκπληξη. Ο πρίγκιπας Joachim είπε ότι του δόθηκε προθεσμία πέντε ημερών για να μοιραστεί τα νέα με τα παιδιά του, τα οποία, όπως είπε «τέθηκαν σε μια κατάσταση που δεν καταλαβαίνουν». Α, μωρέ τα καημένα. Φαντάζομαι ότι θα ήταν πολύ δύσκολο, όχι όπως για τα παιδάκια που μπαίνουν νύχτα σε μία βάρκα εγκαταλείποντας τη χώρα τους για να σωθούν χωρίς να ξέρουν πού πάνε, πού θα καταλήξουν και γιατί συμβαίνει όλο αυτό.
Τον Νοέμβριο, ήταν η σειρά της Νορβηγίας. Η πριγκίπισσα Märtha Louise, δευτερότοκη κόρη του Harald V, του βασιλιά της Νορβηγίας, ανακοίνωσε ότι παραιτείται από τα βασιλικά καθήκοντα. Η απόφασή της σήμαινε ότι δεν θα εργαζόταν πλέον για τον Βασιλικό Οίκο και δεν θα μπορούσε να υπηρετήσει ως βασιλικός προστάτης οργανώσεων. Σε ένα βίντεο που δημοσίευσε στον λογαριασμό της στο Instagram, δήλωσε ότι η απόφαση ελήφθη «μετά από μια περίοδο πολλών ερωτήσεων» σχετικά με τον ρόλο τον δικό της και του αρραβωνιαστικού της Ντούρεκ Βερέτ, ενός αυτοαποκαλούμενου «σαμάνου έκτης γενιάς».
Ο Βερέτ βγάζει τα προς το ζην -μεταξύ άλλων- δίνοντας μαθήματα στη Σχολή Σαμάνων πάνω σε θέματα όπως: “Ξόρκια που σας εμποδίζουν να εκδηλώνεστε”, έχει βγάλει στην αγορά έναντι 220 δολαρίων ένα “Spirit Optimizer” που υπόσχεται να καθαρίσει την ενεργειακή στασιμότητα και να διώξει την αρνητική ενέργεια και έχει χαρακτηριστεί τσαρλατάνος και συνωμοσιολόγος. Έχει πει και το καταπληκτικό «ο καρκίνος είναι επιλογή». Διαμάντι. Πιο διαμάντι και από τα διαμάντια του στέμματος, τι να λέμε. Πολύ άτυχη η Νορβηγία που δεν θα γίνει βασιλιάς της μια μέρα.
Θέλετε να πάμε πιο μακριά να δούμε όμορφες μοναρχίες, όμορφα να καίγονται (και μαζί να καιγόμαστε κι εμείς); Άντε, να πάμε. Ο Jefri Bolkiah, ο νεότερος αδερφός του σουλτάνου του Μπρουνέι, κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση δισεκατομμυρίων δολαρίων από το επενδυτικό ταμείο της χώρας. Στη συνέχεια έχασε μια δίκη 21 εκατομμυρίων δολαρίων εναντίον των πρώην οικονομικών συμβούλων του και αποκαλύφθηκε ότι είχε παραγγείλει αγάλματα που απεικονίζουν τον ίδιο και την πρώην βοηθό και αρραβωνιαστικιά του να κάνουν σεξ. Μερακλήδες.
Σε μια υπόθεση απάτης ενεπλάκη και η πριγκίπισσα Cristina της Ισπανίας, η οποία είναι μεγαλύτερη από τον αδελφό της, βασιλιά Φελίπε της Ισπανίας, αλλά βρίσκεται πιο μακριά από τον θρόνο χάρη στους κανόνες πατριαρχικής διαδοχής της χώρας. Έχασε έναν από τους βασιλικούς τίτλους της και κατασχέθηκε η βασιλική της έπαυλη μετά την κατηγορία της φορολογικής απάτης το 2015. Αν και τελικά αθωώθηκε για ποινικές κατηγορίες, ο πρώην σύζυγός της καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης έξι ετών για υπεξαίρεση και απάτη και στην Cristina επιβλήθηκε πρόστιμο 265.000 ευρώ για εν αγνοία της όφελος.
Αυτό που αποκαλύπτουν όλα αυτά τα παιχνίδια των θρόνων είναι ότι όσο κι αν προσπαθεί μια μοναρχία να δημιουργήσει μια ψευδαίσθηση νεωτερικότητας, οι κανόνες της παραμένουν απαρχαιωμένοι, ωφελούν μόνο τους ισχυρούς, είναι οικονομικό βάρος στον πολίτη και σε πολλές περιπτώσεις καταπατούν ανθρώπινα δικαιώματα που έχουν κερδηθεί με κόπο. Και κάπου εδώ, το φτωχό μου το μυαλό, σκέφτεται όταν κοιτάζει τις εικόνες του λαϊκού προσκυνήματος στο φέρετρο του Κωνσταντίνου: «Όλοι εσείς που έχετε τρέξει με τα τσαρούχια σας και τις σημαίες σας και τις φωτογραφίες από το ζοφερό παρελθόν της μοναρχίας στην Ελλάδα, πώς ξεχνάτε»;
Πώς ξεχνάτε ότι οι συνέπειες και οι πράξεις της βασιλείας του Γλύξμπουργκ είναι συνδεδεμένες με τις πιο σκοτεινές στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας; Ότι και εξαιτίας του η Δημοκρατία στην Ελλάδα έχασε το νόημά της; Ότι η δικτατορία των Συνταγματαρχών προέκυψε μετά από μία περίοδο αστάθειας και μπάχαλου με την κυβέρνηση Νόβα που ο ίδιος είχε διορίσει; Το ότι επί της βασιλείας του και της θητείας της συγκεκριμένης-φορετής κυβέρνησης, είχε δολοφονηθεί από την αστυνομία ο φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας; Το ότι ποτέ δεν καταδίκασε τα βασανιστήρια που έγιναν στη χούντα και το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να διεκδικεί διαρκώς την ακίνητη περιουσία της οικογένειάς του στην Ελλάδα; Αν έκανε ένα καλό ο τέως στην Ελλάδα, ήταν ότι χάρη σε αυτόν καταργήθηκε ένας αναχρονιστικός και σκοτεινός θεσμός και μάλιστα με δημοκρατικό ψήφισμα, στις 8 Δεκεμβρίου 1974, όπου η αβασίλευτη δημοκρατία κέρδισε με 69,2% τη βασιλευομένη.
Τα παιχνίδια διαδοχής, τα βασιλικά πρωτόκολλα και τα πριγκιπικά παράπονα, δεν θα έπρεπε να απασχολούν κανέναν μας όσο το γεγονός ότι καθημερινά οι επιλογές μας σε όλα τα αγαθά, φυσικά και υλικά, γίνονται όλο και λιγότερες. Και μαθαίνουμε να ζούμε με αυτό αντί να προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε. Κανένας βασιλιάς ή πρίγκιπας δεν θα μας δώσει ένα μαγικό γοβάκι για να τα αλλάξει όλα και ήρθε ο καιρός επιτέλους τα παιδικά παραμύθια να μη μιλούν για στέμματα, κολοκύθες και λευκά άλογα.
