Η διονυσιακή εμπειρία του Μουσικού Χωριού στο Πήλιο

Μιλήσαμε με τους διοργανωτές του διεθνούς φήμης Μουσικού Χωριού, που θα «παντρέψει» για ένατη χρονιά μουσικές του κόσμου, παραστατικές τέχνες και φιλοσοφία στα καλντερίμια και τα ξέφωτα του παραμυθένιου Αγίου Λαυρεντίου.

Φωτογραφίες: Νικόλας Χρυσός

Η μουσική ξεπερνάει και ταυτόχρονα χαρακτηρίζει γλώσσες, χώρες και πολιτισμούς, αφήνοντας το ελεύθερο πνεύμα της και την αναμφίβολη δυναμική της να ενώσει όλους όσους καταπιάνονται με αυτήν. Το εγχείρημα του Μουσικού Χωριού, αυτής της μεγάλης κοινότητας μουσικών που βρίσκεται αισίως στον ένατο χρόνο της, αποτελεί ιδανικό παράδειγμα όλων αυτών και μάλιστα στον παραδεισένιο χώρο του Αγίου Λαυρεντίου, λίγο έξω από το Βόλο. Όλα ξεκίνησαν το 2006, χάρη στην πρωτοβουλία τριών νέων ανθρώπων: των Θύμιου Ατζακά, Γιώργου Λαζαρίδη και Κώστα Μακρυγιαννάκη. Μιλήσαμε με τον τελευταίο και μας εξήγησε όχι μόνο τη φιλοσοφία πίσω από τη διοργάνωση, αλλά και το πώς η αστική, μη-κερδοσκοπική εταιρεία τους ονόματι arTree κατορθώνει εν μέσω κρίσης να επιβιώνει και να δημιουργεί μια Μέκκα για όλους τους απανταχού μουσικόφιλους κάτω από τα πλατάνια και συνοδεία των απαραίτητων τσίπουρων βεβαίως-βεβαίως.

Πες μου λίγα πράγματα για το ετερόκλητο μουσικό ρόστερ του Χωριού. Όλες οι δράσεις που λαμβάνουν χώρα στο Μουσικό Χωριό υπηρετούν στην ουσία το ίδιο πράγμα: την δημιουργία μέσα από την συμβίωση καλλιτεχνών, επαγγελματιών και μη. Το φαινομενικά ετερόκλητο ρόστερ μετατρέπεται σε πλατφόρμα πάνω στην οποία γεννιούνται μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες καλλιτεχνικές ιδέες οι οποίες ταξιδεύουν κάθε χρόνο συναυλιακά και δισκογραφικά. Ταυτόχρονα δημιουργείται ο χώρος εκείνος που επιτρέπει σε καλλιτέχνες κι εκπαιδευτικούς να ζυμώνουν τις ιδέες τους για όλο το χρόνο και να τις μοιράζονται όπως και όποτε αυτοί το επιθυμούν.

Ας πάμε λίγο πίσω. Πώς από ιδέα έγινε πράξη το Μουσικό Χωριό; Όνειρο, λίγη (πολλή;!) τρέλα, πάρα πολλή δουλειά, άγνοια στην αρχή της δυναμικής του Μουσικού Χωριού και πίστη στον εαυτό μας και τους συνεργάτες μας. Όμορφα τοπία, αγαπημένος τόπος ο Άγιος Λαυρέντιος με μνήμες από τα παιδικά μας χρόνια και πολλή μουσική!

Γιατί διαλέξατε τον Άγιο Λαυρέντιο; Είναι ένα πολύ ιδιαίτερο χωριό στο Πήλιο. Μοιάζει αποκομμένο από την πραγματικότητα σε μεγάλο βαθμό και διατηρεί μια αισθητική αυτονομία, θα μπορούσα να πω. Κάποιος ερχόμενος εκεί, συνειδητοποιεί γρήγορα πως δεν υπαρχουν αυτοκίνητα, πως περπατά σε ένα δαιδαλώδες δίκτυο καλντεριμιών το οποίο τελεί υπό την προστασία της αρχαιολογικής υπηρεσίας, πως το τοπίο είναι ένα από τα ομορφότερα που έχει δει και πως παρ’ όλα αυτά βρίσκεται μόλις μισή ώρα μακριά από το Βόλο. Όλα αυτά συνδιαμορφώνουν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα η οποία δίνει αφειδώς χώρο και χρόνο στο μυαλό και στο σώμα.

