Το Viber μπήκε στις ζωές μας τον Δεκέμβριο του 2010, κάτι παραπάνω από πέντε χρόνια πριν δηλαδή, ως μία ακόμα εφαρμογή στην κατηγορία του messaging. Με τον καιρό βέβαια ξεπέρασε αρκετούς από τους ανταγωνιστές του, φτάνοντας σήμερα να θεωρείται μία από τις κορυφαίες πλατφόρμες του είδους του, παρέα με apps όπως το WhatsApp, το Messenger και το Slack –τουλάχιστον στη δύση. Το Viber αριθμεί περί τους 280 εκατ. εγγεγραμμένους χρήστες με τα 100 εκατ. εξ αυτών να είναι ενεργοί, παρουσιάζοντας αξιοσημείωτη ανάπτυξη τα πέντε χρόνια ζωής του, κάτι που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην απόφαση των τεσσάρων δημιουργών του να διανέμουν την εφαρμογή δωρεάν, κρατώντας τη παράλληλα καθαρή από τις κάθε λογής ενοχλητικές διαφημίσεις (ρωτήστε τη Microsoft να σας πει πώς ακριβώς «κατέστρεψε» το MSN Messenger και το Skype…).
Καλά όλα αυτά. Λεφτά βγάζει;
Για να μη σας κρατάμε σε αγωνία, η απάντηση είναι όχι, τουλάχιστον ως προς την κερδοφορία. Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε το Viber να πωληθεί έναντι του εντυπωσιακού ποσού των $900 εκατ. στη Rakuten το 2014, έχοντας μέχρι τότε συγκεντρώσει συνολική χρηματοδότηση $20 εκατ.. Βέβαια οι Γιαπωνέζοι δεν είχαν ακριβώς καλό ιστορικό στις εξαγορές startups με πιο τρανταχτά παραδείγματα αυτά της αποτυχημένης σειράς e-readers Kobo και του Ebates (με συνολικό κόστος $1 δισ., ουσιαστικά η Rakuten πλήρωσε για καθένα από τα περίπου 2,5 εκατ. μέλη του, $400!). Να φανταστείτε ότι τη μέρα που ανακοινώθηκε το “deal”, η μετοχή της Rakuten πραγματοποίησε «βουτιά» 9,5% με τους επενδυτές να θεωρούν πως είχαν να κάνουν με πεταμένα λεφτά. Να μας συγχωρείτε αλλά είχαν να κάνουν με μια υπηρεσία που την αμέσως προηγούμενη χρονιά είχε παρουσιάσει έσοδα $1,5 εκατ. και έξοδα $29,5 εκατ.! Με άλλα λόγια, το ’13 το Viber «μπήκε μέσα» κατά $28 εκατ. και πουλήθηκε έναντι $900 εκατ.!
Έχει βελτιωθεί η κατάσταση από τότε; Πρακτικά είναι αδύνατον να ξέρουμε, αφού τα πεπραγμένα του Viber έχουν ενσωματωθεί πια στον ισολογισμό της Rakuten. Έχει ωστόσο νόημα να ρίξουμε μια ματιά στις πηγές εσόδων του για να καταλάβουμε με ποιον τρόπο τζιράρει, τουλάχιστον επί του παρόντος. Πρακτικά λοιπόν, το Viber έχει έσοδα από τρεις επιπρόσθετες, προαιρετικές υπηρεσίες: το Viber Out, τα αυτοκόλλητα (stickers) και τα παιχνίδια (games). Το πρώτο επιτρέπει στους χρήστες του δικτύου την πραγματοποίηση κλήσεων προς τηλεφωνικούς αριθμούς (και όχι προς άλλους χρήστες, κάτι που είναι εξ άλλου δωρεάν), τα δεύτερα είναι για καθαρά αισθητικούς λόγους (κάποια σετ αυτοκόλλητων προσφέρονται δωρεάν) ενώ τα τρίτα είναι για… πασατέμπο. Το Viber μάλιστα αφήνει τη χρήση των ανωτέρω στη διακριτική ευχέρεια των χρηστών του και μόνο, δίχως να τους «υπενθυμίζει» την παρουσία τους…
Τίποτ’ άλλο;
Επειδή όμως το συμπαθές κατά τα άλλα Viber πρέπει κάποια στιγμή να φέρει και λεφτά στο σπίτι, οι άνθρωποι της Rakuten έχουν ήδη πλανάρει ορισμένες διορθωτικές κινήσεις με πρόσθετες υπηρεσίες, ικανές να ωθήσουν τους χρήστες του να βάλουν το χέρι στην τσέπη. Έχοντας ως παραδείγματα τα Line και WeChat, η Rakuten ετοιμάζεται να συνδέσει το Viber με το e-commerce, επιτρέποντας στα μεν μέλη του να κάνουν τις αγορές τους απ’ ευθείας από αυτό και στις δε ενδιαφερόμενες εταιρείες να προωθήσουν τα προϊόντα τους. Αν υπάρχει εξ άλλου ένας κλάδος τον οποίο η Rakuten να παίζει στα δάχτυλα, αυτός είναι το λιανεμπόριο, εξ ου και η συγκεκριμένη λύση θα είναι θεωρητικά και η πρώτη που θα υλοποιηθεί. Επιπροσθέτως, εξετάζεται η δημιουργία “public chats” στα οποία θα μπορεί ο καθείς να πάρει μέρος, προσδίδοντας έτσι έναν “social” χαρακτήρα στο δίκτυο. Και επειδή τα «σοβαρά» λεφτά έρχονται από τις εταιρείες, στα άμεσα πλάνα του Viber είναι και η δημιουργία “brand pages”, μέσω των οποίων οι χρήστες του θα μπορούν να γίνονται «φίλοι» με τα αγαπημένα τους brands, εξασφαλίζοντας έτσι προσφορές και ευκαιρίες –κάτι τέτοιο έχει υλοποιήσει η Kakao με το Talk και έχει «λουστεί» στο χρήμα.
Αν όλα πάνε καλά, σύντομα το Viber θα αρχίσει να γυρνά την κατάσταση και εντός των προσεχών ετών μπορεί να καταφέρει να παρουσιάσει ακόμα και κερδοφορία, αν και πρόκειται για κάτι που θα το μάθουμε μόνο εφ’ όσον το θελήσει η Rakuten. Μέχρι τότε όμως, συνεχίζουμε να απολαμβάνουμε το δωρεάν μας Viber!
