«Persona non grata o Φαμπρ». «Να επιστρέψει την πρόσληψή του στον υπουργό». «Να παραιτηθεί ο Μπαλτάς». «Να γίνουν ακτιβιστικές πράξεις διαμαρτυρίας κατά του Βελγικού Φεστιβάλ». «Να γίνει μποϊκοτάζ στο νέο Φεστιβάλ». «Να γίνει ένα αντιφεστιβάλ από τους Ελληνες (ακούστηκε η θέση και με τη βοήθεια της Στέγης και του Ιδρύματος Νιάρχος)». Αυτές ήταν οι βασικές από τις απόψεις που διατυπώθηκαν στην ανοιχτή προς κάθε κατεύθυνση συνάντηση για τον τρόπο αντίδρασης στη βελγοποίηση του Ελληνικού Φεστιβάλ από τον Γιαν Φαμπρ, με τη συναίνεση του υπουργού Πολιτισμού.
Τι ειρωνία! Την ώρα που ολοκληρώνονταν οι τοποθετήσεις, γύρω στις 16:15, το Φεστιβάλ ανακοίνωνε με mail που αποστέλλονταν παντού την άμεση συγκρότηση επιτροπής που «θα επεξεργαστεί – υπό καθεστώς απόλυτης διαφάνειας – τις προτάσεις που έχουν ήδη υποβληθεί επίσημα στο Φεστιβάλ». Αλλαγή ρότας; Στροφή 180 μοιρών, μετά και την πρωθυπουργική οργή που έφτασε ως την Μπουμπουλίνας; Κεφάλι θα πέσει; Στην πρώτη σημερινή συνέλευσή του, όπως πληροφορούμαστε από την ανακοίνωση, το Δ.Σ του Φεστιβάλ – δεν είναι τυχαίος ο χρόνος πραγματοποίησής του, έγινε εκτάκτως κι αιφνιδιαστικά μετά την γενικότερη κατακραυγή – εξουσιοδότησε τον Πρόεδρο του «να αναλάβει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση της επιτροπής”. Το ερώτημα είναι ποιοι θα απαρτίζουν την επιτροπή. Ποιοι θα κάνουν τα νέα «μαγειρέματα»;
Στο πλαίσιο μάλιστα «της καλλιτεχνικής πρότασης του Γιαν Φαμπρ» αποφασίστηκε δυο μέρες μετά τη συνέντευξη τύπου κι εν μέσω ιαχών πολέμου να δοθεί «προτεραιότητα στη δημοσίευση δύο προσκλήσεων ενδιαφέροντος για νέους Έλληνες καλλιτέχνες κάτω των 35 ετών”. Θα επιλεγούν 50 (διαφορετικών ειδικοτήτων), οι οποίοι θα έχουν ελεύθερη πρόσβαση στις παραστάσεις, τα εργαστήρια και τα master classes που θα διενεργηθούν στο πλαίσιο του φετινού Φεστιβάλ. Θα επιλεγούν επίσης, βάσει αίτησης, 7 νέοι καλλιτέχνες, για το καλλιτεχνικό σχολείο του Φεστιβάλ (Summer School).
Ο Φαμπρ πήρε το «μήνυμα» με το «καλημέρα». Κι αποφάσισε να αναδιπλωθεί. Το «ανέκδοτο» που ανέφερε ο Στάθης Λιβαθινός στο θέατρο Σφενδόνη είναι ότι ο Βέλγος καλλιτέχνης, που πέρασε χθες το κατώφλι του Εθνικού θεάτρου, τον ρώτησε «Are You angry with me?». Ο διευθυντής της πρώτης κρατικής σκηνής, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, του απάντησε «Very much, Mr. Fabre». «Εμείς είμαστε εδώ για να υποστηρίξουμε την ελληνική δημιουργία, στο Σχολείον. Είμαστε κατά του σαμποτάζ», πρόσθεσε στη συνάντηση ο Λιβαθινός. «Τώρα λες παραμύθια, είσαι ψεύτης», του αντέτεινε ο Δημήτρης Κολλάτος.
Δεν έλειψαν οι εντάσεις όχι μόνο όταν ο Στάθης Λιβαθινός είπε ότι «Το Εθνικό θέατρο θα πάει οπωσδήποτε στην Επίδαυρο» αλλά κι όταν ελέχθη ότι «δεν πρέπει να κάνουμε αντιφεστιβάλ γιατί θα αποτύχουμε όπως οι Κινηματογραφιστές στην Ομίχλη».
Εν τέλει, στο Σφενδόνη υπερψηφίστηκε η σύνταξη επιστολής που ζητά την παραίτηση του υπουργού Πολιτισμού, στην οποία θα επισυνάπτεται το πρόγραμμα για τον Πολιτισμό του ΣΥΡΙΖΑ, που σήμερα η κυβέρνηση θεαματικά αποδομεί μαζί με όλες τις προεκλογικές εξαγγελίες της.
