Δεν είναι λίγοι εκείνοι που με ρωτούν ποια μπορεί να είναι η σχέση της πολιτικής, με τη λογοτεχνία και κάποιοι άλλοι για τη σχέση των μαθηματικών με τα διηγήματα και τα μυθιστορήματα. Ένιωσα την ανάγκη να συντάξω την παρακάτω «απολογία», ως έναν τρόπο μιας δημόσιας εξομολόγησης.
Από μικρή ηλικία έγραφα ποιήματα που ποτέ δεν εξέδωσα. Το κάνω ακόμα και τώρα. Με μόνη διαφορά ότι πλέον τα στέλνω σε διάφορα ποιητικά sites και από εκεί τα παρακολουθώ να πορεύονται αναρτημένα τη διαδρομή τους στις οθόνες των φίλων του είδους. Με τον πεζό λόγο άρχισα να ασχολούμαι πιο συστηματικά κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών μου σπουδών, όταν ένιωσα την ανάγκη να μοιραστώ γνώσεις και απόψεις που με πλούτισαν ως άνθρωπο μετατρέποντας τον «θησαυρό» των σπουδών μου σε «… παραμύθια και παραβολές…». Η ξενοφοβία και ο ρατσισμός αλλά και το βαθύ τραύμα της τρομακτικά πολυεπίπεδης κρίσης, αποτελούν μέχρι τώρα τα πεδία της ενασχόλησής μου.
Eίναι αλήθεια ότι η σχέση μεταξύ μαθηματικών και λογοτεχνίας έχει απαντηθεί από καταξιωμένους μαθηματικούς που ασχολήθηκαν με εξαιρετική επιτυχία με τη λογοτεχνία πριν από μένα. Αναφέρω ενδεικτικά τους Απόστολο Δοξιάδη, Τεύκρο Μιχαηλίδη αλλά και τον σπουδαίο ποιητή Έκτορα Κακναβάτο. Πέραν όμως των παραδειγμάτων, η λογοτεχνική γραφή που ταιριάζει σε μένα, μοιάζει με ένα θεώρημα που οι λογοτεχνικές μου προσπάθειες επιχειρούν κάθε φορά να αποδείξουν, είτε πρόκειται για τα διηγήματα, είτε για το μυθιστόρημά μου, Ο Eγγονός της Άννας.
Θα έλεγα πως τα διηγήματα μοιάζουν με γεωμετρικά πορίσματα, ενώ τα μυθιστορήματα με προβλήματα γεωμετρικών τόπων με ανάλυση, σύνθεση, κατασκευή και διερεύνηση. Αγαπώ με την ίδια ένταση και τα δύο. Είναι και τα δύο χρήσιμα και μπορούν να προσφέρουν εξίσου πλούσια αισθητική απόλαυση στους αναγνώστες και στις αναγνώστριες.
Σήμερα ένας λογοτέχνης στην Ευρώπη που ξαναθυμάται τον ναζιστικό μεσαίωνα, δεν μπορεί να μένει αμέτοχος μπροστά στην τραγωδία που επέρχεται. Τώρα τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα τόσο στους οικονομικούς δείκτες, όσο και στον τρόπο αντίδρασης των ευρωπαϊκών κοινωνιών μπροστά στο μεταναστευτικό ρεύμα προς την Γηραιά Ήπειρο με τη γενικευμένη στροφή προς την ακροδεξιά σε πολλές από αυτές. Και χαρακτηρίζω χειρότερη τη σημερινή στροφή στον νεοναζισμό, γιατί σήμερα γνωρίζουμε σαφώς πού οδηγούν αυτές οι καταστάσεις. Τότε, στην περίοδο του Μεσοπολέμου, η άνοδος του ναζισμού και του φασισμού ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία με άγνωστη κατάληξη. Σήμερα είναι μια βιωμένη τραγωδία.
