Τι θα λέγατε να περάσετε το φετινό καλοκαίρι διδάσκοντας μαθητές της Ιταλίας πώς να πετύχουν στο επάγγελμα των ονείρων τους, μιλώντας σε φοιτητές της Αιγύπτου για τη θέση της γυναίκας στην Ευρώπη ή βοηθώντας ΜΚΟ της Βραζιλίας να φτιάξουν το site τους; «Πρόκειται για μια εμπειρία που κανείς δεν πρέπει να χάσει. Όχι μόνο ανατρέπει τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα, αλλά και σε γεμίζει αισιοδοξία ότι όλα μπορούν να αλλάξουν προς το καλύτερο». Ο 23χρονος Δημήτρης-Αλέξανδρος Σπυριδάκος από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, είναι ένας από τους 206 Έλληνες που συμμετείχαν τον περασμένο χειμώνα στο «Global Citizen», το πρόγραμμα του παγκόσμιου φοιτητικού δικτύου AIESEC το οποίο δίνει τη δυνατότητα σε φοιτητές από 127 χώρες να ταξιδέψουν για έξι εβδομάδες στο εξωτερικό, προσφέροντας εθελοντική κοινωνική εργασία σε σχολεία, ιδρύματα και μη κυβερνητικούς οργανισμούς. Στόχος; Να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, να γνωρίσουν ξένους πολιτισμούς, να βοηθήσουν συνανθρώπους τους, αλλά και να επιστρέψουν με νέες ιδέες που μπορούν να αποτελέσουν τονωτική ένεση για τη δική τους χώρα.
«Κάθε φοιτητής έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα σε τρεις θεματικές ενότητες, αυτή που ταιριάζει περισσότερο στις σπουδές ή τα ενδιαφέροντά του», εξηγεί η 21χρονη Σοφία Ρουπακιά, υπεύθυνη του προγράμματος στην Ελλάδα και φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Πειραιώς. «Η πρώτη ονομάζεται “επαγγελματική εξέλιξη” και περιλαμβάνει σεμινάρια σε σχολεία για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και τον επαγγελματικό προσανατολισμό των μαθητών. Η δεύτερη “διαπολιτισμική κατανόηση” και περιέχει διαλέξεις σε πανεπιστήμια για γνωριμία με διαφορετικούς πολιτισμούς και σύγκλιση των μεταξύ τους διαφορών. Και η τρίτη “κοινωνική επιχειρηματικότητα” και περιλαμβάνει υποστήριξη μη κυβερνητικών οργανισμών με μεθόδους σύγχρονου μάρκετινγκ και μάνατζμεντ». Και ως προς τον προορισμό; Από την Τουρκία μέχρι τη Βραζιλία και από την Ιταλία μέχρι την Αίγυπτο, κάθε φοιτητής επιλέγει τη χώρα, όπου θεωρεί ότι μπορεί να προσφέρει, αλλά και να κερδίσει, περισσότερα.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα άρχισε να λειτουργεί το Δεκέμβριο του 2014 και την περσινή χρονιά συμμετείχαν σε αυτό 21.000 φοιτητές από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και 224 Έλληνες. «Ήταν μόλις είχα τελειώσει πρακτική άσκηση σε μια τράπεζα και ήθελα να δοκιμάσω κάτι εντελώς διαφορετικό», αφηγείται ο Δημήτρης. Κάπως έτσι, επέλεξε να πάει ως εθελοντής δάσκαλος σε λύκειο της Σερβίας για να βοηθήσει τους μαθητές να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους. Μέσα στο χρονικό περιθώριο έξι εβδομάδων που είχε στη διάθεσή του, τους έδειξε πώς να διαχειρίζονται καλύτερα το χρόνο τους, πώς να προβάλλουν με αυτοπεποίθηση τον εαυτό τους, πώς να συνεργάζονται αρμονικά σε μια ομάδα, πώς να συντάσσουν το βιογραφικό τους, πώς να αυξάνουν την κριτική τους ικανότητα όταν καλούνται να επεξεργαστούν πολλές πληροφορίες. Και όλα αυτά, χρησιμοποιώντας δημιουργικές μεθόδους και διαδραστικά παιχνίδια. «Στην αρχή, ήταν επιφυλακτικοί γιατί δεν είχαν εξοικείωση με αυτά τα αντικείμενα γνώσεων και τους τρόπους διδασκαλίας. Εγώ, όμως, είχα αποφασίσει να εφαρμόσω ό,τι θα ήθελα οι δικοί μου καθηγητές να είχαν κάνει. Και σύντομα, όχι μόνο ανταποκρίθηκαν στο διαφορετικό, αλλά άρχισαν να το επιζητούν διαρκώς περισσότερο».
