Πέθανε τη χρονιά που ο πλανήτης παρέλυσε από την αρρώστια κι από τον φόβο της αρρώστιας. Πέθανε τη χρονιά που οι άνθρωποι έβαλαν πιο καλά από ποτέ στο μυαλό τους ότι πρέπει να είναι προσεκτικοί, ότι πρέπει να ζουν με σύνεση, ότι τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό απ’ την υγεία. Πέθανε τη χρονιά που οι άνθρωποι έμαθαν να ζουν με ακραίες προφυλάξεις. Πέθανε όμως και μια χρονιά που σηματοδότησε την εκτάκτων αναγκών προέκταση μιας πιο γενικευμένης τάσης. Σύμφωνοι, φέτος τα όρια ανάμεσα στο επιτρεπτό και το απαγορευμένο, τα όρια ανάμεσα στο συνετό και το επικίνδυνο είναι πολύ πιο προχωρημένα: οι μάσκες παντού, το κλείσιμο στο σπίτι, η απαγόρευση της κυκλοφορίας τη νύχτα, η νύχτα ως απαγόρευση, η διασκέδαση των νέων ανθρώπων, το καλοκαιρινό σεξ, τα πάρτι γενεθλίων. Αλλά η πανδημία επικύρωσε ένα προϋπάρχον κλίμα. Υγιεινιστική εποχή. Αποστειρωμένη εποχή. Αντισηπτική εποχή. Άκαπνη εποχή. Το Υπουργείο Υγείας προειδοποιεί: Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία. Μην κάνεις κακό στην υγεία σου. Πρόσεχε την υγεία σου. Κάνε προληπτικές εξετάσεις. Να γυμνάζεσαι. Μακριά απ’ τις καταχρήσεις. Κάνε ό,τι κάνεις με μέτρο. Και το αλκοόλ που είναι νόμιμο και τα ναρκωτικά που δεν είναι. Βάζε φρένο. Μην πέσεις χαμηλά. Προστάτευσε τον εαυτό σου. Βοήθα τον εαυτό σου. Ανάπτυξε τον εαυτό σου. Πρόσεχε. Προφυλάξου. Συμμορφώσου. Να παραμένεις λειτουργικός. Κάνε αυτό που κάνουν όλοι. Μην είσαι χαζός. Για το καλό σου.
Για το καλό σου. Μόνο που οι ελέφαντες στο δωμάτιο του καλού μας θα είναι πάντα τα γηρατειά και η θνητότητα. Και ενόψει των γηρατειών και της θνητότητας θα παραμένει διαρκώς έγκυρο το ερώτημα για το πώς είναι προτιμότερο να ζήσεις τη ζωή σου. Γιατί να είναι εξ ορισμού αυτοκαταστροφικό να την κάψεις; Γιατί να μην επιλέξεις όλα όσα κάνουν κακό στην υγεία σου, σου προσφέρουν όμως την στιγμή που τα ζεις απόλαυση ή έστω φυγή; Γιατί να είναι εξ ορισμού χειρότερο να καταναλώσεις τη ζωή σου, απ’ το να ζεις για να καταναλώνεις; Τι είναι η ζωή για να μην σπαταληθεί; Τι μας περιμένει μετά; Μήπως η αθανασία; Μήπως η αφθαρσία; Αν προσέξουμε και συμμορφωθούμε και προφυλαχθούμε και τηρήσουμε όλους τους κανόνες, πάλι δεν μας περιμένει τόσο η διαρκής έκπτωση του γήρατος αρχικά, όσο και ο θάνατος στο τέλος; Πρόκειται για δύο ιδανικά για τα οποία αξίζει να είμαστε νουνεχείς ώστε να μην καούμε νωρίτερα; Ποιο είναι το ιδανικό της μακροζωίας; Να φτάσουμε ενενήντα, εκατό, εκατόν δέκα, εκατόν είκοσι χρονών; Να ζήσουμε δεκαετίες ως πολύ γέροι;
Ο Ντιέγκο Μαραντόνα έφτασε ως τα εξήντα. Και πάρα πολύ κράτησε με τον τρόπο που έζησε. Ο Ντιέγκο Μαραντόνα πρόλαβε μέχρι τα εξήντα του να πέσει και να ξαναπέσει και να ξαναπέσει, ζώντας με έναν τρόπο μη υπερασπίσιμο, γεννώντας σου προς το τέλος της καριέρας του και σίγουρα μετά το τέλος της συναισθήματα άλλοτε λύπησης κι άλλοτε περιφρόνησης. Υπάρχει όμως κάποιος κανόνας που να λέει ότι θα έπρεπε να αποτελεί το καλό παράδειγμα και το πρότυπο και να γίνει πρεσβευτής του αθλήματος; Και να δεχτούμε ότι υπάρχει, τον έσπασε πανηγυρικά, όπως όμως ήταν το αναμφίβολο δικαίωμά του, γιατί δεν χρώσταγε να ζήσει τη ζωή του σύμφωνα με κανένα προσπέκτους. Κι αν ερχόταν για μια δεύτερη φορά να ζήσει, πάλι έτσι θα ζούσε, πάλι έτσι θα αναφλεγόταν, κι όποιος ισχυριστεί ότι έζησε με λάθος τρόπο, μπορεί να ζήσει με τον σωστό και να περιμένει μήπως ανταμειφθεί με μακρύ υγιές γήρας πριν τον δικό του θάνατο.
