Την τελευταία φορά που μετακόμισα, ο προηγούμενος ενοικιαστής μου είχε αφήσει «προίκα» 7-8 μεγάλες γλάστρες. Κοίταζα τη βεράντα με σηκωμένα φρύδια, ανεβοκατέβαζα το κεφάλι μου κι αναρωτιόμουν πόσο καιρό θα ζούσαν στα χέρια μου οι φίκοι, η ελιά, το φοινικάκι και οι δυο κάκτοι.Έξι χρόνια μετά, τα φυτά ζουν ακόμα, εκτός από την ελιά, που την έκαψε ο χιονιάς του ’07. Πάνω σ’ αυτό, βέβαια, οι απόψεις διίστανται, αν πράγματι έχει ξεραθεί ή αν απλώς μου κρατάει μούτρα που δεν την προστάτεψα επαρκώς τότε.
Τα μπαλκόνια κι οι βεράντες της Αθήνας συνήθως φιλοξενούν άψυχες στοίβες από απλώστρες, εξωτερικές μεταλλικές ντουλάπες, σκεπασμένες με νάιλον «σπαστές» καρέκλες, μπάλες ποδοσφαίρου και ποδήλατα. Ευτυχώς, σε πολλά μπαλκόνια υπάρχουν ακόμα γλάστρες, λουλούδια, ζαρντινιέρες. Ακόμα και «κηπάκια». Ανάλογα με ποιο «χέρι» κρύβεται από πίσω τους.
Πριν λίγες μέρες πέρασα από τη Φθινοπωρινή Ανθοκομική Έκθεση του Δήμου Αθηναίων, που διοργανωνόταν στην Πλατεία Κοτζιά. Ο κόσμος ψώνιζε – σε πολύ καλές τιμές – λουλούδια, δενδρύλλια, θάμνους κι αρωματικά φυτά.
Ποιοι Αθηναίοι, όμως, ποτίζουν τί στα μπαλκόνια και τους άλλους εξωτερικούς χώρους των σπιτιών τους;
Αζαλέα
Αζαλέα – ιβίσκος – ορχιδέα
Τριαντακάτι φιλόλογοι ξένων γλωσσών (με ειδίκευση στα καταλανικά) ή ζευγάρια που διατηρούν κουμπαρά με ορίζοντα τριετίας για ταξίδι σε Σεϋχέλλες/ Βιετνάμ/ Γουατεμάλα. Όνειρό τους είναι να ζήσουν στο Μεξικό, να ασχολούνται με βιολογικές καλλιέργειες αγαύης, να αποστάζουν δική τους τεκίλα και να φωνάζουν κάθε μεσημέρι στα παιδιά τους: «Μαρία – Ντολόρες, έλα να φάμε, κρυώνουν τα φαχίτας». Ποτίζουν τα λουλούδια τους ευλαβικά, κάθε όποτε τους έχει πει ο ανθοπώλης. Αυτό αφού έχουν επιθεωρήσει για 3η φορά εκείνη τη βδομάδα, αν τηρείται στη βιβλιοθήκη τους η ενδεδειγμένη ταξινόμηση των ταινιών του Αλμαδόβαρ και του Μπουνιουέλ. Αν ποτέ μάθουν ότι είδος ιβίσκου είναι και η μπάμια, θα γκρεμοτσακιστούν τα όνειρά τους, θ’ αλλάξουν πλάνο ζωής και θα γίνουν ψαράδες στη βόρεια Εύβοια. Ή στη νότια, δεν ξέρω πού κάνει καλύτερο καιρό για τις τράτες.
Βασιλικός
Βασιλικός
Αν δεν κομποζάρει με άλλου είδους χλωρίδα, πρόκειται για φοιτητή/τρια, που ζει κυρίως πάνω στον καναπέ, με το ποντίκι του pc ενσωματωμένο στην παλάμη. Η μάνα του τον έπρηξε να πάρει ένα φυτό για το μπαλκόνι, να μη φαίνεται έτσι μαραζωμένο, σαν angry bird μετά το εκάστοτε hit σε τοίχο. Στην αρχή το παπαριάζει στο νερό και το πασπατεύει απαλά, για να μυρίσει το άρωμα του φυτού στην παλάμη. Μετά βγαίνει καινούργια σειρά στο Netflix ή πλησιάζει η εξεταστική, οπότε το φυτό γκανιάζει από τη δίψα κι αποφασίζει ν’ αυτοκτονήσει ήσυχα, μόνο του σε μια γωνιά, παρά να ξαναπέσει στα χέρια του ιδιοκτήτη.
