«Χωρίς μουσική, η ζωή θα ήταν ένα λάθος.»
Νίτσε
Από τον Νίτσε και τον Σοπενχάουερ μέχρι τον Αριστοτέλη και τον Πλάτωνα, η φιλοσοφία φαίνεται πως τοποθετεί τη μουσική σε περίοπτη θέση. Ο Σοπενχάουερ υποστήριζε πως η μουσική όπως και οι άνθρωποι κρύβουν δύο τόνους ή καλύτερα δύο διαθέσεις. Είναι αυτό που οι μουσικοί ονομάζουν ματζόρε και μινόρε τρόπο.
Ο πρώτος ευχάριστος, ταιριάζει περισσότερο σε μια θετική στιγμή και ο δεύτερος πιο μελαγχολικός. Πλάτωνας κι Αριστοτέλης σημείωναν την εκπαιδευτική αλλά και ηθική αξία της μουσικής και τη θεωρούσαν απαραίτητο εφόδιο . Από τους υπασπιστές της μουσικής στην Ελλάδα του σήμερα, όπου οι έλληνες γονείς βιώνοντας μια δύσκολη οικονομικά περίοδο προσπαθούν να παρέχουν στα παιδιά τους τα «απαραίτητα» σύμφωνα πάντα με τα δεδομένα της ελληνικής κοινωνίας εφόδια. Φιλολογικά, μαθηματικά, φυσική, χημεία τοποθετούνται στο κέντρο του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος , παραγκωνίζοντας τα καλλιτεχνικά μαθήματα. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα πως στη λίστα με τα «περιττά» ψηλά-ψηλά θα δούμε τη μουσική.
Είναι απολύτως λογικό, σε μια κοινωνία και σε ένα σύστημα που θέτει στο περιθώριο τη μουσική και γενικά τις τέχνες οι γονείς να «μπερδεύονται» και να δυσκολεύονται να δώσουν την ευκαιρία στα παιδιά τους να μάθουν κάποιο μουσικό όργανο.
Τα τελευταία χρόνια όμως η επιστημονική κοινότητα έχει ενδιαφερθεί αρκετά για τις επιπτώσεις της μουσικής στο παιδί. Ακόμα, έρευνες απέδειξαν πως τα παιδιά που ασχολούνται με τη μουσική είναι εξυπνότερα και συγκεκριμένα παρουσιάζουν ευκολία στην επίλυση μαθηματικών προβλημάτων.
Μήπως όμως πρέπει αυτό να αλλάξει;
Η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας. Όλοι, ανεξάρτητα από το είδος που προτιμούν, ακούνε τον αγαπημένο τους ραδιοφωνικό σταθμό, στις χαρές τους χορεύουν και τραγουδούν ενώ στις λύπες τους προτιμούν ερωτικά και μελαγχολικά κομμάτια. Η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας είτε θέλουμε να το παραδεχτούμε είτε όχι.
Σε μία κοινωνία που τα παιδιά σπαταλούν ώρες στο κινητό, το τάμπλετ , τον υπολογιστή ,δε θα ήταν προτιμότερο να έρθουν σε επαφή με τη μουσική; Μέσα από μία χορωδία ή την εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου θα ανοίξουν τους ορίζοντες τους. Δεν είναι αναγκαίο σε οτιδήποτε κάνουν τα παιδιά να αποζητάμε την αριστεία και την πρωτιά. Είναι αναγκαίο όμως να τα βοηθάμε να ανακαλύπτουν νέους κόσμους , καθώς από μόνα τους δεν έχουν πάντα την ωριμότητα να καταλάβουν ή ακόμα και να γνωρίζουν τους θαυμαστούς καινούργιους χώρους που κρύβονται γύρω τους. Εξάλλου αν δε γνωρίσεις κάτι δεν μπορείς να αποφασίσεις αν σου αρέσει ή όχι. Τα παιδιά θεωρούνται «ευάλωτος» πληθυσμός εξαιτίας των «πειρασμών» που συναντούν σε καθημερινή βάση. Οι γονείς πρέπει να σταθούν πλάι τους και να τα βοηθήσουν να αποκτήσουν σφαιρική γνώση γι όσα συμβαίνουν γύρω τους κι εκείνα να αναλάβουν την ευθύνη και να αποφασίσουν τι τους ταιριάζει και τι όχι.
