Κοτζιάς: Ελλάδα-ΠΓΔΜ θα βαδίσουν μαζί όταν λυθεί το ονοματολογικό
“Η Ελλάδα και η πΓΔΜ οφείλουν και θα ζήσουν μαζί, εν ειρήνη, συνεργασία και προκοπή. Εφόσον και μόλις λυθεί το ονοματολογικό και κτυπηθεί κάθε είδους αλυτρωτισμός, οι δύο χώρες θα βαδίσουν μαζί το δρόμο της ΕΕ και των δομών ασφάλειας. Η Ελλάδα θα γίνει ο υποστηρικτής και μεσολαβητής μιας τέτοιας πορείας”, υπογράμμισε ο Νίκος Κοτζιάς, ο πρώτος Έλληνας υπουργός Εξωτερικών που μίλησε στην ετήσια Συνάντηση Διπλωματών στα Σκόπια, ύστερα από πρόσκληση του ομολόγου του και αντιπροέδρου της κυβέρνησης Νικόλα Πόποσκι.
Οι δύο υπουργοί έχουν μια πολύ καλή προσωπική σχέση, όπως φάνηκε και στη Συνάντηση της Θεσσαλονίκης την περασμένη άνοιξη, και ο κ. Κοτζιάς έκανε ειδική αναφορά σε αυτή. “Είναι φανερό, ότι η ανασφάλεια ως προς την αποδοχή ύπαρξης του κράτους σας, αλλά και ο αλυτρωτισμός εξέθρεψαν επί αρκετό χρονικό διάστημα αισθήματα δυσπιστίας. Σήμερα έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα μπροστά σε μια τέτοια κατεύθυνση. Οι προσωπικές μας σχέσεις με τον Νίκολα μιλάνε από μόνες τους. Οι σχέσεις των 4 της Βαλκανικής (Ελλάδα, πΓΔΜ, Βουλγαρία, Αλβανία) επίσης. Ο δρόμος, βέβαια, είναι ακόμα μακρύς, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να τον διανύσουμε, έτσι νομίζω και ελπίζω, σε αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε”, είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: “Η συνάντηση των 4 ήταν πολύ παραγωγική και ελπιδοφόρα. Ήταν ένα ακόμα στοιχείο της συνεργασίας ανάμεσα στα δύο κράτη μας. Η συνεργασία μας αποτελεί την έκπληξη για πολλούς. Αποτελεί στοιχείο υπέρβασης σε όσους εκτός της χώρας σας πιστεύουν -βαθιά λανθασμένα- ότι αυτό το κράτος είναι προσωρινό ή ενοχλητικό. Κάθε άλλο. Το κράτος σας είναι ένα κράτος που και σε πρόσφατα γεγονότα επέδειξε σταθερότητα και έδρασε ως παράγοντας ασφάλειας στην περιοχή ανεξάρτητα της εσωτερικής πολιτικής κρίσης. Κρίση για την οποία είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι μπορεί να ανταπεξέλθει με ίδια μέσα. Αρκεί να εδραιωθεί και άλλο η δημοκρατία”.
Για τη στάση της Ελλάδας απέναντι στην πΓΔΜ ο κ. Κοτζιάς είπε ότι είναι ξεκάθαρη και σημείωσε: “Η Ελλάδα σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες κράτη-μέλη της ΕΕ απέφυγε να εκφράσει γνώμη ή να εισέλθει στα εσωτερικά της σημαντικής βόρειας γείτονάς μας. Πιστεύουμε ότι στην εποχή μας κάτι τέτοιο δεν είναι μόνο λάθος, αλλά και ανεπίτρεπτο. Οι έξωθεν παρεμβάσεις έχουν κατά κανόνα τα αντίστροφα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Ας μου επιτραπεί να υποστηρίξω ενώπιον σας, έναν γενικό κανόνα που τον ακολουθώ και εγώ προσωπικά, χωρίς να τα καταφέρνω πάντα: κάθε κράτος στο εσωτερικό και στις διεθνείς-εξωτερικές του σχέσεις πρέπει να αναπτύσσει ορισμένα απαραίτητα χαρακτηριστικά που σφραγίζουν την νεωτερικότητα και τον ευρωπαϊσμό. Ανάμεσα σε αυτά καθοριστικός είναι ο ρόλος -πάντα κατά τη γνώμη μου- της δημοκρατικής κουλτούρας διαλόγου, συναίνεσης και συνεννόησης. Η άλλη πλευρά, είτε πρόκειται για κράτος, είτε για πολίτες δεν είναι εχθρός, αλλά μια διαφορετική κουλτούρα, γνώμη, αντίληψη ή και απλά μια άλλη απάντηση. Και μέσα σε αυτή τη διαφορετικότητα ακόμα και αν είναι λάθος, κρύβεται πάντα ένας σπόρος αλήθειας”.
