Ζωές σε μετάβαση: Trans Cinema Matters

Από το underground Τόκιο στα τέλη των ψυχεδελικών ‘60s μέχρι το σύγχρονο Ρίο ντε Τζανέιρο των ηδονικών μεταμορφώσεων και από την queer ενδυνάμωση στο Χάρλεμ των ‘80s και των ‘90s μέχρι την εγχώρια μεταπολιτευτική «κανονικότητα» και τους αθηναϊκούς παράδρομους της καύλας, το κινηματογραφικό αφιέρωμα του 27ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας με τίτλο «Ζωές σε Μετάβαση: Trans Cinema Matters» διασχίζει εποχές και ηπείρους, κουλτούρες και σύνορα για να καθρεφτιστεί πάνω σε μια μικρή επιλογή ταινιών.

Στο κέντρο της, ανθίζουν ιστορίες τρανς χαρακτήρων, πολυφωνικές, παθιασμένες, αλέγκρες, κάποιες φορές μελαγχολικές, αλλά πάντα αγαπησιάρικες. Κάποιες κλεισμένες σε ένα μυθοπλαστικό κουτάκι, άλλες στο φορμά ενός ντοκιμαντέρ, όλες ειπωμένες από τρανς άτομα τα οποία είτε από το πόστο των δημιουργών είτε από την πλευρά των πρωταγωνιστ(ρι)ών μοιράζονται βιώματα, σκορπίζουν ατάκες θανατηφόρου χιούμορ, μάχονται για την επιβίωση, χορεύουν, μεταμορφώνονται, εμπνέουν και συγκινούν.

Τα συναρπαστικά νέα της πρόσφατης εκλογής τρανς γυναικών σε δημόσια αξιώματα σε Η.Π.Α. και Γαλλία, το coming out διασημοτήτων, καθώς και η καθιέρωση διεμφυλικών δημιουργών στο καλλιτεχνικό στερέωμα, είναι πιθανόν να σηματοδοτούν τις απαρχές μιας θετικής κοινωνικής αλλαγής. Την ίδια στιγμή, όμως, τα αρνητικά στερεότυπα, οι κάθε λογής διακρίσεις, η περιορισμένη πρόσβαση, οι αποκλεισμοί και η έμφυλη ψυχολογική και σωματική βία συνιστούν καθημερινότητα για τους τρανς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Το συγκεκριμένο αφιέρωμα δεν σχεδιάστηκε για να ευαισθητοποιήσει το κοινό και κυρίως δεν μιλά εκ μέρους των τρανς ατόμων. Φτιάχτηκε από cis υποκείμενα τα οποία, έχοντας γνώση του οξύμωρου, ευελπιστούν να έχουν συνθέσει ένα μπουκέτο εκλεκτών ταινιών που θα προσφέρει ένα παράθυρο σε έναν κόσμο συχνά αθέατο, ταινιών που μπορεί να αλλάξουν το πώς βλέπουμε και κατανοούμε τα τρανς άτομα. Με την ειλικρινή ευχή οι «Νύχτες» -και όχι μόνο αυτές- σύντομα να συνδιαμορφώνονται από cis, trans όμορφους ανθρώπους. 

(Κωστής Θεοδοσόπουλος)

ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ:

ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΟ ΡΕΥΜΑ | NORTH BY CURRENT του Angelo Madsen Minax (2021) – πρώτη πανελλήνια προβολή

ΤΑ ΛΕΜΕ | SEE YOU THEN της Mari Walker (2021) –  πρώτη πανελλήνια προβολή

OI ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΕΣ της Πάολα Ρεβενιώτη (2021) –  παρουσία συντελεστ@

DISCLOSURE του Sam Feder (2020) – παρουσία του σκηνοθέτη και της παραγωγού

ΜΙΚΡΟ ΜΟΥ ΚΟΡΙΤΣΙ  | LITTLE GIRL του Sébastien Lifshitz  (2020)

ΚΟΡΟΝΑ της Ερωφίλης Κόκκαλη (2020) – παρουσία της σκηνοθέτιδας

OBSCURO BARROCO της Ευαγγελίας Κρανιώτη (2018)

TANGERINE του Sean Baker (2015) – προλογίζει η Άννα Κουρουπού, Διευθύντρια του Red Umbrella Athens

ΝΑΝΑ της Lara Christen (2015)

ΣΤΡΕΛΛΑ του Πάνου Χ. Κούτρα (2009) – παρουσία συντελεστ@

ΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΦΛΕΓΕΤΑΙ | PARIS IS BURNING της Jennie Livingston (1991) –ακολουθεί  Q&Α με τις House of Careola

ΜΠΕΤΤΥ του Δημήτρη Σταύρακα (1979) – παρουσία συντελεστ@

Η ΠΕΝΘΙΜΗ ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ | FUNERAL PARADE OF ROSES του Toshio Matsumoto (1969)

* Μετά την προβολή της ταινίας «ΣΤΡΕΛΛΑ», θα ακολουθήσει ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ με θέμα «Η τρανς ορατότητα στον κινηματογράφο και τα mainstream αφηγήματα vs αληθινής ζωής».

Στη συζήτηση συμμετέχουν η Πάολα Ρεβενιώτη, σκηνοθέτις και ακτιβίστρια, η Έλενα Όλγα Χρηστίδη, ψυχολόγος και επιστημονικά υπεύθυνη του Κέντρου Ψυχικής Υγείας ORLANDO, η Άννα Κουρουπού, Διευθύντρια του Red Umbrella Athens και η Ερωφίλη Κόκκαλη, σύμβουλος σεξουαλικής υγείας, συγγραφέας και ηθοποιός. Τη συζήτηση συντονίζει η δημοσιογράφος Μαρία Λούκα.