Ο χώρος της κατοικίας είναι ένα μοντέλο συσχετισμών που βιώνουμε καθημερινά. Ο αρχιτέκτονας καλείται να δώσει εκείνες τις χωρικές σχέσεις που ο χρήστης αναγνωρίζει και αισθάνεται άνεση και ασφάλεια μέσα σε αυτές. Την ίδια στιγμή όμως, ο αρχιτέκτονας έχει το επιστημονικό υπόβαθρο να αμφισβητεί τις στερεότυπες δομές, αντανακλώντας τις πολύπλοκες δυναμικές του κόσμου μας.
«Η έννοια του δωματίου, η διαλεκτική σχέση των στοιχείων που ορίζουν ένα χώρο ή τα όρια του δημόσιου και του ιδιωτικού είναι ζητήματα που μπορεί να έχουν διαφορετική απάντηση από την ευρέως αποδεκτή, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε κάθε πτυχή της ζωής», εξηγεί ένα αρχιτεκτονικό γραφείο που δημιουργήθηκε το 2011.
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός είναι η αφήγηση μιας απλής και ξεκάθαρης ιδέας που πρέπει να διαπνέεται από συνέπεια σε κάθε κλίμακα, έτσι ώστε να μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις της προσωπικής έκφρασης του χρήστη στη διάρκεια των χρόνων κατά το Plaini and Karahalios Architects.
Ειδικότερα στην περίπτωση μιας ανακαίνιση -στην οποία υπάρχουν εξ ορισμού τεχνικοί περιορισμοί- «η κλίμακα της επέμβασης επιβάλλει μια συστολή στη χρήση των εκφραστικών μέσων». Η εξέλιξη αυτού του σκεπτικού αποτυπώνεται σε μια σειρά από ανακαινίσεις οι οποίες πραγματοποιήθηκαν κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του γραφείου.
Η γενική χωροταξία δεν άλλαξε δραστικά, με μόνη παρέμβαση την κατάργηση του παλιού χολ και την ενοποίηση του σε ένα ευρύτερο χώρο διημέρευσης. Η επίλυση στο συγκεκριμένο διαμέρισμα χαρακτηρίζεται από δύο σταυρωτές ομαδοποιήσεις με εμφανή υλική έκφραση. «Στην κάθετη διεύθυνση επιλέγεται λευκό για τους τοίχους των δημόσιων χώρων και μαύρο για τους πιο ιδιωτικούς, ενώ στην οριζόντια η διαφοροποίηση γίνεται στο δάπεδο με πλακίδια για τους χώρους κίνησης και δρύινο πάτωμα για τους χώρους στάσης. Κρίσιμο ρόλο στην συνολική επίλυση παίζει η παρουσία που έχει το σοβατεπί, που από το λειτουργικό του ρόλο μετασχηματίζεται σε συρταριέρα της ντουλάπας και καναπέ στο σαλόνι διατρέχοντας όλο το διαμέρισμα».
Ολοκληρώθηκε σε συνεργασία με την Κατερίνα Κουρούμαλη, ακολουθεί έναν πιο έμμεσο τρόπο για να υπογραμμίσει τους επιμέρους χώρους. «Το ενοποιημένο περιβάλλον που δημιουργούν οι τοίχοι και οι περιμετρικές ξυλουργικές κατασκευές λειτουργεί ως το υπόβαθρο για τη χρωματική έξαρση των κρίσιμων υποχώρων».
Το πράσινο για την κουζίνα, το μπλε και το κίτρινο για τις ντουλάπες, ή το κόκκινο και το βεραμάν για τα λουτρά είναι χρήσεις του χρώματος όχι για να δηλώσουν διαφοροποίηση αλλά για να υπογραμμίσουν τη συνύπαρξη μέσα από τη συνέπεια της κατασκευαστικής λογικής.