Επισήμανε ότι η Ελλάδα εκτιμά θετικά την ύπαρξη της πΓΔΜ, στην οποία είναι πρώτη σε επενδύσεις και εμπόριο, σε τουρισμό και διακοινοτικές επαφές, αλλά ταυτόχρονα, όμως, έθεσε το ζήτημα του αλυτρωτισμού από την άλλη πλευρά και παρατήρησε: “Θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα υπάρξει υπέρβαση ενός αλυτρωτισμού που κατά τη γνώμη μας δεν βοηθά σε τίποτα, αλλά και ούτε υποστηρίζεται από ιστορικές και παρούσες πραγματικότητες”.
Ο κ. Κοτζιάς εμφανίστηκε αισιόδοξος για την πορεία των διμερών σχέσεων και τόνισε: “Κοινωνίες και χώρες για να μπορέσουν να συμπορευτούν έχουν ανάγκη ενός κλίματος εμπιστοσύνης. Να κατανοούμε τις υπάρχουσες δυσκολίες, αλλά με κλίμα αισιοδοξίας να επεξεργαζόμαστε δρόμους υπέρβασής τους. Να συζητάμε για να καταλαβαίνουμε ο ένας τη σκέψη του άλλου, ακόμα και μέσα στις βαθύτερες τυχόν διαφωνίες. Να επιδεικνύουμε και να αποδεικνύουμε αφοσίωση στο καλό των λαών μας, των πολιτών μας. Να γνωρίζουμε τα ενδιαφέροντα, τα συμφέροντα, τις ιδιαίτερες καταστάσεις ο ένας του άλλου προκειμένου να γίνεται πιο αποτελεσματική και η πιο δύσκολη διαπραγμάτευση. Να καταφέρουμε να κάνουμε το ορθό, το δίκαιο και το αναγκαίο την κατάλληλη στιγμή.
Να μην εκβιάζουμε καταστάσεις, αλλά και να μην κλείνουμε παράθυρα δυνατοτήτων όταν αυτά μπορούν να ανοίξουν και να φέρουν φρέσκο αέρα. Ο ρόλος μας είναι να συμβάλλουμε σε θετικές, ειρηνικές, αποτελεσματικές αλλαγές και να είμαστε φορέας και κομμάτι αυτών των αλλαγών. Να μπορούμε να διαχωρίζουμε το δευτερεύον και όχι τόσο σημαντικό από το κύριο και σημαντικό και να ασχολούμαστε επίμονα, σταθερά και δημιουργικά με αυτό προκειμένου να βρούμε παραγωγικές λύσεις. Να βρίσκουμε και αξιοποιούμε τα κοινά. Να ανεχόμαστε και σεβόμαστε την διαφορετικότητα, χωρίς να θυσιάζουμε το κοινό μέλλον σε αυτή.
