Ο νεαρός Αμερικανός κατάσκοπος αποκάλυψε το αδιανόητο εύρος των παράνομων και αναίτιων παρακολουθήσεων που κάνουν οι μυστικές υπηρεσίως των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου σε εκατομμύρια, χωρίς καμία άδεια και αιτιολογία.Η πρωτοφανής κίνηση του συντάραξε τον πλανήτη, καθώς για πρώτη φορά στην ιστορία ήρθαν στο φως άκρως απόρρητα έγγραφα πολύ υψηλής διαβάθμισης που αποκαλύπτουν ότι, μετά τις επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης το 2001, η έννοια της ιδιωτικότητας αποτελεί παρελθόν για τους πολίτες της Δύσης στα πλαίσια του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας».
Ο Σνόουντεν διαπίστωσε ότι οι παρακολουθήσεις δεν είχαν καμία σχέση με τρομοκρατικές ενέργειες και ότι γινόταν τεραστίων διαστάσεων υποκλοπή και αποθήκευση των επικοινωνιών από εκατομμύρια ανθρώπους ανθρώπων (από την Μέρκελ ως τον τελευταίο χρήστη smartphone), χωρίς να υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι σχετίζονται με κακόβουλες ενέργειες. Ελέγχοντας τα υποθαλάσσια καλώδια επικοινωνιών και σε συνεργασία με τις πρόθυμες μεγάλες εταιρείες επικοινωνίας και social media (Verizon, Vodafone, Google, Yahoo, Facebook, κλπ.), πρακτικά όλες οι επικοινωνίες προς τις δύο χώρες καταγράφονταν, χωρίς προηγούμενη δικαστική άδεια. Αν αναλογιστούμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των metadata στον πλανήτη μεταφέρονται μέσα από τα συγκεκριμένα καλώδια, γίνεται αντιληπτό ότι (και) το ίντερνετ είναι πλέον πλήρως ελεγχόμενο.
Το βιβλίο ακολουθεί γραμμικά την εξέλιξη της ιστορίας του Σνόουντεν: εγκατέλειψε το σχολείο, ασχολήθηκε με τους υπολογιστές και βρέθηκε υπάλληλος στις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, με τις οποίες γύρισε τον πλανήτη.Υποστηρικτής του Ρον Πωλ και πιστός στο Αμερικανικό Σύνταγμα, συνειδητοποίησε ότι οι ενέργειες της NSA είχαν ξεφύγει από τα όρια του σκοπού της και αποφάσισε να αποκαλύψει την πραγματικότητα για να διορθωθεί το λάθος.
Έχοντας συνειδητοποιήσει τις επιπτώσεις στη ζωή του, ο Σνόουντεν μετέτρεψε τον εαυτό του σε παγκόσμιο καταζητούμενο και αυτοεξορίστηκε για να αποφύγει την μανία της κυβέρνησης των ΗΠΑ που γνώρισαν οι προηγούμενοι «whistle blowers». Βρέθηκε στο Χονγκ Κονγκ και απο εκεί στο αεροδρόμιο της Μόσχας, πιθανόν με κατεύθυνση τη Λατινική Αμερική. Εκεί παρέμεινε αποκλεισμένος για πολλές εβδομάδες, όταν και του δόθηκε άσυλο για ένα έτος. Πλέον, είναι ένας φυλακισμένος σε χρυσό κλουβί: προδότης για την κυβέρνηση της χώρας που αγαπάει, στα χέρια του μεγαλύτερου εχθρού της που δεν φημίζεται και για τον σεβασμό του στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αναμενόμενα, το μεγαλύτερο τμήμα του βιβλίου αναλώνεται στην περιπέτεια της δημοσίευσης των μυστικών εγγράφων. Έχοντας εσωτερική γνώση, ο Χάρντινγκ περιγράφει τη διαδικασία που ακολούθησε ο Σνόουντεν για να επικοινωνήσει με την Guardian και τις επαφές τους στο ξενοδοχείο του Χονγκ Κονγκ. Παρακολουθούμε τις επικοινωνίες της εφημερίδας με τις κυβερνήσεις της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ εν όψει της δημοσίευσης, τον πάταγο που προκάλεσαν τα κείμενα της εφημερίδας, την αδικαιολόγητα αργή και σχεδόν ουδέτερη αντίδραση της κυβέρνησης των ΗΠΑ προς την εφημερίδα (ενώ κυνήγησε λυσσαλέα τον Σνόουντεν), σε αντίθεση με την πίεση της Βρετανικής κυβέρνησης που κατέληξε στη σουρρεαλιστική, ιερο-εξεταστικής εμπνεύσεως, τελετουργική διάλυση των υπολογιστών της εφημερίδας (!).
Στον καθημερινό αναγνώστη της διεθνούς ειδησεογραφίας τα περισσότερα στοιχεία του βιβλίου είναι γνωστά. Άλλωστε, ο ίδιος ο Χάρντινγκ δεν είχε κάποια προσωπική επαφή με τον Σνόουντεν, ώστε να αποκαλύψει κάποια κρυφή πτυχή του δράματος. Η αξία του βιβλίου προκύπτει από την συγκέντρωση των πληροφοριών σε ενιαίο κείμενο, την παρουσίαση της λειτουργίας των μυστικών υπηρεσιών (ιστορικό, εξέλιξη) και η εκ των έσω απεικόνιση της περιπέτειας από την πλευρά της Guardian.
Στο προφανές ερώτημα «προδότης ή υπερασπιστής του Συντάγματος των ΗΠΑ», ο Χάρντινγκ κλίνει προς το δεύτερο. Στο αμέσως επόμενο λογικό ερώτημα των επιπτώσεων της ενέργειας του Σνόουντεν, η απάντηση είναι ότι μάλλον δεν άλλαξαν και πολλά και οι παρακολουθήσεις συνεχίζονται.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
