ferguson_3

Οι πρόσφατες ταραχές στο Φέργκιουσον, προάστιο της πόλης του Σεντ Λούι , δεν είναι πρωτόγνωρο φαινόμενο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά σίγουρα αρκετοί  Αμερικανοί έτρεφαν την ελπίδα πως είχαν περάσει στο παρελθόν. Όταν ο δράστης της δολοφονίας ενός αφροαμερικανού εφήβου Τζωρτζ Ζίμμερμαν, αθωώθηκε πέρυσι από δικαστήριο της Φλόριδας, μερικοί σχολιαστές προέβλεψαν την έκρηξη φυλετικών ταραχών, πρόβλεψη που δεν επαληθεύτηκε από τα γεγονότα που ακολούθησαν. Η έκβαση αυτή ώθησε αρκετούς να πιστέψουν πως η έκκληση που είχε απευθύνει ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ πριν από σχεδόν πενήντα χρόνια στους διαδηλωτές υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων περί ειρηνικής διαμαρτυρίας, έγινε επιτέλους καθολικά αποδεκτή.

Η αλήθεια είναι πως ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δεν είχε αδιαπραγμάτευτη θέση υπέρ του ειρηνικού χαρακτήρα των διαδηλώσεων, άλλωστε είχε χαρακτηρίσει τις ταραχές ως τη «φωνή αυτών που δεν ακούγονται». Μία πιο προβοκατόρικη ανάγνωση της ιστορίας των φυλετικών διακρίσεων και των ταραχών θα αναγνώριζε πως η βία που συχνά συνοδεύει τις διαδηλώσεις των αποκλεισμένων από το κύριο ρεύμα της αμερικανικής κοινωνίας, παρ’ ότι αυτοκαταστροφική για τις κοινότητες των μαύρων, εντούτοις φέρνει αποτελέσματα. Η προώθηση της νομοθεσίας περί Πολιτικών Δικαιωμάτων από τον πρόεδρο Κέννεντι το 1964 είχε σκοπό να προλάβει την επανάληψη ταραχών όπως αυτές που είχαν λάβει χώρα στο Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα. Η πιο συνηθισμένη εικόνα που έχει ο μέσος Αμερικανός για τη συγκεκριμένη περίπτωση αποτυπώνεται στις φωτογραφίες που δείχνουν σκύλους της αστυνομίας και αντλίες νερού να χρησιμοποιούνται εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών. Αλλά σύντομα μετά από αυτό το επεισόδιο οι διαδηλωτές έγιναν πιο μαχητικοί. Ο Μάλκομ Εξ, χαρισματικός υπαρχηγός του «Έθνους του Ισλάμ», διάβαζε σωστά τη συγκυρία όταν δήλωνε ότι ο πρόεδρος «δεν έστειλε το στρατό στην Αλαμπάμα όταν οι σκύλοι δάγκωναν μαύρα μωρά. Περίμενε τρεις εβδομάδες μέχρι όταν η κατάσταση εξερράγη. Μετά έστειλε το στρατό όταν οι Νέγροι έδειξαν την ικανότητα να αμυνθούν […] ο Κέννεντι δεν επέμεινε στη καλή μεταχείριση των Νέγρων επειδή ήταν το σωστό πράγμα. Απεναντίας είπε ότι αν οι Νέγροι δεν τύχουν σωστής μεταχείρισης, το [Έθνος του Ισλάμ] θα αναδεικνυόταν σε απειλή». Η φοβούμενη ριζοσπαστικοποίηση του πληθυσμού αποτέλεσε σημαντικότερο κίνητρο για δράση από την ειρηνική διαμαρτυρία που προηγήθηκε.

Οπότε τι χρειάζεται να συμβεί για την έκρηξη ταραχών στη σημερινή Αμερική και τι απαιτούν οι διαδηλωτές; Στις τελευταίες -προ Φέργκιουσον- μεγάλης κλίμακας ταραχές που ξέσπασαν στο Λος Άντζελες τo 1992 η αφορμή υπήρξε πάλι μία πράξη αστυνομικής αυθαιρεσίας. Οι αστυνομικοί που ξυλοκόπησαν άγρια έναν αφροαμερικάνο που προσπάθησε να διαφύγει από την τροχαία κρίθηκαν αθώοι από ένα σώμα ενόρκων που ήταν κυρίως λευκοί. Η αγανάκτηση από τη συνεχόμενη κακομεταχείριση του μαύρου πληθυσμού βρήκε διέξοδο στις -πολύ σοβαρές- ταραχές που ακολούθησαν. Κάτι παρόμοιο συνέβη στο Φέργκιουσον. Ένας μη ένοπλος μαύρος νεαρός πυροβολήθηκε 6 φορές από έναν αστυνομικό που θεώρησε ότι προσπαθούσε να φτάσει το όπλο του. Η σύνθεση του αστυνομικού σώματος της περιοχής βρίσκεται σε ανακολουθία με τις εθνοτικές αναλογίες του πληθυσμού, ενώ οι μαύροι υποαντιπροσωπεύονται και στα ανώτερα όργανα της διοίκησης. Οι διαδηλωτές θέλουν να σταματήσει η προκλητική συμπεριφορά των αστυνομικών που -στατιστικά εξακριβωμένα- υποβάλλουν σε δυσανάλογα περισσότερους ελέγχους τους μαύρους χωρίς αυτό να δικαιολογείται από τη διαπιστωμένη παραβατικότητα. Επίσης ελπίζουν να παραπεμφθεί ο αστυνομικός στη δικαιοσύνη. Μέχρι στιγμής το μόνο ορατό αποτέλεσμα ήταν να τραβήξουν την προσοχή στο θέμα των φυλετικών ανισοτήτων που ακόμα ταλανίζουν τις ΗΠΑ.