Η διεθνής δημοσιογραφική Ένωση καταγγέλει την υπόθεση αγωγής SLAPP εναντίον Ελληνίδας δημοσιογράφου

Είναι η δεύτερη φορά που η IPI παρεμβαίνει σε μια εβδομάδα με καταγγελία της για το δημοσιογραφικό τοπίο στην Ελλάδα. Η πρώτη αφορούσε την Ολλανδέζα δημοσιογράφο  Ingeborg Beugel που “στρίμωξε” τον Κ. Μητσοτάκη στο Μαξίμου με την ερώτησή της για τις επαναπροωθήσεις. Η δεύτερη αφορά στην υπόθεση της δημοσιογράφου Στ. Πουλημένη και την αγωγή SLAPP που έχει δεχθεί από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός.

Συγκεκριμένα στην ανακοίνωσή της IPI στην παγκόσμια πλατφόρμα “Mapping Freedom”  με τίτλο «Ελλάδα: Στέλεχος μεταλλευτικής εταιρείας χτυπά ανεξάρτητο μέσο με αγωγή SLAPP» αναφέρει μεταξύ άλλων το ιστορικό της υπόθεσης καθώς και ότι η αγωγή έχει χαρακτηριστεί πλέον SLAPP από διεθνείς οργανισμούς. Παράλληλα αναφέρεται στην ανακοίνωση της  ΕΣΗΕΜΘ που εκφράζει την υποστήριξή της λέγοντας ότι πρόκειται για μια «απόπειρα να απειληθεί με οικονομική και επαγγελματική εξόντωση»  το μέσο και η δημοσιογράφος όπως και ότι «ενέργειες όπως αυτή υπερβαίνουν τη διάσταση της ατομικής αντιδικίας και αποτελούν απειλή κατά της δημοσιογραφικής έρευνας και της ελευθερίας του Τύπου».

Το ιστορικό της υπόθεσης της αγωγής SLAPP κατά της δημοσιογράφου Στ. Πουλημένη έτσι όπως περιγράφεται από τη διεθνή δημοσιογραφική Ένωση IPI (International Press Institute) :

«Στις 19 Οκτωβρίου 2021, το ελληνικό ανεξάρτητο μέσο Alterthess και η δημοσιογράφος του Σταυρούλα Πουλημένη έγιναν αποδέκτες με αγωγή SLAPP από  ένα στέλεχος ελληνικής μεταλλευτικής εταιρείας, εξαιτίας της δημοσιοποίησης της ποινικής καταδίκης του από  το μέσο. Το συνεργατικό δημοσιογραφικό site, που καλύπτει ειδήσεις της Θεσσαλονίκης, μηνύθηκε από τον Ευστάθιο Λιάλιο, στέλεχος της Ελληνικός Χρυσός. Στην αγωγή, ο Ευστάθιος Λιάλιος ζήτησε 100.000€ ως αποζημίωση για ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα στις 27 Οκτωβρίου 2020, με την κατηγορία της παράνομης επεξεργασίας προσωπικών του δεδομένων κατά τη δημοσίευση της ποινικής του καταδίκης. Η αγωγή επίσης απειλεί την Στ. Πουλημένη με κράτηση σε περίπτωση μη εκτέλεσης της όποιας αποζημίωσης.

Το άρθρο, με τίτλο «Δύο υψηλόβαθμα στελέχη της Ελληνικός Χρυσός καταδικάστηκαν για ρύπανση του νερού στη Β. Χαλκιδική», ανέφερε την πρωτόδικη καταδίκη του Ευστ. Λιάλιου και ενός συναδέλφου του, τότε Διευθύνοντα Συμβούλου της Ελληνικός Χρυσός, για τη συστηματική μόλυνση των υδάτων με βαρέα μέταλλα από πλευράς της εταιρείας, που προκάλεσαν υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Εκείνη την περίοδο, ο Ευστάθιος Λιάλιος ήταν τομεάρχης των μεταλλείων της Ολυμπιάδας στη χερσόνησο της Χαλκιδικής. Οι δύο καταδικάστηκαν με αναστολή για αποτυχία στην εποπτεία και έλεγχο της μόλυνσης επιφανειακών υδάτων στην Ολυμπιάδα και το Στρατώνι, καθώς και για τη μη αναφορά της μόλυνσης στις αρμόδιες αρχές. Η αρχική ετυμηγορία δόθηκε από το Πρωτοδικείο Πολυγύρου και βασίστηκε στα στοιχεία που προσκομίστηκαν από την τότε διοίκηση του Δήμου Αριστοτέλη και την τοπική Επιθεώρηση Μεταλλείων μαζί με πολυσέλιδα πορίσματα. Την 1η Σεπτεμβρίου 2021 το Εφετείο Θεσσαλονίκης επικύρωσε την απόφαση. Και οι δύο δίκες ήταν ανοιχτές χωρίς περιορισμούς ως προς τη δημοσιότητά τους. Η αγωγή κατατέθηκε από τον Ευστ. Λιάλιος ένα χρόνο μετά τη δημοσιοποίηση του συγκεκριμένου άρθρου» αναφέρεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση της IPI.

Με μια νότα αισιοδοξίας, αξίζει να σημειωθεί ότι την περασμένη Πέμπτη 11 Νοεμβρίου με πανηγυρική πλειοψηφία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε για την ανάγκη θέσπισης μια σειρά μέτρων που θα προστατεύουν τους δημοσιογράφους των κρατών-μελών από την απειλή των SLAPP (Strategic Lawsuits Against Public Participation). Με 444 ψήφους υπέρ, 48 κατά και 75 αποχές, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα προωθήσει τη νομοθέτηση μέτρων ενάντια στις μηνύσεις τύπου SLAPP που έχουν αυξηθεί κατακόρυφα το τελευταίο διάστημα και απευθύνονται σε επαγγελματίες της ερευνητικής δημοσιογραφίας με σκοπό να τους εξοντώσουν οικονομικά και να τους αποθαρρύνουν από τη συνέχιση της έρευνάς τους πάνω σε ευαίσθητα και επίκαιρα πολιτικά ζητήματα.

Υπενθυμίζεται ότι η δολοφονημένη Μαλτέζα δημοσιογράφος Daphne Caruana Galiza, είχε δεχτεί 47 αγωγές SLAPP, ενώ η IPI με ανάρτησή τους στο twitter τονίζει ότι αυτού του είδους οι αγωγές είναι μια συνήθης τακτική ενάντια στα μικρά και ανεξάρτητα μέσα των κρατών-μελών της ΕΕ.

Αν και θεωρείται αρκετά φιλόδοξο το σχέδιο για τη θέσπιση αυτών των μέτρων, αφού μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη σχετική νομοθετική πρωτοβουλία το μπαλάκι βρίσκεται στο “γήπεδο” της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οργανώσεις και οι ΜΚΟ για την ελευθερία του Τύπου παραμένουν αισιόδοξες. Τον Ιούνιο του 2021 η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Vera Jourova δήλωσε ότι έχουν προχωρήσει σε διεργασίες για την εφαρμογή μέτρων που θα βελτιώνουν το αίσθημα ασφάλειας των δημοσιογράφων και θα διαχειρίζονται της καταχρηστικές αγωγές. Η λεγόμενη “anti-SLAPP” πρωτοβουλία αναμένεται να υιοθετηθεί και να τεθεί σε εφαρμογή μέχρι το τέλους του χρόνου και θα περιλαμβάνει νομοθετικά και μη νομοθετικά μέτρα.