Στις 28 Αυγούστου του 1963 ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έβγαλε την ιστορική ομιλία «Έχω ένα όνειρο»
Στις 28 Αυγούστου 1963, 200.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο μνημείο του Λίνκολν στην αμερικανική πρωτεύουσα διεκδικώντας την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων και διαδηλώνοντας υπέρ της φυλετικής ισότητας. Στη συγκέντρωση αυτή εκφωνήθηκε και ο θρυλικός λόγος του Βαπτιστή ιερέα Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τζούνιορ, ο οποίος τον Δεκέμβριο του 1964 θα βραβευόταν με το Νόμπελ Ειρήνης από τη Σουηδική Ακαδημία. Είχε προηγηθεί η υπογραφή του Νόμου περί Πολιτικών Δικαιωμάτων, που καθιστούσε παράνομο τον φυλετικό διαχωρισμό τόσο στους δημόσιους όσο και στους εργασιακούς χώρους.
Η ομιλία “Έχω ένα όνειρο” που στις 28 Αυγούστου 1963 εκφώνησε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο οποίος θα έπεφτε θύμα ενός εγκλήματος μίσους στις 4 Απριλίου 1968 στο Μέμφις, έχει αναμφίβολα ιστορική σημασία.
Ακολουθεί ένα εκτενές απόσπασμα:
“Εδώ και εκατό χρόνια, ένας μεγάλος Αμερικανός, στη συμβολική σκιά του οποίου στεκόμαστε, υπέγραψε τη Διακήρυξη της Χειραφέτησης (σ.τ.μ.: η Διακήρυξη υπογράφτηκε από τον Αβραάμ Λίνκολν την Πρωτοχρονιά του 1863). Αυτή η μνημειώδης εντολή ήλθε ως μέγας φάρος ελπίδας για εκατομμύρια νέγρους σκλάβους που είχαν καεί της αδικίας που εξασθενούσε. Ήλθε ως χαρμόσυνη αυγή να τερματίσει τη μακρά νύχτα της αιχμαλωσίας.
Εκατό χρόνια αργότερα, όμως, πρέπει ν’αντιμετωπίσουμε το τραγικό γεγονός ότι ο Νέγρος ακόμη δεν είναι ελεύθερος. Εκατό χρόνια αργότερα, η ζωή του Νέγρου είναι ακόμη θλιβερά τσακισμένη από τις χειροπέδες του διαχωρισμού και τις αλυσίδες των διακρίσεων. Εκατό χρόνια αργότερα, ο Νέγρος ζει σ’ ένα μοναχικό νησί φτώχειας, στο μέσο ενός απέραντου ωκεανού υλικής ευημερίας. Εκατό χρόνια αργότερα, ο Νέγρος ακόμη μαραίνεται στις γωνίες της αμερικανικής κοινωνίας και βρίσκει τον εαυτό του εξόριστο στην ίδια του τη γη.
Θα ήταν θανατηφόρο για το έθνος ν’ αγνοήσει το επείγον της στιγμής και να υποτιμήσει την αποφασιστικότητα του Νέγρου. Αυτό το πνιγηρό καλοκαίρι της νόμιμης δυσαρέσκειας του Νέγρου δε θα παρέλθει, ώσπου να υπάρξει ένα αναζωογονητικό φθινόπωρο ελευθερίας και ισότητας. Το 1963 δεν είναι ένα τέλος, αλλά μια αρχή. Αυτοί που ελπίζουν ότι ο Νέγρος είχε ανάγκη να ξεσπάσει και τώρα θα είναι ικανοποιημένος θα υποστούν βίαιη αφύπνιση, αν το έθνος επιστρέψει στη δουλειά του, όπως συνήθως. Δε θα υπάρξει ούτε ανάπαυλα ούτε ηρεμία στην Αμερική, ώσπου ν’ αναγνωριστούν στον Νέγρο τα δικαιώματα της υπηκοότητας του. Οι ανεμοστρόβιλοι της εξέγερσης θα συνεχίσουν να ταράζουν τα θεμέλια του έθνους μας, ώσπου να εμφανιστεί η λαμπρή ημέρα της δικαιοσύνης.
