Με αφορμή το 2ο New Generations Fashion Lines show που έλαβε χώρα την Κυριακή 19 Μάρτη στο Παλιό Χρηματιστήριο Αθηνών, συνάντησα τον Δημήτρη Γραμματικογιάννη. Είναι ψηλός, αδύνατος και μοιάζει με ξωτικό. Μονίμως χαμογελά και το βλέμμα του προδίδει συνεχή σκέψη. Εννοείται, είναι ντυμένος την τελευταία λέξη της μόδας: έξυπνο layering ρούχων και υφασμάτων, άνετα sneakers, γυαλιά και, όσο κρατεί η ψύχρα, σκούφος.
Ο Δημήτρης Γραμματικογιάννης γεννήθηκε το 1968, στην Ηλιούπολη της Αθήνας και αγαπά πολύ αυτήν την πόλη, η οποία λειτουργεί ως αφετηρία για τα δεκάδες ταξίδια του-επαγγελματικά και όχι μόνο-ανά τον κόσμο.
Σπούδασε στην Ελλάδα σχέδιο μόδας και art & design, ενώ με τον σχεδιασμό ρούχου και styling καταπιάστηκε στη Φλωρεντία και το Λονδίνο. Έχει δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά στο χώρο της διαφήμισης, τόσο στην τηλεόραση όσο και σε έντυπα , σε παραγωγές μουσικών video clips, αλλά και διαφημιστικές καμπάνιες εταιριών. Το όνομά του, όμως, μας είναι οικείο λόγω των συνεργασιών του με σειρά περιοδικών ως Fashion Editor και Στυλίστας όπως το ΚΛΙΚ, το Lipstick, το PLAYBOY, τα ένθετα της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ, το People και άλλα.
Έχει υπάρξει στυλίστας δεκάδων celebrities (ποιος επιμελείται, άραγε, το ντύσιμο της καλογυμνασμένης Ναταλίας Δραγούμη; ) και έχει συνεργαστεί με μεγάλους θεατρικούς θιάσους, ντύνοντας σημαντικούς καλλιτέχνες από τον Σάκη Ρουβά, μέχρι τη Ρούλα Πατεράκη.
Τα τρία τελευταία χρόνια είναι Fashion Editor στο Athens Hilton Magazine, στο Golf and Leisure (περιοδικό golf της Γλυφάδας) και στο ολοκαίνουργιο εποχιακό περιοδικό Bars & Coffee. Φυσικά, «τρέχει» το site www.ethicalode.com, στο οποίο ανεβάζει δουλειές του, αλλά και προσωπικές του εμπειρίες, ως blogger, υπό τον τίτλο StyleOdyssey.
Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας Fashion Revolution τον Απρίλη του 2016 στην Ελλάδα, ήταν guest speaker για το πώς χτίζεται μια ηθική καμπάνια.
«Η Ηθική είναι ο δικός μου τρόπος προσέγγισης της Μόδας. Εννοώ, ότι για μένα, η Μόδα οφείλει να φαντάζεται και να εφευρίσκει το καινούριο, αλλά αφού πρώτα έχει ψυχανεμιστεί και αντιληφθεί την πολιτικοκοινωνική κατάσταση που βιώνουμε. Θα έπρεπε, κατά την άποψή μου, να αφορούν πιο ενεργά και, πάντως, πιο εμφανώς σημασίες και έννοιες όπως πολιτική, κοινωνία, αλληλεγγύη, ρατσισμός, μισαλλοδοξία, οικολογία, φεμινισμός, ομοφοβία… Πιστεύω, δε, ότι κάποιοι ταλαντούχοι Fashion trend-forecasters θα μπορούσαν να είναι εμπνευσμένοι πολιτικοί!»
Ο Δημήτρης Γραμματικογιάννης ασχολείται ενεργά με το sustainability, ή αλλιώς την αειφορία στη μόδα, με ρούχα από ανακυκλωμένα υλικά, χωρίς εκμετάλλευση παιδικής εργασίας και αξιοπρεπείς συνθήκες δουλειάς. Εν ολίγοις, τον αφορά το πώς μπορεί μια εταιρεία να δημιουργήσει μια «ηθική» καμπάνια, ώστε να περάσει μηνύματα σχετικά με κοινωνική ευθύνη.
Η πραγματικότητα έχει ως εξής: Είναι ο μόνος στυλίστας στην ελληνική -αλλά στην πραγματικότητα και παγκόσμια- αγορά που έχει κάνει Fashion Editorial με κοινωνικοπολιτικά μηνύματα εδώ και είκοσι χρόνια για πρώτη φορά στο περιοδικό ΚΛΙΚ.
