Αγγελική Τουμπανάκη: Πολυτάλαντη, ανήσυχη και ιδιαίτερη. Καταφέρνει να «μπλέκει» μοναδικά και με προσήλωση όλα όσα αγαπά, την προβληματίζουν και θέλει να γνωρίσει, να κατέχει ή να αλλάξει. Επιστήμονας, με σπουδές στη μοριακή βιολογία, βοκαλίστρια, με μεγάλη αδυναμία στη τζαζ και τη world μουσική, μουσικός και εκπαιδεύτρια φωνής και αυτοσχεδιασμού, θα έλεγε κανείς ότι κάνει ήδη πολλά.
Κι όμως, η αγάπη της για τον άνθρωπο την κάνει να λαχταρά να είναι εκεί για όσους την έχουν ανάγκη και να μην επαναπαύεται, βοηθώντας ασθενείς με post & long COVID συμπτώματα, οι οποίοι εξακολουθούν να υποφέρουν από δύσπνοια, δυσφωνία και επακόλουθο άγχος. Τα σχέδιά της είναι πολλά και τα μοιράζεται μαζί μας, λίγο πριν την απολαύσουμε στη σκηνή του Half Note Jazz Club όπου μαζί με τους μουσικούς που την πλαισιώνουν θα επαναλάβουν μια συναυλία που έγινε γρήγορα sold out τον περασμένο Μάρτιο. Μια συναυλία αφιερωμένη σε όλες τις γυναίκες των τόπων και των χρόνων.
Τι είναι αυτό που συνδέει τους επιστήμονες με τη μουσική; Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν -που πίστευε ότι οι μεγαλύτεροι επιστήμονες είναι και καλλιτέχνες- ήταν παθιασμένος μουσικός. Η τέχνη, ως διαδικασία έκφρασης, έχει πανανθρώπινο και υπερχρονικό χαρακτήρα και η επιστήμη περικλείει στον πυρήνα της, τη διαδικασία της δημιουργίας.
Θεωρώ βασικό άξονα έμπνευσης και έκφρασής μου τη βαθύτερη σχέση επιστήμης και τέχνης, η οποία και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής μου πορείας, εννοιολογικά και βιωματικά. Παράλληλα αυτό αποτελεί και τη βάση για το διδακτικό και ερευνητικό μου έργο πάνω στο εκπληκτικό και πολυδιάστατο όργανο: Φωνή. Εξηγώντας τη συνύπαρξη τέχνης και επιστήμης μέσα από το προσωπικό μου πρίσμα θα έλεγα ότι αυτό για εμένα αποτελεί αναγκαιότητα για να εξερευνήσω, να εξηγήσω, να εξελιχθώ, να δημιουργήσω με γνώση, να υπάρξω με ισορροπία. Θεωρώ ότι η μουσική αποτελεί ισχυρό εργαλείο στην κατανόηση της ανθρώπινης ύπαρξης, μέσον αποσυμπίεσης και συντονισμού φωνής, ψυχής και σώματος σε έναν κοινό παλμό και ενωτικό υλικό που μπορεί να εξευγενίσει, να αφυπνίσει, να εναρμονίσει τις ψυχές μας.
Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τη μουσική ως επιστήμη και τη μοριακή βιολογία ως τέχνη; Αυτό που πάντα λέω και υποστηρίζω είναι ότι η τέχνη εμπεριέχει μέσα της επιστήμη. Πίσω από κάθε μορφή της θεωρώ ότι υπάρχει έρευνα και μελέτη. Εάν σε ενδιαφέρει το πειραματικό έργο, για να κατορθώσεις την αποδόμηση πρέπει να έχεις δουλέψει ισχυρά τη δομή. Η επιστήμη, ιδίως στον ερευνητικό τομέα της, εμπεριέχει και αντλεί από την τέχνη. Εξάλλου οι μικροσκοπικές μας κυτταρικές δομές αποτελούν έμπνευση, γιατί έχουν από μόνες τους απίστευτη ομορφιά και καλλιτεχνική αρτιότητα. Είναι στοίχημα να φανείς ευρηματικός, να δουλέψεις με φαντασία και συνδυαστική σκέψη. Ο John Coltrane, ο Μπάρτοκ, ο Γιάννης Χρήστου, ο Στοκχάουζεν, ο John Cage, ο Demetrios Stratos, αποτελούν κορυφαίους καλλιτέχνες που ανατρέπουν τις κλασικές δομές, γίνονται ερευνητές, αναζητούν στη διαδικασία δημιουργίας διαφορετικούς άξονες αναφοράς και αντλούν θεματολογία από την επιστήμη και τις κοσμολογικές ανακαλύψεις.
