Τρύπες πολλών εκατομμυρίων ευρώ έχουν βρεθεί τα τελευταία χρόνια αρκετές στο δημόσιο τομέα. Δεν είναι γιατί ξεκίνησαν να κλέβουν τελευταία, πάντα έκλεβαν, αλλά με την κρίση, κάποιοι ξεκίνησαν να ψάχνουν. Το πόρισμα για το Ελληνικό Φεστιβάλ, αν αφορούσε κάποιον άλλο Οργανισμό, π.χ. την Πολιτιστική Αναβάθμιση του Συλλόγου Υπενθύμισης της Αποξήρανσης της Λίμνης Κωπαΐδας, θα γινόταν ένας σχετικός ντόρος στα μέσα, θα βλέπαμε κάτι φάτσες δημοσίων υπαλλήλων, θα σιχτιρίζαμε για κανένα τέταρτο και μετά θα περνάγαμε στο επόμενο. Δεν θα αλλάζαμε γνώμη για τη διαφθορά, ακόμα και αν ο Διευθυντής του Οργανισμού ήταν ο πιο καλοπροαίρετος άνθρωπος που τελικά χρησιμοποίησε τα λεφτά για να σώσει παιδιά από κάποια βαριά νόσο. Στην περίπτωση του Γιώργου Λούκου όμως είναι κάπως διαφορετικά τα πράγματα.
Ο Γιώργος Λούκος είναι για τον ελληνικό πολιτισμό της μεταπολίτευσης ότι ο Ότο Ρεχάγκελ για το ποδόσφαιρο. Αναμορφωτές και οι δύο ενός ξεπεσμένου θεσμού. Για να σας πικάρω, πως θα αντιδρούσατε αν μαθαίνατε πως κάποιος από τους υπαλλήλους του Χερ Ότο έβγαζε κάποια εξτραδάκια πουλώντας κρυφά αθλητικό εξοπλισμό στη μαύρη αγορά; «Και καλά έκανε» θ’ απαντούσαμε οι περισσότεροι, «αφού πήρε το Euro, χαλάλι του». Μόνο που οι τέχνες δεν είναι τόσο δημοφιλείς όσο το ποδόσφαιρο. Και είναι αρκετά δύσκολο σε μια μικρή χώρα να είναι και κερδοφόρες. Όσοι έχουν ασχοληθεί ενεργά με το Ελληνικό Φεστιβάλ τα τελευταία χρόνια δεν μπορούν να μην παραδεχτούν πως απέκτησε αίγλη, κύρος και πάνω από όλα είχε ενδιαφέρον. Όχι, όμως, για τα οικονομικά του αλλά για το ποιος θα είναι στην Επίδαυρο τη νέα χρονιά, πως θα λειτουργήσουν οι χώροι της Πειραιώς 260, ποιοι πρωτοποριακοί θίασοι θα έρθουν, ποιοι νέοι Έλληνες δημιουργοί θα παρουσιάσουν. Έκανες παράσταση στο Φεστιβάλ, αυτομάτως έπαιρνες υπόσταση στο καλλιτεχνικό ελληνικό στερέωμα.
Ο Λούκος έφερε την Πίνα Μπάους, τη Σάουμπίνε, την Αριάν Μνουσκίν, άνοιξε την Επίδαυρο για ξένο ρεπερτόριο με αποκορύφωμα τον Σέξπιρ του Κέβιν Σπέισι, έβαλε τη Λένα Πλάτωνος στο Ηρώδειο και πολλά άλλα, αναρίθμητα, που άνοιξαν δρόμους και έκλεισαν στόματα. Πολιτιστικά μπορεί να μιλήσουν άλλοι καλύτερα για την προσφορά του που από ότι φαίνεται θεωρείται απαράμιλλη και από τον ίδιο τον υπουργό στην ανακοίνωση «απόλυσης» του Προέδρου του Φεστιβάλ. Αν είναι τόσο καλός, γιατί τον απομακρύνει όμως; Μπορείς να λες ότι ένας άνθρωπος είναι τόσο σπουδαίος αλλά και κλέφτης μαζί; Και, τέλος πάντων, αυτή είναι η διακυβέρνηση του «νέου»; Διώχνουμε το «παλιό» αγνοώντας την προσφορά του;
Ας μην κρυβόμαστε, δεν είναι πρώτη φορά που πήγε να απομακρυνθεί ο κ. Λούκος. Η ίδια ιστορία είχε γίνει και όταν ήταν υπουργός ο κ. Τζαβάρας της Νέας Δημοκρατίας και η θητεία του Λούκου έφτανε στο τέλος της. Και τότε ο καλλιτεχνικός κόσμος είχε αντιδράσει. Και τότε υπήρχαν αυτοί που κατηγορούσαν αυτούς που αντιδρούσαν, ότι ήταν η «ομάδα» του Λούκου που «τρέφεται» από αυτόν και τα λοιπά και τα λοιπά.
