Πειστήριο πρώτο: Ο τόπος είναι το Δυτικό Χόλιγουντ. Ο χρόνος είναι η 6η Μαρτίου 2019 και ο μουσικός, εκδότης, ποιητής, συγγραφέας, ηθοποιός, ραδιοφωνικός και τηλεοπτικός παρουσιαστής, stand-up κωμικός, βραβευμένος spoken word performer και icon του punk, Henry Rollins βρίσκεται στη συνέντευξη Τύπου για την προώθηση του -συμπαραγωγής Iggy Pop και John Varvatos– ντοκιμαντέρ PUNK. Μαζί του στο πάνελ βρίσκονται οι Duff McKagan (Guns N’ Roses), John Varvatos, Marky Ramone και John Lydon, και είναι, όπως εύλογα θα περίμενε κανείς, αυτός, ο τελευταίος, που δυναμιτίζει ποικιλοτρόπως την ατμόσφαιρα.
«Τι έμαθες λοιπόν για το πανκ μέσα από αυτό το ντοκιμαντέρ, John;» ρωτάει -σε μία απέλπιδα προσπάθεια να αποκτήσει η ροή της συζήτησης μία έστω στοιχειώδη κανονικότητα- ο συντονιστής απευθυνόμενος στον Varvatos, που δεν προλαβαίνει να σηκώσει το μικρόφωνό του πριν ξυπνήσει για πολλοστή φορά το «τέρας» του Johnny Rotten.
«Τι έμαθα εγώ για το πανκ; Κάνεις πλάκα;» λέει γρυλίζοντας.
«Όχι εσύ, κοίτα αριστερά, εννοώ τον κύριο ακριβώς δίπλα σου» λέει ψύχραιμα ο συντονιστής. «Σε μένα μιλάει» επιβεβαιώνει και ο Varvatos. Όλοι, πανελίστες και κοινό βάζουν τα γέλια. Ο έλεγχος έχει χαθεί και πάλι.
«Oi, φιλαράκο» λέει με τουπέ στον Henry Rollins που κάθεται δίπλα στον συντονιστή του πάνελ. «Μπορείς να του πεις;»
Ο Rollins χαμογελάει αμήχανα.
Ο Rotten συνεχίζει: «Henry, δεν έχουμε συναντηθεί ξανά, ε;»
«Όχι κύριε» του απαντάει, συνεχίζει να χαμογελά, κάνει ένα χαλαρό, τιμητικό στρατιωτικό χαιρετισμό και του δίνει το χέρι του.
Ο Rotten το πιάνει και μαζί μ’ αυτό «τραβάει το σχοινί». «Έχεις πει πολλές μαλακίες, αλλά έχεις πει και μερικά εξαιρετικά πράγματα», λέει.
«Ναι κι εσύ αποκάλεσες τους Black Flag ένα μάτσο πλουσιόπαιδα των προαστίων και θέλαμε να σου ξεριζώσουμε τ’ αυτιά» απαντάει ο Rollins.
Για μία ακόμη φορά όλοι, πάνω και κάτω από τη σκηνή, βάζουν τα γέλια. Αρκεί όμως μια προσεκτική ματιά στον τρόπο με τον οποίο ο Henry Rollins κρατά για λίγα δευτερόλεπτα παραπάνω το χέρι του John Lydon, πριν το αφήσει με λίγη μεν, εμφατική δε δύναμη, για να καταλάβει κανείς ότι έχει μπροστά του έναν άνθρωπο που ελέγχει με επιτυχία τον απόλυτα υπαρκτό και εν πολλοίς δικαιολογημένο θυμό του. Όπως έγραψε και ένας από τους χιλιάδες που μέχρι σήμερα έχουν αφήσει σχόλιο στο Youtube: «Φαίνεται ότι νιώθει άβολα, προσπαθεί να μην κατουρηθεί από τα γέλια και κρατιέται για να μη σηκωθεί όρθιος και ρίξει μια μπουνιά στο στόμα του μαλάκα! lol»
Πειστήριο δεύτερο: Ο τόπος είναι άγνωστος, όπως και ο ακριβής χρόνος, κάτι που δεν έχει αποτρέψει το συμβάν από το να συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο επεισοδιακά που έχουν μαγνητοσκοπηθεί ποτέ εν ώρα συναυλίας. Βρισκόμαστε λοιπόν σε κάποιο live των Black Flag, μεταξύ 1981 και 1985, τότε που ο Henry Rollins ήταν frontman τους. Ο κατά κόσμον Henry Lawrence Garfield, ένας ανήσυχος πιτσιρικάς της διπλανής πόρτας που τράβηξε τον τυχερό λαχνό του λαχείου και παράτησε την ανούσια, κακοπληρωμένη του δουλειά όταν του ζητήθηκε να αναλάβει χρέη τραγουδιστή στην αγαπημένη του μπάντα, έχει δοθεί ψυχή τε και σώματι στο νέο του ρόλο.
