Καθώς η βιομηχανία της μόδας συνεχίζει τις ανασκαφές της πίσω στα ’90s, ήταν θέμα χρόνου στυλίστες, make-up artists και fashionistas να ανασύρουν την πιο αμφιλεγόμενη τάση της δεκαετίας.
Το Heroin chic της Kate Moss, της Jodie Kidd και της Emma Balfour, με υπερβολικά αδύνατα σώματα και σκούρο μακιγιάζ στα μάτια σε αντίθεση με χλωμό δέρμα, κυριάρχησε από τα μέσα της δεκαετίας, παίρνοντας τη σκυτάλη από supermodels όπως η Naomi Campbell, η Christy Turlington και η Cindy Crawford.
Όσοι παρακολουθούν την τελευταία σεζόν του ριάλιτι ‘Keeping Up With The Kardashians’ και προσπαθήσουν να υπολογίσουν πόσες φορές οι αδερφές λένε η μία στην άλλη: «Είσαι τόσο αδύνατη», πιθανότατα θα χάσουν το μέτρημα. Κι ενώ τα τελευταία χρόνια γίνονται αγώνες και βήματα μπροστά από γυναίκες σε ολόκληρο τον πλανήτη για την κατάργηση των προτύπων ομορφιάς και των “τάσεων” που υποτάσσουν το σώμα τους και ακόμα και η ίδια η Kate Moss αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι η παλαιότερη δήλωσή της από το 2009 «Τίποτα δεν είναι τόσο νόστιμο όσο η αίσθηση του skinny» ήταν λάθος, η τάση αυτή ξαφνικά επανέρχεται και έχει γίνει trend στο TikTok. Και αυτό είναι οριακά επικίνδυνο.
Το «Heroin chic» είναι ένας τοξικός όρος που επινοήθηκε στα ‘90s από τη βιομηχανία της μόδας. Οι σχεδόν σκελετωμένες φιγούρες, το χλωμό δέρμα, οι μαύροι κύκλοι και τα ταλαιπωρημένα βλέμματα συνδέονταν με την κατάχρηση ηρωίνης. Η Αμερικανίδα supermodel Gia Carangi είναι η πρώτη που συνδέθηκε με αυτή την τάση στη δεκαετία του ’80 και πράγματι η καριέρα της τελείωσε επειδή έκανε χρήση. Τότε, top models με πιο υγιή σώματα όπως η Cindy Crawford και η Claudia Schiffer, πρωτοστατούσαν στις πασαρέλες.
Πρόσφατα η New York Post κυκλοφόρησε ένα άρθρο με τίτλο «Bye-bye booty: Το heroin chic επέστρεψε» και προβλημάτισε πάρα πολύ κόσμο για ένα σωρό λόγους. Οι αντιδράσεις ήταν άμεσες με ακτιβιστές του body positivity, όπως η Jameela Jamil, να ζητούν από την εφημερίδα να ανακαλέσει αλλά η πρώτη ζημιά είχε ήδη γίνει. Όταν δημοφιλείς άνθρωποι και πλατφόρμες υποστηρίζουν ή μιλούν για την επιστροφή των υπερβολικά αδύνατων σωμάτων, αυτό μπορεί να προκαλέσει διατροφικές διαταραχές και ανορεξία.
Η απάντηση της Jamil στην εξύμνηση του heroin chic με ένα post της στο Instagram ήταν έντονη. Ανάμεσα σε άλλα έγραψε: «ΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΜΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΑΣΕΙΣ».
Μεγάλοι στυλίστες και βετεράνοι της μόδας αναφέρουν ότι αυτή η τάση υπαγορεύεται από το Χόλιγουντ και τις Καρντάσιανς και ότι μπορεί η αισθητική να έχει επιστρέψει, αλλά η φράση heroin chic έχει σκοτεινές ρίζες. Προειδοποιούν μάλιστα ότι θα είναι λάθος να επιστρέψουμε στα πρότυπα ομορφιάς της δεκαετίας του ’90. Και όχι άδικα.