Υπάρχει, όμως, κάτι που πρέπει να πω στο λαό μου, ο οποίος στέκεται στο θερμό κατώφλι που οδηγεί στο ανάκτορο της δικαιοσύνης. Στη διαδικασία να κερδίσουμε τη δικαιωματική μας θέση, δεν πρέπει να είμαστε ένοχοι άδικων πράξεων. Ας μην αναζητήσουμε να ικανοποιήσουμε τη δίψα μας για ελευθερία πίνοντας από το κύπελλο της πίκρας και του μίσους.
Πρέπει για πάντα να επιδιδόμαστε στον αγώνα μας στο υψηλό επίπεδο της αξιοπρέπειας και της πειθαρχίας. Δεν πρέπει να αφήσουμε τη δημιουργική διαμαρτυρία μας να παρακμάσει ως σωματική βία. Ξανά και ξανά πρέπει να υψωθούμε στα μεγαλειώδη ύψη του να απαντούμε στη σωματική δύναμη με τη δύναμη της ψυχής. Η θαυμάσια νέα μαχητικότητα που έχει απορροφήσει την κοινότητα των Νέγρων, δεν πρέπει να μας οδηγήσει να μην εμπιστευόμαστε κανέναν λευκό, διότι πολλοί λευκοί αδελφοί μας, όπως αποδεικνύει η παρουσία τους εδώ σήμερα, έχουν πλέον συνειδητοποιήσει ότι η μοίρα τους είναι δεμένη με τη δική μας μοίρα και η ελευθερία τους αλληλένδετη με τη δική μας ελευθερία. Δεν μπορούμε να πορευθούμε μόνοι μας.
Και καθώς πορευόμαστε, πρέπει να δώσουμε την υπόσχεση ότι θα προχωρήσουμε εμπρός. Δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Υπάρχουν αυτοί που ρωτούν όσους είναι αφοσιωμένοι στα κοινωνικά δικαιώματα: “Πότε θα μείνετε ικανοποιημένοι;”. Δεν μπορούμε ποτέ να μείνουμε ικανοποιημένοι, όσο τα κορμιά μας – βαριά από την κούραση του ταξιδιού – δεν μπορούν να βρουν κατάλυμα στα μοτέλ των αυτοκινητοδρόμων και στα ξενοδοχεία των πόλεων. Δεν μπορούμε να μείνουμε ικανοποιημένοι, όσο η βασική κινητικότητα του Νέγρου είναι από ένα μικρότερο γκέτο προς ένα μεγαλύτερο. Δεν μπορούμε να μείνουμε ικανοποιημένοι, όσο ένας Νέγρος στο Μισισίπι δεν μπορεί να ψηφίσει και όσο ένας νέγρος στη Νέα Υόρκη νιώθει ότι δεν υπάρχει τίποτε το οποίο να μπορεί να ψηφίσει. Όχι, όχι, δεν είμαστε ικανοποιημένοι και δε θα μείνουμε ικανοποιημένοι, ώσπου η δικαιοσύνη να πέσει σαν κατακλυσμός και η ορθότητα σαν δυνατός χείμαρρος.
Δεν παραβλέπω ότι κάποιοι από εσάς έχουν έρθει εδώ ύστερα από μεγάλες δοκιμασίες και βάσανα. Κάποιοι από εσάς έρχεστε μόλις από στενά κελιά. Κάποιοι από εσάς έχουν έρθει από περιοχές, όπου η αναζήτηση σας για ελευθερία σας άφησε χτυπημένους από τις θύελλες της καταδίωξης και κλονισμένους από τους ανέμους της αστυνομικής βίας. Έχετε υπάρξει βετεράνοι των δημιουργικών βασάνων. Συνεχίστε να εργάζεστε με την πίστη ότι τα αναίτια βάσανα είναι λυτρωτικά.