Η Ιστορία μπορεί να γίνει λογοτεχνία αν ακολουθήσουμε τη σεφερική συμβουλή, ότι μυθιστόρημα είναι μια διαπλοκή του Μύθου με την Ιστορία. Όταν δηλαδή δημιουργήματα της φαντασίας του συγγραφέα βρεθούν σε διάλογο με ιστορικά πρόσωπα. Η λογοτεχνία έχει τότε το δικαίωμα να παρεισφρήσει στα ιστορικά κενά και να τα γεμίσει με τη δική της αύρα.
Κατά τη γνώμη μου η απογοήτευση από τη σημερινή οικονομική κατάσταση και την τρομακτική ανεργία των νέων ανθρώπων, είναι οι βασικές αιτίες που μετατρέπουν τα παιδιά μας σε εύκολους στόχους των φορέων του μίσους και του ρατσισμού. Από την άλλη πλευρά, η παιδεία μας δεν είναι ακόμα όσο θα έπρεπε γενική και σύγχρονη σε μέσα και μεθόδους, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζεται ως φτωχός συγγενής η καλλιτεχνική παιδεία, που μέσω της απίστευτης ποικιλομορφίας της, εθίζει τους νέους στην αποδοχή του διαφορετικού. Σπουδαίος ο Ρέμπραντ, αλλά ταυτόχρονα μεγάλος είναι και ο Μπρακ. Αξεπέραστος ο Ερίκ Σατί, αλλά τρισμέγιστος είναι και ο Βασίλης Τσιτσάνης. Αυτά τα μηνύματα όταν δοθούν με τρόπο εύστοχο, περιορίζουν δραστικά την επίδραση σάπιων δοξασιών περί ανωτέρων και κατωτέρων φυλών, περί ανώτερων και κατώτερων πολιτισμών. Θα ήταν άδικο όμως να μην σημειώσουμε και τις ακούραστες προσπάθειες της μεγάλης πλειονότητας των Ελλήνων εκπαιδευτικών, οι οποίοι μέσα σε δύσκολες πολλές φορές συνθήκες, δίνουν τη δική τους, αποφασιστική απάντηση στον νεοναζισμό.
Ο αντισημιτισμός είναι μια μορφή ρατσισμού και, όπως έχει καταγράψει η παγκόσμια Ιστορία μέχρι σήμερα, όποτε και όπου εμφανίζεται ο αντισημιτισμός, αρχικά με υφέρπουσα μορφή και στη συνέχεια ολοκάθαρα, παρουσιάζονται οι δοξασίες μιας ανώτερης φυλής που οφείλει να εξοντώσει όλες τις κατώτερες φυλές. Στον 20ό αιώνα αυτές οι δοξασίες πήραν την αποτρόπαια μορφή του ναζισμού και του φασισμού, με θύματα Εβραίους, Ρομά, ομοφυλόφιλους, κομμουνιστές και ανάπηρους. Γι’ αυτά τα ζητήματα δεν πρέπει να σταματάμε να μιλάμε και να μιλάμε κυρίως στους νέους. Η σιωπή τρέφει το θηρίο. Τέλος, χωρίς ασφαλώς να σχετικοποιούμε τη μοναδικότητα της φρίκης του Ολοκαυτώματος, αξίζει να σταθούμε στην εξής παρατήρηση του Ζαν-Πωλ Σαρτρ: «Ο Εβραίος δεν είναι παρά ένα πρόσχημα: αλλού θα χρησιμοποιήσουν τον νέγρο, αλλού τον Κινέζο». Ο αντισημιτισμός δεν είναι πρόβλημα μόνο των Εβραίων: είναι και δικό μας!
Όλα τα παραπάνω ίσως να αποτελούν μιας μορφής αυτοπροσωπογραφία που αισθάνθηκα ότι έπρεπε να συνθέσω και ενόψει της υποψηφιότητας μου στην εκλογική διαδικασία, αλλά και ως κατάθεση στους τέως, νυν και αυριανούς μαθητές μου.
Η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη, η κοινωνική δικαιοσύνη, η ισότητα ευκαιριών και η ταξική μεροληψία υπέρ των αδυνάτων πρέπει να νικήσουν. Πρέπει να νικήσει η Αριστερά με τους συμμάχους. Πρέπει να νικήσει ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ.
