Κάθεται σε ένα παγκάκι στην Πλατεία Βαρνάβα στο Παγκράτι τινάζοντας τα κατάξανθα, μακριά μαλλιά της προς τα πίσω -κάτι που θα κάνει συχνά κατά τη διάρκεια της συνάντησής μας- με μία ελαφρά νευρικότητα που υποδηλώνει μόνιμη εγρήγορση. Στο πλάι έχει το κράνος της και λίγο πιο πέρα τη μεγάλη χρυσή Yamaha της, για την οποία θα παραπονεθεί ότι θέλει καθάρισμα μόλις σηκωθεί για να με χαιρετήσει χαμογελώντας πλατιά.
Η Τζέην Σαμπανίκου έχει περάσει από ένα σωρό πόστα στον ευρύτερο χώρο της δημοσιογραφίας και του θεάματος. Γραφιάς σε μουσικά κι όχι μόνο έντυπα από τα 18, έκανε ένα πέρασμα στον κόσμο του μόντελινγκ, είχε μία μακρά θητεία στο μουσικό, κυρίως, ραδιόφωνο, ασχολήθηκε κυριολεκτικά κατά τύχη με τον κόσμο των μηχανοκίνητων κι ενώ δεν ήξερε να βάζει ούτε πέμπτη ταχύτητα, όπως παραδέχεται, έγινε η πρώτη γυναίκα που συμμετείχε στους Πανελλήνιους Αγώνες. Αυτό που όμως συνοψίζει την «περίπτωση Τζέην» περισσότερο από οτιδήποτε άλλο είναι μία φράση που χρησιμοποιεί η ίδια: «το ροκ είναι η ευχή και η κατάρα μου».
Η Κερκυραία με καταγωγή από το Μέτσοβο, όπως λέει, που μεγάλωσε στα Τρίκαλα και ήρθε με την ενηλικίωση στην Αθήνα, αυτό το μεσημέρι που ο υδράργυρος βρίσκεται αρκετά ψηλά, πίνει ζεστό καφέ με κανέλα στην πλατεία της, για λίγες ακόμα μέρες, γειτονιάς της, μιας και βρίσκεται σε διαδικασία μετακόμισης. Ίσως κι αυτό να ενισχύει τη νευρική εγρήγορση που φαίνεται κομμάτι της φύσης της. Όπως είναι και η μουσική, από τα 10-11 της, οπότε κόλλησε από τη μεγάλη αδερφή της το μικρόβιο του ροκ που «με έχει κάνει άνθρωπο από τη μία, με έχει καταστρέψει από την άλλη».
«Θεωρώ τις εμμονές τη βάση για να ασχοληθείς με κάτι πολύ. Γι’ αυτό ζηλεύω τους άντρες. Ίσως να προτιμούσα κιόλας να είμαι άντρας, να έχω τον δικό τους απλό τρόπο σκέψης.»
Γοητευμένη από το σύμπαν των αριθμών (αν και η Χημεία ήταν και η μεγάλη της αγάπη στο σχολείο), ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει στο τμήμα Μαθηματικών. Όχι για πολύ όμως, μιας και γρήγορα άλλαξε ρότα. Προτίμησε το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και τις Σπουδές Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, από όπου και πήρε πρόσφατα το πτυχίο της ενώ έχει βλέψεις και για μεταπτυχιακό.
Στα 18 της όμως, άνοιξαν και οι πόρτες της δημοσιογραφίας μιας και έπιασε δουλειά στο Metal Hammer, εγκαινιάζοντας μια μακρά σχέση με τα έντυπα. «Τα μεταλάκια έκαναν πως και τι για να μπουν και λίγες γυναίκες στη φάση» μου λέει με ένα χαρακτηριστικό τσαγανό και γρέζι στη φωνή όταν εκφράζω την εύλογη απορία για το πως έγινε δεκτή σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο – όπως και οι περισσότεροι στους οποίους βρέθηκε όλα αυτά τα χρόνια επαγγελματικά. Στο μεταξύ, είχε και μία σύντομη θητεία στην hard rock μπάντα των Beauty and the Beast, ενώ αρκετά αργότερα θα γινόταν μέλος των What’s the Buzz?. «Όταν μεγαλώσω, θέλω να γίνω ροκ σταρ», λέει χαμογελώντας.
