«Είμαι κουρασμένος και νιώθω εντελώς εξαντλημένος». Τι πιο ανθρώπινο από αυτό; Και το είπε ο Μανόλο, ένας κορυφαίος αθλητής και Ολυμπιονίκης, στον οποίο ο χώρος του αθλητισμού και ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μοιάζει να μην επιτρέπουν να είναι κουρασμένος. Και οι πρωταθλητές όμως έχουν δικαίωμα στο να εξαντληθούν – σωματικά και ψυχικά. Δεν είναι άτρωτοι. Είναι πλάσματα δυνατά που έχουν κάθε δικαίωμα να νιώσουν αδύναμα, οποιαδήποτε στιγμή.
«Χρειάζομαι λίγη ξεκούραση και πρέπει να επικεντρωθώ στην ψυχική μου υγεία για λίγο. Πρέπει να κάνω ένα διάλειμμα για να ανακτήσω το χαμόγελό μου». Ο επικοντιστής Εμμανουήλ Καραλής, ο Μανόλο, βγήκε και είπε την αλήθεια του, στοχεύοντας απευθείας στην καρδιά μας. Μοιράστηκε με όλο τον κόσμο πως φέτος έπαθε μια κρίση πανικού η οποία σταδιακά τον οδήγησε στο άγχος και την κατάθλιψη. Η δήλωσή του δεν αποτελεί απλά ένα μοίρασμα και μια εξομολόγηση. Σηματοδοτεί μια σπουδαία και τολμηρή κίνηση μέσα σε έναν κόσμο που μας θέλει δυνατούς. Που συγχέει και μπερδεύει την ευαλωτότητα με την αποτυχία. Ιδίως στον χώρο του αθλητισμού, όπου ο ανταγωνισμός και η σκληρή προετοιμασία επικρατούν, τα περιθώρια για την παραδοχή της ψυχικής ευαλωτότητας ή της ύπαρξης κάποιας ψυχικής διαταραχής, είναι ιδιαίτερα στενά.
«Πίεσα τον εαυτό μου πολύ σκληρά για να ανατρέψω αυτήν την κατάσταση, αλλά αυτό έκανε τα πράγματα χειρότερα και ατυχή, ο κακός Manolo κυριάρχησε και ανέλαβε». Ο Μανόλο κατέφυγε σε μία ειλικρινή παραδοχή, αποτυπώνοντας με τα λόγια του την πίεση που κυριαρχεί στο χώρο του αθλητισμού. Αντίστοιχες παραδοχές είδαμε να αναδύονται στην περσινή Ολυμπιάδα στο Τόκιο, όπου ορισμένοι πρωταθλητές αποφάσισαν να πουν την αλήθεια τους και να μιλήσουν χωρίς ταμπού για την ψυχολογική και συναισθηματική κατάρρευση που βιώνουν. Η ψυχική υγεία και η ανθεκτικότητα των αθλητών τέθηκε με πυγμή στο προσκήνιο χάρη στη δική τους απόφαση να σπάσουν το στίγμα και να αγκαλιάσουν την ψυχική τους εξουθένωση.
Μετά την Αμερικανίδα σφαιροβόλο Ρέιβεν Σόντερς, την πρωταθλήτρια της ενόργανης γυμναστικής Σιμόν Μπάιλς, τον «γίγαντα» της άρσης βαρών, Θοδωρή Ιακωβίδη, ο Εμμανουήλ Καραλής πήρε την απόφαση να κάνει ένα βήμα πίσω, να απομακρυνθεί από τους αγωνιστικούς χώρους και να ζητήσει βοήθεια. Να φροντίσει τον εαυτό του, να ανακτήσει τη δύναμή του και να επιστρέψει χαρούμενος και υγιής πίσω σε αυτό που αγαπά. Ο Μανόλο μας έδειξε με τη σειρά του τον τρόπο να είμαστε περισσότερο φίλαθλοι και όχι οπαδοί, να εκτιμάμε την προσπάθεια και όχι μόνο το αποτέλεσμα.
Στον πρωταθλητισμό, ένας αθλητής ή μια αθλήτρια μπορεί να αντιμετωπίζεται από τις διοικήσεις και τους χορηγούς ως κάποιος/α που οφείλει να τους φέρει το αποτέλεσμα, διότι αυτό τους εξυπηρετεί σε συγκεκριμένους τομείς. Ένας αθλητής μπορεί ακόμη να πιέζεται διότι υπάρχει πλήρης αδιαφορία για την πορεία του. Πολλές φορές, μία ομοσπονδία δύναται να μην έχει δει ακόμη αρκετά πράγματα από έναν αθλητή, αλλά ακόμη και να έχει δει, μπορεί να μην πιστεύει σε εκείνον, με αποτέλεσμα ο αθλητής να αισθάνεται παραγκωνισμένος και να σκέφτεται πως όταν τα καταφέρει, το ενδιαφέρον τους θα στραφεί πάνω του, όταν όμως δεν τα καταφέρει, θα τον αγνοήσουν.
Αυτοί και αρκετοί ακόμη λόγοι, μπορούν να συμβάλουν στην απορρύθμιση της ψυχικής υγείας ενός αθλητή, που όταν βιώνει έντονη πίεση ενδέχεται να έρθει αντιμέτωπος και με κάποια διαταραχή, όπως η κατάθλιψη ή η αγχώδης διαταραχή. Σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο, όπως σε μία Ολυμπιακή αποστολή, ιδιαίτερα αισιόδοξο για το μέλλον του αθλητισμού και της ψυχικής υγείας των αθλητών, είναι το γεγονός ότι, οι περισσότεροι αγωνιζόμενοι παρακολουθούνται από κάποιον αθλητικό ψυχολόγο – ακόμη κι αν αυτό γίνεται σε μικρή κλίμακα και συχνά εν αγνοία των ομοσπονδιών.
Ο Μανόλο και κάθε αθλητής που νιώθει πως το σχοινί της ανθεκτικότητάς του κοντεύει να σπάσει, μια μέρα θα μιλάει ελεύθερα και ανοιχτά για όσα βιώνει, πολύ προτού αυτό φθαρεί, ωσότου κάθε ταμπού που αφορά την ψυχική υγεία των αθλητών εξαλειφθεί.