Ένα τραγούδι έχει τελειώσει, η υπόλοιπη μπάντα όμως συνεχίζει να παράγει θόρυβο και ο μυώδης τραγουδιστής, ως συνήθως γυμνός από τη μέση και πάνω, έχει ξεκινήσει ένα περίεργο «τάνγκο» με έναν από τους αφιονισμένους fans που χτυπιούνται στο moshpit. Προσπαθεί ο fan να αρπάξει το μικρόφωνο, το τραβάει πίσω ο Rollins, προσπαθεί ξανά ο fan, τον αποφεύγει πάλι ο Rollins, ώσπου ο fan πιάνει το καλώδιο, τραβάει απότομα το μικρόφωνο και ο Rollins, που δεν το αφήνει από το δεξί του χέρι, με το αριστερό τού ρίχνει όχι ένα, ούτε δύο, αλλά οχτώ κροσέ με όλη του τη δύναμη.
Είναι η σημειολογική αντιπαραβολή των δύο αυτών κακομαγνητοσκοπημένων βίντεο που αναδεικνύει με έναν πολύ γλαφυρό τρόπο αυτό που ο Henry Rollins έχει πει πολλές φορές μέχρι σήμερα ενώ το επισημαίνει τεχνηέντως και στη μεγάλη συνέντευξη που παραχώρησε στην Popaganda. Δεν έχει πάψει ποτέ του να είναι θυμωμένος και είναι πολύ αργά για να το κάνει τώρα (σήμερα είναι 58 ετών). Αυτό που όμως προ πολλού -δηλαδή αμέσως μετά τα σκληροπυρηνικά, επεισοδιακά και οριακά, για εκείνον και τη νεανική κουλτούρα, χρόνια των Black Flag-έχει πάψει να κάνει είναι να επιτρέπει στον εαυτό του να εκτονώσει αυτή την κινητήρια, για τον ίδιο, δύναμη σε οτιδήποτε άλλο πέρα από καθαυτή τη δουλειά του. Γιατί είναι η σκληρή δουλειά που ορίζει την ύπαρξη του, ή μάλλον τα τόσα διαφορετικά επίπεδα της.
Ποιος είδε τον Henry Rollins στη χρυσή εποχή των Black Flag και δεν τον φοβήθηκε…
Από το 1985 που αποχώρησε, επεισοδιακά φυσικά, από τους Black Flag, έχοντας προλάβει να ηχογραφήσει μερικούς από τους πιο σημαντικούς δίσκους όλων των εποχών, ο Henry Rollins:
Έχει κυκλοφορήσει δίσκους μουσικής, είτε σόλο, είτε με τους Rollins Band.
Έχει εμφανιστεί σε κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές, όπως το HEAT, το Portlandia, το Sons of Anarchy, η Χαμένη Λεωφόρος και το RuPaul’s Drag Race.
Έχει γράψει βιβλία, τα οποία, πιστός εσαεί σε ένα do-it-yourself modus operandi, έχει εκδώσει μέσω του δικού του «μαγαζιού», 2.13.61 Inc.
Έχει βραβευτεί με Grammy για ένα από τα ουκ ολίγα spoken word άλμπουμ του.
Έχει παρουσιάσει ραδιοφωνικές εκπομπές.
Έχει συνεργαστεί ως columnist με έντυπα και online Μέσα.
Έχει περιοδεύσει εκατοντάδες φορές ανά τον κόσμο, ακόμη και σε “off road” προορισμούς όπως το Νότιο Σουδάν, η Μιανμάρ και η Ανταρκτική, είτε ως spoken word performer είτε ακόμη και ως ταξιδιωτικός φωτογράφος.