Τι από τα δύο απαιτεί μεγαλύτερη προσήλωση, υπομονή και έρευνα; Προσωπικά θεωρώ βασικό πυλώνα της τέχνης και της επιστήμης την προβολή θεμελιωδών ηθικών αξιών με θετικές κοινωνικές επιπτώσεις. Οπότε γενικά πιστεύω οτιδήποτε και να κάνεις που αφορά στην ανθρώπινη ψυχή, στο νου και στο σώμα, πρέπει να στοχεύεις στη βαθιά γνώση και επίγνωση, να έχεις την αίσθηση της ευθύνης του ρόλου, του λόγου, του έργου σου και να είσαι απόλυτα ταγμένος.
Έχεις συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς σε αρκετά διαφορετικά πρότζεκτ, η διαρκής εναλλαγή ήχων και σχημάτων είναι ανάγκη για εξέλιξη, για ποικίλα βιώματα ή για να αποδείξεις στον εαυτό σου ότι μπορείς να κατακτήσεις κάτι ακόμα; Από το 2005 είμαι δημιουργός, lead vocalist και παραγωγός μιας σειράς ετερόκλητων μουσικών projects με Contemporary Vocal Jazz και World Fusion Jazz μουσική θεματολογία, όπως το «Crossovers», «Drums Voice Jazztronica Duet», «Toubanaki & the Buzz Bastardz», «Jazz Plus», «Aggeliki Toubanaki ft avant garde electric harpist Maria-Christina Harper», «Ulaloum», «Colpo Grosso». Ορίζω από τα πρώτα καλλιτεχνικά βήματα τις συνεργασίες μου, την αισθητική μου, η οποία αφορά μουσικές και μουσική συμπεριφορά πέρα από σύνορα και νόρμες. Έτσι αισθάνομαι ελεύθερη και ευτυχισμένη. Συλλέγω ήχους, εξερευνώ, ονειρεύομαι και δημιουργώ μουσικές κολεκτίβες.
Τελικά ποιος είναι πιο ολοκληρωμένος μουσικός, αυτός που ταξιδεύει πολύ και γνωρίζει μουσικούς και ιδιώματα ή εκείνος που περνάει τον χρόνο του σε ένα δωμάτιο κάνοντας πρόβες και ακούγοντας δίσκους; Είναι σημαντική ικανότητα να αναγνωρίζεις τις ανάγκες σου την εκάστοτε στιγμή, να συνειδητοποιείς τον στόχο σου και να δουλεύεις πιστά πάνω σε αυτό. Άλλοτε έχεις την ανάγκη για ανταλλαγή ιδεών, διάδραση αντάμωμα ψυχής και άλλοτε την ανάγκη να μείνεις στην παύση για να ακούσεις τον βαθύτερο εαυτό σου και να γεννήσεις μέσα από τη μελέτη τον καλύτερό σου εαυτό. Απαραίτητα και τα δύο. Η ολοκλήρωση πρέπει να αφορά την ψυχή μας και να συνδέεται με την αλήθεια μας.
Εσύ ταξιδεύεις πολύ πλέον; Είναι κάτι που σου λείπει; Οι τόποι που ταξιδεύω δεν είναι απλοί γεωγραφικοί προορισμοί. Είναι άρρηκτα δεμένοι με φίλους, εικόνες, μουσικές, γεύσεις, πολιτισμούς και ο καθένας μου αφήνει το ίχνος του. Χάνομαι στις ιστορίες, στους τόπους, στον χρόνο, στα βλέμματα, αγγίζω το χώμα και ξεκλειδώνω το μυαλό μου, εμπνέομαι. Απόδραση από τον μικρόκοσμο μου… like a rolling stone.
