H σύνδεση του εσωτερικού με τον εξωτερικό χώρο, η χρήση νέων υλικών, η αρμονική συνύπαρξη παλιού και νέου, η κατασκευαστική λεπτομέρεια, η αρτιότητα που επιτυγχάνεται μέσω της σχεδιαστικής απλότητας είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της φιλοσοφίας ενός αρχιτεκτονικού γραφείου. Η ομάδα του A2 Architects πιστεύει πως η σύγχρονη αρχιτεκτονική οφείλει να δημιουργεί «εμπνευσμένα καταφύγια».
Κάθε νέος χώρος, κάθε νέος πελάτης αποτελεί για το γραφείο μια καινούργια αρχή. Όπως εξηγούν ο Σωτήρης Ανυφαντής και οι Σοφία Ζιώγα «μέσα από μια διαλογική διαδικασία προσπαθούμε να εμπνεύσουμε και να εμπνευστούμε από τον πελάτη μας».
«Ένας χώρος να γράφω, ένας να κοιμάμαι, χώρο για πίνακες και κυρίως βιβλιοθήκες γιατί τα βιβλία που έχω είναι πάρα πολλά». Έτσι τους περιέγραψε το «καταφύγιο» που ήθελε να σχεδιάσουν για εκείνον ένας συγγραφέας στην περιοχή του Ψυχικού.
Με βάση τα παραπάνω ζητούμενα, το μικρό διαμέρισμα με τα δύο υπνοδωμάτια επανασχεδιάστηκε με μια μεγάλη καμπύλη που λειτουργεί τόσο ως βιβλιοθήκη αλλά κι ως στοιχείο διαχωρισμού των χώρων διημέρευσης από τον χώρο του υπνοδωματίου. Η κρυφή πόρτα που οδηγεί στο υπνοδωμάτιο, κάποια ντουλάπια καθώς και οι επιφάνειες για πίνακες, «έδωσαν μια καλοδεχούμενη πολυπλοκότητα στο διαχωριστικό έπιπλο της βιβλιοθήκης».
Οι χώροι διημέρευσης σχεδιάστηκαν ενιαίοι. Η μικρή αλλά λειτουργική κουζίνα με την τραπεζαρία τοποθετήθηκαν αριστερά της εισόδου, ενώ το καθιστικό αναπτύσσεται μπροστά από τα μεγάλα ανοίγματα και το τζάκι. «Στο διαμέρισμα του συγγραφέα στο Ψυχικό, έμφαση δόθηκε στο στοιχείο της βιβλιοθήκης, το οποίο κατασκευασμένο από χωρίσματα γυψοσανίδας και επένδυση ξυλείας, αποτέλεσε βασικό στοιχείο της σύνθεσης. Επιπλέον με προσοχή σχεδιάστηκε η κουζίνα που αποτελεί μέρος του ενιαίου χώρου διημέρευσης, αλλά και το λουτρό το οποίο παραμένει “ανοιχτό” στο υπνοδωμάτιο και ουσιαστικά διαχωρίζεται από αυτό μέσω μιας κουρτίνας».
Ο χώρος του γραφείου, αναδείχθηκε με την υπερύψωσή του κατά ένα σκαλοπάτι. Στον χώρο της κουζίνας το μικρό παράθυρο διευρύνθηκε σε μεγάλη τζαμαρία, ώστε το δωμάτιο να πάρει φως και να αποκτήσει θέα προς το πράσινο που περικλείει την πολυκατοικία. Στο υπνοδωμάτιο, ο χώρος διευρύνεται οπτικά με το ανοικτό λουτρό-ντους, ενώ το w.c σχεδιάστηκε ξεχωριστά ώστε να λειτουργεί και ανεξάρτητα για τους επισκέπτες.
Η επίπλωση του διαμερίσματος έγινε με τον συνδυασμό αγαπημένων επίπλων του ιδιοκτήτη με κάποιες νέες προσθήκες. Τα μεγάλα ανοίγματα και η έλλειψη ενδιάμεσων δοκών που υπήρχαν από τον αρχικό σχεδιασμό της πολυκατοικίας -έργο του Ιωάννη Βικέλα– βοήθησε τους δύο νέους αρχιτέκτονες στην υλοποίηση της ιδέας ενός ενιαίου χώρου.