Και φυσικά έχει συνεισφέρει ως talking head σε κάθε σοβαρό ντοκιμαντέρ για την ιστορία του Punk, έχοντας προ πολλού κερδίσει μία θέση στο πάνθεον, εκεί ψηλά, πλάι σε όσους άλλαξαν κάποτε και τη δική του ζωή, τους Μεγάλους Προβοκάτορες σαν και τον…John Lydon.
«Τραγουδάω και χορεύω για να βάζω φαγητό στο τραπέζι μου σχεδόν 40 χρόνια. Κι όμως, δεν ξέρω τι θα κάνω και που θα βρίσκομαι του χρόνου», λέει στην Popaganda. «Στην πραγματικότητα δεν είμαι και τόσο ταλαντούχος. Το να είμαι πάνω στη σκηνή ή το να γράφω ένα κείμενο ή το να υποδύομαι έναν ήρωα σε μία ταινία, όλα αυτά τα αντιλαμβάνομαι ως συγγενικά μεταξύ τους πράγματα που έχουν τις ίδιες απαιτήσεις: αλήθεια, ένταση, πειθαρχία, περιέργεια, επιμονή. Με ό,τι κι αν καταπιαστώ, το κάνω με τον ίδιο τρόπο: πέφτω με τα μούτρα». Και με τους δικούς του όρους, θα συμπληρώσω.
«Θεοδόση, γεια κι ευχαριστούμε για το ενδιαφέρον σου στον Henry. Είπε ότι θα μπορούσε ίσως να κάνει μία συνέντευξη μέσω email. Δεν μπορεί να υποσχεθεί ότι θα απαντήσει όλες ή έστω κάποιες από τις ερωτήσεις και δεν θα διαφημίσει τη συνέντευξη στα social media με κανένα τρόπο. Συγνώμη για όλους αυτούς τους κανόνες, αλλά έχει σιχαθεί το να μετατρέπεται μια απλή συνέντευξη του σε podcast ή σε απόσπασμα του βιβλίου που κάποιος αποφάσισε ξαφνικά να γράψει. Η φάση δεν είναι όπως ήταν κάποτε και φοβάμαι ότι ο Henry Rollins έχει τελειώσει με τις μαλακίες. Οπότε, αν αυτοί οι ομολογουμένως αυστηροί κανόνες λειτουργούν για σένα και έχεις μερικές ερωτήσεις, μπορείς να τις στείλεις και θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε. Σε ευχαριστούμε και πάλι».
Αυτή ήταν η απάντηση που έλαβα στο inbox μου λίγες ώρες μετά την ηλεκτρονική αποστολή αιτήματος για συνέντευξη. Ήταν νωρίς το απόγευμα στην Ελλάδα και νωρίς το πρωί στο Λος Άντζελες όπου μένει, όταν έστειλα τις ερωτήσεις μου. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα της ίδιας μέρας ο Henry Rollins έστειλε τις χειμαρρώδεις απαντήσεις του. Ως συνήθως, έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά.
«Τραγουδάω και χορεύω για να βάζω φαγητό στο τραπέζι μου σχεδόν 40 χρόνια. Κι όμως, δεν ξέρω τι θα κάνω και που θα βρίσκομαι του χρόνου.»
Από τη μουσική μέχρι το stand up comedy και από τη φωτογραφία μέχρι την υποκριτική, είσαι επί δεκαετίες καλλιτεχνικά ενεργός σε διάφορους τομείς, κάθε ένας από τους οποίους έχει αλλάξει από πολύ έως ριζικά σε σχέση με τις περιόδους που έκανες τα πρώτα σου βήματα, τόσο ως προς την παραγωγή έργου όσο και ως προς την κατανάλωσή του. Είναι κάτι που σε απασχολεί;
Για μένα αυτό που λες δεν παίζει μεγάλο ρόλο. Πιθανότατα γιατί στην πραγματικότητα δεν είμαι και τόσο ταλαντούχος. Το να είμαι πάνω στη σκηνή ή το να γράφω ένα κείμενο ή το να υποδύομαι έναν ήρωα σε μία ταινία, όλα αυτά τα αντιλαμβάνομαι ως συγγενικά μεταξύ τους πράγματα που έχουν τις ίδιες απαιτήσεις: αλήθεια, ένταση, πειθαρχία, περιέργεια, επιμονή. Με ό,τι κι αν καταπιαστώ, το κάνω με τον ίδιο τρόπο: πέφτω με τα μούτρα.