Για σταθείτε ένα λεπτό! Αν κάποιος βρει ένα πετυχημένο φεστιβάλ στον κόσμο το οποίο δεν στηρίζεται σε μια ραχοκοκαλιά καλλιτεχνών ώστε να διαμορφώσει την ταυτότητα του, να μας το φέρει, αυτό και τον διευθυντή του, να του δώσουμε συγχαρητήρια, να μας πει πως το κάνει και να τελειώνουμε με τ’ αριστουργήματα. Και πριν τον Λούκο υπήρχαν «ομάδες» και θα υπάρχουν και μετά. Και αυτό δεν συμβαίνει μόνο στη χώρα μας αλλά παντού. Δεν συμβαίνει, όμως, παντού ένα μεγάλο φεστιβάλ να στηρίζεται τόσο πολύ στον διευθυντή του και καθόλου στις υποδομές του.
Δεν το λέει το ρεπορτάζ, ο ίδιος ο Λούκος, όπου και να στεκόταν, δήλωνε πως η σχέση της πολιτείας και του πολιτισμού στην Ελλάδα είναι ανύπαρκτη. Ήταν ολοφάνερο πως πίστευε πως η Ελλάδα επιβιώνει σε πολλά όπως μια τυπική μπανανία. Δεν τον ενδιέφεραν οι υπουργοί, δεν τον απασχολούσε το ελληνικό δημόσιο, δεν τον ένοιαζε να δει πως λειτουργεί το πράγμα. Δεν πίστεψε στην αναδιάρθρωση των δομών αλλά στην επιμόρφωση του κοινού. Αφού είχε πετύχει όμως το δεύτερο δεν έπρεπε να κοπιάσει και λίγο με το πρώτο; Κανεις δε διανοείται να πει ότι στο Ελληνικό Φεστιβάλ γινόταν ανάλογο πάρτι εξόδων όπως για παράδειγμα και λεγόταν και γινόταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αλλά για την κακοδιαχείριση εκεί δεν είδαμε κανείς ασχολείται με τη Γιάννα Αγγελοπούλου. Τα χρόνια της κρίσης ο Λούκος έκανε φεστιβάλ με ελάχιστα χρήματα, δίνοντας απλά υποσχέσεις σε μεγάλα ονόματα του ελληνικού και ξένου ρεπερτορίου. Δεν υπάρχουν πολλοί στη χώρα μας να το κάνουν αυτό, είναι χάρισμα, και οι χαρισματικοί που δεν κοιτάνε τα νώτα τους στο τέλος χάνουν από τους γραφειοκράτες.
Ελάτε τώρα, στην Ελλάδα ζούμε, όσοι τρέφονται από το δημόσιο χρήμα φροντίζουν να κρατάνε ο ένας αποδείξεις για τους άλλους και όταν αλλάζουν τα κόζια (βλ. κυβέρνηση) και ξαναμοιράζεται η τράπουλα κανείς δεν ξέρει ποιος θα βρεθεί στην καρέκλα του διευθυντή και ποιος στη θέση του κατηγορούμενου. Και αν ο κ. Λούκος δεν το γνώριζε αυτό, απομεσήμερο στις 30 Δεκεμβρίου του 2015 το έμαθε για τα καλά.