«Το σώμα, τέχνη και ιατρική», ένα βιβλίο για την κουλτούρα της θεραπείας

Στην παρουσίαση του νέου βιβλίου της Πέπης Ρηγοπούλου «Το Σώμα: Τέχνη και Ιατρική, Νόσος/Ενδοσκόπηση/Ίαση» μας προσκαλούν την Πέμπτη 1  Δεκεμβρίου,  Παγκόσμια  Ημέρα κατά του AIDS, οι εκδόσεις Ι. Σιδέρης στο Polis Art Cafe (Πεσμαζόγλου 5) στις 8.30 μ.μ. 

Μπορεί να θεραπεύσει η τέχνη; Η ψυχή είναι «συνέπεια» του σώματος; Η αρρώστια, η ενδοσκόπηση και η θεραπεία πώς εννοούνται σε ξεχωριστούς πολιτισμούς; Πώς διαπλέκονται οι επιδημίες ανάμεσα στην ιατρική, την αισθητική και την πολιτική; Κατά πόσο ο καρκίνος είναι «λανθάνον έργο τέχνης»;

Αυτά και άλλα ερωτήματα διερευνώνται σε έναν τόμο 329 σελίδων όπου η συγγραφέας, με σπουδές χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ιστορίας της τέχνης στη Σορβόννη, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών διδάσκοντας επικοινωνία, ανάλυση λόγου και τέχνης, ψυχανάλυση, και έχοντας στο ενεργητικό της μια σειρά από δοκιμιακά βιβλία, επισκοπεί την προϊστορία στην ιατρική της ελληνικής αρχαιότητας περνώντας από τους άλλους μεγάλους πολιτισμούς για να φτάσει στο νεότερο κόσμο.

Εξετάζει τη σχέση θεραπείας – τελετουργίας, την αναζήτηση της ολότητας, το ρόλο του σαμάνου και του μοντέρνου θεραπευτή, τη ζωοθυσία ως πηγή γνώσης, τις αγριότητες των πολέμων, την αποδέσμευση της ιατρικής από την θρησκεία που συντελέστηκε στην αρχαία Ελλάδα, την ιατρική στο Βυζάντιο, την ίδρυση του πρώτου αραβικού νοσοκομείου στη Βαγδάτη τον 8ο μ.Χ. αιώνα, την ανάδειξη του σώματος στην αναγέννηση, την απεικόνιση των χειρουργείων στη εξπρεσιονιστική ζωγραφική.

«Είναι δυνατόν ο πόνος να ενοποιεί το σώμα την ίδια στιγμή που το κατακερματίζει; Είναι δυνατόν, αυτό που βλέπω όταν χτυπάω , το αίμα, το πύο, η κακοφορμισμένη πληγή, να είναι η μόνη πραγματικότητα; Αυτός ο κόσμος που τον αφουγκράζομαι να είναι άσκημος, απωθητικός, βρώμικος; Να μυρίζει ανυπόφορα , να είναι σαν κρέας του κρεοπωλείου; Ή μήπως αρχέγονοι τρόμοι και απαγορεύσεις χιλιετιών μας εμποδίζουν να ανοιχτούμε πέρα από το προφανές στην περιπέτεια της εξερεύνησης;» ρωτάει.

Ποιος είναι ο στόχος μου; Θέλω να θυμίσω ότι υπάρχει μια ομορφιά κάτω από το δέρμα. Φλέβες, αρτηρίες, νευρώνες και νευροδιαβιβαστές, όργανα και οστά. Ένας κόσμος που θυμίζει λεωφόρους και εργοστάσια, πεδιάδες και λαγκάδια, βουνά και σπηλιές, , λουλούδια, πουλιά, βάραθρα και ανόργανη ύλη. Ριζώματα και γυμνά κλαδιά δέντρων θυμίζουν το νευρικό μας σύστημα. Λουλούδια μέσα από καλειδοσκόπιο θυμίζουν τα κύτταρά μας. Μανιτάρια το αναπνευστικό μας σύστημα. Σαλιγκάρια τα νεφρά μας.

Ακολουθούν κείμενα γραμμένα από ειδικούς. Η Κορνηλία Πουλοπούλου και ο Γιάννης Μαρκάκης μελετούν τις σχέσεις δημιουργίας και ψυχικής διαταραχής βασισμένοι στα πρόσφατα πορίσματα της νευροβιολογίας, προτείνοντας νέους δρόμους διαλόγου. Ο Δημήτρης Παπαχαραλάμπους μας ξεναγεί στο αχανές πεδίο όπου συναντώνται η ιατρική και ο κινηματογράφος, αποδεικνύοντας με παραδείγματα ότι η τέχνη μπορεί να επηρεάσει την ιατρική πράξη.

Η Ιόλη Ανδρεάδη ερευνά μέσα από τα μονοπάτια της ανθρωπολογίας του θεάτρου την τελετουργία των Αναστεναρίων φωτίζοντας την θεραπευτική διάσταση της έκστασης.

Ο Πέτρος Αλεξανδρής μιλά για τον στιγματισμό του νοσούντος ακόμα και όταν η νόσος είναι πλέον ανενεργή. Και η ‘Αντζι Καρατζά γράφει το προσωπικό της βίωμα για τον καρκίνο.

Στον επίλογο, η Πέπη Ρηγοπούλου σημειώνει: «Από τον σαμάνο στον περφόρμερ. Να νοιώσεις το σώμα σου αλλιώς, να το δεις από ψηλά σαν να είναι αλλού και ταυτόχρονα το πιο δικό σου, φωτισμένο από μια αυτοσυνείδηση που μπορεί να αναδυθεί από την επίμονη άσκηση, τη νηστεία και τη δέηση, από την καλλιτεχνική ή και την επιστημονική προσπάθεια, ιατρική ή άλλη, απροσδόκητη ή και επίφοβη, όταν το βιώνεις».

Σε μια εποχή με έμφαση στην οικονομική κρίση, ιδού ένα βιβλίο για την κρίση του σώματος και την επανεκκίνησή του…

Σήμερα στις 8.30 μ.μ., η παρουσίαση του νέου βιβλίου της Πέπης Ρηγοπούλου, στο Polis Art Cafe (Πεσμαζόγλου 5).