Ο -εν μέρει συνάδελφός σου, κωμικός- Bill Maher, πρόσφατα δήλωσε το εξής: «Ορίζω την πολιτική ορθότητα ως την υπερίσχυση της ευαισθησίας έναντι της αλήθειας. Αυτό είναι το πρόβλημά μου. Δεν φτάνουμε στην αλήθεια γιατί έχουμε παραγίνει ευαίσθητοι». Ως πολυσχιδής καλλιτέχνης που χρησιμοποιεί τόσα διαφορετικά εκφραστικά μέσα, πιστεύεις ότι μπορεί, στο εγγύς ή απώτερο μέλλον, να υπάρξουν κάποιου τύπου αρνητικές επιπτώσεις ως προς την ελευθερία του λόγου εξαιτίας της πολιτικής ορθότητας; Να γυρίσει δηλαδή μπούμερανγκ το όλο πράγμα;
Πιστεύω στην πολιτική ορθότητα. Πιστεύω επίσης στο ότι θα έπρεπε να μπορεί κάποιος να πει αυτό που θέλει. Ο Κλιντ Ίστγουντ όταν ρωτήθηκε για το αν πολλά από αυτά που λέει ο Τραμπ είναι ρατσιστικά, απάντησε -παραφράζω ελαφρώς- ως εξής: «Αυτά τα πράγματα κανείς δεν διανοούταν να τα χαρακτηρίσει ρατσιστικά όταν ήμουν νέος». Το πήρα όλο αυτό και το μετέφερα στις παραστάσεις μου, προσθέτοντας ότι την εποχή που ο Κλιντ Ίστγουντ ήταν νέος, δεν είχε ακόμη ανακαλυφθεί η πενικιλίνη και η δύναμη της βαρύτητας δεν συζητιόταν καν στα σχολεία. Αυτό που εννοώ είναι ότι πρέπει να εξελιχθούμε επιτέλους.
Συμφωνώ με τον Bill Maher αλλά επίσης νομίζω ότι θα έπρεπε πάντα να προσπαθούμε να κάνουμε πιο ουσιαστικό τον διάλογο ανάμεσα στους ανθρώπους καθώς πηγαίνουμε προς τα μπροστά. Με το να παραμένεις στάσιμος στην πραγματικότητα σημαίνει ότι πας πίσω ολοταχώς και αυτό δεν είναι καθόλου ενδιαφέρον για μένα. Δεν υποστηρίζω ότι ο καθένας δεν θα έπρεπε να λέει αυτό που θέλει φοβούμενος ότι μπορεί να πληγώσει τις λεπτεπίλεπτες ευαισθησίες κάποιου. Άλλωστε μερικές φορές ένα αστείο είναι απλά ένα αστείο. Αλλά μπορούμε επιτέλους να προχωρήσουμε από το να αποκαλούμε «αδερφές» ή «νέγρους» κάποιους ανθρώπους και από το να χαρακτηρίζουμε ως «κοριτσάκια» ή «γυναικούλες» όσους μας φαίνονται αδύναμοι; Έχω σιχαθεί όλο αυτό το νταϊλίκι.
Έχεις επανειλημμένα δηλώσει υπέρμαχος του #MeToo κινήματος. Για ποιο λόγο πιστεύεις ότι -αν εξαιρέσεις ηχηρές περίπτωσεις σαν του R. Kelly και του Ryan Adams- η μουσική βιομηχανία την έχει βγάλει πιο καθαρή σε σχέση με την κινηματογραφική;
Υποθέτω ότι έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο κινηματογράφος απασχολεί ούτως ή άλλως περισσότερο τα μίντια. Περισσότερα κόκκινα χαλιά, περισσότερα εξώφυλλα σε περιοδικά, περισσότερη mainstream αποδοχή. Η μουσική ήταν και παραμένει βουτηγμένη μέχρι το λαιμό σε περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης, αλλά είναι τέτοιοι οι μηχανισμοί της κοινωνίας του θεάματος, όπως λέει ένα γνωστό βιβλίο, που το κάνουν όλο αυτό να περνάει σχεδόν απαρατήρητο.