Σ’ έναν πεζόδρομο του Μετς, στην παλιά διώροφη κατοικία που επέλεξαν να ζήσουν ο Σταμάτης και η Ολίβια, οι A2 Architects πρότειναν μια ανακαίνιση περιορισμένου κόστους με σεβασμό προς τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία, το ύφος και το παρελθόν των χώρων.
Εξωτερικά, διατηρήθηκε η αρχιτεκτονική του κτιρίου και επιλέχθηκε ένας σοβάς με χρώμα για το επίχρισμα των όψεων. Αντικαταστάθηκαν τα ξύλινα κουφώματα και σχεδιάστηκαν νέα, μεταλλικά παράθυρα και μία μεταλλική θύρα εισόδου, όλα βαμμένα σε χρώμα γκρι-μπλε.
Εσωτερικά, διατηρήθηκαν και αποκαταστάθηκαν πολλά από τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία της κατοικίας, όπως τμήμα του ξύλινου δαπέδου, το μωσαϊκό στο χωλ του πρώτου ορόφου, η μεταλλική σκάλα με τα μαρμάρινα πατήματα, τα γύψινα διακοσμητικά αλλά και το μεγάλο ύψος των χώρων.
Τα παραπάνω συνδυάστηκαν με νέα στοιχεία, όπως το νέο ξύλινο δάπεδο, μοντέρνα έπιπλα, μία νέα απλή κουζίνα επενδεδυμένη με γκρι κερλίτη, οι έντονοι χρωματισμοί στις επιφάνειες των χώρων και οι τσιμεντοκονίες στα λουτρά. Στο καθιστικό του σπιτιού κατασκευάστηκε ένα τζάκι και μία βιβλιοθήκη που καλύπτει έναν ολόκληρο τοίχο.
Η αξιοποίηση του δώματος σαν χώρος εκτόνωσης και χαλάρωσης προέκυψε στον σχεδιασμό εξαιτίας της έλλειψης εξωστών και υπαίθριων χώρων στην κατοικία. Κατασκευάστηκαν περιμετρικά παρτέρια για φύτευση και μία μεταλλική πέργκολα για στέγαση. Επιπλέον, ο μικρός αναξιοποίητος ακάλυπτος χώρος του πρώτου επιπέδου καλύφθηκε με ξύλινο deck , αφήνοντας μία ζώνη φύτευσης, και έτσι μετατράπηκε σε μία μικρή και διαφορετική όμορφη αυλή.
Το αστικό τοπίο και ο περιβάλλων χώρος επηρεάζουν σημαντικά την δουλειά των A2 architects. «Σε “δύσκολες περιοχές” προσπαθούμε να δώσουμε μεγαλύτερη εσωτερικότητα στα έργα μας ενώ αντίθετα σε περιοχές που το αστικό τοπίο είναι περισσότερο φιλικό, σχεδιάζουμε χώρους περισσότερο εκτεθειμένους σ’ αυτό». Σε ένα παλιό οικογενειακό διαμέρισμα τριών υπνοδωματίων στην Κηφισιά, τους ζητήθηκε η ανακαίνιση και η μετατροπή του σε έναν νέο χώρο που θα καλύπτει πλέον τις απαιτήσεις ενός ζευγαριού.
«Μελετώντας την αρχική διαρρύθμιση του διαμερίσματος, διαπιστώσαμε ότι ο ιδιαίτερα μεγάλος προθάλαμος στις δύο εισόδους του διαμερίσματος, δημιουργούσε έναν αμήχανο και ανεκμετάλλευτο χώρο. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την μικρή κλειστή κουζίνα στην γωνία του χώρου διημέρευσης, έκανε τους χώρους να μοιάζουν μικρότεροι από το πραγματικό τους μέγεθος».