Ποιος ήχος γαληνεύει την ψυχή σου ακόμα και τις πιο δύσκολες στιγμές; Οι μινόρε κλίμακες, η οργανική μουσική και ο συντονισμός με τους ήχους της φύσης στο απόλυτο φως και στο απόλυτο σκοτάδι.
Με ποιο μουσικό είδος δεν θα μπορούσες ποτέ να ταυτιστείς; Δεν θα μπορούσα να ταυτιστώ με μουσικό είδος που στηρίζει στιχουργικά τη βία και δεν σέβεται την ανθρώπινη ύπαρξη και τις διαφορετικές επιλογές του καθενός.
Στα πιο τρελά σου όνειρα, με ποιους μουσικούς μοιράζεσαι τη σκηνή και ποια σκηνή είναι αυτή; Frank Zappa, Bobby Mc Ferrin, Demetrios Stratos, John Coltrane, Um Calthoum, Laurie Anderson, Richard Bona, Lhasa de Sela, Diego Sigala, Esma Redžepova-Teodosievska, Dhafer Youssef. Με αυτούς του κορυφαίους δεν θα με ενδιέφερε ο τόπος. Η μουσική θα όριζε τα πάντα.
Πώς βλέπεις τα πράγματα στον Πολιτισμό σήμερα; Και στην Ελλάδα αλλά και παγκόσμια, ιδίως με τα γεγονότα στην Ουκρανία, τον βομβαρδισμό σε θέατρα, τον αποκλεισμό Ρώσων καλλιτεχνών από άλλες χώρες. Η δυσερμήνευτη εποχή που διανύουμε δημιουργεί ισχυρούς ψυχικούς κραδασμούς αναταραχή και ανασφάλεια. Από τη μία η ανθρωπότητα υποτάχθηκε στην κυριαρχία ενός μικροοργανισμού που μπόρεσε και εισχώρησε στις ζωές μας, στις σχέσεις μας και βρήκε τον δρόμο για την ψυχή μας διαπερνώντας σύνορα, αγνοώντας το φύλο, τη γεωγραφική, φυλετική, εθνοτική, θρησκευτική ή κοινωνική προέλευση των ανθρώπων. Και από την άλλη, ο παραλογισμός ενός πολέμου, μια μυστική οικονομική συμφωνία και στον βωμό της κυριαρχίας και της αδιανόητης επεκτατικής πολιτικής διαμελίζεται κάθε ανθρωπιά. Καταιγισμός πληροφοριών που δύσκολα φιλτράρονται. Cancel Russia, μια μαζική αντίδραση – κραυγή ενάντια στην παρανοϊκή πράξη πολέμου και Cancel Culture. Αναρωτιέμαι πώς μπορούμε να συγχέουμε τη διαχρονική Τέχνη αιώνων με την πολιτική ενός πολιτικού και να «ακυρώνονται»-αποκλείονται καλλιτέχνες λόγω της ρωσικής τους καταγωγής και υπηκοότητας, παρ’ όλο που τάσσονται υπέρ της ελευθερίας του λόγου και διαμαρτύρονται για την απαράδεκτη απόφαση επίθεσης. Ζούμε μία σκληρή πραγματικότητα αλλά και μια ευκαιρία που ποτέ δεν μας έχει ξαναδοθεί για να σκεφτούμε τόσο μαζικά, να σταθούμε πανοραμικά και να πράξουμε για εαυτούς και αλλήλους.