Τελικά είναι ηθικά επιλήψιμο να ακούμε τα τραγούδια του όποιου R. Kelly;
Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που ο καθένας πρέπει να αποφασίσει μόνος του. Αλλά μιας και φέρνεις το συγκεκριμένο παράδειγμα, εγώ δεν μπορώ να ανεχτώ να υπάρχει η μουσική του στη δισκοθήκη μου. Αν το έκανα, θα δυσκολευόμουν πολύ να βγω και να πω «ναι, εντάξει, δεν μου αρέσουν αυτά που έκανε, αλλά μου αρέσουν τα τραγούδια του». Μπορεί αυτή να είναι μία οπτική γωνία που λειτουργεί για κάποιους ανθρώπους, αλλά δεν είναι κάτι που εγώ μπορώ να υποστηρίξω. Από την άλλη, εννοείται ότι δεν χρειάζεται να συμφωνήσω με ό,τι λέει και υποστηρίζει ένας καλλιτέχνης, για να μου αρέσει. Τις προάλλες καθόμουν με τον Johnny Ramone στο σπίτι του και επέμενε να δούμε Fox News. Τι να κάνω, να σταματήσω να είμαι fan των Ramones; Να σταματήσω να συμπαθώ τον John; Υπάρχει, όπως καταλαβαίνεις, μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε μια τέτοια περίπτωση και σε εκείνη ενός σεξουαλικού αρπακτικού που γράφει τραγούδια.
«Δεν μου αρέσει να ρισκάρω προβλέψεις, αλλά θυμάμαι ότι πριν από χρόνια ήμουν ένας από τους λίγους που είχαν πει δημόσια ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να εκλεγεί. Η δουλειά μου είναι να συνδέομαι με τους ανθρώπους, να πιάνω τον παλμό τους. Νομίζω δυστυχώς ότι ο Τραμπ έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες να κερδίσει και τις επόμενες εκλογές. Οι Δημοκρατικοί είναι το καλύτερο όπλο στη φαρέτρα των Ρεπουμπλικανών.»
Ποιο είναι το καλύτερο και το χειρότερο πράγμα του να είναι κανείς ενεργός στη βιομηχανία της ψυχαγωγίας επί 40 χρόνια; Υπάρχει, για παράδειγμα, κάποια παρεξήγηση από τη μεριά του κόσμου για τον Henry Rollins, για την οποία δεν έχεις καταφέρει ακόμη να βάλεις τα πράγματα στη θέση τους;
Το καλύτερο είναι ότι ακόμη έχω ένα κοινό για το οποίο θέλω να κάνω πράγματα. Ανέκαθεν αυτό είχε τη μεγαλύτερη σημασία για μένα: να υπάρχει κάποιος για τον οποίο να μπαίνω στη διαδικασία δημιουργήσω κάτι. Βιβλία, συναυλίες, παραστάσεις, ραδιοφωνικές εκπομπές, οτιδήποτε, είμαι μια παραγωγική μηχανή. Υποθέτω ότι μάλλον θα έγραφα τα πράγματα που γράφω ακόμη κι αν δεν μπορούσα να τα εκδώσω, αλλά δεν θα άντεχα να περιοδεύω αν δεν ερχόταν κόσμος να με δει. Οπότε όλο αυτό είναι υπέροχο.
Το χειρότερο πράγμα είναι ότι πρόκειται για μία βιομηχανία που δεν τα έχει καλά με το ότι τα χρόνια περνάνε. Όταν τελικά καταλάβεις τι είναι αυτό που κάνεις, θα βρεις απέναντί σου πολλούς που θα εξυμνούν ό,τι έκανες όταν ήσουν νέος, τότε που στην πραγματικότητα δεν ήξερες τι σου γινόταν. Δεν μπορείς βέβαια να κάνεις κάτι για όλο αυτό.
Ευτυχώς νιώθω ότι το κοινό μου με ακολουθεί σε κάθε επόμενό μου βήμα. Επίσης πολλοί νέοι άνθρωποι έρχονται στις παραστάσεις μου. Είμαι τυχερός από αυτή την άποψη, γιατί στη δουλειά μου δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα και αυτό μπορεί να καταλήξει πολύ αγχωτικό. Τραγουδάω και χορεύω για να βάζω φαγητό στο τραπέζι μου σχεδόν 40 χρόνια. Κι όμως, δεν ξέρω τι θα κάνω και που θα βρίσκομαι του χρόνου.
«Πιστεύω στην πολιτική ορθότητα. Πιστεύω επίσης στο ότι θα έπρεπε να μπορεί κάποιος να πει αυτό που θέλει. Πρέπει να εξελιχθούμε. Μπορούμε επιτέλους να προχωρήσουμε από το να αποκαλούμε “αδερφές” ή “νέγρους” κάποιους ανθρώπους και από το να χαρακτηρίζουμε ως “κοριτσάκια” ή “γυναικούλες” όσους μας φαίνονται αδύναμοι; Έχω σιχαθεί όλο αυτό το νταϊλίκι.»