Χρόνο με το χρόνο γίνεται πιο εύκολη η διοργάνωση; Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών στη χώρα έχουν δημιουργήσει δυσκολίες στην διαδικασία της υλοποίησης. Δεδομένου ότι σε καμιά περίπτωση δεν επαναπαυόμαστε στα προηγούμενα και πάντα μας ενδιαφέρει η ανανέωση της καλλιτεχνικής και όχι μόνο, ταυτότητας της διοργάνωσης, μπορείτε να καταλάβετε τι περνάμε. Χωρίς την πολύτιμη αρωγή και σύμπνοια των κατοίκων του Αγίου Λαυρεντίου καθώς και των ιθυνόντων από την πλευρά του Δήμου και της Περιφέρειας, νομίζω πως θα τα είχαμε βρει πραγματικά σκούρα. Πρακτικά δεν σταματούμε να εργαζόμαστε ποτέ για το Μουσικό Χωριό. Με το τέλος της διοργάνωσης αρχίζει στο μυαλό μας η επόμενη τουλάχιστον σε επίπεδο ιδεών. Το καλλιτεχνικό και το εκπαιδευτικό πλαίσιο αποφασίζεται με πολύ μικρές αλλαγές μέχρι τον Ιανουάριο κάθε έτους και το τελικό line up των δράσεων πρακτικά μέχρι τον Μάιο.

Η πολιτεία βοηθάει με κάποιον τρόπο το εγχείρημα; Βοηθάει όσο της επιτρέπουν οι συνθήκες και τα δαιδαλώδη νομικά πλαίσια μέσα στα οποία αναγκάζεται να λειτουργεί. Για παράδειγμα, το ζήτημα χρήσης του κτιρίου της κοινότητας το οποίο παλαιότερα λυνόταν με μια απόφαση του κοινοτικού συμβουλίου, τώρα περνάει από τέσσερα επίπεδα εξέτασης και αποφάσεων και φτάνει μέχρι τις διευθύνσεις των αποκεντρωμένων διοικήσεων της χώρας! Λαβύρινθος δηλαδή! Ευτυχώς από την αρχή είχαμε ανθρώπους που πίστεψαν στο Μουσικό Χωριό, τόσο σε επίπεδο κοινότητας και δήμου όσο και περιφέρειας ή νομαρχίας παλαιότερα.

Μιας και είναι αρκετοί οι ξένοι μουσικοί που έρχονται στο Χωριό κάθε χρόνο, ξέρετε γενικά τι λέγεται για το φεστιβάλ στο εξωτερικό; Από την πρώτη διοργάνωση μέχρι σήμερα έχουν επισκεφτεί το Μουσικό Χωριό χιλιάδες καλλιτέχνες και μουσικόφιλοι από κάθε γωνιά της γης: από όλες σχεδόν της ευρωπαϊκές χώρες, τον Καναδά, τις ΗΠΑ, τη Λατινική Αμερική, την Τουρκία, το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Συρία, το Ιράκ, την Κίνα, από χώρες της Κεντρικής Ασίας, την Ιαπωνία, την Αυστραλία και την Νέα Ζηλανδία. Ο αριθμός των μουσικών από το εξωτερικό αυξάνεται κάθε χρόνο πράγμα που σημαίνει πως διαδίδουν το τι συμβαίνει εδώ.

Υπάρχει κάποιος μουσικός, Έλληνας ή ξένος, που θα θέλατε να περάσει μια βόλτα από τον Άγιο Λαυρέντιο; Έχει ενδιαφέρον αυτή η ερώτηση. Αν μου την κάνατε μερικά χρόνια πριν θα σας απαντούσα ίσως και ονομαστικά. Πραγματικά όμως δεν έχει σημασία να ταυτίσετε το Μουσικό Χωριό με κάποιον καλλιτέχνη μιας και όποιος έρχεται, τελικά βγάζει τον καλύτερό του εαυτό και μπολιάζεται με τους άλλους. Δεν είναι τυχαίο πως μερικά από τα πράγματα που μας συγκίνησαν δισκογραφικά και συναυλιακά τα τελευταία χρόνια, γεννήθηκαν εδώ.