Η φωτογράφιση στην οποία τονίζονται τα οστά από το στέρνο της Margot Robbie στο εξώφυλλο του Vanity Fair και η επίπεδη κοιλιά με τις γραμμώσεις της Jennifer Aniston στο περιοδικό Allure είναι οι τάσεις που προωθούνται από τη βιομηχανία της μόδας και το Χόλιγουντ αυτή τη στιγμή. Κανείς δεν κατηγορεί την Aniston ή τη Robbie που έχουν τα σώματα που έχουν, όλα τα σώματα είναι όμορφα άλλωστε, αλλά η στοχευμένη προσοχή στα αδύνατα μέρη του σώματος περνά άλλου είδους μηνύματα. Αν το σώμα δεν είναι από μόνο του χωρίς κάποια προσπάθεια τόσο αδύνατο (πράγμα όχι σύνηθες), τότε αυτή δεν είναι μια φυσική, υγιής εμφάνιση.
Ο οίκος Victoria’s Secret για δεκαετίες ευθυνόταν πολύ για τα λάθος σωματικά πρότυπα που προβάλλονταν διεθνώς. Στο ετήσιο σόου και στις λαμπερές καμπάνιες του, τα μοντέλα-«Άγγελοι» έπρεπε να είναι αδύνατα και να φαίνονται αψεγάδιαστα.
Το βίντεο με τις περισσότερες προβολές από την πρόσφατη Εβδομάδα Μόδας του Παρισιού, ήταν εκείνο με τη Bella Hadid, όπου ψέκαζαν ένα υλικό επάνω στο αδύνατο, σχεδόν γυμνό σώμα της για να δημιουργήσουν ένα φόρεμα. Η Hadid έχει πει σε συνέντευξή της ότι μετά το “διαζύγιό” της με τον οίκο Victoria’s Secret στον οποίο ήταν άγγελος, της πήρε σχεδόν ενάμιση χρόνο για να συνέλθει. «Είχα φτάσει σε ένα σημείο που το σώμα μου δεν ανήκε σε μένα. Η ζωή μου τόσα χρόνια περιστρεφόταν μόνο γύρω από τη δουλειά και από το πώς θα χάσω βάρος για κάποιο από τα σόου».
Ένας άλλος πρώην άγγελος, η Erin Heatherton, μίλησε για το πόσο η συνεργασία της με τον συγκεκριμένο οίκο επηρέασε τη σωματική και την ψυχική της υγεία. Προκειμένου να ανταποκριθεί στα αυστηρά πρότυπα ομορφιάς της φίρμας, ζήτησε συμβουλές από μια διάσημη διατροφολόγο: «Μου έδωσαν ένα χάπι αδυνατίσματος, το οποίο ο θεραπευτής μου ονόμασε αργότερα bathwater meth».
H Taylor Swift, η οποία δέχτηκε διαδικτυακή επίθεση όταν στο video clip του τραγουδιού ‘Anti-Hero’ έδειξε μια ζυγαριά με τη λέξη «fat», απέσυρε τη σκηνή μετανιωμένη μετά τον σάλο. Ήδη όμως είχε κάνει το λάθος να υπονοήσει ότι αν είσαι χοντρό άτομο, τότε είσαι και δυστυχισμένο άτομο και πρέπει οπωσδήποτε να ακολουθήσεις τα πρότυπα ομορφιάς που προστάζει η ίδια.
Οι Kardashians έγιναν γνωστές, στα τέλη της δεκαετίας του 2000, γιατί οι πληθωρικές φιγούρες τους ξεχώριζαν ανάμεσα σε μια θάλασσα από διασημότητες που έκαναν τα πάντα για να μένουν αδύνατες. Μέχρι που ανακάλυψαν ότι τα προϊόντα αδυνατίσματος και το μηδενικό νούμερο στα ρούχα μπορούν να τους αποφέρουν πολλά χρήματα από τις εταιρείες.
Η Khloe Kardashian πασχίζοντας όλα αυτά τα χρόνια να γίνει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού της, επικεντρώθηκε μόνο στο κομμάτι της εικόνας του σώματός της. Στις προηγούμενες σεζόν του ‘Keeping Up With The Kardashians’, το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ήταν γνωστή ως η «χοντρή». Όταν ρωτήθηκε πρόσφατα για την υπερβολική απώλεια βάρους της, απάντησε ότι θεωρεί το skinny σήμα τιμής και επικύρωσης.
