Οσκαρεζουμέ

Με τις ενώσεις κριτικών να έχουν κάνει τη δική τους μοιρασιά και τα περισσότερα σωματεία επαγγελματιών του Χόλιγουντ να έχουν ανακοινώσει τις υποψηφιότητές τους, οι φετινή οσκαρική σούπα έχει ήδη πάρει την πρώτη βράση της, κι οι τίτλοι που έχουν ανέβει στον αφρό, είναι το 12 Χρόνια Σκλάβος του Στιβ Μακούιν, το Gravity του Αλφόνσο Κουαρόν κι ο Οδηγός Διαπλοκής του Ντέιβιντ Ο Ράσελ. Οι τρεις τους, έχουν πάρει σφραγίδα έγκρισης απ’ τις ενώσεις σκηνοθετών  και παραγωγών, κι ενώ ο Σκλάβος έμεινε εκτός υποψηφιοτήτων των σεναριογράφων λόγω κανονισμών του συνδικάτου, και το Gravity, που επίσης έχασε το σενάριο, θα ήταν αστείο να διεκδικήσει θέση στην κατηγορία ensemble ερμηνειών του σωματείου των ηθοποιών (πήρε όμως υποψηφιότητα για το σολάρισμα της Σάντρα Μπούλοκ), ο Οδηγός Διαπλοκής, είναι ο μόνος που έχει μαζέψει υποψηφιότητες στις μεγάλες κατηγορίες καθεμιάς απ’ την τετράδα των σωματείων που καθορίζει την οσκαρική αποδοχή.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκέντρωσε το σωματείο των διευθυντών φωτογραφίας, μιας κι ήταν το μόνο που ανέκοψε το σωματειακό σερί του Οδηγού Διαπλοκής. Οι κινηματογραφιστές (όπως, πιο δόκιμα, ονομάζονται), άφησαν τον Ο Ράσελ εκτός λίστας, παρ’ ότι την γέμισαν με 7 (!) ολόκληρους τίτλους, λόγω ισοψηφιών που περισσότερο θόλωσαν, παρά βοήθησαν να καθαρίσουν τα νερά. Φυσικό φαβορί στο συγκεκριμένο σωματείο, είναι βέβαια ο Εμανουέλ Λουμπέτσκι για τη μαεστρική δουλειά του στο Gravity, κι η πιθανή του νίκη, θα είναι η τρίτη του εκεί, μετά το Children of Men και Το Δέντρο της Ζωής. Ωστόσο, ο Μεξικανός δεν έχει τιμηθεί ακόμη απ’ τα Όσκαρ, κι αυτό είναι κάτι που είναι λογικό η Ακαδημία να θέλει να διορθώσει.

Το ιδιαζόντως ενδιαφέρον outsider της κατηγορίας, ωστόσο, είναι ο Γάλλος Φιλίπ Λε Σούρντ, που για πρώτη φορά βάζει στην κούρσα του σωματείου τον σταθερά εξωπραγματικό εικονοπλάστη Γονγκ Καρ Βάι, με το The Grandmaster. Κι αυτό αξίζει να το σημειώσεις, ως μια απ’ αυτές τις μικρές αναταράξεις, που μπορούν να μετατραπούν σε επικίνδυνα κύματα για το Gravity στα Όσκαρ, αν το The Grandmaster καταφέρει να τρυπώσει και στην αντίστοιχη κατηγορία της μεγάλης βραδιάς.

Η αυριανή ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων των μοντέρ, αναμένεται να επιβεβαιώσει την επικράτηση της χρυσής τριπλέτας, η οποία παρεμπιπτόντως πλασαρίστηκε δυναμικά και στην από εδώ μεριά του ωκεανού, με κάθε μια απ’ τις ταινίες να μαζεύει από δέκα υποψηφιότητες και στα όλο και πιο χολιγουντοκρατούμενα BAFTA της Μεγάλης Βρετανίας. Το Gravity, μάλιστα, ξεσήκωσε ένα μικρό σούσουρο καταφέρνοντας να χωθεί και στην κατηγορία καλύτερης βρετανικής ταινίας (μιας και γυρίστηκε επί βρετανικού εδάφους και με μπόλικο βρετανικό προσωπικό, βασικά), φτάνοντας τις 11 υποψηφιότητες σύνολο. Βέβαια, οι Βρετανοί ψηφοφόροι δύσκολα θα αφήσουν αβράβευτη την εντελώς βρετανική Φιλομένα του Στίβεν Φρίαρς, που μοιάζει ακλόνητη στην τοπική κατηγορία, ενώ η απληστία της προωθητικής μηχανής του Gravity, μπορεί να σκάσει στα μούτρα της και στην ευρύτερη, διεθνή κατηγορία.