Πιπερίτσες
Πιπερίτσες – δυόσμος – δεντρολίβανο – φασκόμηλο – ρίγανη
Πάνω απ’ όλα μάγειρας (στο σπίτι, όχι απαραίτητα επαγγελματικά). Και μάλλον μερακλής. Θέλει το αρωματικό φυτό του σε απόσταση χειρός. Ξέρει από μαρινάρισμα και καλό λάδι, έχει αντιστοιχίσει όλα τα είδη μουστάρδας με τα σωστά κοψίδια και στον ελεύθερό του χρόνο βλέπει Βαγγέλη Δρίσκα. Όλα ξεκίνησαν μια μέρα που περίμενε κόσμο στο σπίτι, με σκοπό να φτιάξουν μοχίτο. Το ψυγείο του σπιτιού και τα κοντινά σούπερ μάρκετ είχαν ξεμείνει από δυόσμο. Ένας από τους καλεσμένους βρήκε ανοιχτό ανθοπωλείο και προμηθεύτηκε γλαστράκι με δυόσμο, για να βγει σωστό το κοκτέιλ. Μια άλλη μέρα ήθελε να φτιάξει αρνί στο φούρνο και δεν είχε δεντρολίβανο. Ε, και πήρε την κουνιάδα του να του φέρει ένα κλωνάρι και πάει λέγοντας.
Χρυσάνθεμα
Χρυσάνθεμα
Νεαροί σε ηλικία χίπστερς, που αποφασίζουν ν’ αγοράσουν 5-6 γλαστράκια, για να τα στολίσουν στο μπαλκόνι δίπλα από το συναρμολογούμενο ποδήλατο. Κάνουν, όμως, το λάθος να μην τα μεταφυτεύσουν έγκαιρα. Όσο τα βλέπουν να μαραζώνουν μέρα με τη μέρα, το παίρνουν τόσο βαριά που αρχίζουν να παραμελούν μέχρι και το μούσι τους. Μέχρι τη στιγμή που τα λουλούδια ξεραίνονται οριστικά, χωρίς καμία πιθανότητα να επανέλθουν. Δεν τα πετάνε αμέσως στα σκουπίδια, για να μπορέσουν ν’ ακούσουν μια τελευταία φορά μαζί τους το Overgrown (πόσο οξύμωρο) του James Blake. Ως επιμνημόσυνη δέηση ξαναβλέπουν κλαίγοντας και μασουλώντας cranberries το Reality Bites.
Φικος
Φίκος μπέντζαμιν – χλωρόφυτο
Γιατροί – δικηγόροι – μηχανικοί κι άλλοι ελεύθεροι επαγγελματίες που έκαναν κάποτε εγκαίνια στο νέο τους γραφείο και οι μισοί πελάτες έφεραν τούρτες, ενώ οι άλλοι μισοί φίκους μπέντζαμιν ή χλωρόφυτα. Δεν έχουν ποτέ συγκεκριμένο καθημερινό πρόγραμμα, καταρχάς λόγω της φύσης της δουλειάς τους και κατά δεύτερον λόγω της εγρήγορσης που αυτή συνεπάγεται (το καταραμένο το στρες εννοώ). Πέντε φίκοι όλοι κι όλοι, μισό μπουκάλι νερό να έριχναν τη βδομάδα, δε θα μαραίνονταν έτσι τα φύλλα τους. Προτιμούν να χορέψουν το χορό της βροχής, μπας και ποτιστούν τα έρμα από τον ουρανό, παρά να κουνήσουν από τη θέση τους, για να βγουν στο μπαλκόνι να τα ποτίσουν μόνοι τους. Μην τους αφήσετε ποτέ να περιποιηθούν κατοικίδιό σας ή να σιδερώσουν δαντέλα γκιπούρ. Θα τα κλάψετε και τα δύο και είναι κρίμα.
Νυχτολούλουδο
Νυχτολούλουδο – γιασεμί
Βεριτάμπλ ρομαντικές ψυχές που αγαπούν την ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη και τη σαββατιάτικη βόλτα στη λαϊκή της Καλλιδρομίου. Ψήφιζαν (από τα δύσκολα χρόνια) ΚΚΕ Εσωτερικού και μια δυο φορές το χρόνο πήγαιναν στον Κηλαηδόνη, ιδίως για ν’ ακούσουν «Τα Μικροαστικά». Τα παιδιά τους έχουν κάνει οικογένεια, μένουν κάπου στα βόρεια ή τα νότια της Αττικής και τα βλέπουν μια φορά το μήνα. Πιο πολύ τους ενοχλεί που δε βλέπουν όσο θέλουν τα εγγόνια τους. Στο μυαλό τους στριφογυρνάει καθημερινά ο στίχος του Βάρναλη «Αχ, πού ‘σαι νιότη που ‘δειχνες πως θα γινόμουν άλλος!». Είναι οι καλύτεροι γείτονες και τους ζηλεύεις που αυτοί τα βράδια μυρίζουν το γιασεμί, ενώ εσύ πνίγεσαι στο καυσαέριο.