Το διαμέρισμα βρίσκεται σε μια τυπική σύγχρονη πολυκατοικία. Ο στόχος ήταν με τις ελάχιστες επεμβάσεις στο υπάρχον κέλυφος να δοθεί στο διαμέρισμα μια «εκφραστική συνέπεια», είτε μέσω της επίπλωσης, είτε μέσω στοχευμένων ξυλουργικών κατασκευών. Όπως και στο Φάληρο, το διαμέρισμα ενοποιείται χρωματικά με την επιλογή του γκρι.
«Ωστόσο εδώ δεν επιλέγεται ένα διακριτό χρώμα για κάθε λειτουργία, αλλά είναι η διασπορά μιας επιλεγμένης χρωματικής παλέτας σε διάφορες εκφάνσεις που δημιουργεί τη συνθήκη σχεδιασμού. Η συνθήκη αυτή αποτυπώνεται στις χρωματικές ζώνες στην κατασκευή της βιβλιοθήκης, στις διαφορετικές αποχρώσεις των επίπλων ή σε πιο ακραία μορφή, στη χρωματική ανάμειξη στα πλακίδια του λουτρού».
Η ξεκάθαρη επιλογή ενοποίησης του συνόλου μέσα από μία χρωματική επιλογή είναι ακόμα πιο έντονη στο διαμέρισμα στο Χαλάνδρι. Το γκρι που διαπερνάει όλο το διαμέρισμα,εκτός από τους τοίχους και τα ταβάνια μεταφράζεται και στο δάπεδο με τη χρήση τσιμεντοκονίας. «Οι δρύινες κατασκευές είναι διακριτές σε τέτοιο βαθμό που η σχέση των δύο υλικών λειτουργεί σαν δίπολο σε κάθε έκφραση της αρχιτεκτονικής επίλυσης. Ο χώρος διημέρευσης χάνει τα όρια του και η κουζίνα καταργείται ως δωμάτιο και γίνεται μέρος ενός αυθύπαρκτου επίπλου από συγκολλητή ξυλεία που επιλύει πολλαπλές λειτουργικές ανάγκες».
Η αρχιτεκτονική διερεύνηση που ξεκίνησε σε παλαιότερα έργα -όπως τα παραπάνω παραδείγματα- αποκρυσταλλώθηκε σε πιο αναγνώσιμη μορφή σε ένα πιο πρόσφατο έργο του γραφείου, στο διαμέρισμα στην Πεύκη. Το στατικό σύστημα της έντονης παρουσίας των δοκαριών του κτιρίου, χαρακτηριστικό πολλών πολυκατοικιών στα προάστια τη δεκαετία του ’80, χρησιμοποιήθηκε ως βάση οργάνωσης.
«Μη φέροντα δοκάρια προστέθηκαν για τις διελεύσεις των δικτύων, πυκνώνοντας το σύστημα και δημιουργώντας νέους υποχώρους. Η χρωματική ενοποίηση γίνεται στον απόλυτο βαθμό μέσα από την ολιστική χρήση του λευκού σε τοίχους, οροφές και δάπεδο». Μέσα σε αυτό το ανοιχτό πεδίο τοποθετείται το «πολύτιμο» αντικείμενο, ένας γυάλινος κύβος που διαρθρώνει ενδιάμεσους χώρους και οργανώνει τις κινήσεις γύρω από αυτόν. Η παρουσία του ουσιαστικά υποδηλώνει τον χώρο που τον εμπεριέχει «σαν μια υπενθύμιση ότι τόσο τα αντικείμενα όσο και τα υποκείμενα, δηλαδή εμείς, βρισκόμαστε πάντα σε ένα συνεχή διάλογο με το περιβάλλον μας».
Το γραφείο Plaini and Karahalios Architects μετρά επτά χρόνια παρουσίας στον χώρο του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και αποτελεί τη συνεργασία της Ελισάβετ Πλαΐνη και του Γιάννη Καραχάλιου. Ο κύριος όγκος της δουλειάς τους πραγματεύεται ιδιωτικά έργα σε διάφορες κλίμακες ενώ ο προβληματισμός τους «επικεντρώνεται κυρίως στο λεπτό όριο της μετάβασης από το ιδιωτικό στο δημόσιο και στη σχέση προσωπικής έκφρασης και αστικής επίδρασης».