«Είχα την τύχη να έχω αυτούς τους γονείς και τα παρεάκια που δεν τα αλλάζω με τίποτα, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό άνθρωπο. Θα τον θεωρούσα πιο τυχερό αν είχα γύρω μου και τους ανθρώπους που έφυγαν. Αν όχι γύρω μου, στην ανθρωπότητα. Τότε θα έλεγα ότι είμαι ένας πραγματικά ευτυχισμένος άνθρωπος»
Για το Metal Hammer αρθογραφούσε μέχρι το 1995 ως μέλος της συντακτικής ομάδας και για αρκετά χρόνια ακόμη ως εξωτερική συνεργάτιδα, ακολούθησε το Ποπ και Ροκ, και παράλληλα βρέθηκε στους κόλπους ενός εντελώς διαφορετικού κόσμου: αυτού του μόντελινγκ. Ενώ έχει όλα τα εξωτερικά προσόντα, μοιάζει σχεδόν αδιανόητο να την σκεφτείς να κάνει catwalk. Παραδέχεται πως η περίοδος που δούλεψε με το σώμα της ήταν μακράν η πιο προσοδοφόρα αλλά ήταν εμφανές πως θα είχε ημερομηνία λήξης: «Πέρα από την ίδια τη μόδα, το μόντελινγκ δεν είχε κάποιο άλλο ενδιαφέρον, δεν με ερέθιζε πνευματικά με κανέναν τρόπο. Δεν το παίζω καμιά διανοούμενη, αλλά τα χρειάζομαι κι αυτά. Στην ουσία όλος αυτός ο mainstream κόσμος στην κουλτούρα της Ελλάδας ήταν το κυριλέ σκυλάδικο, αυτό που γιγαντώθηκε στα τέλη των 90s».
Ως «περιχαρακωμένο μεταλάκι» δεν κρύβει τη δυσανεξία της σε αυτόν τον κόσμο, αλλά και τις περίεργες αντιδράσεις από τις υπόλοιπες κοπέλες στις περισσότερες περιπτώσεις: «Με αντιμετώπιζαν σαν μία περίεργη γραφική περίπτωση. Με άλλες που ναι μεν δεν ταιριάζαμε σαν υπόβαθρα και γούστο αλλά ήταν “σκυλιά του πολέμου”, κι ενδιαφέρονταν απλά για τη δουλειά, είχαμε οργώσει όλη την επαρχία με επιδείξεις, με αποτέλεσμα να έρθουμε κοντά έτσι κι αλλιώς. Οι άλλες πίστευαν ότι είμαι κάτι τελείως διαφορετικό και θα ξεπεράσω την “αρρώστια”. Δεν ξεπεράστηκε. Η μοναδική κολλητή φίλη που έχω από αυτή τη δουλειά είναι η Εύη Αδάμ με την οποία έτσι κι αλλιώς κάναμε τις ίδιες τρελίτσες».
Για τον σεξισμό στο χώρο της μόδας, λέει ότι «είχε πολλές τάσεις γιατί υπήρχαν και πολλές διαφορετικές σεξουαλικότητες. Αντιμετώπιζαν περισσότερα προβλήματα οι άντρες συνάδελφοι από ό,τι οι γυναίκες. Από όλα τα υπόλοιπα περιβάλλοντα, είχε το λιγότερο σεξισμό για μένα.» Η τηλεόραση, που ήρθε περίπου την ίδια περίοδο, της φάνηκε πιο χάρντκορ ως προς την «αναγκαστική σκυλαδοποίηση» μιας και οι επισκέψεις με τις εκπομπές σε αυτά ήταν αναγκαίο κακό. Η Τζέην Σαμπανίκου, απίστευτο κι όμως αληθινό, ξεκίνησε την τηλεοπτική της παρουσία ως μοντέλο το 1991 στον Πρωινό Καφέ με τη Ρούλα Κορομηλά.
Παράλληλα όμως με τις «μεταλικές» περιπέτειες και το μόντελινγκ, της ανοίχτηκε ένας ακόμη δρόμος χωρίς καν να το περιμένει. Για να πηγαίνει στις «μοντελοδουλειές», όπως λέει στην Popaganda, αγόρασε ένα μηχανάκι. «Δεν είχα λεφτά να πάρω αμάξι, έτσι ξεκίνησα. Μέχρι τότε δεν είχα καν επαφή. Ίσα ίσα δεν ανέβαινα καν στις μοτοσικλέτες των φίλων μου». Το XT200 Yamaha ή αλλιώς ο «Βασιλάκης Καΐλας» όπως είχε βαφτίσει το «χαμένο παιδί» της, που βρισκόταν τρεις από τις τέσσερις εβδομάδες του μήνα στο μηχανικό, θα αποτελούσε την αρχή μιας μακράς σχέσης με τα μηχανοκίνητα.