Πως λειτουργεί όμως ο εγκέφαλος και πως επηρεάζεται από τη μουσική;
Θα ήταν ωφέλιμο να σκεφτούμε τον εγκέφαλο μας ως μαέστρο μιας ορχήστρας , η οποία αποτελείται από πολλά και διαφορετικά όργανα, το καθένα από τα οποία επιτελεί μια συγκεκριμένη λειτουργία και είναι αναπόσπαστο κομμάτι του συνόλου.
Προσπαθήστε να φέρετε στο μυαλό σας έναν μουσικό και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι ,έναν πιανίστα. Ο πιανίστας χρησιμοποιεί τα δύο του χέρια για να μπορέσει να εκτελέσει ένα μουσικό θέμα. Δεν κάνει όμως μόνο αυτό. Χρησιμοποιεί τα χέρια του , τα οποία τοποθετεί στο πιάνο και τα μετακινεί πάνω σε αυτό. Τη στιγμή που ακουμπάει τα χέρια του αυτομάτως ενεργοποιείται η αφή. Όμως, δεν πρέπει πρώτα να δει την παρτιτούρα για να μπορέσει να παίξει; Επομένως , η όραση κάνει την εμφάνιση της. Καθώς ο πιανίστας παίζει, ακούει τις νότες, αντιλαμβάνεται αν αυτό που παίζει είναι σωστό ή λάθος. Το διορθώνει ή συνεχίζει. Αν κάτι είναι μελωδικό και σωστό απελευθερώνονται θετικά συναισθήματα. Με την ακρόαση μουσικής, που μας δημιουργεί ανατριχίλα, έχουμε την έκκριση ντοπαμίνης , η οποία θεωρείται η ορμόνη της χαράς ενώ ο εγκέφαλος αντιδρά στη μουσική με τον ίδιο τρόπο που αντιδρά στο φαγητό.
Ο μουσικός από τα πρώτα μαθήματα έρχεται σε επαφή με την εκμάθηση του ρυθμού. Ο ρυθμός είναι εκείνος που ορίζει το ύφος του κομματιού. Αν είναι γρήγορο , αργό ή μετρίου tempo. Με μια πρώτη ματιά φαίνεται πως εμπλέκονται αρκετές διαδικασίες.
Η διαδικασία εκμάθησης μουσικής είναι απαιτητική, καθώς απαιτεί αφοσίωση , μελέτη και αγάπη για την όλη διαδικασία.
Η μουσική θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «βιταμίνη» για το παιδικό μυαλό. Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από μία απαιτητική διαδικασία να αξιοποιούν όλες τους τις αισθήσεις αλλά και να αποκτούν αυτοκυριαρχία, υπομονή και να διατηρούν την ψυχραιμία τους. Οι συνάψεις του εγκεφάλου τους πολλαπλασιάζονται και μέσα από την εκμάθηση κομματιών «εκπαιδεύουν» τη μνήμη τους. Μαθαίνουν να μετρούν σωστά και να παρακολουθούν τι παίζουν διατηρώντας πάντα το χρόνο.
Η μουσική είναι το μεγαλύτερο δώρο που θα μπορούσε κάποιος να κάνει στο παιδί του αλλά και στον ίδιο του τον εαυτό, ανεξαρτήτως ηλικίας. Ακόμα κάποιες φορές δεν είναι μόνο αυτό που μαθαίνουμε, ούτε τα βιολογικά οφέλη που αποκομίζουμε , είναι κυρίως αυτό που νιώθουμε όταν παίζουμε ένα κομμάτι που μας αρέσει, όταν τραγουδάμε δυνατά κάτι που ακούμε στο ραδιόφων , όταν στις συναυλίες αγκαλιάζονται όλοι και χοροπηδούν. Αυτό είναι η μουσική, κάτι που μας ενώνει, κάτι στο οποίο έχουμε δικαίωμα όλοι.