Πώς πιστεύεις ότι θα μπορούσαμε όλοι εμείς να βοηθήσουμε στο θέμα του πολιτισμού; Είναι μια περίοδος δύσκολη, περίεργη, όπου όλα είναι μετέωρα. Η πανδημία άφησε εμφανές τραύμα στον πολιτισμό και τις τέχνες που η επούλωση είναι δύσκολη και αργή. Καθημερινά αισθάνομαι ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις αξίες μας και με τις βασικές έννοιες Πολιτική, Κοινωνία, Πολιτισμός. Από την μια είναι αναγκαίο οι αρμόδιοι, καθώς οφείλουν, αλλά και τα μεγάλα Ιδρύματα να μεριμνήσουν για την πραγμάτωση παραστάσεων και καλλιτεχνικών δράσεων και να εφαρμόσουν σοβαρά μέτρα στήριξης και παράλληλα να στηριχθούν ποικίλες επενδυτικές πρωτοβουλίες για την ανάδειξη και προβολή του πολιτιστικού πλούτου. Οι κυβερνήσεις των λαών να συντονιστούν σε μια κοινή πολιτική για την προστασία του έργου των καλλιτεχνών και των πολιτιστικών εργαζομένων. Όσον αφορά στους καλλιτέχνες, όσο εξασφαλίζεται ο σεβασμός προς αυτούς, είναι σημαντικό να καταθέτουμε προσωπικότητα, ξεκάθαρη στάση, ήθος με τις πράξεις μας. «Είναι χρέος του κάθε καλλιτέχνη να εκφράζει την εποχή στην οποία ζει», είχε πει η Nina Simone.
Στο Half Note η βραδιά θα είναι αφιερωμένη στις γυναίκες. Πες μου κάποιες γυναίκες που θαυμάζεις πολύ. Γυναίκες που έχουν ευγένεια, γενναιοδωρία, που ανοίγουν την αγκαλιά τους διάπλατα, που στέκονται με αρχοντιά και αυθεντικότητα, με παιδικότητα και στοργή. Που μάχονται, που παίρνουν την ευθύνη, που πέφτουν και ξανασηκώνονται. Με εμπνέουν οι γυναίκες οι ασυμβίβαστες, ονειροπόλες και πρωτοπόρες, επαναστάτριες και αιρετικές. Τις «συναντώ» μέσα από τα επιστημονικά και καλλιτεχνικά μου μονοπάτια και ανατρέχω συχνά στον βίο και το έργο τους για να ευθυγραμμιστώ με τις αξίες που πρεσβεύουν. Αυτές με ενέπνευσαν για να δημιουργήσω το project “For Women”.
Μαρί Κιουρί. Ήταν η πρώτη γυναίκα βραβευμένη με Νόμπελ Φυσικής και Νόμπελ Χημείας και πρώτη γυναίκα- διδάκτορας στην Ευρώπη η οποία επικράτησε στον ανδροκρατούμενο χώρο της επιστήμης.
Mary “Mother” Jones, “η πιο επικίνδυνη γυναίκα στην Αμερική” η οποία βοήθησε στον συντονισμό μεγάλων απεργιών και ήταν συνιδρυτής των Industrial Workers of the World (IWW) και αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των εργαζομένων στα ορυχεία και πρωτοστάτησε στον αγώνα κατά της παιδικής εργασίας.
Esma Redžepova «βασίλισσα των τσιγγάνων» η οποία είχε υιοθετήσει 47 Ρομά παιδιά και τα είχε βοηθήσει να μορφωθούν. Έχει βραβευτεί για την ανθρωπιστική της δράση και την φιλανθρωπία της στα ορφανά του πολέμου στη Γιουκοσλαβία και είχε προταθεί 2 φορές για Νόμπελ Ειρήνης.
Patti Smith. Τραγουδίστρια, μουσικός, ποιήτρια. Είπε: «Δεν είμαι μια διασημότητα, είμαι μια εργάτρια. Ήμουν πάντα εργάτρια. Δούλευα πριν οι άνθρωποι διαβάσουν το οτιδήποτε για μένα και τη μέρα που σταμάτησαν να διαβάζουν για μένα, έκανα ακόμη περισσότερη δουλειά. Και η ιδέα ότι αν είστε μια μητέρα, δεν κάνετε τίποτα…. Η μητρότητα και η πατρότητα είναι η πιο δύσκολη δουλειά που υπάρχει».