Μία μεσοτοιχία χώριζε τα γραφεία του Metal Hammer με αυτά του Moto κι όποτε τα παιδιά του δεύτερου την έβλεπαν με τη μηχανή, ένιωθε «δακτυλοδεικτούμενη», καθ’ ότι γυναίκα. Κάπως έτσι, ξεκίνησε να αρθογραφεί για αυτοκίνητα και μηχανές. Ήταν για την ακρίβεια η τύπισσα που πήγαινε στις «μοντελοδουλειές» και μαζί με το νεσεσέρ για τα καλλυντικά, είχε δίπλα κι άλλο ένα για τα μπουζόκλειδα. «Για να το βάζω μπροστά», λέει γελώντας. Και κάπως έτσι, ενώ μέχρι τότε δεν ήξερε καλά-καλά να βάζει ταχύτητες, άρχισε να αρθρογραφεί σε έντυπα όπως Moto, Rider, 0300.
«Πέρα από την ίδια τη μόδα, το μόντελινγκ δεν είχε κάποιο άλλο ενδιαφέρον, δεν με ερέθιζε πνευματικά με κανέναν τρόπο. Δεν το παίζω καμιά διανοούμενη, αλλά τα χρειάζομαι κι αυτά. Στην ουσία όλος αυτός ο mainstream κόσμος στην κουλτούρα της Ελλάδας ήταν το κυριλέ σκυλάδικο, αυτό που γιγαντώθηκε στα τέλη των 90s».
Μισό λεπτό. Ας χαμηλώσουμε ταχύτητα και πριν φτάσουμε τη κουβέντα στο κομμάτι των αγώνων, ας μιλήσουμε για μία άλλη, μεγάλη, μουσική της αγάπη που κράτησε χρόνια: το ραδιόφωνο. Νιώθεις πως γι’ αυτό μιλάει με μεγαλύτερο πάθος από οτιδήποτε άλλο, μάλλον γιατί από όσα στούντιο κι αν πέρασε από τα 18 της και την πρώτη της εκπομπή στον Shock Fm μέχρι και πρόσφατα και διαδικτυακά μέσα από το Troll Radio, αυτό που πάντα την ενδιέφερε ήταν η μεγάλη της αγάπη, τα τραγούδια. «Λατρεύω το μουσικό ραδιόφωνο. Σιχαίνομαι τα ραδιόφωνα με playlist. Δεν με χαλάει καθόλου το παλιό παραδοσιακό στυλ που λέω τι πρόκειται να ακούσουμε και πέντε πράγματα γι’ αυτό. Όταν έκανα εκπομπές μόνη μου έκανα καθαρά μουσικό ραδιόφωνο, δεν μου αρέσε να κάνω κάτι άλλο, το θεωρώ λεκτικό αυνανισμό, με άλλους μου αρέσει να υπάρχει και κουβέντα» λέει.
Από τις ραδιοφωνικές της περιπέτειες, στέκεται λίγο παραπάνω στην περίπτωση του Ρόδον Fm: «Είχαμε την εκπομπή “Μυστήριες Ιστορίες” κάθε Σάββατο βράδυ, ήταν το μεγάλο πάρτυ του Σαββάτου. Ήμασταν εγώ, ο Ανδρέας Γιαννακουλόπουλος, ο Κωνσταντίνος Ζαχόπουλος, ο Χάρης Καραολίδης, η Αναστασία Καμβύση. Ήταν καταπληκτική παρέα και είχαμε μία ενότητα με τίτλο “10 Φίλοι και Ουίσκυ”, κλεμμένο από τον Αντώνη Πανούτσο κι έρχονταν φίλοι μας στο στούντιο» . Πολύ ωραία πέρασε και στον Sport Fm, στην εκπομπή με τον Μανώλη Ζερβάκη: «Τέτοια ώρα (21:00-23:00) δεν υπήρχε ιδιαίτερη επικαιρότητα, οπότε λέγαμε παπαριές, ήταν μουσική εκπομπή με σχολιασμό. Από τις ωραιότερες που έχω κάνει».