Φαντάζομαι ότι δεν είναι άσχημο να μπορείς το ένα βράδυ να βλέπεις τηλεόραση με τον Johnny Ramone και το επόμενο να βγαίνεις βόλτα με τον RuPaul.
Φυσικά! Αν και ξέρεις τι θα είχε πλάκα; Να μην έπαιζε κανένα ρόλο ο χρόνος και ο τόπος και να μπορούσα να ετοιμάσω ένα δείπνο για μερικές ιστορικές προσωπικότητες. Να βρεθούν στο ίδιο δωμάτιο ο Αλμπέρ Καμί, ο Μαρκ Τουέιν, ο Αβραάμ Λίνκολν, ο Τσάρλι Τσάπλιν… Αλλά γιατί όχι και ο Νίκολα Τέσλα, ο Τζον Κολτρέιν, ο Αρτούρ Ριμπό, ο Μοχάμεντ Άλι…
Σε μια χαρακτηριστική στιγμή της παράστασης σου “Keep talking, pal” περιγράφεις εκείνο το βράδυ που εμφανίστηκες στην Ουάσινγκτον και απορούσες που ξαφνικά όλοι σταμάτησαν να γελάνε και διάβαζαν αποσβολωμένοι στα κινητά τους ότι είχε μόλις εκλεγεί ο Τραμπ. Τι πιστεύεις ότι θα συμβεί στις επόμενες προεδρικές εκλογές; Διότι δεν είναι πια μακριά.
Γενικά δεν μου αρέσει να ρισκάρω προβλέψεις, αλλά θυμάμαι ξεκάθαρα ότι πριν από χρόνια ήμουν ένας από τους λίγους που είχαν πει δημόσια ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να εκλεγεί. Είχα, μάλιστα, κατηγορηθεί γι’ αυτό. Η δουλειά μου είναι, όμως, να συνδέομαι με τους ανθρώπους, να πιάνω τον παλμό τους. Είχα δει ότι και ο Τραμπ, υπό άλλη έννοια βέβαια, συνδεόταν πολύ εύκολα με τους απλούς ανθρώπους, σε αντίθεση με τη Χίλαρι Κλίντον. Νομίζω ότι δυστυχώς ο Τραμπ έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες να κερδίσει και τις επόμενες εκλογές. Οι Δημοκρατικοί είναι το καλύτερο όπλο στη φαρέτρα των Ρεπουμπλικανών. Άλλωστε, ιστορικά μιλώντας, οι Δημοκρατικοί έχουν επανειλημμένα αρπάξει την ήττα από τα σαγόνια της νίκης, αν καταλαβαίνεις τι εννοώ.
https://www.youtube.com/watch?v=ox2WYmLrv-Y
Υπάρχει κάτι καλό που να βγήκε από την προεδρία του Τραμπ;
Λένε ότι η δημοσιογραφία ζει μία πολύ μαχητική περίοδο. Συμφωνώ απόλυτα. Νομίζω ότι υπάρχει μία ολόκληρη νέα γενιά πολύ έξυπνων και εξοικειωμένων με τις εξελίξεις της τεχνολογίας δημοσιογράφων, που βλέπουν ότι η προεδρία του Τραμπ μπορεί να προσφέρει στην ιστορία κάτι τόσο συγκλονιστικό όσο το Watergate. Σε ότι έχει να κάνει με τις τέχνες, νομίζω ότι είναι νωρίς για αποτίμηση. Όμως στη μουσική, για παράδειγμα, δεν βλέπω σημάδια ότι υπάρχουν μπάντες που ευθέως κινητοποιούνται απ’ όσα κάνει ο Τραμπ. Δεν πιστεύω όμως ότι είναι κατ’ ανάγκη η δουλειά μιας μπάντας ή ενός μουσικού να είναι ντε και καλά πολιτικοποιημένος. Για μένα, αν γράψεις ένα τραγούδι που έχει να κάνει με έναν πρόεδρο ή είναι υπερβολικά πολιτικοποιημένο, με έχεις χάσει, θα αλλάξω σταθμό. Όταν οι punk μπάντες άρχισαν να βάζουν τη λέξη “Reagan” στα τραγούδια τους, δεν μου προκαλούσαν καμία συγκίνηση. Από την άλλη, όταν οι Public Enemy κυκλοφόρησαν το “Fight the Power”, τότε ναι, είχαμε στα χέρια μας κάτι σημαντικό.
