Μετά την δικαστική διερεύνηση και τα δημοσιεύματα, όλοι γνωρίζουν πως πρόκειται για μια ναζιστική οργάνωση και όμως είδαμε στις τελευταίες εκλογές πως τα ποσοστά τους αυξήθηκαν; Τρελό, έτσι δεν είναι; Το τρελό είναι ότι με τις ακολουθούμενες πολιτικές κατά την περίοδο της κρίσης έφτασε ένα αξιοσημείωτο ποσοστό πολιτών να αδιαφορούν ακόμα και για τις ναζιστικές διακηρύξεις της οργάνωσης. Γιατί εκείνοι που έλκονται από τη ρητορική της Χρυσής Αυγής είναι έτοιμοι να κλείσουν τα μάτια στις πράξεις βίας, στη λατρεία του αίματος, στη φανατική προσήλωση στον γερμανικό εθνικοσοσιαλισμό, επειδή θεωρούν ότι μόνο μια ακραία απάντηση μπορεί να δοθεί στις ακραίες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη χώρα. Βέβαια για να μην ωραιοποιούμε και την κατάσταση, τα αντιμεταναστευτικά, ρατσιστικά και ξενοφοβικά αισθήματα είχαν εδραιωθεί στη χώρα μας πολύ πριν από τη δημοσκοπική αρχικά και στη συνέχεια εκλογική εκτίναξη της Χρυσής Αυγής. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 η χώρα μας ερχόταν πρώτη στον σχετικό πίνακα του Ευρωβαρόμετρου, ενώ και η νοσταλγία για τη χούντα των συνταγματαρχών άρχισε να καταγράφει σημαντικά ποσοστά στις σφυγμομετρήσεις. Δεν πρέπει εξάλλου να ξεχνάμε ότι εκτός από την εθνική αντίσταση υπήρχε και ο οργανωμένος δωσιλογισμός την περίοδο της κατοχής, ο οποίος μάλιστα ανατροφοδοτήθηκε κατά την περίοδο της δικτατορίας. Αυτή η μαύρη ιστορία μας στοιχειώνει σήμερα με τη μορφή της Χρυσής Αυγής.
Ο Μπαλτάκος μπορεί να έφυγε από το προσκήνιο όμως οι αποκαλύψεις μέσω της Εφ.Συν. το θέμα συνεχίζονται. Πιστεύετε πως μέσα στην κυβέρνηση υπάρχει ακόμα η γραμμή Μπαλτάκου; Ασφαλώς η γραμμή Μπαλτάκου δεν έχει εξαφανιστεί με τον παροπλισμό του ίδιου του γενικού γραμματέα της κυβέρνησης. Κάθε λίγο και λιγάκι γινόμαστε μάρτυρες πολιτικών ανοιγμάτων κυβερνητικών στελεχών προς τις ακροδεξιές και ρατσιστικές ιδέες. Η θεωρία μιας «ήπιας Χρυσής Αυγής», η οποία θα μπορούσε οριακά να αντιμετωπιστεί και ως αν δυνάμει σύμμαχος της Νέας Δημοκρατίας δεν έχει εγκαταλειφθεί. Όμως μετά τις συλλήψεις της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής και τις αποκαλύψεις για τη δράση της έχει καταρρεύσει η θεωρία των «δύο άκρων». Η προσπάθεια ταύτισης της Χρυσής Αυγής με τον ΣΥΡΙΖΑ που ήταν μέχρι πριν από ένα χρόνο βασικό επιχείρημα των στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, σήμερα μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να ακουστεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και το ιδεολογικό μέτωπο της Δεξιάς προς τη Χρυσή Αυγή το έχουν αναλάβει οι προερχόμενοι από το ΛΑΟΣ Βορίδης και Γεωργιάδης. Η γραμμή Μπαλτάκου έχει λοιπόν ηττηθεί, αλλά δεν έχει εξαφανιστεί στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Και τίποτα δεν αποκλείει την παλινδρόμηση σ’ αυτή, αν το υπαγορεύσει μια νέα συγκυρία. Θυμίζω τις περιπτώσεις Φαήλου Κρανιδιώτη και Κυριάκου Βελόπουλου που μόλις την τελευταία στιγμή αποκλείστηκαν από το ευρωψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας.
