Έναν χρόνο σχεδόν μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού, προσπαθούμε ακόμα να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Κάθε μέρα δεχόμαστε καινούριες πληροφορίες για το πως μπορούμε να προστατευτούμε και τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα, όσο οι επιστήμονες προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν τον Covid.
Παρόλα αυτά όμως, ακριβώς επειδή ζούμε ήδη πολλούς μήνες με τον κορωνοϊό, υπάρχουν κάποια καθημερινά λάθη που θα έπρεπε να έχουμε σταματήσει από καιρό να κάνουμε. Ο Guardian ζήτησε από έναν ιολόγο, έναν ψυχολόγο και έναν ειδικό δημόσιας υγείας να φτιάξουν μια λίστα με αυτά τα καθημερινά «κορωνο-λάθη» που κάνουμε σχεδόν όλοι.
1. Εστιάζουμε σε όσα επιτρέπονται και όχι σε όσα είναι ασφαλή
Παρόλο που βρισκόμαστε σε ένα δεύτερο lockdown, έχουμε κάποια περιθώρια για προσωπική επαφή με άλλους ανθρώπους, κάτι που φυσικά είναι πολύ σημαντικό για την ψυχολογία μας. Βέβαια, αυτό αυξάνει και την πιθανότητα μετάδοσης του ιού.
Ένα από τα προβλήματα που προκύπτουν είναι το γεγονός πως δεν αντιλαμβανόμαστε πλήρως πως αυτές οι φαινομενικά αθώες επαφές μας, μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνες. Για παράδειγμα πολλοί νέοι πιστεύουν ότι μπορούν να συναντιώνται με τους συνομηλίκους τους, επειδή δεν αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου. Αν όμως, ένας νέος βγει μια βόλτα με κάποιον φίλο του και ύστερα πάει να δει την γιαγιά και τον παππού του, χωρίς να κρατήσει τις απαραίτητες αποστάσεις, τότε αυτόματα κινδυνεύει να μεταδόσει τον ιό στους ηλικιωμένους παππούδες του.
Ακόμα κι αν οι νέοι αποφεύγουν να βλέπουν τους παππούδες τους λόγω της πανδημίας, αλλά μένουν για παράδειγμα με τους γονείς τους και ύστερα οι γονείς επισκεφτούν τους παππούδες, τότε υπάρχει και πάλι ρίσκο μετάδοσης του ιού. Είναι δύσκολο να κατανοήσουμε πόσο εύκολα μπορεί να μεταδοθεί ο ιός, ακόμα και όταν είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί.
2. Εμπιστευόμαστε φίλους που ισχυρίζονται ότι «προσέχουν»
Επειδή ένας φίλος σας λέει ότι ακολουθεί όλες τις οδηγίες των ειδικών και πως ο βήχας τους είναι κάτι παροδικό που δεν συνδέεται με τον κορωνοϊό, δεν σημαίνει ότι ισχύει κιόλας. Είναι πολλοί εκείνοι οι άνθρωποι που δεν διευκρινίζουν αν ακολουθούν τα μέτρα και αν τα ακολουθούν σωστά. Αμερικάνικη έρευνα έδειξε πως από τους 552 συμμετέχοντες, το 25% έλεγε ψέμματα για το κατά πόσο τηρεί τους κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης, ενώ το 34% όσων είχαν νοσήσει παραδέχτηκε πως είχε πει ψέμματα για τα συμπτώματα που εμφάνιζε.
3. Δεν κατανοούμε πλήρως τι σημαίνει το γεγονός πως ο ιός μεταδίδεται μέσω του αέρα
Αν στέκεσαι τόσο κοντά σε κάποιον ώστε να μπορείς να μυρίσεις αν έχει φάει σκόρδο ή αν έχει καπνίσει ή αν έχει πιεί αλκοόλ, τότε ο αέρας που αναπνέεις δεν μεταφέρει μόνο την μυρωδιά του σκόρδου ή του τσιγάρου, αλλά και όποιον ιό βγαίνει από το στόμα και την μύτη του απέναντι σου. Επίσης, όσο εύκολα μπορείς να μυρίσεις το τσιγάρο που άναψε κάποιος συνάδελφός σου στην άλλη άκρη του γραφείου, το ίδιο εύκολα μπορεί να συσσωρευτούν και να παραμείνουν στον χώρο οι ιοί που μεταδίδονται μέσω του αέρα.
Εξαερισμός δεν σημαίνει να ανοίγεις απλά ένα παράθυρο. Πρέπει να δημιουργείται όντως ένα ρεύμα αέρα στον χώρο, αλλιώς δεν αερίζεται κατάλληλα.
4. Είμαστε ή του ύψους ή του βάθους, όσο αφορά στην πρόληψη
Όσο περνά ο καιρός και οι γιατροί κατανοούν περισσότερο πως λειτουργεί ο κορωνοϊός, φαίνεται πως καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι σε περίπτωση που κάποιος κολλήσει, η σοβαρότητα της ασθένειας θα εξαρτηθεί από το πόσο μεγάλη ήταν η ποσότητα του ιού που εισέπνευσε. Αυτό σημαίνει πως ακόμα, κι αν δεν τηρούμε όλα τα τα προληπτικά μέτρα τέλεια, είναι καλύτερο από το να μην τα τηρούμε καθόλου. Κάθε προσπάθεια μετράει, όσο μικρή κι αν είναι πολλές φορές.