Ένας μουσικός γράφει τραγούδια, μπαίνει στο στούντιο, ηχογραφεί, κυκλοφορεί δίσκους, βγαίνει σε περιοδεία και πάλι από την αρχή. Είναι μια διαδικασία λίγο πολύ γνώριμη στον κόσμο. Μπορείς να μου περιγράψεις τι συμβαίνει πίσω από τις κάμερες των stand-up και spoken word παραστάσεών σου;
Κυκλοφορώ εκεί έξω, περπατάω στους δρόμους, πηγαίνω στις φτωχογειτονιές, στις αγορές, στις ζούγκλες, στις ερήμους και αντλώ πληροφορίες. Βάζω τον εαυτό μου μέσα σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις για να αποκτήσω γνώση του τι συμβαίνει στον κόσμο, στην πολιτική, στο κλίμα, στην οικονομία και τελικά στον ίδιο μου τον εαυτό. Αυτός είναι ο πηλός που μετατρέπω σε γλυπτό, αυτό είναι που παίρνω μαζί μου όταν βγαίνω σε περιοδεία. Είναι η ιδέα του να λαμβάνεις ωμή πληροφορία και να εντοπίζεις την ανθρώπινη ιστορία – αν υπάρχει φυσικά. Αν λοιπόν φύγω μακριά απ’ όπου νιώθω άνετος και ασφαλής, θα κερδίσω -ελπίζω δηλαδή- με το σπαθί μου το υλικό για τις spoken word παραστάσεις μου. Δεν είναι εύκολο, αλλά οδηγεί σε ένα μπουκέτο ειλικρινών ιστοριών.
«Ελπίζω εγώ ή οποιοδήποτε άλλο μέλος της μπάντας (σ.σ. Black Flag) να μην τους απογοητεύσει ποτέ (σ.σ. τους fans), αν και είναι μάλλον ήδη πολύ αργά γι’ αυτό.»
Με το πέρασμα των χρόνων, πόσο εύκολο είναι να μην αφήνεσαι στις όποιες ευκολίες προκύπτουν εύλογα λόγω της ολοένα και μεγαλύτερης συσσωρευμένης εμπειρίας;
Για μένα είναι μονόδρομος. Η ιδέα της επανάληψης δεν έχει το παραμικρό ενδιαφέρον. Δεν θέλω να συμπεριφέρομαι σαν δεκαεννιάχρονος. Δεν θέλω να απασχολώ τον εαυτό μου με ό,τι έκανα πριν από 40 χρόνια. Ο καθένας έχει βέβαια τον τρόπο του, αλλά εγώ προτιμώ να αναγνωρίζω ότι μεγαλώνω, να αλλάζω, να παραμένω ανοιχτός σε ό,τι συμβαίνει τώρα, αντί να προσπαθώ να γίνω αυτός που ήμουν κάποτε, δεν είναι καθόλου γενναίο ή συναρπαστικό. Επίσης θεωρώ πολύ σημαντικό να αμφισβητείς διαρκώς τον εαυτό σου. Η διατήρηση μιας περιέργειας για τα πράγματα είναι μια ξεκάθαρη συνειδητή επιλογή. Και με βοηθάει πολύ η απομόνωση. Δεν βγαίνω τα βράδια. Το τηλέφωνο μου δεν χτυπάει συχνά. Ταξιδεύω μόνος όσο περισσότερο μπορώ, χωρίς να σέρνω μαζί μου κόσμο. Σπάνια βάζω κόσμο στη guest list. Δεν έχω καμία αγωνία να μεγαλώνω διαρκώς τη λίστα των επαφών μου. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν μου αρέσουν οι άνθρωποι. Το αντίθετο. Απλά δεν θέλω να ξοδεύω το χρόνο μου σε τηλέφωνα ή πάρτυ. Προτιμώ να δουλεύω, να σκέφτομαι, να δημιουργώ, να είμαι αυτός ο μπερδεμένος, περίεργος τύπος που είμαι.