Καθώς μιλάει, φτάνει μία στιγμή που κομπιάζει, και τα μάτια της σκοτεινιάζουν. Είναι η στιγμή που θα ανοίξει το κεφάλαιο της ζωής της που είχε πρωταγωνιστή τον Χάρη Παπαγεωργίου, με τον οποίο έκαναν εκπομπή μοτοσυκλέτας στον Sport Fm. «Με τον Χάρη ήμασταν ζευγάρι, δεν ζει πια, σκοτώθηκε σε τροχαίο. Το τροχαίο ήταν σε τεστ μοτοσικλέτας, στο δρόμο κατά τη διάρκεια φωτογράφησης. Η ζωή μου είναι η Τζέην πριν από αυτό και η Τζέην μετά από αυτό. Θεωρώ πως έχω γίνει καλύτερος άνθρωπος, οι προτεραιότητες μου άλλαξαν τελείως. Ωστόσο θα προτιμούσα να ήμουν χειρότερος άνθρωπος και να ζούσε ο Χάρης. Άσε που σιγά σιγά με αυτή τη νιρβάνα που αποκτάς όταν συνειδητοποιείς πόσο τρωτός είσαι, λες “Ώπα”. Ακόμα ζορίζομαι τόσα χρόνια μετά, πριν λίγο καιρό δεν έλεγα γι’ αυτό καθόλου. Μου φαίνεται πολύ μαλακία όμως».
Δεν επέτρεψε, όμως, στον εαυτό της να λυγίσει. Λίγους μήνες αργότερα δοκίμασε την τύχη της σε αγώνες μηχανών. «Έκαναν τότε αγώνα ενιαίου τύπου, όλα τα μηχανάκια ίδια δηλαδή, Aprilia RS125. Για να προωθήσουν το θεσμό ήθελαν να έχουν κάθε φορά μία έξτρα συμμετοχή από κάποιον άνθρωπο που είχε ένα προφίλ στα Μέσα. Για να συμμετάσχεις έπρεπε να πιάσεις χρόνο πρόκρισης. Επειδή θα συμμετείχα για τους παραπάνω λόγους, είχε μπει στα καταστατικό ότι μπορούσε κάποιος να μπει χωρίς χρόνο. Τελικά μου έμαθαν τα παιδιά και η διαδικασία έγινε κανονικά, με χρόνο πρόκρισης». Κάπως έτσι, μπλέχτηκε με το αγωνιστικό κομμάτι που ερωτεύτηκε χωρίς να το περιμένει. «Μου άρεσε πολύ η περιπέτεια, την επόμενη χρονιά δήλωσα κανονικά συμμετοχή μαζί με την Ευδοκία Ροκανά. Ήμασταν οι μόνες γυναίκες. Έτρεξα στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Ταχύτητας, μία χρονιά σε Γυναικείο Πρωτάθλημα Supermotard, σε αρκετούς αγώνες αυτοκινήτων με δημοσιογραφικά αυτοκίνητα και είχα τρεις συμμετοχές στο πλευρό της Χριστίνας Σταθάκη στο Ράλλυ Ακρόπολης ως συνοδηγός».
Απέκτησε έτσι «ψώνιο με την οδήγηση» αν και, όπως λέει, τα ίδια τα οχήματα δεν την ενδιέφεραν και ποτέ ιδιαίτερα. Υπήρξε τυχερή και είχε μόνο μικροτραυματισμούς από «ένα πλούσιο παλμαρέ μικρών πτώσεων» οι οποίες είναι αναπόφευκτες. Πλέον οδηγεί σαν κότα, ομολογεί γελώντας, ενώ έχει ξεκινήσει τη διαδικασία ώστε να γίνει Εκπαιδεύτρια Ασφαλούς Οδήγησης. «Αν δεν χρησιμοποιήσεις το όχημα σαν προέκταση των συμπλεγμάτων σου, τότε είσαι μια χαρά» λέει και «κουοτάρει» τους Pink Floyd: “Together we stand, divided we fall”.
Ο καφές της έχει πια τελειώσει, αλλά η Τζέην Σαμπανίκου συνεχίζει να μιλάει με ενθουσιασμό για την πορεία της και νιώθεις πως δεν στερεύει ποτέ από ενέργεια. «Ήμουν σε ανδροκρατούμενα περιβάλλοντα από πιτσιρίκι. Και στο ροκ, όπως καταλαβαίνεις είμαστε πολύ λίγες. Ακόμη κι εκεί παίζουν διάφορα κόμπλεξ. Σκέψου το κομμάτι του άντρα του Ελληνάρα με το αυτοκίνητο… Στους αγώνες που πήγα τα τελευταία χρόνια με αγκάλιασαν αλλά γιατί είχα πάντα μία στάση μικρής πατημένης τυρόπιτας. Δεν τους έδειχνα ποτέ πως γίνεται κάτι -καλά, δεν ήξερα πάντα κιόλας- αλλά δεν γινόμουν ποτέ κυριαρχική, έπαιρνα στρατηγικά υποτακτική στάση. Αλλιώς σε “απέβαλαν”. Τα αγόρια τελικά με βοηθούσαν αλλά κι εγώ δεν έκανα μαγκιές, δεν έπαιξα με τον αντρικό τους εγωισμό, δεν με αφορούσε κιόλας. Με ενοχλούσε να μπαίνουν διάφορα συμπλέγματα ανάμεσα σε μένα και τη δουλειά μου».
