Ένα καφενείο από τα ελάχιστα του κέντρου και αρκετά διαφορετικό από αυτό που έχεις στο μυαλό σου. Ο τοίχος γεμάτος ασπρόμαυρες φωτογραφίες μεγάλων σκακιστών ανά τις δεκαετίες. Kasparov, Lasker, Carpov, Andre Philidor και δίπλα ο Πύρρος Δήμας –το πάλαι ποτέ σύμβολο του ελληνικού αθλητισμού- πάνω το καπάκι του ηλεκτρικού πίνακα, προσωπογραφίες των ηρώων του ’21, σαν εκείνες που υπήρχαν σε όλα τα δημοτικά σχολεία τις προηγούμενες δεκαετίες εκεί ψηλά, πάνω από τον πράσινο πίνακα, αφίσες και μπλούζες του Παναθηναϊκού, φωτογραφίες της παλιάς Αθήνας και παλιών καφενείων (ακόμα και από το ’40, όταν τα καφενεία σήμαιναν κάτι πολύ παραπάνω από χώρους διασκέδασης).
Aφίσες με σκηνές από κλασσικές ταινίες, ο Νίκος Ξυλούρης και ξεχασμένα ημερολόγια από περασμένα έτη σαν αυτά, που θα βρεις στο σπίτι της γιαγιάς σου, που σκίζεις κάθε μέρα και ένα φύλλο. Κυρίως όμως, υπάρχει σε κάδρο το «Ποίημα προς το Βυζίτσι»…το «Βυζίτσι» είναι απλά το όνομα ενός χωριού στην ορεινή Γορτυνία, το οποίο λέγεται Βυζίκι, αλλά όπως μου εξήγησε ο Γιάννης ο ιδιοκτήτης στο χωριό του το «κ» το λένε «τσ», θα βρεις και άλλα πράγματα από το χωριό, φωτογραφίες από αγροτικές εργασίες και ένα μπλουζάκι από το 19ο Φεστιβάλ της Άκοβας, όπου ο Γιάννης στα νιάτα του ως αθλητής είχε πάρει μέρος!
Όλη η ιστορία της Ελλάδας συγκεντρωμένη σε ένα καφενείο!
Το Πανελλήνιο όμως δεν είναι μόνο αυτό, είναι το μόνο καφενείο όπου σε όλα τα τραπέζια υπάρχει σκακιέρα και δίπλα της ένα ξύλινο κουτάκι με τα πιόνια έτοιμα να τα στήσει. Παίκτες παλιοί και νέοι. Ανάλογα την ώρα μπορείς να βρεις τον καθένα, φοιτητές από τη Νομική και μουσικούς από το Ωδείο του Νάκα, φωτογράφους, δικηγόρους, ανέργους, συνδικαλιστές, παππούδες με τα μικρά εγγόνια τους να τους μαθαίνουν σκάκι.
«Στο σκάκι όταν θα κάνεις μία κίνηση δεν θα την παίρνεις πίσω, έτσι είναι!», άλλους με το βιβλίο για στρατηγικές νίκης στο χέρι «…έτσι είσαι ρε θηρίο; Στο Γ4;», άλλους να στέκονται πάνω από τα τραπέζια των παλιών και να κοιτούν προσηλωμένα το παιχνίδι.
Αν τύχει να παίζεις και έρθει κανείς από τους παλιούς δίπλα σου θα σου πει τι να παίξεις «Τον Φου, τον Φου στο Β6!» Ποιος είναι ο Φου; «Ο Φου, ο στρατηγός είναι τρελός! Παίζετε πολλά χρόνια; Μπα…εγώ σε σχέση με άλλους είμαι καινούριος 7-8 χρόνια, απ’ όταν βγήκα στην σύνταξη!Ε τώρα που υπάρχει ανεργία θα έρθουν και άλλοι να παίξουν σκάκι, θέλει χρόνο».
Στο Πανελλήνιο δεν θα πας μόνο για να παίξεις σκάκι, είναι παιχνίδι και ψυχοθεραπεία μαζί, θα γνωρίσεις παίκτες και αν οι καλοί έχουν όρεξη σου δείχνουν καμιά καλή στρατηγική ή αν έχει όρεξη ο Γιάννης σε κερνάει ένα τσίπουρο και σου μιλάει για το χωριό του – εγώ προσωπικά έμαθα για τις θαυματουργές ιδιότητες που έχει το μαλλί της γίδας-, την δουλειά του, για τους θαμώνες, κάποιους παίκτες ιδιοφυΐες και παλιές ιστορίες από το μαγαζί «…κάποιοι έρχονται ατελείωτες ώρες εδώ πέρα, από το πρωί ως το βράδυ, κάποιοι έχουν χαλάσει έτσι το γάμο τους. Εγώ δεν ξέρω καλό σκάκι, δεν μπορώ να κάθομαι τόσες ώρες να παίζω. Αν μου άρεσε και έπαιζα ούτε το μαγαζί θα λειτουργούσε, ούτε δουλειά θα είχα. Με το σκάκι κολλάς, γίνεται αρρώστια! Να και εκείνο το κύπελλο είναι από αγώνες, ένας πελάτης μου το χάρισε! Ήταν ένας άλλος παλιά που έλεγε μόνος του τις κινήσεις χωρίς ταμπλό μπροστά του και για τα άσπρα και για τα μαύρα, κάποιος άλλος τις εκτελούσε κ το παιχνίδι γινόταν κανονικά…τρομερός!».
Μετά μου έφερε και κεφτεδάκια που είχε φτιάξει ο ίδιος!
Ένα μέρος γνωστό και άγνωστο μαζί, ανεπιτήδευτο σε κάθε περίπτωση, ήσυχο και ανατρεπτικό, στο κέντρο, για να κάνεις ένα διάλειμμα από αυτά που έχεις συνηθίσει.
Το Πανελλήνιο υπό άλλη διεύθυνση υπήρχε σε άλλο χώρο ήδη από το 1885 ως το 1965 στην συμβολή της Μπενάκη με την Πανεπιστημίου, ύστερα μεταφέρθηκε στην Μπενάκη 15 για τρία μόνο χρόνια, οπότε το 1967 άνοιξε στον μικρό δρόμο Κιάφας. Το 1991 ο Γιάννης μαζί με τον θείο του Νίκο άνοιξαν το Πανελλήνιο στη θέση που βρίσκεται σήμερα, στην οδό Μαυρομιχάλη 16.