Στον νέο σχεδιασμό αποφασίστηκε ο προθάλαμος να αποτελεί πλέον μέρος του καθιστικού και ταυτόχρονα η κουζίνα να ενοποιηθεί οπτικά και λειτουργικά με την τραπεζαρία. Με τις δύο αυτές επιλογές οι χώροι διημέρευσης διευρύνθηκαν αισθητά, ενώ οι κινήσεις μεταξύ κουζίνας, καθιστικού, wc και τραπεζαρίας έγιναν πιο άνετες και λειτουργικές.
Ο μικρός διάδρομος που οδηγεί στα υπνοδωμάτια διατηρήθηκε, αλλά απομονώθηκε με μία συρόμενη πόρτα. Τα τρία μικρά δωμάτια της αρχικής μελέτης μετατράπηκαν σε δύο: ένα master υπνοδωμάτιο και έναν ξενώνα. Με την δημιουργία μιας ενδιάμεσης πόρτας που ένωσε τα δυο υπνοδωμάτια προέκυψε ένα ευρύχωρο δωμάτιο με ξεχωριστό βεστιάριο για τις ανάγκες του ζευγαριού. Η παρέμβαση αυτή είναι εύκολα αναστρέψιμη σε περίπτωση που μελλοντικά κάποια οικογένεια με παιδιά κατοικήσει στο σπίτι.
Τοποθετήθηκε ψευδοροφή σε όλο τον ενιαίο χώρο, η οποία επέτρεψε την δημιουργία σχισμών κρυφού φωτισμού ενώ στον όγκο επάνω από την κουζίνα και το wc, η ψευδοροφή κατέβηκε πιο χαμηλά για να κρύψει τον απορροφητήρα οροφής αλλά και τις κλιματιστικές μονάδες. Το παλιό πάτωμα διατηρήθηκε και συντηρήθηκε σε φυσικούς τόνους. Ορισμένα έπιπλα, όπως το διαχωριστικό μεταξύ καθιστικού και τραπεζαρίας από μέταλλο και ξύλο καρυδιάς, σχεδιάστηκαν από τους αρχιτέκτονες.
Σε μια πολυκατοικίας του ’50, σε κεντρικό σημείο του Κολωνακίου βρίσκεται είναι ένα ακόμα έργο του αρχιτεκτονικού γραφείου. Το διαμέρισμα του 4ου ορόφου με την στενόμακρη κάτοψη -χαρακτηριστικό των αστικών διαμερισμάτων της συγκεκριμένης περιόδου- επανασχεδιάστηκε και ανακαινίσθηκε ριζικά για να καλύψει τις λειτουργικές και αισθητικές ανάγκες των ιδιοκτητών.
Η κεντρική ιδέα για την νέα διαμόρφωση των 200 τετραγωνικών μέτρων, προέκυψε από την ενοποίηση των επιμέρους, κύριων δωματίων σε έναν μεγάλο, ενιαίο και φωτεινό χώρο. «Στο διαμέρισμα στην Κανάρη, αναζητήσαμε έναν ευέλικτο χώρο στον οποίο οργανώνονται δύο καθιστικά και η τραπεζαρία. Ξύλινες κατασκευές και επενδύσεις ξύλου και τσιμεντοκονίας ολοκληρώνουν τον χώρο. Έμφαση δόθηκε επίσης στον διαχωρισμό του με την κουζίνα, με την κατασκευή ενός μεταλλικού διαχωριστικού με ημιδιαφανή τζάμια».
Η είσοδος, βρίσκεται κεντρικά της κάτοψης χωρίζοντας ιδιωτικές και κοινόχρηστες χρήσεις. Στο μπροστινό τμήμα της κατοικίας, οι επιμέρους χώροι της τραπεζαρίας, σαλονιού και καθιστικού συνθέτουν την ζώνη διημέρευσης, ενώ ένας διάδρομος οδηγεί στο πίσω τμήμα, στην πιο ιδιωτική ζώνη των υπνοδωματίων. Η ενδιάμεση-και αρκετά σκοτεινή- ζώνη περιλαμβάνει τις βοηθητικές χρήσεις της κουζίνας, των λουτρών και των αποθηκευτικών χώρων.