Η πλειοψηφία ενέκρινε επίσης την αιχμηρή, άκρως ειρωνική επιστολή του Γιάννη Μαυριτσάκη προς τον Γιαν Φαμπρ, που τον χαρακτήριζει persona non grata, ζητώντας του να επιστρέψει το διορισμό του στον υπουργό Μπαλτά:«Δεν είμαστε συνδικαλιστές. Δεν σας ζητάμε χώρο και χρόνο από την εγκατάστασή σας. Με την παρούσα επιστολή σας καθιστούμε γνωστό ότι δεν σας αναγνωρίζουμε ως διευθυντή του φεστιβάλ και ζητάμε να επιστρέψετε τον διορισμό σας πίσω», σημειώνει μεταξύ άλλων. Η επιστολή, με ελάχιστες προσθήκες, θα αποσταλεί στον Φαμπρ, με τις υπογραφές των Ελλήνων καλλιτεχνών.
«Όλες οι ενέργειες του υπουργού αυτή τη στιγμή είναι παράνομες. Και η κατάργηση του προηγούμενου Φεστιβάλ. Δεν θα περάσει! Να κινηθούμε με Νομική Επιτροπή», υπογράμμισε ο Στέλιος Μάινας, θέση που υποστήριξε και η Στεφανία Γουλιώτη, που θεωρεί ότι υπάρχουν τα «πατήματα» για τις προσφυγές στη δικαιοσύνη. «Να αποδοθούν ευθύνες στον υπουργό. Δεν μπορεί να παραμείνει στη θέση του», ανέφερε η εικαστικός Άννα Λάσκαρη. Την παραίτηση Μπαλτά ζητούσαν επαναληπτικά οι περισσότεροι από τους ομιλητές.
«Κάποιος πρέπει να λογοδοτήσει και να πάρει πίσω την απόφασή του ο υπουργός» τόνισε κι ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος. Υπερ του μποϊκοτάζ στο φεστιβάλ του Φαμπρ και των ακτιβιστικών δράσεων τάχθηκαν οι Χρήστος Σαπουντζής, Άντζελα Μπρούσκου, Αγγελική Κασσόλα και Κων/να Βούλγαρη. Ο Σαπουντζής πρότεινε να γίνουν οι δράσεις στο Σύνταγμα, στο υπουργείο Πολιτισμού και στο ξενοδοχείο που διαμένει ο Φαμπρ, και να κορυφωθούν με διαμαρτυρία στην βελγική πρεσβεία. «Να διακόψουμε όλες τις ξένες παραστάσεις», εισηγήθηκε και ο Αργύρης Πανταζάρας.
Ο αρχιτέκτονας κ.Χιωτίδης έριξε στο τραπέζι κάτι ακόμη πιο ακραίο: να κλείσουν τα θέατρα και τα πανεπιστήμια, γιατί «αυτό που συνέβη είναι χειρότερο και από τα Μνημόνια». Ακόμη μια βασική θέση ήταν «να μην συμμετάσχει ούτε ένας Ελληνας στο φεστιβάλ των Βέλγων», που όμως είχε ισχυρό αντίλογο.
Κατά του σαμποτάζ τάχθηκαν, μεταξύ πολλών η κινηματογραφίστρια Κλέωνη Φλέσσα κι η σκηνογράφος Eύα Νάθενα. Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος πρότεινε να ενταχθεί στο βελγικό πρόγραμμα και το ελληνικό με τις ήδη υπάρχουσες υποβληθείσεις προτάσεις από τα εγχώρια σχήματα, άποψη με την οποία συναίνεσαν πολλοί.
Ο Αλέξανδρος Μιστριώτης ευχαρίστησε τον Φαμπρ που «κατάφερε να μας μαζέψει όλους εδώ για να θέσουμε μερικά ερωτήματα: έχουμε κάνει ποτέ συζήτηση τι πολιτισμό θέλουμε ή απλώς πασχίζουμε να επιβιώσουμε; Έχουμε κάνει τη δουλειά μας;», αναρωτήθηκε. Και ο Δημήτρης Κολλάτος, υπερασπιστής της άποψης του αντιφεστιβάλ, ευχαρίστησε τον Φαμπρ που «με το ανέκδοτό του μας έκανε να θυμηθούμε ότι είμαστε οι μαλάκες της Ευρώπης». Δεν έλειψαν οι εθνικιστικές κορώνες ή απόψεις ότι ο Φαμπρ είναι κατοχικός διευθυντής. Ενώ ένα κυρίαρχο αίτημα που διατυπώθηκε είναι η αποπληρωμή των περσινών οφειλών του Φεστιβάλ.
«Αρκετά με τους 50αρηδες», είπε απευθυνόμενος στους προλαλήσαντες ο νεαρός ηθοποιός Παναγιώτης Καμμένος. «Δεν είναι ο Φαμπρ το θέμα αλλά το υπουργείο», πρόσθεσε, «που αυθαιρετεί διαχρονικά διορίζοντας και παύοντας καλλιτεχνικούς διευθυντές».
Η ΠΟΘΑ και το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, που συνυπογράφουν τις αποφάσεις τη συνάντησης, καλούν σε κινητοποίηση έξω από το Υπουργείο Πολιτισμού τη Δευτέρα στις 12 το μεσημέρι. Στο μεταξύ, και ο δήμος Επιδαύρου, θορυβημένος από την ξαφνική συρρίκνωση των Επιδαυρίων από τον Φαμπρ, πραγματοποίησε σήμερα έκτακτη συνέλευση.
