Στην ερώτηση τι χρειάζεται για να θεωρηθεί κάποιος φωτογράφος, η απάντηση είναι ένα smartphone με ψηφιακή μηχανή και ένας λογαριασμός στο Instagram –άντε, στις εξτρήμ περιπτώσεις και μια σελίδα στο Facebook που να τελειώνει σε «Photography». Η αλήθεια είναι πως με την Τεχνολογία να έχει κάνει τα άλματα προόδου που όλοι γνωρίζουμε τα τελευταία χρόνια, ο καθένας μπορεί να γίνει φωτογράφος, δημοσιογράφος, συγγραφέας και ό,τι άλλο τραβά η ψυχή του, φτάνει απλά να είναι online. Το κατά πόσο αυτό είναι καλό (δίνει ζηλευτή ελευθερία κινήσεων στον καθέναν) ή κακό (ευτελίζονται τα πάντα) είναι μια άλλη ιστορία, ωστόσο συμβαίνει και αυτό είναι που μετράει.
Αν λοιπόν δοκιμάσει κανείς να ψάξει στο Instagram για εικόνες με tags #Paris ή #EiffelTower θα βρει εκατομμύρια φωτογραφίες τις οποίες ως επί το πλείστον έχουν τραβήξει οι χρήστες του δικτύου. Θα περίμενε προφανέστατα λοιπόν ότι εφ’ όσον ο χρήστης o_asproulis_paei_volta έχει τραβήξει μια φωτογραφία του Πύργου του Άιφελ ένα βράδυ που βόλταρε στους δρόμους της γαλλικής πρωτεύουσας, έχει το δικαίωμα να την κάνει ό,τι θέλει: να την ανεβάσει όπου εκείνος θέλει, να τη δημοσιεύσει κατά βούληση, ακόμα και να την πουλήσει εφ’ όσον πια είναι τόσο καλή. Αμ δε… Τα φώτα με τα οποία το σήμα κατατεθέν του Παρισιού φωτίζεται το βράδυ είναι καλλιτεχνική δουλειά και ως εκ τούτου, η «αναπαραγωγή» τους συνιστά παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, δεδομένου του ότι δεν υπάρχει η έγγραφη άδεια του καλλιτέχνη!
Κι όμως, με μια μικρή έρευνα, μπορεί κάποιος να διαβάσει στο site της Εταιρείας Ανάπτυξης του Πύργου του Άιφελ (Société d’ Exploitation de la Tour Eiffel) ότι για την εμπορική χρήση τέτοιων φωτογραφιών απαιτείται πρώτα η συνεννόηση μαζί της. Με άλλα λόγια, όπως ακριβώς απαγορεύεται η λήψη φωτογραφιών και βίντεο κατά τη διάρκεια της προβολής μιας ταινίας στο σινεμά ή μιας θεατρικής παράστασης, έτσι ακριβώς δεν επιτρέπεται και τις βραδινές ώρες μπροστά στον φωτισμένο Πύργο του Άιφελ! Το διαδίκτυο βρίθει τέτοιων φωτογραφιών βέβαια αν και μέχρι στιγμής δεν έχει αναφερθεί οποιαδήποτε νομική διένεξη σχετικά μ’ αυτές.
Τι μας διδάσκει αυτή η ιστορία; Το ίντερνετ αποτελεί ένα πάρτι πνευματικών δικαιωμάτων. Έστω κι αν οι νυχτερινές λήψεις του Πύργου του Άιφελ δεν αφορούν μόνο το διαδίκτυο, ο διαμοιρασμός τους γίνεται πρωτίστως μέσω αυτού, οπότε εκεί εντοπίζεται το «ζουμί» στην υπόθεση: ακόμα και για πράγματα που ουδείς φαντάζεται, είναι πολύ πιθανόν να υπάρχουν κατοχυρωμένα πνευματικά δικαιώματα ή να τα έχει κατοχυρώσει εμπορικά κάποιος (βλ. το κλασσικό «I <3 NY» το οποίο ανήκει στον Δήμο της Νέας Υόρκης). Μετράνε όλα αυτά βέβαια; Παρ’ ότι εταιρείες, καλλιτέχνες και πολύς κόσμος γενικότερα έχει κυνηγήσει υποθέσεις που αφορούσαν παράνομη χρήση περιεχομένου, ελάχιστοι δικαιώθηκαν ουσιαστικά. Το ίντερνετ ευνοεί τη διακίνηση και τον διαμοιρασμό περιεχομένου, νόμιμα ή παράνομα και όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, για κάθε φωτογραφία του κάθε βραδινού Πύργου του Άιφελ που θα «κατεβαίνει», άλλες δέκα θα ανεβαίνουν την ίδια στιγμή.