Λόγω της δουλειάς σας, έχετε διαβάσει πιο πολύ για τη Χρυσή Αυγή και από τα ίδια τα μέλη και την ίδια στιγμή «μη-μέλη» όπως λέτε και στην μπροσούρα. Δεν σας δυσαρεστούσε αυτή η υποχρέωση; Είναι κάπως ψυχοφθόρο να διαβάζεις την εφημερίδα και τα σάιτ τους. Υπάρχει το γνωστό σχετικό απόφθεγμα του Νίτσε: «Όποιος παλεύει με τα τέρατα, πρέπει να προσέξει να μη γίνει τέρας. Κι όταν κοιτάς πολλή ώρα μέσα σε μια άβυσσο, κοιτάει και η άβυσσος μέσα σε σένα». Τη σκέψη αυτή ανταλλάσσουμε με φίλους που συνεργαζόμαστε στη διερεύνηση της υπόθεσης. Και δεν είναι καθόλου εύκολο ή ευχάριστο. Από την άλλη πλευρά, η ενασχόληση με τα δημόσια κείμενα της Χρυσής Αυγής είναι εξαιρετικά χρήσιμη. Διότι η φύση αυτής της οργάνωσης είναι τέτοια που τους υποχρεώνει να διαλαλούν σχεδόν ανοιχτά τη στρατιωτική τους δομή, τη λατρεία της βίας, την εμπλοκή τους σε ενέργειες που υποτίθεται ότι αποκηρύσσουν. Αυτό είναι το δικό μας μυστικό: ότι με τη μελέτη των κειμένων της οργάνωσης στοιχειοθετούμε όχι μόνο τη ναζιστική της κοσμοθεωρίας, αλλά και το είδος της δράσης της. Όλα όσα αρνείται ενώπιον των ανακριτών η ηγεσία της Χρυσής Αυγής (τη σχέση τους με τον εθνικοσοσιαλισμό, την οργάνωσή τους, την ιεραρχία τους, το καταστατικό τους, την Αρχή του Αρχηγού, κλπ) στοιχειοθετούνται με κραυγαλέο τρόπο μέσα στα επίσημα έντυπά της.
Μέσα από τα ρεπορτάζ σας έχετε αποδείξει πως σε αυτόν εδώ τον τόπο το παρακράτος έχει την ίδια σταθερή και συνεχή ιστορία με το κράτος. Με την δίκη της Χρυσής Αυγής είναι, πιστεύετε, η πρώτη φορά που το κράτος και το παρακράτος έρχονται αντιμέτωπα σε θεσμικό επίπεδο; Είναι γεγονός ότι ακόμα και τότε που η Χρυσής Αυγής ήταν μια μικροσκοπική οργάνωση λίγων δεκάδων «μαχητών» δεν της έλειπαν τα ερείσματα στους μηχανισμούς του βαθέος κράτους (αστυνομία, στρατό, δικαιοσύνη, εκκλησία). Αυτός ήταν εξάλλου ο λόγος που τόσα χρόνια η ηγεσία της είχε εξασφαλίσει τη σκανδαλώδη ασυλία που όλοι γνωρίζουμε. Αλλά σε γνήσια «παρακρατική» οργάνωση δεν εξελίχθηκε ποτέ. Εννοώ ότι παρά τη σκανδαλώδη συνεργασία με τις αστυνομικές δυνάμεις στην καταστολή των διαδηλώσεων ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, και παρά τον εξόφθαλμο συντονισμό της με τοπικά αστυνομικά τμήματα του κέντρου της Αθήνας δέκα χρόνια αργότερα, η Χρυσή Αυγή διατηρούσε τη δική της στρατηγική, η οποία έμοιαζε πολύ με τη στρατηγική της έντασης των ιταλικών ακροδεξιών τρομοκρατικών οργανώσεων τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Όσο για τη σύγκρουση κράτους-παρακράτους την είδαμε να παίρνει δραματική μορφή με το ρητορικό ερώτημα που αποδίδεται στον Κωνσταντίνο Καραμανλή «ποιος κυβερνά αυτό τον τόπο;» μετά τη δολοφονία Λαμπράκη. Και ξαναπαρουσιάστηκε με τη δυσκολίες που συνάντησε η αναιμική διαδικασία αποχουντοποίησης (1974-1975). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι η ύπαρξη δημοκρατικού μαζικού κινήματος που μπορεί να οδηγήσει στην περιστολή των παρακρατικών μηχανισμών. Γιατί η φυσική αντίδραση των κρατικών μηχανισμών είναι η προστασία του παρακράτους, μεταξύ άλλων και για να συγκαλυφτεί η ευρύτερη ευθύνη προσώπων και δομών.