Για το αν τελικά κατάλαβε λίγο παραπάνω τους άντρες μέσα απ’ όλα αυτά, δυσκολεύεται να απαντήσει, μέχρι τελικά να πει τα εξής: «Τους καταλαβαίνουμε, δεν είναι εκεί η δυσκολία. Δύσκολο συχνά είναι να τους αντέξουμε», ενώ για το γυναικείο φύλο, ο ρόλος-πολυεργαλείο του οποίου δεν τη βρίσκει πολύ σύμφωνη, σημειώνει το εξής: «Να είμαστε ανεξάρτητες και χειραφετημένες, να μην αναλάβουμε κι όλες τις δουλειές όμως». Και κάτι ακόμη: «Αυτό που δεν μου αρέσει καθόλου στο φύλο μας είναι ότι πολύ σπάνια αποκτάμε εμμονές. Θεωρώ τις εμμονές τη βάση για να ασχοληθείς με κάτι πολύ. Γι’ αυτό ζηλεύω τους άντρες. Ίσως να προτιμούσα κιόλας να είμαι άντρας, να έχω τον δικό τους απλό τρόπο σκέψης.»
«Αν δεν χρησιμοποιήσεις το όχημα σαν προέκταση των συμπλεγμάτων σου, τότε είσαι μια χαρά»
Σήμερα η Τζέην Σαμπανίκου συμμετέχει σε ταξιδιωτικά βίντεο με την πλατφόρμα myGreeceTV (είχε άλλωστε και στο παρελθόν ασχοληθεί με την τουριστική δημοσιογραφία) ενώ κάθε Παρασκευή υπηρετεί τη μεγάλη της αγάπη πίσω από τα decks του Buy or Die στα Εξάρχεια. Το χιούμορ δεν την εγκαταλείπει ποτέ: «Sex, drugs and rock ‘n’ roll, αυτά με κρατάνε. Άντε και κάνα μποτοξάκι που και που!».
Για τον επίλογο της κουβέντας μας, αυτά είναι όσα κρατάει από την περιπέτεια της ζωής, για την οποία νιώθει ευλογημένη: «Είχα την τύχη να έχω αυτούς τους γονείς και τα παρεάκια που δεν τα αλλάζω με τίποτα, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό άνθρωπο. Θα τον θεωρούσα πιο τυχερό αν είχα γύρω μου και τους ανθρώπους που έφυγαν. Αν όχι γύρω μου, στην ανθρωπότητα. Τότε θα έλεγα ότι είμαι ένας πραγματικά ευτυχισμένος άνθρωπος». Το μόνο που νοσταλγεί είναι μία χαμένη αθωότητα ενώ το μέλλον δεν παύει να τη φοβίζει. «Μου φαίνεται ζοφερό, μαύρο και απαισιόδοξο, τι με πέρασες, για καμιά αισιόδοξη; Δε θέλω βλακείες!» λέει με έναν τόσο ντόμπρο δυναμισμό που δημιουργεί μια γλυκιά αντίστιξη.
Μοιάζει σχεδόν σίγουρο ότι δεν μετανιώνει για τίποτα, σωστά; Κι όμως η απάντησή της επισφραγίζει πως παραμένει μία αιώνια έφηβη για την οποία η μουσική είναι το Α και το Ω: «Αυτό που δεν θα μου συγχωρήσω ποτέ είναι όταν μετά από μία συναυλία των Motorhead στο Ρόδον ήρθαν κάποιοι από το road crew και μας ζήτησαν να πάμε backstage για το after party της μπάντας. Ήμουν με την αδερφή μου και μία φίλη που ήταν 16 χρονών κι επειδή ντράπηκα -παρόλο που ήμουν πριν στη συνέντευξη με το Metal Hammer- είπα όχι. Έτσι δεν γνώρισα το Lemmy. Δεν θα μου το συγχωρήσω ποτέ αυτό, διότι είμαι μία από τις “χήρες” του Lemmy».
