Η συλλογή του Μάνου Κατράκη στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά

Η συλλογή του ηθοποιού Μάνου Κατράκη, δωρήθηκε στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά από τη σύζυγο του καλλιτέχνη τo 1994.

Πρόκειται για μια εξαιρετικά σημαντική συλλογή, η οποία παρέμενε στον Δήμο Πειραιά επί 25 χρόνια και αποτελεί ένα τεράστιο κεφάλαιο της θεατρικής ιστορίας της Ευρώπης και  σημαντικό πολιτισμικό γεγονός , το οποίο εκτείνεται πέρα από τα στενά όρια της πόλης μας.

Η σπουδαία αυτή συλλογή περιλαμβάνει υλικό από την προσωπική και την επαγγελματική του ζωή: φωτογραφίες, χειρόγραφα, επιστολές, σκηνικά αντικείμενα, κοστούμια, κλπ. Πρόκειται για το  πιο ολοκληρωμένο θεατρικό αρχείο, ενός μόνο καλλιτέχνη, που βρίσκεται συγκεντρωμένο σε ένα μοναδικό φορέα στην Ελλάδα.  

H έκθεση για τη συλλογή του Μάνου Κατράκη διοργανώνεται σε συνεργασία με το Εθνικό  Θέατρο.

Ο Δήμαρχος Πειραιά κ. Γιάννης Μώραλης, με αφορμή το μεγάλο αυτό πολιτιστικό γεγονός, δήλωσε:

«Ο Μάνος Κατράκης σημάδεψε με τη φωνή, το παράστημα και την ψυχή του το ελληνικό θέατρο και συνδέθηκε με τον Πειραιά. Στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, εμφανίστηκε επανειλημμένως ανεβάζοντας μνημειώδεις παραστάσεις. Ο χαρακτήρας του Μάνου Κατράκη, η λεβεντιά, η αμεσότητα, η επαφή με το πηγαίο λαϊκό στοιχείο, ο επίμονος αγώνας για ζωή, ήταν στοιχεία που τον σφράγισαν. Γι’ αυτό και δώρισε στον Δήμο Πειραιά και στη Δημοτική Πινακοθήκη, το αρχείο του. Απόδειξη και επισφράγιση μιας σχέσης συγγένειας και αγάπης του Κατράκη με την πόλη και τους ανθρώπους του Πειραιά.

Ως Δήμαρχος Πειραιά, θεωρώ ότι η έκθεση μας δίνει το έναυσμα να αναλογιστούμε τη διαδρομή και τα επιτεύγματα που έχουμε κατακτήσει ως τώρα, να τιμήσουμε σημαντικά πρόσωπα που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του σημερινού προσώπου της Ελλάδας, και να εμπνευστούμε ώστε –με εφόδιο την κληρονομιά μας- να κληροδοτήσουμε με τη σειρά μας ένα νέο κεφάλαιο πολιτισμού και κουλτούρας στις επόμενες γενιές. Νιώθω ιδιαίτερα χαρούμενος και περήφανος που αυτή η πολύτιμη συλλογή την οποία είχε στη διάθεσή του ο Δήμος Πειραιά επί 25 χρόνια και ουδέποτε αξιοποίησε έρχεται πλέον στο «φως». Θεωρώ πως ήταν χρέος μας να τιμήσουμε τον Μάνο Κατράκη, αυτό τον μεγάλο θεατράνθρωπο ο οποίος είχε μια ιδιαίτερη σχέση με τον Πειραιά».

Για τη συλλογή του Μάνου Κατράκη

Από το 2014 ξεκίνησε η προσπάθεια για την καταγραφή, τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση της συλλογής, με σκοπό την αξιοποίηση της, την έκθεσή της δηλαδή στο κοινό και την επιστημονική κοινότητα.

Η προσπάθεια έγινε με συνεργασία του Τμήματος Θεάτρων και Κινηματογράφων και του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Αθήνας, που  διέθεσε προπτυχιακούς φοιτητές οι οποίοι στο πλαίσιο της πρακτικής τους άσκησης, κατέγραψαν, τεκμηρίωσαν και ψηφιοποίησαν 6.731 αντικείμενα, υπό την επίβλεψη του προϊσταμένου του Τμήματος, σκηνογράφου – θεατρολόγου  Κουρμουλάκη Κωνσταντίνου.

Το Αρχείο Κατράκη περιλαμβάνει επτά χιλιάδες τεκμήρια: σκηνογραφικές σημειώσεις, κοστούμια, βιβλία, το αρχείο του «Ελληνικού Λαϊκού Θεάτρου», όπως και άλλα θεατρικά κειμήλια, προγράμματα και φωτογραφίες παραστάσεων, καθώς και έργων που έπαιξε στο Εθνικό Θέατρο, στο ΚΘΒΕ και σε άλλα θέατρα.

Το υλικό  της συλλογής, παρακολουθεί τη ζωή, τόσο του ανθρώπου, όσο  και του ηθοποιού  από τη νεαρή του ηλικία, ως τα χρόνια της καθιέρωσης και των μεγάλων ρόλων. Ξεκινά από την εφηβεία, την ενασχόλησή με το ποδόσφαιρο, συνεχίζει με τις πρώτες  εμφανίσεις στο θέατρο και στον κινηματογράφο, τη θητεία στο στρατό και την πορεία του  αλβανικού μετώπου το 1940, τα δύσκολα χρόνια της κατοχής, τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, την  ίδρυση του «Λαϊκού Θεάτρου» στο Πεδίο του Άρεως.