«Αυτή τη στιγμή, η μόδα πολιτικοποιείται παγκόσμια. Στην πρόσφατη επίδειξη της Missoni, τα μοντέλα περπάτησαν φορώντας το pussyhat ,σύμβολο αλληλεγγύης, υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών και κατά της πολιτικής Τραμπ. Ο προσανατολισμός μου σχετικά με τη μόδα ήταν και παραμένει να είναι κοινωνιολογικός, πολιτικός και οικολογικός.», λέει ο Δημήτρης Γραμματικογιάννης στο Popaganda.gr.
Στο www.ethicalode.com μπορεί κανείς να απολαύσει το έξυπνο project που επιμελήθηκε ο ίδιος με τίτλο: Not In My Back Yard (όχι στην αυλή μου).
«Αυτός ο υποτιμητικός όρος που συνήθως αφορά σκουπίδια ήταν η αφορμή λίγες μέρες πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων να παραχθεί αυτό το Fashion illustration editorial. Παρακολουθώντας όλο αυτό το καιρό το θέμα με τους μετανάστες με ενόχλησε ιδιαίτερα εκείνες τις μέρες το γεγονός ότι όλα κινούνταν με τον ίδιο ρυθμό σαν τίποτα να μην έχει συμβεί. Στα κανάλια έπαιζε η τιμή της γαλοπούλας ,στα social media φωτογραφίες από χιονοδρομικά και γιορταστικά snapshots. Οι πρόσφυγες; Σκιές… Η περιβόητη φιλοξενία που είχε διαλαλήσει ο Oμπάμα λίγο καιρό πριν δεν είχε κάνει ιθύνοντες και μη ,να “σκεφτούμε” λίγο παραπάνω εκείνες τις μέρες, αλλά ούτε και τις επόμενες, εάν τελικά γίνεται αυτοί οι άνθρωποι να ζήσουν και εκτός σκηνών σε κανονικά σπίτια. Έτσι, βρεθήκαμε με τη Χριστίνα Ζέκκου που οπτικοποίησε το θέμα, στο γραφείο του susamicreative στο Γκάζι, συζητήσαμε επάνω στην ιδέα που είχα, ανταλλάξαμε απόψεις και τις επόμενες ημέρες ανεβάσαμε στο site το editorial, αν μπορούμε να το πούμε έτσι. Κάποια στιγμή, είχα επισκεφτεί το κέντρο φιλοξενίας προσφύγων στον Ελαιώνα και μίλησα με τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι μου έδειξαν σκίτσα παιδιών με μαύρους ήλιους και ουρανούς. Εκείνη τη στιγμή αποφάσισα να μη μείνω αδιάφορος, να περάσω ένα μήνυμα, μέσω της δουλειάς μου.»
Για τη συνεχή ενημέρωση του ethicalode, ο Δημήτρης Γραμματικογιάννης ζει και δουλεύει πυρετωδώς. Πίνει καφέδες, ποτά, ενίοτε ξενυχτάει διαβάζοντας και ξεφυλλίζοντας, δίνει το παρών σε fashion shows εντός και εκτός Ελλάδος, αλλά, κυρίως, συζητά με ανθρώπους εκτός του χώρου της μόδας. Άλλωστε, ο ίδιος ομολογεί ότι και στη μόδα, πλέον, αλλά και στη ζωή του τον ενδιαφέρουν οι real people, οι αυθεντικοί, χωρίς στησίματα και κραυγαλέα εικόνα.
«Τον περασμένο Αύγουστο, ο Karl Lagerfeld είχε επιμεληθεί το εξώφυλλο του Γερμανικού περιοδικού Frankfurter Allgemeine’s weekend magazine ,με ένα δικό του σκίτσο που το ονόμασε Karlikatur και αφορούσε, βέβαια, την οικονομική κρίση στην Ελλάδα. Οπότε, απεικόνισε την καγκελάριο Angela Merkel και τη Christine Lagarde να ρίχνουν χρήματα σε ένα απύθμενο πηγάδι που έγραφε επάνω ΕΛΛΑΔΑ . Ήταν μια ξεκάθαρη αναφορά στο μύθο των αρχαίων Δαναΐδων και τη τιμωρία τους από το Δία. Μου φάνηκε πολύ αστείο όλο αυτό και δύο μήνες μετά δημιουργήσαμε στο ethicalode.com μια ψηφιακή εικόνα, η οποία ήταν ένας άλλος μύθος ως απάντηση . Αντικαταστήσαμε στο γνωστό σύμπλεγμα του Λαοκόοντα το κεφάλι με αυτό του Karl Lagerfeld και στα φίδια τοποθετήθηκαν ως φολίδες το σήμα της αυτοκινητοβιομηχανίας VW που εκείνη την εποχή ξέσπασε το σκάνδαλο με τις εκπομπές διοξειδίου. Ονομάσαμε την εικόνα Karlocoon, από τη σύζευξη του Karl και του Λαοκόοντα. Το μήνυμα είναι: διάλογος και όχι αλληλοεξόντωση.»