Γιούκα
Κάκτοι, γιούκα και άλλα παχύφυτα
“Whatever happened to the strong, silent type?”, όπως αναρωτιόταν κι ο Tony Soprano. Αυτό που του συνέβη είναι ότι το πρωί πάει στη δουλειά του, το απόγευμα επιστρέφει σπίτι του, ανοίγει τη μπύρα του, βλέπει τις σειρές του και γενικώς αράζει. Άντε να πάει τη μηχανή σε κανένα συνεργείο. Ή για κανένα καφέ στην πλατεία (Νέας Σμύρνης ή Εξαρχείων, όπου βολεύει καλύτερα). Ποτίζει τις γλάστρες μια φορά το μήνα, ενίοτε αγναντεύει προς το μέρος τους, αλλά στην πραγματικότητα δεν τις «βλέπει». Καμιά φορά, όπως έχει βγει στο μπαλκόνι να καπνίσει, τον τσιμπάει στη γάμπα ένας κάκτος, σκύβει, τον κοιτάζει κι αναρωτιέται: «Αυτό υπήρχε εδώ; Καλό είναι, μωρέ».
Γαρύφαλλο
Γαρίφαλο – γεράνι – ορτανσία – καλαχόη
«Νοικοκυρά» φουλ πόζερη. Στην πραγματικότητα δεν ενδιαφέρεται για τα φυτά. Θέλει απλώς όλα τα βλέμματα της γειτονιάς στραμμένα στο «πανέμορφο» πλούσιο μπαλκόνι της. Επίτηδες επέλεξε αυτά τα φυτά, επειδή δε θέλουν σχεδόν καθόλου περιποίηση. Λάτρης του ημιμόνιμου μανικιούρ με στρας/ παγιέτες/ ταπετσαρίες, φροντίζει να διατηρεί τα χέρια της με Ava περλέ και ανάθεση της (στοιχειώδους, κατά τα υπόλοιπα) περιποίησης των φυτών στο μικρό της γιο, υπό την απειλή «θα σου κλειδώσω το Xbox στο πατάρι». Μέσα στο σπίτι σε βάζει να κυκλοφορείς με πατάκια, μην της χαλάσεις το παρκέ, και κάτω από τους καναπέδες η σκόνη έχει εναποτεθεί σε μέγεθος μαλλιοκούβαρου. Είναι η ίδια που μαγειρεύει πράσα 8:30 το πρωί που φεύγεις από το σπίτι σου για να πας στη δουλειά σου, ανυποψίαστη ως προς τις μυρωδιές της πολυκατοικίας. Είναι, επίσης, η ίδια που θα προσπαθήσει να κολλήσει με κόλλα χαρτιού logo την πήλινη ζαρντινιέρα της εισόδου της πολυκατοικίας, που έσπασε κατά λάθος. Τα βράδια παρακολουθεί «Μπρούσκο» και παράλληλα τα ψέλνει του συζύγου, που πάλι δεν της φούλαρε βενζίνη το όπελ κόρσα και τώρα πώς θα πάει τη μάνα της στης θείας Ζίτσας, στο Κιάτο.
Κηπάκι
«Κηπάκι»
Μεσήλικας που έχει σιχαθεί τη ζωή του στην πρωτεύουσα και θέλει να πάρει τη σύνταξή του και να γυρίσει στην Καρκαλού της Αρκαδίας, να ηρεμήσει το κεφάλι του. Επειδή, όμως, ο δρόμος για την Καρκαλού είναι στρωμένος με άλλα 5 χρόνια αναμονής (ως τη συμπλήρωση της 35ετίας), αποφάσισε να καλλιεργήσει πειραματικά διάφορα εδώδιμα είδη. Ναι, λεμόνια και θρούμπες Παγκρατίου, πού το πρόβλημα; Πάντως, κάπως έτσι ξεκινάει το μονοπάτι προς την ψυχική ηρεμία.
Μπιγκόνια
Μπιγκόνια
Η Αρλέτα. Στη μοιρασιά, άλλος πήρε τα σεντόνια.
Απ’ όλα χωρίς κρεμμύδι
Γεράνια, νυχτολούλουδα, μαϊντανός, βασιλικός, μέντα, πιπερίτσες, κακτάκια, κοράλι, λουίζα, κισσός, bonsai, αγριοφραουλιές, αζαλέες, mini ελιές, ραπανάκια, σέσκουλα, τριανταφυλλιές και διάφορα άλλα που ούτε οι γεωπόνοι δε θυμούνται πώς τα λένε. Ζευγάρι παντρεμένο που πάει συχνά εκδρομές στη φύση. Τουλάχιστον ο ένας από τους δυο, βλέπει τα φυτά σαν παιδιά του. Ο άλλος μπορεί και να είναι επικίνδυνος ως προς τη διατήρησή τους στη ζωή. Ας είναι καλά το αυτόματο πότισμα. Έχει σώσει γάμους και γάμους. Επειδή βαρέθηκα να βλέπω στο μπαλκόνι μου την παλιά, μαύρη περιστρεφόμενη καρέκλα του γραφείου μου, την ξεφορτώθηκα και στόλισα έναν βασιλικό (που ήδη δεν αισθάνεται καλά), μια καλούνα, που έχει και δεύτερο όνομα, Έρικα (σαν την αδερφή Μπρόγιερ) και μια πολύχρωμη πιπερίτσα. Το δύσκολο είναι να θυμάμαι κάθε πότε ποτίζονται. Κάπως έτσι θα γίνει η μπαλκονόπορτα installation από post – it.