Πολλοί ειδικοί μιλούν για το μοντέλο του «ελβετικού τυριού». Φανταστείτε ένα κομμάτι ελβετικό τυρί κομμένο σε φέτες. Κάθε φέτα έχει τρύπες, από τις οποίες θα μπορούσε να περάσει ο ιός, αλλά αν βάλουμε πολλές φέτες την μια πάνω στην άλλη, οι τρύπες δεν εφάπτονται τέλεια, πράγμα που σημαίνει πως ο ιός θα περάσει πιο δύσκολα. Αν δηλαδή φοράμε μάσκες, κρατάμε αποστάσεις, πλένουμε συχνά τα χέρια μας και δεν συναναστρεφόμαστε με πολλούς ανθρώπους, τότε μειώνεται ο κίνδυνος μόλυνσης.
5. Πιστεύουμε πως όλοι οι εξωτερικοί χώροι είναι αυτόματα και ασφαλείς
Το να κάνουμε συζητήσεις σε εξωτερικούς χώρους είναι λιγότερο επικίνδυνο από ότι αν οι ίδιες συζητήσεις γίνονταν σε έναν κλειστό χώρο, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως είναι και απολύτως ασφαλείς. Αν στεκόμαστε δίπλα σε κάποιον για μεγάλο χρονικό διάστημα, έστω κι αν βρίσκεστε σε ανοιχτό χώρο, όπως για παράδειγμα σε μια στάση λεωφορείου, τότε σταδιακά η ποσότητα του ιού που εισπνέουμε αποθηκεύεται στους πνεύμονες μας.
Θα πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας πως η διάρκεια κατά την οποία στεκόμαστε δίπλα σε κάποιον, αλλά και οι αποστάσεις που τηρούμε, παίζουν μεγάλο ρόλο. Βέβαια και πάλι θα πρέπει να δίνουμε πολύ μεγαλύτερη σημασία στους κλειστούς χώρους και να σιγουρευόμαστε ότι ο εξαερισμός τους λειτουργεί σωστά.
6. Δεν φοράμε σωστά τις μάσκες
Η καλύτερη προστασία σύμφωνα με τους επιστήμονες που μίλησαν στον Guardian είναι η απόσταση, αλλά όταν κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό, τότε η μάσκα μπορεί να βοηθήσει σημαντικά, ειδικά σε χώρους που δεν αερίζονται σωστά.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της βρετανικής κυβέρνησης, οι μάσκες πρέπει να καλύπτουν τόσο την μύτη, όσο και το στόμα και να έχουν τουλάχιστον δυο στρώσει υφάσματος. Ο ΠΟΥ από την άλλη συστήνει οι μάσκες να έχουν τρεις στρώσεις υφάσματος.
Βέβαια, αυτές οι συστάσεις ενδέχεται να αλλάξουν όσο ο ιός μεταβάλλεται.
Στην Αυστρία για παράδειγμα, στους κλειστούς χώρους και στα μέσα μαζικής μεταφοράς, δεν επιτρέπονται οι υφασμάτινες μάσκες, αλλά μόνο εκείνου τύπου FFP2. Το κυριότερο πρόβλημα με τις υφασμάτινες μάσκες αυτή τη στιγμή, είναι πως δεν έχουν όλες την ίδια ποιότητα. Ακόμα και εκείνες που έχουν τρεις στρώσεις υφάσματος, μπορεί να μην είναι καλοφτιαγμένες και γερές.
7. Πολλοί πιστεύουμε πως αν εμβολιαστούμε, αυτόματα παύουμε να κινδυνεύουμε
Πολλές χώρες έχουν ξεκινήσει ήδη εκστρατεία εμβολιασμού των κατοίκων τους, αλλά και πάλι η πλειοψηφία θα αργήσει να εμβολιαστεί. Βέβαια, ακόμα κι αν κάνουμε την πρώτη δόση, θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες για να μπορέσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα να ανταποκριθεί, ενώ υπάρχει και η αβεβαιότητα του κατά πόσο είμαστε ασφαλής μέχρι να κάνουμε και την δεύτερη δόση. Μάλιστα, δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο το κατά πόσο, ακόμα κι είμαστε εμβολιασμένοι, μπορούμε να μεταδώσουμε τον ιό στους άλλους.
8. Πιστεύουμε πως αν έχουμε κολλήσει μια φορά, δεν θα κολλήσουμε και δεύτερη
Αν και είναι σπάνιο, δεν σημαίνει πως αν κολλήσουμε κορωνοϊό μια φορά, δεν θα ξανακολλήσουμε, καθώς ακόμα δεν είναι πολλά τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους οι επιστήμονες. Επίσης δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο κάποιος που νόσησε, μπορεί να μεταδώσει εκ νέου τον ιό στους γύρω του, χωρίς όμως ο ίδιος να νοσήσει ή να έχει συμπτώματα. Αυτό σημαίνει πως ακόμα κι αν νοσήσαμε στο παρελθόν, θα πρέπει και πάλι να ακολουθούμε τα προληπτικά μέτρα προστασίας.
Το αρχικό κείμενο δημοσιεύτηκε στον
Guardian