Φυσικά, δεν ήταν δυνατόν να αφήσει αυτός ο ανήσυχος καλλιτέχνης του στιλ τον Ντόναλντ Τραμπ ασχολίαστο και δη την ημέρα της εκλογικής του νίκης, η οποία συνέπεσε με τη διεθνή ημέρα ενάντια στον φασισμό και τον αντισημιτισμό. Έτσι, δημιούργησε μαζί με τους συνεργάτες του μια εικαστική φωτογράφιση ενός γυμνού κοριτσιού. Το στήσιμό του παρέπεμπε σε ανυπεράσπιστους Εβραίους, έγκλειστους σε στρατόπεδα . Ο τίτλος της φωτογράφισης; Today we feel nude. Υπάρχει και μια ακόμα άξια αναφοράς και σε ανάλογο πνεύμα φωτογράφιση που επιμελήθηκε ο Δημήτρης Γραμματικογιάννης, ονόματι a Poke Day comes.
Ο ίδιος εξηγεί: «Η κατάχρηση της φιλοξενίας και η εξύβριση του Έλληνα φωτορεπόρτερ από τον Γερμανό Peter Ramsauer πρώην υπουργό Μεταφορών, κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Γερμανικού κλιμακίου στο Μέγαρο Μαξίμου, λέγοντας στα Γερμανικά και κατόπιν στα Αγγλικά ‘Μη με ακουμπάς, Βρωμιάρη Έλληνα’, είναι κάτι που επίσης δεν θα έμενε ασχολίαστο από το ethicalode.com. Συνάντησα τον σχεδιαστή Δημήτρη Ορδουλίδη και αποφασίσαμε από κοινού να πραγματοποιήσουμε ένα Fashion editorial με concept δώδεκα μοντέλα να κάνουν poke ο ένας στον άλλον. Θέλαμε να δείξουμε σημειολογικά ότι η επαφή των ανθρώπων σε ένα διευρυμένο πολυπολιτισμικό περιβάλλον είναι το ζητούμενο και ότι ο ρατσισμός ,ακόμη και σε λεκτικό επίπεδο, είναι πέρα από κάθε ανοχή.»
Beyond Tolerance λέγεται, στη γλώσσα των φωτογράφων, το όριο που έχει μια φωτογραφία στην ψηφιακή της μορφή. Όταν μεγαλώσει, δηλαδή, η ανάλυση της φωτογραφίας στα όρια, η φωτογραφία καταστρέφεται, καθώς αρχίζουν και φαίνονται τα pixels. Ο Δημήτρης Γραμματικογιάννης επαναχρησιμοποίησε τον όρο Beyond Tolerance (Πέρα Από Κάθε Ανοχή) θέλοντας να εκφράσει την αντίθεσή του στη βία κατά των γυναικών.
«Το εικαστικό αποτέλεσμα είναι σπασμένες, τρόπον τινά, εικόνες και, πάντως, μη ανεκτές για θέαση, όπως μη ανεκτή πρέπει να είναι και η βία κατά των γυναικών και όχι μόνο. Η ανταπόκριση ήταν πολύ θετική. Ένιωσα ιδιαίτερη τιμή, όταν η Λέκτορας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ, η Ευαγγελία Διαμαντοπούλου, χαρακτήρισε μια από τις εικόνες της φωτογράφισης σαν τη σύγχρονη εκδοχή της Παρθένου του 21ου αιώνα, τονίζοντας ότι η βία στη φωτογράφιση εκφράστηκε χωρίς εικόνες που αναπαράγουν βία, αλλά μιλούν συμβολικά. Εκφράστηκε για το ethicalode.com ως ένα site που προάγει φωτογραφίες Τέχνης , οπότε ένιωσα συγκίνηση και δικαίωση για τη διαφορετικότητα στον τρόπο που διαχειρίζομαι τη Μόδα.»
Το ethicalode.com φιλοξενείται μόνιμα στο europepolis.com και στο fashionfreaks.com