Ποια είναι η σχέση σου με τα social media;
Η εταιρία μου έχει μία σελίδα στο Facebook για να ανακοινώνονται οι περιοδείες μου. Εγώ προσωπικά δεν έχω facebook, δεν έχω μπει ποτέ στο Facebook και ειλικρινά δεν ξέρω πώς δουλεύει. Ο μάνατζέρ μου ποστάρει διάφορα στο instagram μου. Ούτε αυτό ξέρω πως δουλεύει. Δεν υπάρχει τίποτα σε όλα αυτά που να με ενδιαφέρει.
Τόσα χρόνια μετά από τη διάλυση των Black Flag, ποιό είναι το πρώτο πράγμα που σου περνάει από το μυαλό όταν βλέπεις κάποιον με τατουάζ το «λογότυπο» της μπάντας;
Απλά ελπίζω εγώ ή οποιοδήποτε άλλο μέλος της μπάντας να μην τους απογοητεύσει ποτέ, αν και είναι μάλλον ήδη πολύ αργά γι’ αυτό.
https://www.youtube.com/watch?v=ZuLWPr9HmFM
Γενικά νιώθεις συγκαταβατικά απέναντι στο δημιουργικό και μη παρελθόν σου;
Για μένα είναι όπως ένας πύραυλος που εκτοξεύεται και συνεχίζει την πορεία του. Το παρελθόν είναι κάτι που έχω αφήσει πίσω μου. Για παράδειγμα, μετά από έξι χρόνια δουλειάς, ένα νέο βιβλίο μου πήγε επιτέλους στο τυπογραφείο. Το καλύτερο με όλο αυτό είναι ότι τώρα πια θα έχω χρόνο να διορθώσω ένα άλλο που έχω γράψει και να ξεκινήσω το γράψιμο του επόμενου. Τα κάνω ταυτόχρονα αυτή την περίοδο. Όταν δω το βιβλίο τυπωμένο, θα ξοδέψω περίπου 30 δευτερόλεπτα χαζεύοντάς το και μετά δεν θα ασχοληθώ ξανά με αυτό. Το βιβλίο, λοιπόν, έχει φύγει εδώ και μία εβδομάδα από το γραφείο μου. Είναι έξω από τη φωλιά του, έτοιμο να ζήσει μόνο του. Πόσο θα πουλήσει; Πώς θα μπορούσα να ξέρω; Με νοιάζει;
Νομίζω ότι είναι σπουδαίο που τα βιβλία μου αρέσουν στους ανθρώπους. Αλλά δεν τα γράφω για να διαβαστούν. Τα εκδίδω για να διαβαστούν. Οπότε μέχρι τελικά να εκδοθεί, είναι σαν να μη μου ανήκει πια. Δεν μπορώ να «σεβαστώ» την προσπάθεια που χρειάστηκε για να δημιουργήσω ένα δίσκο, ένα βιβλίο, μία περιοδεία κλπ, γιατί έγινε κατ’ επιλογή. Κανείς δεν απαίτησε ποτέ από μένα να δώσω μια συναυλία, να γράψω κλπ. Το γεγονός ότι δουλεύω δύο βάρδιες κάθε μέρα, συνολικά 12 ως 16 ώρες, δεν λέει τίποτα. Είμαι απλά εγώ, που κάνω αυτό που θέλω. Αν δεν έκανα τίποτα καινούριο, κανένα επόμενο βιβλίο, καμία επόμενη ραδιοφωνική εκπομπή κλπ, μέσα σε μία εβδομάδα κανείς δεν θα έδινε σημασία.
Ποια συμβουλή θα έδινε ο πολυπράγμων Henry Rollins του σήμερα, στον Henry Rollins που με τη γροθιά του σπάει τον καθρέφτη στο εξώφυλλο του Damaged (σ.σ. στη θέση 340 της λίστας με τα 500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών σύμφωνα με το Rolling Stone, και στη θέση 25 της λίστας με τα 100 Καλύτερα Άλμπουμ των 80s σύμφωνα με το Pitchfork);
Αν συναντούσα τον νεαρό εαυτό μου μάλλον θα τον αντιμετώπιζα με οίκτο γιατί θα ήξερα όλα τα λάθη που επρόκειτο να κάνει, το χρόνο που θα ξόδευε άσκοπα, τα ηλίθια συμπεράσματα που θα έβγαζε χωρίς πολλή σκέψη και τον πόνο που θα αναγκαζόταν να υπομείνει στη ζωή του.