Ο 23χρονος Στέφανος Κριαράκης, φοιτητής στο Πολυτεχνείο, επέλεξε να δοκιμαστεί σε μια ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση. Με παππού και μητέρα που έχουν καταγωγή από την Αίγυπτο, βρήκε την ευκαιρία να γνωρίσει και ο ίδιος τη χώρα μέσω του «Global Citizen» και, δεδομένων των συχνών διακοπών ηλεκτρικού ρεύματος εκεί, να βοηθήσει το μη κυβερνητικό οργανισμό «Fakkah» στο Κάιρο να προβάλλει τα οφέλη του βιοαερίου. Πώς μπορούν, όμως, να εφαρμοστούν οι βασικές πρακτικές μάρκετινγκ σε ένα τόσο διαφορετικό πολιτισμικό περιβάλλον; «Στη αρχή, σκεφτήκαμε να φτιάξουμε κιόσκια, όπου θα ρωτούσαμε τον κόσμο τι γνωρίζει για το βιοαέριο και θα μοιράζαμε φυλλάδια με πληροφορίες», αφηγείται ο ίδιος. «Σύντομα, όμως, διαπιστώσαμε ότι αυτό δεν ήταν τόσο απλό, γιατί, όπως για τα περισσότερα πράγματα στην Αίγυπτο, χρειαζόταν άδεια από το Κράτος, η οποία απαιτούσε δυο-τρεις εβδομάδες για να βγει». Έτσι, αποφάσισαν να «τρέξουν» την καμπάνια στο διαδίκτυο και κυρίως τα social media. Ούτε αυτό, βέβαια, αποδείχθηκε εύκολο, γιατί η σύνδεση διακοπτόταν συνέχεια. Ωστόσο, κατάφεραν να προσελκύσουν αρκετά μεγάλο αριθμό ενδιαφερόμενων, μέσω facebook, twitter και instagram. «Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο, πάντως, είναι ότι γνώρισα πολλούς νέους ανθρώπους με φοβερή διάθεση και ιδέες για να αλλάξουν την καθημερινότητα στη χώρα τους προς το καλύτερο», τονίζει σήμερα ο Στέφανος. «Κι αν οι κοινωνικές συνθήκες τους εμπόδιζαν, εκείνοι έψαχναν διαρκώς εναλλακτικές, σκεπτόμενοι out of the box».
Πίστη στις δυνάμεις τους, αναγνώριση της σημασίας της προσφοράς, νέες φιλίες, αισιοδοξία ότι όλα είναι εφικτά με συλλογική προσπάθεια, αποτελούν τα βασικά οφέλη που οι Έλληνες συμμετέχοντες παραδέχονται ότι τους χάρισε το «Global Citizen». «Κι αν στην αρχή βιώνεις ένα… πολιτισμικό σοκ, σύντομα συνειδητοποιείς πόσο γεμάτος από εικόνες, γεύσεις και εμπειρίες θα επιστρέψεις από αυτό το ταξίδι», εξηγεί ο Στέφανος. Για το φετινό καλοκαίρι, οι αιτήσεις συμμετοχής έχουν ήδη ξεκινήσει μέσω του site της AIESEC και θα ολοκληρωθούν στις 30 Απριλίου. Προκειμένου να πάρει κάποιος μέρος, πρέπει να είναι φοιτητής ή πρόσφατος πτυχιούχος μέχρι δύο έτη, 18-30 ετών και να γνωρίζει καλά την αγγλική γλώσσα, ενώ το κόστος συμμετοχής είναι 120 ευρώ, περιλαμβάνοντας διαμονή, φαγητό (ανάλογα με το πρόγραμμα) και ιατροφαρμακευτική υποστήριξη σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Ποιες είναι, λοιπόν, οι πιο δελεαστικές επιλογές; «Η διδασκαλία σε σχολεία της Ρουμανίας που έχει ήδη αποσπάσει βραβεία για την οργάνωση και την κοινωνική της αξία, αλλά και το μάρκετινγκ σε ΜΚΟ της Βραζιλίας, εφόσον οι περισσότεροι τέτοιοι οργανισμοί, ενώ παράγουν σημαντικό έργο, δεν γνωρίζουν πώς να αναδείξουν την εικόνα τους», απαντά η Σοφία. «Ωστόσο, εγώ θα επέλεγα να πάω στην Αίγυπτο ή την Τουρκία για να μιλήσω σε πανεπιστημιακά αμφιθέατρα για τη θέση της γυναίκας στην Ευρώπη. Πώς να παρουσιάσεις ένα θέμα που αποτελεί ταμπού εκεί; Και με τι επιχειρήματα να βάλεις τους “σπόρους” στο μυαλό του ακροατηρίου ώστε να αρχίσει να σκέφτεται διαφορετικά; Αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση».
Από τους βασικούς στόχους του «Global Citizen» είναι οι συμμετέχοντες, επιστρέφοντας στην Ελλάδα, να αξιοποιήσουν την εμπειρία τους για να προσφέρουν και εδώ. «Είναι κάτι που επιτυγχάνεται, εφόσον άλλοι έχουν ιδρύσει δικές τους ομάδες εθελοντισμού, άλλοι διοργανώνουν συνέδρια με ομιλητές πρότυπα κοινωνικής δράσης και άλλοι επεξεργάζονται ιδέες για start-ups που μπορούν να φέρουν σημαντικές αλλαγές στην κοινωνία», εξηγεί η ίδια. Τα τελευταία δύο-τρία χρόνια, πάντως, παρατηρείται αύξηση όχι μόνο του ενδιαφέροντος των νέων για να συμμετέχουν σε τέτοιες πρωτοβουλίες, αλλά και των ομάδων και προγραμμάτων που τους δίνουν αυτή την ευκαιρία. «Το έχω διαπιστώσει κι εγώ», επιβεβαιώνει η Σοφία. «Όλο και περισσότεροι νέοι, μη αντέχοντας άλλο το κλίμα απαισιοδοξίας που βλέπουν γύρω τους, νιώθουν την ανάγκη να κάνουν κάτι για να δουν την κατάσταση να αλλάζει. Το θέμα είναι οι προσπάθειες αυτές να γίνονται οργανωμένα, συντονισμένα και στοχευμένα σε τομείς που μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν τη χώρα. Προς το παρόν, ευτυχώς συμβαίνει».