Αυτά δεν ήταν για τον Μαραντόνα. Ο Μαραντόνα δεν έζησε τη ζωή του για να γεράσει, έζησε τη ζωή του για να μείνει αθάνατος. Έζησε τη ζωή του για να αλλάξει τη ζωή λαών και κοινωνιών, με έναν τρόπο που ελάχιστοι άλλοι άνθρωποι έξω από τον αθλητισμό -και πολύ περισσότερο μέσα απ’ τον αθλητισμό- μπόρεσαν ποτέ να αλλάξουν. Ο Μαραντόνα μπήκε στην καρδιά και το μυαλό των Αργεντινών, αλλάζοντας μια για πάντα την ζωή τους και την ιστορία τους. Ο Μαραντόνα μπήκε στην καρδιά και το μυαλό των Ναπολιτάνων, αλλάζοντας μια για πάντα τη ζωή τους και την την ιστορία τους. Ο Μαραντόνα μπήκε στο μυαλό και την καρδιά όσων προλάβαμε να τον δούμε στα γήπεδα, αλλάζοντας μια για πάντα τις βεβαιότητές μας για το τι είναι αληθινό και τι μυθικό.
Ο χρόνος θα σταματήσει για πάντα σε αυτά τα λίγα λεπτά στον αγώνα με την Αγγλία. Ο τόπος θα σταματήσει για πάντα στο Μεξικό. Έλα τέσσερα χρόνια μετά, το 90 στην Ιταλία, ακόμα πιο μόνος σου απ’ το 86. Σήκωσε τον κόσμο στους ώμους σου ξανά. Φτάσε μια ανάσα απ’ το δεύτερο τρόπαιο. Χάσε με ανύπαρκτο πέναλτι στο τέλος. Δεν μπορείς να χάσεις αλλιώς. Έλα το ’94. Οι συμπαίκτες σου σε ακμή, εσύ με μάτι που γυαλίζει να πηγαίνεις στην κάμερα. Είσαι τρελός, είσαι άρρωστος, είσαι φόβητρο, είσαι πάλι εδώ. Όχι άλλο όμως. Είσαι ντοπέ. Γεια σου. Ως εδώ. Όλο το υπόλοιπο μουντιάλ του ’94 μια βαρεμάρα. Τι είναι τα Μουντιάλ μετά την τελευταία σου παράσταση στην κάμερα του ’94; Η κουτουλιά του Ζιντάν το 2006; Δες τον κι αυτόν πώς σταμάτησε την αυτοκαταστροφή του και την αλητεία του εκεί. Δες τον με την καπαρντίνα του να παίρνει το ένα μετά το άλλο τα Τσάμπιονς Λιγκ. Πόσο στυλάτος, πόσο ζεν, πόσο μορφή. Και πόσο προφανώς άξιο θαυμασμού είναι αυτό που κάνει. Και πόσο προφανώς κατάφερε να ζει καλύτερα από σένα. Προφανώς δεν θα τον κατηγορήσουμε. Αλλά και τι τελικά θα άλλαζε αν θα τα είχες καταφέρει κι εσύ στην υπόλοιπη ζωή σου; Τι παραπάνω να άλλαζες με τη ζωή σου, Ντιέγκο; Εσύ δεν ήσουν σκέτος ποδοσφαιριστής, Ντιέγκο. Εσύ άλλαξες την τάξη των πραγμάτων, Ντιέγκο.
Ζήτω ο Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα στην ολότητά του. Δεν έχει σκοτεινή και φωτεινή πλευρά, δεν έχει ακμή και παρακμή, ήταν ένα και μόνο πράγμα, παράφορο. Ο Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα ήταν η παραφορά του, ήταν το πέραν όλων των ορίων, ήταν το ατρόμητο κοίταγμα στο δέος αλλά και στο έρεβος, ήταν η ζωή ως θρίαμβος, η ζωή ως καταστροφή, η ζωή ως ζωή, ποτέ μα ποτέ η ζωή ως θάνατος. Σε μια εποχή που ένας πλανήτης ισχυρίζεται φανατικά ότι η υγεία είναι το ύψιστο αγαθό, πέθανε ένας άνθρωπος που έδειξε με τις πράξεις του ότι η ζωή είναι το ύψιστο αγαθό, η ζωή που δεν είναι αγαθό χρηστικό, η ζωή που αρχίζει εκεί που τελειώνει η χρήση κι εκεί που υπάρχει -συνταρακτικά αληθινή- άλλοτε η υπέρβαση και άλλοτε η κατάχρηση, αλλά που και τα δύο μαζί συνθέτουν έναν άνθρωπο, τον Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα. Ζήτω ο Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα στην ολότητά του, ζήτω η τρέλα του, ζήτω η αρρώστια του, ζήτω ολόκληρη η ζωή του, ζήτω η ζωή.