Η Nina Simone, η εκρηκτική, εκκεντρική τραγουδίστρια και ακτιβίστρια, συμμετείχε στον αγώνα για δικαιοσύνη, ελευθερία και ισότητα, μεταφέροντας έτσι, στη μουσική της, τον θυμό και την οργή για τις διακρίσεις που βίωναν οι Αφροαμερικανοί. Η Nina που έγραψε το εμβληματικό «Four Women», συχνά αποκαλούμενο και ως φεμινιστικό ύμνο είπε: «Ελευθερία θα πει να μη νιώθεις φόβο».
Πώς βλέπεις τη θέση τη θέση της γυναίκας σήμερα και για ποια πράγματα εσύ η ίδια παλεύεις; Η θέση της γυναίκας από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα θεωρείται από πολλούς αμφιλεγόμενη. Από την αρχή της ύπαρξής της, έρχεται αντιμέτωπη με το ανδρικό φύλο και προσπαθεί να αντιληφθεί και να επιβιώσει σε μία μάχη ανισότητας και μια συνθήκη πολλές φορές καταπίεσης. Παράλληλα η κουλτούρα της κακοποίησης και της πατριαρχίας σε αρκετές κοινωνίες είναι ακόμα βαθιά ριζωμένη. Ο εγκλεισμός έγινε η αιτία να φανερωθούν πολλές παθογένειες της κοινωνικής μας ζωής, με σοβαρότερη την ενδοοικογενειακή βία, με θύματα γυναίκες και πολλές φορές και παιδιά. Με τη δημιουργία και ενδυνάμωση του κινήματος #MeToo και τη γενικότερη συζήτηση που ευτυχώς προβάλλεται πια στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και μαζικής δικτύωσης για τη γυναικεία κακοποίηση, υπήρξε κοινωνική αφύπνιση αλλά και μείωση της ανοχής αρκετών γυναικών που βρίσκονται σε κακοποιητικές σχέσεις. Είναι ζωτικής σημασίας μία ολιστική κοινωνική αντιμετώπιση της κλιμακούμενης έμφυλης βίας σε όλες της τις μορφές, του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων, χωρίς ανισότητες και μισαλλοδοξία και έχουμε ακόμα δρόμο. Η δική μου κραυγή είναι η μουσική. Με την μουσική γίνεσαι διάτρητος και το συναίσθημα σου διάφανο, πέρα από φυλές και φύλα, πέρα από σύνορα και κοινωνικές νόρμες. Παλεύω να είμαι ευθυγραμμισμένη με τις αξίες μου, τις οποίες θέλω να δηλώνω μέσα από το καλλιτεχνικό, διδακτικό και επιστημονικό μου έργο.
Πες μου τι θα ακούσουμε στη συναυλία και θα ήθελα να μου μιλήσεις για τους μουσικούς που θα σε συνοδεύουν. To “For Women” είναι μία συναυλία αφιερωμένη με αγάπη και τιμή στη γυναίκα. Η πρώτη παρουσίαση του project στο Half Note jazz club στις 9 Μαρτίου μια ημέρα μετά από την «Ημέρα της Γυναίκας» πραγματικά ήταν αξέχαστη και συγκινητική. Το μουσικό σχήμα αποτελείται από τέσσερις αγαπημένους και εκλεκτούς μουσικούς της παραδοσιακής και τζαζ μουσικής σκηνής που σέβομαι και εμπιστεύομαι, τον Γρηγόρη Ντάνη στην κιθάρα, Απόστολο Καλτσά στο μπάσο, Ηλία Δουμάνη στα τύμπανα και Γιώργο Μακρή στη γκάιντα. Μουσικοί ικανοί και ευέλικτοι που να μπορούν να κινηθούν με άνεση ανάμεσα στα διάφορα μουσικά ιδιώματα, διαδραστικά και αυτοσχεδιαστικά αλλά και προσωπικότητες με ανοιχτό μυαλό, διάπλατη καρδιά και σεβασμό στη διαφορετικότητα, ώστε να υπάρξει αβίαστο δημιουργικό αποτέλεσμα. Έτσι λοιπόν οι πέντε μουσικοί επαναλαμβάνουμε αυτή την Τρίτη 12 Απριλίου -με την ανάγκη να “φωτογραφίζουμε” μουσικά γυναίκες υπαρκτές και μη, που θαυμάζουμε, που μας ενέπνευσαν, που αγαπήσαμε- να τραγουδήσουμε για τις γυναίκες των τόπων και των χρόνων.