Όταν η Kim Kardashian προσπάθησε να χάσει 10 κιλά σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα για να φορέσει για 10 μόλις λεπτά το φόρεμα της Marilyn Monroe στο τελευταίο Met Gala, δέχτηκε έντονες αντιδράσεις για την προώθηση μη βιώσιμων τρόπων διατροφής. Η ηθοποιός Lili Reinhart η οποία έχει μιλήσει πολλές φορές για τα ψυχολογικά προβλήματα που έχει αντιμετωπίσει με το σώμα της, μοιράστηκε την απογοήτευσή της στο Instagram, γράφοντας: «Τόσο λάθος. Τόσο fucked up σε 100 επίπεδα το να παραδεχτείς ανοιχτά ότι λιμοκτονείς για χάρη του Met Gala. Όταν ξέρεις πολύ καλά ότι εκατομμύρια νεαροί άντρες και γυναίκες σε έχουν ψηλά και ακούν κάθε σου λέξη».
Το plus-size μοντέλο από την Αυστραλία, Sarah Kelly, εμφανίστηκε στην πρώτη plus-size επίδειξη στην Εβδομάδα Μόδας της Αυστραλίας τον περασμένο Μάιο και ελπίζει ότι η τοπική βιομηχανία θα συνεχίσει να κινείται προς τη διαφορετικότητα του σώματος. «Η κατάσταση ακόμα αλλάζει και προχωρά μπροστά, αλλά είναι ανησυχητικό όταν άνθρωποι όπως η Kim Kardashian, που είχε καμπύλες, χάνουν τόσο πολύ βάρος», δήλωσε σε συνέντευξή της.
Οι άπειρες συζητήσεις για τη διαφορετικότητα του σώματος, τα αφιερώματα σε εταιρείες ένδυσης που διαθέτουν μεγαλύτερα μεγέθη και η εμφάνιση μοντέλων plus-size όπως η Yumi Nu και η Paloma Elsesser σε διαφημιστικές καμπάνιες υψηλού προφίλ, έχουν δώσει την εντύπωση προόδου, αλλά στην πραγματικότητα γίνονται δύο βήματα μπροστά και τρία πίσω στον χώρο της μόδας. Μόνο τρία μοντέλα plus-size κατατάσσονται αυτή τη στιγμή στο Top 50 στον ιστότοπο του Models.com.
Για τη σεζόν άνοιξη/καλοκαίρι 2023, μόλις 90 από τις 247 μάρκες ετοίμων ενδυμάτων που πήραν μέρος στην εβδομάδα μόδας τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, το Μιλάνο και το Παρίσι, περιελάμβαναν μοντέλα plus-size. Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα, υπήρχε μια γυναίκα με καμπύλες ανάμεσα σε πολλά skinny μοντέλα.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Εθνική Ένωση Νευρικής Ανορεξίας και Συναφών Διαταραχών, οι διατροφικές διαταραχές επηρεάζουν τουλάχιστον το 9% του πληθυσμού παγκοσμίως και σχεδόν το 6% των ατόμων με διατροφικές διαταραχές διαγιγνώσκονται ιατρικά ως λιποβαρείς. Κάθε χρόνο, περίπου 10.200 θάνατοι προκαλούνται από διατροφική διαταραχή (δηλαδή ένας θάνατος κάθε 52 λεπτά) και περίπου το 26% των ατόμων με διατροφικές διαταραχές επιχειρεί να αυτοκτονήσει. Ακόμη και με αυτά τα δεδομένα, δεν υπάρχει μεγάλη επίγνωση της βλάβης που μπορεί να προκαλέσουν οι τάσεις που εξυμνούν την ανορεξία.
Οι διασημότητες που βρίσκονται πάντα στο επίκεντρο της προσοχής, είτε από τα ΜΜΕ, είτε μέσα από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, ασκούν επιρροή και κάθε τους εμφάνιση αναπόφευκτα οδηγεί σε σύγκριση εικόνων. Και αυτό έρχεται πακέτο με την ευθύνη που έχουν απέναντι σε όσους τις παρακολουθούν και θέλουν να μιμηθούν το -φαινομενικά- τέλειο αποτέλεσμα ή τη νέα τάση που προβάλλουν. Η συγκεκριμένη τάση μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες και η στιγμή που πρέπει να της αντισταθούμε είναι τώρα και όχι όταν θα είναι πολύ αργά για να αντιστρέψουμε τα πράγματα.
