Αφροδίτη Μάνου: «Προσωπικά, είμαι πολύ μονόχνωτη, σχεδόν ανυπόφορη»

Γεννήθηκα στην Αθήνα και μεγάλωσα στον Ταύρο. Τα καλοκαίρια, όμως, τα περνούσαμε με την αδερφή μου (σ.σ. Μαρία Δημητριάδη) στη γιαγιά μας, στην Κόρινθο. Ήμουν έξι χρόνων και η Μαρία εννιά όταν, βολτάροντας ένα καλοκαιρινό βράδυ, είδαμε να σταματάει ο Μίκης με την περίφημη Citroen του για να πάρει τσιγάρα. Πήγαμε χέρι-χέρι και του είπαμε: «Γεια σας, κύριε Θεοδωράκη. Εμείς, όταν μεγαλώσουμε θα γίνουμε τραγουδίστριές σας.»  Δεν το ξέχασε ποτέ αυτό ο Μίκης.

Η μουσική μπήκε από μωρό στη ζωή μου. Τραγουδούσαν πολύ οι δικοί μου και από τα δύο σόγια. Όλοι ερασιτεχνικά, αλλά ήταν εκπληκτικοί. Κάθε χρόνο, τη Μεγάλη Εβδομαδά και ολόκληρο τον Δεκαπενταύγουστο είχαμε στο σπίτι κανονική, κουρδισμένη,  τετράχρονη  χορωδία. Αν και δεν έπαιζε κανείς κάποιο όργανο, υπήρχε ένα πιάνο στο σπίτι που πλέον βρίσκεται στο δικό μου, πάντα όμως ξεκούρδιστο και ανεπαρκές.

Στο τραγούδι ξεκίνησε πρώτα η αδερφή μου, κάτι που έκανε πιο εύκολα τα πράγματα για μένα, καθώς υπήρχαν ήδη οι γνωριμίες και η μια έφερε  την άλλη. Η πρώτη μου δουλειά ήταν το ’71, με τον δίσκο «Εκείνο το καλοκαίρι» από την ομώνυμη ταινία, με τραγούδια του Γιάννη Σπανού.

Επικρατεί η εντύπωση ότι υπήρχε παρεΐστικη διάθεση ανάμεσα στους καλλιτέχνες παλιότερα, αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι. Ο καθένας ήταν κλεισμένος στο σπίτι του κι έγραφε. Υπήρχαν ανταγωνισμοί, ειρωνείες, αλλά και αγάπη. Ήταν όμως και εποχή με ενδιαφέρον γιατί οι άνθρωποι διάβαζαν και σκέφτονταν περισσότερο. Όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες που γνωρίζουμε από εκείνη την εποχή ήταν ιδιόρρυθμοι και μοναχικοί.  Π.χ. τον Ξαρχάκο ή τον Μαρκόπουλο δεν τους έβλεπες συχνά σε εξόδους. Το ίδιο και σήμερα, οι περισσότεροι είμαστε μονόχνοτοι. Προσωπικά, είμαι πολύ μονόχνωτη, σχεδόν ανυπόφορη.

Όταν «έφυγε» ο Λουκιανός ήταν σαν να έχασα ένα κομμάτι της παιδικής μου ηλικίας. Γνωριστήκαμε όταν ήμουν δεκαπέντε χρόνων. Ήταν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας και είχαμε επαφή με τους γονείς του Μίκη. Παίρναμε τις ταινίες που έστελνε ο Μίκης από τη Ζάτουνα της Άρκαδίας, ακούγαμε τα καινούργια του τραγούδια και η αδερφή μου τις φυγάδευε στο εξωτερικό. Κρατούσαμε κι εμείς αντίγραφα, μαθαίναμε τα κομμάτια και τα δίναμε στον Λουκιανό. Μαζευόμασταν στο σπίτι ενός θείου του, στο Ψυχικό όπου είχε μεγάλο σαλόνι και έρχονταν διάφοροι φίλοι, τόσο από τον πανεπιστημιακό χώρο όσο και από τον καλλιτεχνικό, όπως ο Μάνος Ελευθερίου. Ο Λουκιανός καθόταν στο πιάνο και όλοι μαζί τραγουδούσαμε για ώρες τα νέα κομμάτια  του Μίκη. Όταν τύχαινε να γυρίσει ο θείος του αργά το βράδυ έλεγε με νόημα «Δεν φαντάζομαι να παίζετε Θεοδωράκη και να έρθουν να μας μαζέψουν». Απαντούσαμε ότι παίζαμε Βαμβακάρη και τότε εκείνος συνέχιζε λέγοντας με νόημα «Τι καταπληκτικός συνθέτης αυτός ο Βαμβακάρης!». 