Ο μπροστινός χώρος αντιμετωπίσθηκε ως ένα ενιαίο πεδίο, οι εσωτερικοί τοίχοι αφαιρέθηκαν και ο χώρος της τραπεζαρίας, ο οποίος ήταν αρκετά σκοτεινός, ενοποιήθηκε με το μικρό σαλόνι και το καθιστικό. Η χρήση ξύλου διαφορετικών τύπων και επεξεργασίας στα δάπεδα, σε επιφάνειες και στην κατασκευή που λειτουργεί ως αποθηκευτικός χώρος ενώ συγχρόνως κρύβει τα καλοριφέρ προσδίδει στην κατοικία μία συνέχεια.
Οι βοηθητικές χρήσεις της ενδιάμεσης ζώνης ενώθηκαν σε μία μεγαλύτερη κουζίνα που διαχωρίζεται και απομονώνεται οπτικά και λειτουργικά μέσω συρόμενων θυρών. Πέρα από την τζαμαρία προς τον ακάλυπτο, ο φωτισμός της επιτυγχάνεται με μια μεταλλική, συρόμενη κατασκευή με ημιδιαφανή τζάμια. Ο κρυφός φωτισμός της ψευδοροφής και των τοίχων, δημιουργούν συγχρόνως έναν ατμοσφαιρικό χώρο.
Τα δύο μεγάλα υπνοδωμάτια διατηρήθηκαν στο πίσω τμήμα, με θεά τον πράσινο ακάλυπτο. Το ένα από αυτά ενώθηκε με το γειτονικό του λουτρό, δημιουργώντας ένα ευρύχωρο υπνοδωμάτιο. Μια ξύλινη κατασκευή από καρυδιά, επενδύει τον έναν τοίχο, λειτουργεί ως κεφαλάρι του κρεβατιού και περιέχει αποθηκευτικούς χώρους ταυτόχρονα. Ο χώρος του λουτρού χωρίστηκε με ένα μεταλλικό διαχωριστικό με ημιδιαφανή κρύσταλλα.
Αυθεντικά παλιά αντικείμενα των ιδιοκτητών συνυπάρχουν με κομμάτια σύγχρονου design. Εκτός από αντικείμενα επώνυμων οίκων του εξωτερικού η επίπλωση περιλαμβάνει sur mesure δημιουργίες από Έλληνες designers. Όπως εξηγούν οι αρχιτέκτονες, «η ήπια χρωματική παλέτα σε συνδυασμό με τη χρήση συμμετρίας δημιουργούν ένα αίσθημα αρμονίας και ηρεμίας, ενώ υλικά όπως ο ορείχαλκος, η καρυδιά και το βελούδο προσδίδουν διακριτική πολυτέλεια στο διαμέρισμα».
Οι A2 architects είναι μία αρχιτεκτονική ομάδα με έδρα την Αθήνα, που ιδρύθηκε από τον αρχιτέκτονα Σωτήρη Ανυφαντή το 2007, ως συνέχεια και εξέλιξη της συνεργασίας του με τον αρχιτεκτονικό γραφείο του Γιάννη Ανυφαντή.
Με portfolio έργων που περιλαμβάνει από ανακαινίσεις και εμπορικούς χώρους μέχρι ιδιωτικές κατοικίες και συγκροτήματα κατοικιών, στόχος του γραφείου είναι η αρχιτεκτονική που αφορά την ιδιαιτερότητα κάθε έργου και τον χρήστη, και όχι τον εντυπωσιασμό.
«Πλέον όλοι οι αρχιτέκτονες επηρεαζόμαστε από έργα σε ολόκληρο τον κόσμο. Η δυσκολία έγκειται στο φιλτράρισμα των αναφορών που μπορεί να επηρεάσουν κάθε έργο. Οι ζωές όλων μας έχουν γίνει ιδιαίτερα σύνθετες με αποτέλεσμα ο προσωπικός χώρος είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Η σύγχρονη αρχιτεκτονική οφείλει να δημιουργεί εμπνευσμένα καταφύγια που, για κάθε άνθρωπο, μπορεί να έχουν διαφορετική μορφή».