Με την ιστορία… Της Suzanne του Choen που σε παίρνει από το χέρι και σου δείχνει πού να κοιτάξεις πάνω από τις πόλεις, ανάμεσα στα σκουπίδια και στα λουλούδια υπάρχουν ήρωες, υπάρχουν παιδιά που ζητάνε την αγάπη. Και σηκώνεις το κεφάλι στον ουρανό, στο πέταγμα του Μαύρου Κορακιού της Joni Mitchell που αναζητά τη φώτιση, τη μουσική σε κάθε του βουτιά στον αέρα. Κι εκεί στη μέση της νύχτας σωπαίνεις και ακούς τον σπαραγμό της Llorona, που μόνο οι Σαμάνοι και τα σκυλιά που ουρλιάζουν τη νύχτα μπορούν να την ακούσουν, να τη δουν… να μεταμορφώνεται σε Φάτα Μοργκάνα και με τα χέρια της να σου χαρίζει νερό θαλασσινό για να μεταλάβεις, την ώρα που η θεία Σάρα της Simone σηκώνει με τη δύναμη της πλάτης της όλο σου τον πόνο και σε λυτρώνει.
Τι είναι αυτό που σε ώθησε να κάνεις μία συναυλία για τις γυναίκες; To “For Women” είναι ένα project που ονειρευόμουν από καιρό και μάλιστα αφορμή-έμπνευση ήταν οι συναντήσεις μου με τις κρατούμενες των γυναικείων φυλακών της Θήβας, στα πλαίσια των μουσικών δράσεων που συμμετέχω τις οποίες διοργανώνει το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, σε συνεργασία με το Δίκτυο Στήριξης Φυλακισμένων και αποφυλακισμένων γυναικών.
Επίσης είχα την χαρά να είμαι καλεσμένη στη σειρά ντοκιμαντέρ «Συν Γυναιξί» που ήταν η πρώτη σειρά ντοκιμαντέρ στην ΕΡΤ αφιερωμένη αποκλειστικά σε γυναίκες. Μία ιδέα και σκηνοθεσία της Νικόλ Αλεξανδροπούλου, με οικοδεσπότη τον αγαπημένο ηθοποιό Γιώργο Πυρπασόπουλο. Η εκπομπή στόχευε να ψηλαφίσει τον καθημερινό φεμινισμό, μέσα από αληθινές ιστορίες γυναικών. Οι ερωτήσεις και όλη η αφηγηματική ροή ανέσυραν πάλι την ανάγκη μου για το μουσικό αυτό project. Παράλληλα πέρυσι, στις 8 Μαρτίου του ‘21 όταν βρισκόμασταν κλεισμένοι ακόμα στα σπίτια μας, με προσκάλεσαν για να κλείσω μουσικά την παγκόσμια διαδικτυακή φεμινιστική εκδήλωση. Και τότε σκέφτηκα τα τραγούδια … For Women, που μιλούν για τις ιστορίες γυναικών και τις εξυμνούν για τις πράξεις τους, την ανυποταγή τους, την τρέλα τους, την ανατρεπτική τους στάση.