Στη Χαμηλή πτήση του Λουκιανού συμμετείχα με την «Μαίρη Παναγιωταρά». Το ζωντανό πρόγραμμα όμως ήταν «τουμπαρισμένο» στον Λουκιανό και έπρεπε να το μοιράσουμε. Ψάχνοντας τι να βάλουμε, βρίσκαμε κάποια από τα θεατρικά του. Παράλληλα, προσπαθούσε να γράψει κάτι για μένα, αλλά ένας τραγουδοποιός γράφει κυρίως για τον εαυτό του. Αριθμητικά λοιπόν, έλειπε ένα τραγούδι από το δίσκο και ενώ προσπαθούσε να το γράψει για μένα, του βγήκε το «Πάρτυ».  «Τί να κάνω; Δεν μου βγήκε γυναικείο», έλεγε.

Ακούστε το τραγούδι της Αφροδίτης Μάνου 

«Μια μέρα μιας Μαίρης»

Εκείνο το διάστημα διάβαζα ανελλιπώς τα βιβλία τσέπης SAS για να κοιμάμαι. Ο ήρωας ήταν ο Μάλκο Λίνγκε, Αυστριακός πρίγκιπας, πράκτορας της CIA, ιδιαίτερα εκλεπτισμένος αλλά αναγκασμένος να δουλεύει για την CIA για να καταφέρει να επισκευάσει μια πτέρυγα του πύργου του. Κάποια στιγμή, ανάμεσα στη διαδικασία αναζήτησης νέου τραγουδιού και του διαβάσματος, ζήτησα του Λουκιανού να μου γράψει ένα τραγούδι για τον Μάλκο. «Εγώ δεν διαβάζω Μάλκο αλλά Λέμυ Κόσιον. Γράψ’ το μόνη σου» μου είπε. Ε, μετά από κάνα δυο μέρες το έγραψα γιατί το θέμα μού είχε κάνει όντως κλικ. Ο φανταστικός αυτός ήρωας έπαιζε μεγάλο ρόλο στη ζωή μου.  Έτσι, εξαιτίας του Λουκιανού, γεννήθηκε η Νυχτερινή Εκπομπή. Όταν τελείωσα δεν ήμουν σίγουρη για το τι ακριβώς είχα κάνει, αλλά σταδιακά έμαθα τη δουλειά και τον εαυτό μου, κάτι που με χαροποιεί.

Ακούστε το τραγούδι της Αφροδίτης Μάνου 

 «Νυχτερινή εκπομπή»

Πολλές φορές έτυχε να μου πουν ιστορίες για Φολκσβάγκεν και για έρωτες που γεννήθηκαν οδηγώντας στην πόλη, όπως και στη Νυχτερινή εκπομπή. Το ίδιο συνέβαινε όταν παίζαμε σε συναυλίες τη «Μαίρη Παναγιωταρά». Έρχονταν γυναίκες και μου λέγανε, «Μα, για μένα γράφτηκε το κομμάτι;», άγγιζε την καθεμία προσωπικά. Νομίζω και τώρα ισχύει αυτό, όχι όμως στον ίδιο βαθμό μιας και τότε οι άντρες ήταν πιο «αφέντες».

Ο Χατζιδάκις μπήκε αργά στον δρόμο μου. Βγαίνοντας ο δεύτερος δίσκος μου Σαν Αφροδίτη, χτύπησε ένα μεσημέρι το τηλέφωνο και ήταν εκείνος που πήρε να με συγχαρεί για το κομμάτι «Ο βασιλιάς κι εγώ». Δεν το πίστευα. Θεώρησα ότι το τραγούδι μου έφτασε στον παραλήπτη του.

