books

Οι αριθμοί σπάνια λένε ψέματα. Έκθεση που δημοσιεύτηκε τις προάλλες μαρτυρά του λόγου το αληθές: το 2013 τα έσοδα των εκδοτικών οίκων στις ΗΠΑ από τις ψηφιακές πωλήσεις των βιβλίων τους, ξεπέρασαν αυτά που προέρχονταν από τις φυσικές. Τουτέστιν, οι Αμερικάνοι καταναλωτές προτίμησαν να κάνουν τις αγορές τους online, ακόμα και όταν επρόκειτο για βιβλία σε φυσική μορφή: από το να επισκεφθούν δηλαδή ένα παραδοσιακό βιβλιοπωλείο, προτίμησαν την άνεση που τους προσέφερε ένα ψηφιακό τύπου Amazon. Παρ’ όλα αυτά το χαρτί δείχνει να αντέχει αφού για άλλη μια χρονιά ήταν πάνω από τα downloads σε πωλήσεις, έστω και αν τα τελευταία κατέγραψαν ιστορικό υψηλό, ενώ αύξηση παρατηρήθηκε και στις πωλήσεις των audiobooks.

Το βιβλίο, έτσι όπως το ξέραμε πάππου προς πάππου, αλλάζει ή καλύτερα πεθαίνει. Ακόμα και αν το χαρτί έχει ακόμα δύναμη έναντι των MB -και όπως όλα δείχνουν θα συνεχίσει να έχει για τα επόμενα χρόνια- ο τρόπος με τον οποίο ο αναγνώστης το παίρνει πλέον στα χέρια του διαφέρει. Τα βιβλία της γειτονιάς, μεγάλα ή μικρά, οι πάγκοι των πλανόδιων βιβλιοπωλών, τα περίπτερα και τα λοιπά μαγαζιά μέσα από τα οποία διατίθενται βιβλία, δεν αρκούν πια και η βιομηχανία το έχει καταλάβει. Μπορεί ορισμένοι, ρομαντικοί, από εμάς, να ψαχουλεύουν την πραμάτεια των εμπόρων στο Μοναστηράκι και το Θησείο ή να επισκέπτονται ανελλιπώς τις εκθέσεις βιβλίων σε Αθήνα, Πειραιά και άλλες πόλεις, ωστόσο αυτοί δεν αποτελούν παρά τη μειοψηφία. Μια μειοψηφία που δεν ενδιαφέρει τη βιομηχανία που, όπως έκανε πάντα, εστιάζει στο ευρύ κοινό.

Οι μεγάλες αλυσίδες βιβλιοπωλείων του εξωτερικού, ιδίως σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο, κινούν τεράστιους όγκους βιβλίων μέσω των sites τους, μια μόδα που σιγά-σιγά (αλλά πάρα πολύ σιγά) έρχεται να καθιερωθεί και στην Ελλάδα. Σε μια κατηγορία προϊόντος που η βιτρίνα για το κατάστημα είναι ό,τι και το εξώφυλλο για το βιβλίο, τα διαδικτυακά βιβλιοπωλεία μοιάζουν να αποτελούν το μοναδικό βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο για τον χώρο. Και να σκεφτεί κανείς, πως όλα ξεκίνησαν το 1994 από την εκτίμηση ενός ανθρώπου με τετράγωνη λογική πως το διαδίκτυο θα άνθιζε τα επόμενα χρόνια. Ο άνθρωπος αυτός ήταν ο Jeff Bezos και η ιδέα του αργότερα θα έφτανε να ξεπεράσει σε δημοτικότητα και τον συνονόματό της ποταμό.