Όχι ότι έχει καμιά ιδιαίτερη βαρύτητα, βέβαια, στην οσκαρική ψηφοφορία, η βρετανική Ακαδημία. Όπως καμία βαρύτητα δεν έχουν, άλλωστε, και οι πολυθρύλητες Χρυσές Σφαίρες. Μέσα στην αίγλη των γυαλιστερών τουαλέτων και των φανταχτερών κοσμημάτων που βγάζουν παρέλαση ο αστέρες στο κόκκινο χαλί της ετήσιας απονομής των βραβείων της Ένωσης Ανταποκριτών Ξένου Τύπου του Χόλιγουντ, ο κόσμος φαίνεται να ξεχνά ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για μια εκλεκτορική βάση που μετά βίας ξεπερνά τα 80 άτομα.

Τα οποία, με το αδηφάγο εύρος των κατηγοριών τους και με το αλκοόλ να ρέει άφθονο στην διάρκεια της τελετής τους, φροντίζουν να μαζεύουν όσους περισσότερους μπορούν απ’ τους προαναφερθέντες αστέρες, για να τους προσφέρουν μια τελευταία γκράντε εμφάνιση, πριν την αληθινή μεγάλη τους βραδιά. Εκεί, φυσικά, ο Οδηγός Διαπλοκής δείχνει κλειδωμένος νικητής για το μεγάλο βραβείο της κωμικής κατηγορίας, και το Gravity ίσως επιδείξει μεγαλύτερη βαρύτητα απ’ τον Σκλάβο στα δραματικά. Όμως, στην πραγματικότητα, αν οι Χρυσές Σφαίρες λειτουργούν ενδεικτικά για κάτι, είναι για το ποιους μόδιστρους απέρριψαν για την αληθινή τελετή οι αστέρες, παρά για το πού θα κινηθούν τα Όσκαρ.

Τα οποία, όπου κι αν πάνε, το βέβαιο είναι πως μας έχουν ήδη χαρίσει ενδιαφέρουσα πορεία, με τη φετινή, να είναι μια ιδιαίτερη οσκαρική χρονιά. Κατ’ αρχήν διότι, τρία δυναμικά φαβορί, σημαίνει δύο περισσότερα απ’ όσα τρέχουν σε μια τυπική χρονιά. Μια απ’ αυτές τις βαρετές, που ο μεγάλος τίτλος ξεχωρίζει από νωρίς, κι άντε να έχεις έναν φιλόδοξο διεκδικητή να τρέχει από πίσω, ελπίζοντας να σκοντάψει ο μπροστινός του να τού κλέψει την πρωτιά, ειδάλλως να μαζέψει όσα βραβεία δεν χωράνε στην τσέπη του αλλουνού.

Κι ύστερα, γιατί πρόκειται για τρεις εξίσου δυνατούς διεκδικητές. Κι αυτό, γιατί πρόκειται στ’ αλήθεια, για τρεις παραλλαγές κλασικών θεματικών των οσκαρικών δολωμάτων: η Ακαδημία έχει, παραδοσιακά, ιδιαίτερη ευαισθησία για τα biopics. Αλλά το 12 Χρόνια Σκλάβος, μολονότι πολιτικά ορθή επιλογή όσο δεν πάει, έχει απάνω του έναν ηδονιστικό αντισυστημισμό, που δύσκολα βρίσκεις σε ακαδημαϊκές επιλογές. Οι ψηφοφόροι της Ακαδημίας σέβονται το blockbuster και την αμερικανική του παράδοση, αλλά σπάνια το εκφράζουν με εκδοχές τόσο εσωτερικές και μεταφυσικές, όσο το Gravity. Και λατρεύουν να λατρεύουν το μεγαλείο των ηθοποιών και την απόλαυση των δυναμικών ensemble. Αλλά η χαοτική ενεργητικότητα κι η ηθική αμφισημία ταινιών σαν τον Οδηγό Διαπλοκής, είναι πάντα ένας κάποιος αποθαρρυντικός παράγοντας.

Εν τέλει, όμως, κι οι τρεις τους, είναι ταινίες θεματικά πλούσιες και τεχνικά λεπτοδουλεμένες, με πραγματική μαεστρία. Κάθε μια τους με αφετηρία οικεία στον δημιουργό της, αλλά κινούμενη σε ένα παράταιρο και προκλητικό περιβάλλον για καθ’ έναν απ’ αυτούς: η καλλιτεχνική προσήλωση του Μακούιν στην σωματική ερμηνεία, καλείται να προσαρμόστει στην κλασικιστική αφήγηση της ταινίας εποχής. Ο Κουαρόν μεταφέρει την αγωνία του για την προσωπική οικειότητα στο απέραντο κενό του διαστήματος. Κι ο Ο Ράσελ υποτάσσει τις ασυμβίβαστες κοινωνιολογικές τομές του, στα κανονιστικά δεσμά των ταινιών είδους.

Άραγε, λοιπόν, προς τα που θα γύρει η πλάστιγγα; Εδώ θα είμαστε για να το δούμε, κι άμα λάχει να το προβλέψουμε κιόλας.