Εκείνο το διάστημα, ο Χατζιδάκις έκανε το πρότζεκτ στον Σείριο με νέους καλλιτέχνες της εποχής. Μας αγάπησε και συμπεριφερόταν σε όλους σαν να ήμασταν ο καθένας καλύτερος από τους υπόλοιπους. Πριν από μένα, έβγαινε ο Νταλάρας για σαράντα λεπτά. Ο Μάνος ερχόταν με τον καφέ του και συνήθως καθόμασταν στο καμαρίνι του Νταλάρα που ήταν μεγαλύτερο και μιλούσαμε για τα πάντα. Αυτό συνέβαινε για σαράντα λεπτά επί σαράντα μέρες που παιζόταν το πρόγραμμα. Ήταν τόσο βαθύς και φιλοσοφημένος άνθρωπος όσο ανάλαφρος ήταν σαν καλλιτέχνης με την αέρινη γλύκα της μουσικής του. Είχε άποψη για όλα, ενώ διέθετε πολύ χιούμορ, παρόλο που δεχόταν επιθέσεις εκείνη την εποχή.

Πολλοί αναρωτιούνται γιατί δεν βγαίνουν πλέον τραγούδια. Γιατί ο δημιουργός να γράψει άλμπουμ εφόσον, όχι μόνο δεν θα το αγοράσει κανείς, αλλά δεν θα το ακούσει κιόλας; Κάποτε διάβαζα στο περιοδικό Ταχυδρόμος τη συνέντευξη ενός απομονωμένου ασκητή, Αγιορείτη μοναχού που έγραφε ποιήματα. Ο δημοσιογράφος τον ρώτησε αν τον ενδιαφέρει να διαβάζει ο κόσμος τα ποιήματά του. «Αλίμονο, γιατί γράφει ο άνθρωπος; Για να έρθει σε επικοινωνία με τον κόσμο», απάντησε.

Στην πολιτική με ενδιαφέρει να υπάρχει μια δίκαιη κατανομή αγαθών στην κοινωνία, δικαιοσύνη και να μην στερούνται οι άνθρωποι. Ερχόμαστε σε αυτή τη φλούδα γης για να περάσουμε καλά, να αγαπηθούμε, να προχωρήσουμε σαν ζωντανοί οργανισμοί και όχι να μιζεριάζουμε ή να πλακωνόμστε μεταξύ μας. Κανείς από τους συνηθισμένους ανθρώπους δεν θέλει να είναι με ένα όπλο στον ώμο, να σκοτώνεται και να τρέχουν ποτάμια αίματος στο όνομα κάποιας ιδέας. Αυτό δεν καταλαβαίνουν οι πολιτικοί. Υπό αυτή την έννοια, είμαι αριστερή.

Ο  πολιτικός λόγος στην Ελλάδα είναι φτωχός. Μπορεί να ακούσεις να βρίζουν τον οποιονδήποτε Τσίπρα και να λένε ότι καταστρέφει τη χώρα. Είναι όμως το μόνο που κάνουν. Κανείς δεν έχει μια αντιπρόταση. Παρακολουθώ σε εκπομπές συζητήσεις που κάνουν οι εκπρόσωποι των κομμάτων μεταξύ τους και μου έρχεται να πέσω από τον 13ο όροφο. Τους ενδιαφέρει μόνο να αλληλοκατηγορηθούν, ενώ την ίδια στιγμή εσύ σκέφτεσαι «Θα πάει στα  6.500€ ή στα 6.000€ το αφορολόγητο;».

Το πρόγραμμα που παρουσιάζω στον Σταυρό του Νότου (Plus) λέγεται «Μωβ». Θεωρώ ότι το 2017 είναι μια μωβ χρονιά. Ίσως επειδή δεν είναι αυθύπαρκτο χρώμα, αλλά συνδυασμός του κόκκινου με το μπλε, κάτι που σημαίνει  πολλά για την Ελλάδα.  Επίσης, το μωβ είναι χρώμα της μεγαλοπρέπειας. Στα αγγλικά είναι Purple που σημαίνει και πορφύρα. Τα πορφυρό χρώμα ήταν βασιλικό και έβγαινε από την πορφύρα (το μεγάλο στρογγυλό όστρακο) που είναι δυσεύρετο και πανάκριβο.