Η συζήτηση ξεκινάει στο μικρό γραφειάκι του μέσα στο εργαστήρι. Ο Αντρέας Μάρτιν Κάλντας γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στο Βόλο. Σπούδασε στο ΙΕΚ εφαρμοσμένων τεχνών του Δήμου Βόλου, παρακολούθησε το σεμινάριο Leonardo Da Vinci στην Ιταλία και αμέσως μετά εργάστηκε για 10 χρόνια δίπλα στον Στέλιο Λεφάκη, παλιό και φημισμένο μάστορα του ξύλου στην πόλη, ώσπου ο τελευταίος συνταξιοδοτήθηκε. Χρειάστηκε να περάσουν δύο χρόνια, με ταμείο ανεργίας, απογοητεύσεις και πολλή προσπάθεια ώσπου ο Αντρέας να ανοίξει το δικό του εργαστήριο. «Δεν ήταν και ό,τι πιο εύκολο» λέει χαρακτηριστικά. «Και ούτε τώρα είναι. Αλλά αν έχεις μεράκι γι’ αυτό που κάνεις και το θέλεις πραγματικά, πάντα βρίσκεις έναν τρόπο. Στην αρχή χρηματοδοτήθηκα από πρόγραμμα και προφανώς βοήθησαν πολύ οι γνωριμίες. Οι πρώτες μου δουλειές ήταν για φίλους, όπως γίνεται σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις. Δεν παραπονιέμαι όμως. Αυτά τα δύο χρόνια ήταν παραγωγικά και δημιουργικά, μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω αρκετές δουλειές οι οποίες ήταν ευχάριστες και το αποτέλεσμα η καλύτερη ανταμοιβή».
Μέσα στη λίστα με δουλειές που έχει αναλάβει, βρίσκονται το κατάστημα Hedgehog στη Σκιάθο, η καφετέρια Ποδηλάτισσα στον Βόλο και το Πιρουνάκι, το εστιατόριο της Ελένης Ψυχούλη, επίσης στον Βόλο. Παράλληλα με διακοσμήσεις καταστημάτων και εστιατορίων, ο Ανδρέας συμμετέχει και σε εκθέσεις. Καθόλου παράξενο καθώς τα σχέδιά του δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τα υπόλοιπα έργα τέχνης. Χρησιμοποιώντας ως επί το πλείστον ρετάλια, κομμάτια ξύλου δηλαδή τα οποία προορίζονται για τον κάδο και δεν έχουν φαινομενικά καμία αξία, φτιάχνει από φωτιστικά μέχρι καθίσματα με μία, το δίχως άλλο, ιδιαίτερη και παιχνιδιάρικη διάθεση. «Υπάρχουν πολλά όμορφα στοιχεία σε αυτή τη διαδικασία. Αρχικά μπαίνεις στη θέση του “συλλέκτη”, έχεις τα μάτια σου ανοιχτά για παρατημένα ρετάλια τα οποία μπορείς να φανταστείς ως κομμάτια μίας ενδιαφέρουσας σύνθεσης ή για πράγματα που ταιριάζουν μεταξύ τους, όσον αφορά στην αισθητική και τη γεωμετρία τους. Μετά είναι το κομμάτι της δημιουργίας, ένα κολάζ αποσπασμάτων που παίρνουν νόημα από τη σύνθεσή τους. Παίζεις, βλέπεις τι σου κάνει αίσθηση και τι όχι και προχωράς».
Αυτό που σου κάνει εντύπωση αν ακούσεις τον Ανδρέα να μιλάει για τη δουλειά του, είναι ότι θυμάται την ιστορία κάθε μικρού ρεταλιού σε ένα έπιπλο. Σκύβει δίπλα στο γραφείο του και μου δείχνει τα ξυλοπόδαρα. «Αυτά εδώ στήριζαν παλιότερα ένα μικρό σεκρετεριάκι, στενό και διακριτικό. Να, και αυτό το φωτιστικό είναι από τα συρτάρια που είχε, πολύ καλό ξύλο. Πίσω από κάθε έπιπλο υπάρχει μία φιλοσοφία, η φιλοσοφία του δημιουργού του. Άλλοτε επάνω στην άποψη που έχει ο κάθε μάστορας πάνω στο υλικό, άλλες φορές επάνω στη φόρμα. Προσωπικά, στη δουλειά μου θέλω να φαίνεται η άρρηκτη σύνδεση μεταξύ υλικού και design. Κάποιες φορές το υλικό “φωνάζει” το σχέδιο του επίπλου, άλλες φορές γίνεται το ανάποδο, το ίδιο το design απαιτεί συγκεκριμένο υλικό». Παίρνει ένα κομμάτι ξύλου στα χέρια του και ξεκινά να εξηγεί την επεξεργασία του. Πειραματίζεται τόσο με το ξύλο όσο και με τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται. Η αιρετική τους χρήση παράγει ενδιαφέροντα αποτελέσματα στην όψη του υλικού, πράγμα που ο ίδιος επιδιώκει.
Όταν τον ρωτάω για την αντίδραση του κόσμου σε μία τόσο ιδιαίτερη και ασυνήθιστη αισθητική, χαμογελάει. «Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω πολλούς πελάτες μεγάλης ηλικίας, σπάνια θα έρθει κάποια οικογένεια να αγοράσει κάποιο από τα σχέδιά μου για το καλό σαλόνι. Αυτοί θα έρθουν για να αναπαλαιώσω κάποιο σύνθετο, κάποια αντίκα ίσως. Ωστόσο πολλές φορές περνούν από το εργαστήρι και σταματάνε στη βιτρίνα, ορισμένοι μπαίνουν μέσα και μου πιάνουν την κουβέντα. Γενικά υπάρχει ενδιαφέρον, καταλαβαίνει ο κόσμος, ακόμα και μεγαλύτερης ηλικίας, τη φιλοσοφία, ή τουλάχιστον την αγάπη που υπάρχει στη συγκεκριμένη διαδικασία».
«Είναι κρίμα πάντως, όλη η τέχνη τείνει να χαθεί. Κλείνουν ξυλουργεία, χάνεται και η παράδοση. Ο Βόλος είχε διακεκριμένους μάστορες, θυμάμαι όταν εγώ δούλευα στον Λεφάκη είχαμε πολλές δουλειές, οι άνθρωποι αναζητούσαν την ποιότητα στο έπιπλο. Ευτυχώς υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που δουλεύουν και εξελίσσουν την τέχνη και με αυτούς επιδιώκω να συνεργάζομαι. Η αλήθεια είναι ότι θα ήθελα να συνεργαστώ με πολλά άτομα για ένα ωραίο και μεγάλο project, ίσως για έναν ξενώνα ή μία προσεγμένη κολεκτίβα». Η συζήτηση ξεφεύγει, μιλάμε για διάφορες κολεκτίβες στην Ελλάδα, για νέους δημιουργούς, για τη βαριά βιομηχανία επίπλων και για τη ζωή στην πόλη, πράγματα που σε ένα άρθρο δεν χωρούν. Ωστόσο, ένα είναι σίγουρο: κάποια στιγμή θα ξαναγραφτεί άρθρο για τη δουλειά του Αντρέα και ελπίζουμε πως θα βρισκόμαστε εκεί, να φωτογραφήσουμε και να μιλήσουμε για την κολεκτίβα των ονείρων του.