Σημαντικό βήμα προς τα εμπρός ήταν και είναι η καθιέρωση των ΜΟΕ που προωθούνται από τις δύο πλευρές μας, είτε αυτές αφορούν διασυνδέσεις στον τομέα των μεταφορών, της οικονομίας, των πανεπιστημίων, είτε αφορούν τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, της πυρόσβεσης, της αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και εκτάκτων καταστάσεων. Όπως φάνηκε την επαύριο των πρόσφατων καταστροφικών πλημμυρών -και εδώ θα ήθελα να σας συλλυπηθώ και δημοσίως για τις τραγικές ανθρώπινες απώλειες- μπορούν να φέρουν τους λαούς μας πιο κοντά μέσω της συνεργασίας σε ανθρωπιστικές κρίσεις.
Πιστεύω ότι βρισκόμαστε συνολικά σε ένα καλό δρόμο περαιτέρω σύσφιξης των σχέσεων μας. Πιστεύω ότι το κράτος σας παρά τις δυσκολίες σας είναι στοιχείο και συντελεστής σταθερότητας στην περιοχή. Από αυτή τη σκοπιά η σημερινή Ελλάδα καταβάλλει και θα συνεχίσει να καταβάλλει κάθε προσπάθεια να συμβάλλει στην ανάπτυξη της γείτονας χώρας. Ταυτόχρονα, όσο περνά από το χέρι μας δεν θα επιτρέψουμε εξωτερικά μέτρα σε βάρος της. Σε αυτά τα πλαίσια ασκήθηκε πρόσφατα από πλευράς μας βέτο στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ όπου ταχθήκαμε ενάντια σε κάθε μέτρο κυρώσεων σε βάρος της”.
Για την περιοχή των Βαλκανίων είπε ότι προστέθηκαν δύο νέοι πολύ σημαντικοί θεσμοί. Ο πρώτος είναι η συνεργασία των βαλκανικών κρατών-μελών της ΕΕ. Ο δεύτερος, είναι η συνεργασία των τεσσάρων νότιων κρατών της Ευρώπης. Της Ελλάδας, της πΓΔΜ, της Αλβανίας και της Βουλγαρίας. Δύο κράτη της ΕΕ και δύο υποψήφια. Ο σχηματισμός αυτός είπε “ενδυναμώνει τη συνεργασία μας, την κοινή αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων που μας απασχολούν και θα προωθήσει μέτρα κοινής συνεργασίας”. Ανακοίνωσε ότι οι “4” θα ξανασυναντηθούν εκ νέου στη Θεσσαλονίκη το Νοέμβριο και ίσως πραγματοποιήσουν από κοινού επίσκεψη στο Άγιον Ορος. Από του χρόνου θα συναντιούνται κάθε έξι μήνες σε πόλεις των υπόλοιπων κρατών, αλλά και της Ελλάδας.
Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την εκτίμηση ότι η ένταξη στην ΕΕ για πολλά βαλκανικά κράτη θα καθυστερήσει και εξαιτίας των πολλαπλών εσωτερικών κρίσεων της ΕΕ. Αλλά και να ενταχθούν αυτά σύντομα στην ΕΕ, μια Ένωση με τόσα πολλά μέλη σίγουρα “δεν θα είναι ένα πεδίο στο οποίο μπορεί να κινηθεί με ιδιαίτερη ευκολία ένα κράτος 2 ή και 5 με 7 εκατομμυρίων πολιτών. Με ΑΕΠ που θα είναι 300 και 400 φορές μικρότερο της Γερμανίας και 2.000 φορές εκείνου των ΗΠΑ. Γι’ αυτό υποστηρίζω ότι προκειμένου να αξιοποιηθούν οι σημερινές δυνατότητες στο έπακρο και μέχρι να ενταχθούν όλα τα κράτη της περιοχής στην ΕΕ, αλλά και αφού ενταχθούν προκειμένου να έχουν ρόλο σε αυτή, είναι απαραίτητο να ενισχύσουμε την ενδοχώρα μας”, τόνισε.
Η ομιλία του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στους ανά τον κόσμο διπλωμάτες της πΓΔΜ έγινε σε καλό κλίμα. Στη συνέχεια του έγιναν ερωτήσεις και ακολουθησε συζήτηση του κ. Κοτζιά με πρέσβεις της πΓΔΜ.-