Ποιοι είναι οι «αφανείς ήρωες» του Μουσικού Χωριού; Ξεκίνησε από μια ομάδα τριών ανθρώπων: Τον Θύμιο Ατζακά, το Γιώργο Λαζαρίδη κι εμένα. Με το πέρασμα του χρόνου διευρύνθηκε ενσωματώνοντας συνεργάτες οι οποίοι παίζουν καταλυτικό ρόλο στη λειτουργία και στην πραγματοποίηση του θεσμού. Έτσι, ενώ οι τρεις μας ως σκληρός πυρήνας, αποφασίζουμε για την καλλιτεχνική κι εκπαιδευτική ταυτότητα της κάθε διοργάνωσης, ταυτόχρονα υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που εργάζονται σκληρά για την πραγματοποίησή και την εύρυθμη λειτουργία του: Ο Αλέξανδρος Σεϊταρίδης ως Ι.Τ και υπεύθυνος στην εκτέλεση της παραγωγής, η Έρη Βασιλειάδου και η Ελένη Παπαγεωργίου στην επικοινωνία και την γραμματειακή υποστήριξη, ο Νικόλας Χρυσός στην φωτογραφική κάλυψη της κάθε διοργάνωσης, ο Λεωνίδας Παλάσκας στην ηχογράφηση, ηχοληψία και υποστήριξη των συναυλιών, ο γραφίστας Σίμος Σαλτιέλ με τις ευφάνταστες ιδέες του, ο πολιτιστικός σύλλογος του Αγίου Λαυρεντίου, ομάδες εθελοντών και φυσικά φίλοι και συνεργάτες στον Άγιο Λαυρέντιο οι οποίοι βοηθούν με όλη την καλή τους διάθεση και ενέργεια.

Ποια είναι η πιο ενδιαφέρουσα και παράξενη μουσική σύμπραξη που θυμάστε από παλαιότερες χρονιές; Από το 2006 μέχρι σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί-χωρίς καμία υπερβολή- πάνω από 220 συναυλίες και παραστάσεις. Μου είναι δύσκολο να σας αναφέρω κάποια φαινομενικά ή μη, παράξενη σύμπραξη μιας και αυτό συμβαίνει σχεδόν αυτόματα κάθε χρόνο, πέρα από το δικό μας προγραμματισμό ως αυτενέργεια των ίδιων των καλλιτεχνών και αναπόφευκτα λόγω του ίδιου του χαρακτήρα της διοργάνωσης. Μπορώ να σας αναφέρω όμως τη δύναμη που εισέπραξα και την συγκίνηση που ένιωσα το 2007 στην σύμπραξη ενός ελληνόφωνου κι ενός αλβανόφωνου πολυφωνικού συγκροτήματος από τη Δερόπολη, την παράσταση των rootlessroot το 2010, δύο από τους καλύτερους και με τεράστια διεθνή εμβέλεια χορευτές που μένουν στη χώρα μας, τις αναπαραστάσεις 1 και 3 του Γιάννη Χρήστου…αλλά αν συνεχίσω δε θα σταματήσω!

Πού ξεκινάει και πού σταματάει η διαδραστικότητα κοινού και μουσικών στο όλο εγχείρημα; Δεν σταματάει πουθενά. Το κοινό όταν δημιουργεί από την μία και γίνεται δέκτης δημιουργίας από την άλλη, λειτουργεί με σοφία. Αντιλαμβάνεται τα όρια ελαστικά, αλλά και με σεβασμό και έτσι δεν υπάρχει ανάγκη να τα ορίσει με σαφήνεια. Δεν ενοχλεί και δεν ενοχλείται.

Τη στιγμή που ξεκινάει το Μουσικό Χωριό ποιο είναι το πρώτο πράγμα που περνάει από το μυαλό σας; Όταν ξεκινάει είμαστε όλοι σε μια εγρήγορση, λιγότερο ή περισσότερο γλυκιά. Έχουμε το νου μας όλοι στη σωστή λειτουργία της διοργάνωσης μιας και οι μουσικοί είναι πολλοί, ο χώρος έχει τις ιδιαιτερότητές του και έρχονται άνθρωποι από κάθε γωνιά της γης. Πολύ γρήγορα αρχίζουν οι μικρές ευχάριστες εκπλήξεις, η ικανοποίηση κι ευγνωμοσύνη για το πόσο τυχεροί είμαστε που βλέπουμε κι ακούμε όλα αυτά τα καταπληκτικά πράγματα, που μπορούμε να παίζουμε μουσική και να υλοποιούμε τις ιδέες μας σε ένα τέτοιο περιβάλλον, που εισπράττουμε εν τέλει όλη αυτή την ενέργεια που «κυκλοφορεί» ελεύθερη παντού.

Για του χρόνου τι σχέδια υπάρχουν; Υπάρχουν πράγματι πολλά, αλλά θα τα κρατήσω για έκπληξη!

Για περισσότερες πληροφορίες και στοιχεία επικοινωνίας: www.music-village.gr

Δείτε και το trailer του ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε για το Μουσικό Χωριό: