Οι γυναίκες σε πρώτο πλάνο στην έκθεση Στη σκιά, Μέρος ΙΙ

Γυναίκες που σε μια δύσκολη εποχή αποφάσισαν να κυνηγήσουν το όνειρό τους και να αφοσιωθούν στη ζωγραφική και τις εικαστικές τέχνες. Γυναίκες που στην αρχή του περασμένου αιώνα ακολούθησαν ελεύθερες σπουδές ή σπούδασαν σε Σχολές Καλών Τεχνών στην Ελλάδα και το Παρίσι, χαρίζοντάς μας έργα τέχνης με διαφορετικές αναζητήσεις, τάσεις και θεματολογία. Είναι οι γυναίκες που πλαισιώνουν την έκθεση “Στη σκιά, Μέρος ΙΙ”, που έκανε εγκαίνια στις 4 Ιουλίου στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων και θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου.

Το δεύτερο μέρος, στο οποίο εξετάζεται η γυναικεία συμβολή στην τέχνη του 20ού αιώνα, περιλαμβάνει 31 καλλιτέχνιδες που γεννήθηκαν μεταξύ 1911 και 1941. Οι περισσότερες είναι απόφοιτες της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας, ενώ υπάρχουν και εκείνες, όπως η Εύα Μπουλγουρά, που πραγματοποίησαν ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής ή σπούδασαν σε σχολές του Παρισιού. Στην πλειονότητά τους, άρχισαν να εκθέτουν από το 1950 σε χώρους όπως το Ζάππειο, ο Παρνασσός, η Αίθουσα Κεντρικόν, η Αίθουσα Πέην, η Αίθουσα Μάνου, η Αίθουσα Ζαχαρίου, ο Ζυγός, το Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο, η Αίθουσα Τέχνης Χίλτον, οι Νέες Μορφές, η Άστορ, η Ώρα και η Μέδουσα. 

ΜΑΡΙΑ ΣΠΕΝΤΖΑ, «ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΕ ΔΥΟ ΦΙΓΟΥΡΕΣ», ΕΛΑΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΟΠΥ ΖΟΥΝΗ, «ΧΩΡΟΣ», ΜΙΚΤΑ ΥΛΙΚΑ

Ανάμεσά τους υπάρχουν σημαντικές εκπρόσωποι της ελληνικής χαρακτικής (Μαριόρα Εξαρχοπούλου, Βάσω Κατράκη, Φωφώ Καχριμάνη, Άρια Κομιανού, Λουκία Μαγγιώρου, Τόνια Νικολαΐδη), της κεραμικής (Αργυρώ Καρύμπακα, Κάτια Μητροπούλου, Γιάννα Περσάκη) και της αφαιρετικής ζωγραφικής (Τέρψη Κυριακού, Γιάννα Περσάκη, Μαρία Σπέντζα, Ιωάννα Σπητέρη-Βεροπούλου, Μαρία Χατζηγάκη, Βέρα Χουτζούμη). Συμμετέχουν επίσης καλλιτέχνιδες που ασχολήθηκαν με το ψηφιδωτό, τη φωτογραφία, την εικονογράφηση, τη διακοσμητική και τη σκηνογραφία.

ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΦΩΤΙΟΥ-ΧΑΤΖΗΣΑΒΒΑ, «ΚΟΠΕΛΑ», ΕΛΑΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΙΡΙΣ ΔΡΑΚΟΥΛΗ, «ΓΥΜΝΟ», 1955, ΥΔΑΤΟΓΡΑΦΙΑ

Η έκθεση «Στη σκιά» επαναφέρει στο προσκήνιο αυτές τις γυναίκες των καλών τεχνών και ταυτόχρονα αναδεικνύει τη συλλογή της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων, δίνοντάς μας την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με «το άλλο μισό του ουρανού» ή «το άλλο του πράγματος», όπως έχει πει η τεχνοκριτικός και ποιήτρια, Ελένη Βακαλό.

Στον χώρο της έκθεσης συνυπάρχουν αρμονικά διαφορετικές τάσεις και αναζητήσεις: η ανθρώπινη παρουσία με την ανθρώπινη απουσία, ο ανθρωποκεντρισμός με την αφαίρεση, ο λυρισμός με τη συγκράτηση των συναισθημάτων, η νοσταλγία του παρελθόντος με την επιδίωξη του νέου. 

ΚΑΤΡΑΚΗ ΒΑΣΩ, «ΨΑΡΑΣ», ΞΥΛΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΡΓΥΡΩ ΚΑΡΥΜΠΑΚΑ, «ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΦΙΔΙ», 1969, ΟΡΕΙΧΑΛΚΟΣ

Η έκθεση λειτουργεί κατά κάποιο τρόπο και σαν χρονογράφημα, αφού βλέπουμε πώς αλλάζουν τα κεντρικά θέματα μέσα στα χρόνια. Τοπία, νεκρές φύσεις, προσωπογραφίες και εσωτερικοί χώροι, μέχρι σκηνές καθημερινής ζωής αλλά και το γυναικείο σώμα. Όσες καλλιτέχνιδες αποφοίτησαν πριν τον πόλεμο αντλούν έμπνευση από το ελληνικό τοπίο και τον γενέθλιο τόπο, σε αντίθεση με τις νεότερες, που επηρεάζονται από τις κυρίαρχες αφαιρετικές τάσεις της εποχής. 

Βλέπουμε όμως και την αφομοίωση κινημάτων όπως ο ιμπρεσιονισμός, ο φωβισμός, ο κυβισμός,  ο κονστρουκτιβισμός, ο σουρεαλισμός και ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός, αλλά και την επιρροή της διδασκαλίας των Κωνσταντίνου Παρθένη, Ουμβέρτου Αργυρού, Ανδρέα Γεωργιάδη, Μιχάλη Τόμπρου, Γιάννη Κεφαλληνού και Γιάννη Μόραλη.

ΓΙΑΝΝΑ ΚΟΥΤΕΛΙΑΝΟΥ-ΠΕΡΣΑΚΗ, «ΑΝΘΗ», 1945, ΥΔΑΤΟΓΡΑΦΙΑ

Οι καλλιτέχνιδες αναλυτικά: 

Ντιάνα Αντωνακάτου (1921-2011), Λουκία Γεωργαντή (1919-2001), Ελένη Γκατ-Βούλγαρη (1913-1965), Τζούλια Δημακοπούλου (1932), Ίρις Δρακούλη (1929), Νίνα Εμμανουήλ (1916-;), Μαριόρα Εξαρχοπούλου (1927-;), Όπυ Ζούνη (1941-2008), Μάχη Κάνιστρα (1931-2022), Αργυρώ Καρύμπακα (1929), Βάσω Κατράκη (1914-1988), Φωφώ Καχριμάνη (1912-1972), Άννα Κινδύνη (1914-2003), Άρια Κομιανού (1938-2015), Τέρψη Κυριακού (1916-1993), Ιφιγένεια Λαγάνα (1915-2004), Σωσώ Λιώρη-Κυπαρίσση (1913-;), Λουκία Μαγγιώρου (1914-2008), Κάτια Μητροπούλου (1938), Έλλη Μουρέλου-Ορφανού (1922-2011), Εύα Μπουλγουρά (1917-2000), Τόνια Νικολαΐδη (1927-2011), Ρίκα Πανά  (1929), Ρένα Παπασπύρου (1938), Γιάννα Περσάκη (1921-2008), Μαρία Σπέντζα (1925-2011), Ιωάννα Σπητέρη-Βεροπούλου (1920-2000), Μαίρη Τριλίβα-Μαυρικίου (1918-;), Χαρίκλεια Φωτίου–Χατζησάββα (1918-1984), Μαρία Χατζηγάκη (1926-2004), Έρση Χατζημιχάλη (1921-2001), Βέρα Χουτζούμη (1920-2007)

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΛΑΓΑΝΑ, «ΠΕΤΕΙΝΟΙ», ΕΛΑΙΟΓΡΑΦΙΑ

Στη σκιά, Μέρος ΙΙ
Επιμέλεια έκθεσης: Χριστόφορος Μαρίνος 
Συντονισμός: Βικτώρια Ζυγούρου-Καρτάλη (Προϊσταμένη ΠΔΑ)
Ιδέα – Σύλληψη: Κάλλη Πετροχείλου
Συντήρηση έργων: Κώστας Νικάκης

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Σάββατο 11:00 – 19:00, Κυριακή 10:00 – 16:00, Δευτέρα Κλειστά

Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων 
Μυλλέρου & Γερμανικού, Πλ. Αυδή, Μεταξουργείο
Πληροφορίες: 210 5202420| www.opanda.gr