Μέσω του «Ιού» μελετάτε την Χρυσή Αυγή και τον ακροδεξιό χώρο για χρόνια τώρα. Ποιο είναι το πιο περίεργο πράγμα που έχετε δει ή διαπιστώσει σε σχέση με αυτούς; Το πιο περίεργο στοιχείο της Χρυσής Αυγής είναι η απέχθειά της προς την Ακροδεξιά! Ακόμα και κατά τις σπάνιες περιπτώσεις που η οργάνωση χρειάστηκε να συνεργαστεί με ευρύτερες δυνάμεις του «χώρου» (τον Καρατζαφέρη, τον Πλεύρη, τους χουντικούς) πολύ γρήγορα φρόντισε να αποστασιοποιηθεί και αυτές οι συνεργασίες κατέληξαν σε σχέσεις καταγγελίας και μίσους. Ο λόγος βέβαια είναι εύκολο να διαγνωστεί. Η Χρυσή Αυγή δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τίποτα λιγότερο από την «εθνικοσοσιαλιστική κοσμοθεωρία» της. Τους πρόσκαιρους ακροδεξιούς συμμάχους της τους αντιμετωπίζει με την ίδια απέχθεια –ίσως και μεγαλύτερη- που επιδεικνύει προς τους κλασικούς αντιπάλους της. Το σύνθημα «Εναντίον όλων» είναι απολύτως δηλωτικό αυτής της στάσης.
Ποια πιστεύετε θα είναι η έκβαση της δίκης; Αν αθωωθούν δεν θα ηρωοποιηθούν κιόλας; Κανείς δεν μπορεί να προδικάσει την έκβαση της δίκης. Το μόνο που μπορώ αυτή τη στιγμή να πω είναι ότι τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί στις δικογραφίες σχετικά με την οργάνωση είναι πραγματικά συντριπτικά. Μ’ αυτή την έννοια δεν μπορώ να φανταστώ τι θα σήμαινε το ενδεχόμενο της αθώωσης. Όσο για την «ηρωοποίηση», αυτό δεν είναι ζήτημα της δικαιοσύνης. Αν δεν ηττηθούν οι ίδιες οι ιδέες του ρατσισμού, του αντισημιτισμού, της ξενοφοβίας και αν δεν ηγεμονεύσει μια άλλη πολιτική διεξόδου από την κρίση, οι χρυσαυγίτες θα «ηρωοποιηθούν» για ένα μέρος των πολιτών είτε βρίσκονται στη φυλακή είτε έχουν αθωωθεί.
Και τελικά θα μπορέσει τελικά η πολιτεία να τιμωρήσει τη Χρυσή Αυγή; Τον φασισμό πώς θα τον τσακίσουμε που λέει και το γνωστό τραγούδι; Η δικαιοσύνη έχει πάρει το δρόμο της. Από την πλευρά της η πολιτεία οφείλει να προχωρήσει στην «αποναζιστικοποίηση» του κρατικού μηχανισμού. Δεν αρκούν τα πρώτα μηνύματα που έχουν σταλεί με τις απομακρύνσεις δυο τριών αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ. και ενός της ΕΥΠ. Οι ΕΔΕ που έχουν διαταχθεί για τη διερεύνηση της διείσδυσης της Χρυσής Αυγής στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας έχουν καταλήξει σε φιάσκο. Και δεν σας κρύβω ότι η άποψή μου είναι ότι βρισκόμαστε πολύ μακριά από το να «τσακίσουμε» τον φασισμό. Θεωρώ ότι η σημερινή εξέλιξη, τόσο οι μνημονιακές κυβερνήσεις όσο και οι επιδόσεις της Χρυσής Αυγής είναι αποτέλεσμα μιας πολιτικής ήττας της Αριστεράς και των ιδεών της κοινωνικής αλληλεγγύης. Η ήττα αυτή συγκαλύπτεται από την προοπτική εκλογικής επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πιστεύω ότι δεν αρκεί να επαναπαυόμαστε μ’ αυτή την ελπίδα και να αναβάλουμε τη μάχη με το φασισμό για την όποια μετεκλογική περίοδο.
Το βιβλιαράκι μπορείτε να το βρείτε σε μορφή pdf εδώ.