Μελλοντικά σχέδια; Ξέρω ότι κάνεις πολλά πράγματα. Τα άμεσα σχέδια καλλιτεχνικά μου/μας σχέδια είναι η οργάνωση της καλοκαιρινής περιοδείας στην Ελλάδα με το project FOR WOMEN πλαισιωμένο με έξι μουσικούς και ένα 8μελές γυναικείο chorus ensemble. Παράλληλα ολοκληρώνεται ο δίσκος του «Drums Voice Jazztronica Duet», το project που δημιουργήσαμε το 2014 με τον ντράμερ, καθηγητή ντραμς και συνθέτη, Ηλία Δουμάνη. Ο Ηλίας διερευνά συστηματικά, μέσα από τη σύνθεση και την ενορχήστρωση, τον συνδυασμό του drumming με την τεχνολογία και εγώ ασχολούμαι με τις «εκτεταμένες (extended) φωνητικές τεχνικές» και με το looping από το 2007. Το ιδιαίτερο αυτό ηλεκτρονικό-Jazz ντουέτο τυμπάνων-φωνής, αποτέλεσε για μας μέσο πειραματισμού, αλλά και πεδίο έρευνας όσον αφορά στον πολυδιάστατο ρόλο των δύο οργάνων και την ενορχηστρωτική μίξη του φυσικού και digital ήχου. Μέσα από τον δίσκο αυτό θα είναι η πρώτη φορά που θα καταθέσω προσωπικό συνθετικό και στιχουργικό έργο.
Όσον αφορά στο διδακτικό μου έργο, αυτή την περίοδο ετοιμαζόμαστε πυρετωδώς για το 9ο εκπαιδευτικό καλλιτεχνικό ιστιοπλοϊκό Αrtventure Camp, που σχεδιάζει και υλοποιεί ο κρουστός Πέτρος Κούρτης με μουσικούς και εκπαιδευτές από όλο τον κόσμο και πραγματοποιείται στο Ιόνιο για μια εβδομάδα πάνω σε σκάφη. Αυτή η βιωματική, επιμορφωτική και περιβαλλοντική δραστηριότητα τιμήθηκε με το Χρυσό Βραβείο Τουρισμού για δύο συνεχόμενες χρονιές, 2019 και 2020. Είμαι η εκπαιδευτικός (μουσική και φωνητική διδασκαλία, διεύθυνση χορωδίας) του ανθρωπιστικού προγράμματος “Kalesma”, μια πρωτοβουλία του διεθνούς λαουτίστα και συνθέτη Βασίλη Κώστα. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι να βελτιώσει τις ζωές και την καθημερινότητα των παιδιών της «Κιβωτού του Κόσμου» προσφέροντας ένα μόνιμο μουσικό-εκπαιδευτικό πρόγραμμα υψηλού επιπέδου για τα παιδιά της Κιβωτού στην Αθήνα, αλλά και υποτροφίες για περαιτέρω μουσικές σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Έτσι αυτό τον Ιούνιο θα ταξιδέψουμε με τις δύο υποτρόφους στη Βοστώνη για να παρακολουθήσουν το καλοκαιρινό πρόγραμμα Vocal Summit του Berklee College of Music.
Σημαντικό για εμένα σταθμό αποτελεί το κοινωνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα – εργαστήριο του Εθνικού Θεάτρου με τίτλο «Το Εθνικό δίνει Πνοή», που έχω την τιμή να σχεδιάσω και να συντονίζω. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αφορά post & long COVID ασθενείς οι οποίοι εξακολουθούν να υποφέρουν από δύσπνοια, δυσφωνία και επακόλουθο άγχος. Το εργαστήριο πραγματοποιείται σε συνεργασία με τα τακτικά post-covid ιατρεία και σκοπός του είναι η επανεκπαίδευση της αναπνοής και της φωνής, ο συντονισμός αναπνοής-φωνής-σώματος και η γνώση γύρω από βασικούς μηχανισμούς τους σώματός μας, καθώς και η ψυχική και σωματική ευεξία μέσω της φωνητικής έκφρασης, του τραγουδιού και της χαράς που προσφέρει η μουσική. Συνεχίζονται οι κύκλοι εργαστηρίων και οι επιστημονικές ομάδες, εργαζόμαστε για να επιτευχθεί για τους Long Covid το καλύτερο δυνατό στα θέματα αποκατάστασης μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Μετά το Πάσχα ξεκινάμε με πολύ μεγάλη χαρά τον 3ο κύκλο του κοινωνικού προγράμματος «Το Εθνικό δίνει Πνοή».