Γυρίστε πίσω στο Μισισίπι, γυρίστε πίσω στην Αλαμπάμα, γυρίστε πίσω στην Τζόρτζια, γυρίστε πίσω στη Λουιζιάνα, γυρίστε πίσω στις φτωχογειτονιές και στα γκέτο των βόρειων πόλεων μας, γνωρίζοντας ότι με κάποιον τρόπο αυτή η κατάσταση μπορεί ν’ αλλάξει και θ’ αλλάξει. Ας μην κυλιστούμε στην κοιλάδα της απόγνωσης.
Σας λέω σήμερα, φίλοι μου, ότι παρά τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις της στιγμής, έχω ακόμη ένα όνειρο. Είναι ένα όνειρο γερά ριζωμένο στο αμερικανικό όνειρο.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα αυτό το έθνος θα ξεσηκωθεί και θα ζήσει το αληθινό νόημα της πεποίθησής του: “Θεωρούμε αυτές τις αλήθειες αυταπόδεικτες, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί ίσοι”.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα στους κόκκινους λόφους της Τζόρτζια, οι γιοί των πρώτων σκλάβων και οι γιοί των πρώτων ιδιοκτητών θα μπορέσουν να καθίσουν μαζί στο τραπέζι της αδελφότητας.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα ακόμη και η Πολιτεία του Μισισίπι, μια έρημη πολιτεία, πνιγμένη από τη λάβρα της αδικίας και της καταπίεσης, θα μεταμορφωθεί σε μια όαση ελευθερίας και δικαιοσύνης.
Έχω ένα όνειρο ότι τα τέσσερα παιδιά μου μια μέρα θα ζήσουν σε ένα έθνος, όπου δε θα κριθούν από το χρώμα του δέρματος τους, αλλά από το περιεχόμενο του χαρακτήρα τους. ‘
Έχω ένα όνειρο σήμερα.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα η πολιτεία της Αλαμπάμα… θα μεταμορφωθεί σε μια πολιτεία, όπου τα μικρά μαύρα αγόρια και κορίτσια θα μπορέσουν να πιαστούν χέρι με χέρι με τα μικρά λευκά αγόρια και κορίτσια και να περπατήσουν μαζί σας αδελφές και αδελφοί.
Έχω ένα όνειρο σήμερα.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα κάθε κοιλάδα θα υψωθεί, κάθε λόφος και βουνό θα χαμηλώσει, οι ανώμαλοι τόποι θα γίνουν ομαλοί και οι στραβοί τόποι θα γίνουν ευθείς και η δόξα του Κυρίου θ’ αποκαλυφθεί και όλη η σάρκα μαζί θα την αναγνωρίσει…..
Κι αν η Αμερική πρόκειται να γίνει μεγάλο έθνος, αυτό πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Έτσι, ας ηχήσει η ελευθερία από τις πελώριες κορυφές των λόφων του Νιού Χαμσάιρ. Ας ηχήσει η ελευθερία από τα δυνατά βουνά της Νέας Υόρκης. Ας ηχήσει η ελευθερία από τα όρη Αλεγκένι της Πενσυλβάνια!
Ας ηχήσει η ελευθερία από τα χιονοσκέπαστα Βραχώδη Όρη του Κολοράντο!
Ας ηχήσει η ελευθερία από τις καμπυλώσεις κορυφές της Καλιφόρνια!….
Όταν αφήσουμε την ελευθερία να ηχήσει, όταν την αφήσουμε να ηχήσει από κάθε χωριό και κάθε κωμόπολη, από κάθε πολιτεία και κάθε πόλη, θα μπορέσουμε να επισπεύσουμε εκείνη τη μέρα που όλα τα παιδιά του Θεού, μαύροι άνθρωποι και λευκοί άνθρωποι, εβραίοι και εθνικοί, προτεστάντες και καθολικοί, θα μπορέσουν να ενώσουν τα χέρια και να τραγουδήσουν τα λόγια του παλιού νέγρικου ύμνου: “Επιτέλους, ελεύθεροι! Επιτέλους, ελεύθεροι! Ευχαριστούμε τον Παντοδύναμο Θεό, επιτέλους είμαστε ελεύθεροι!””.