Το Disclaimer το περίμενα με ανυπομονησία. Κάτι ο Alfonso Cuarón στο τιμόνι, κάτι -εννοείται- η λατρεμένη Cate Blanchett στον πρωταγωνιστικό ρόλο, λίγο ο παλιός αγαπημένος Kevin Kline, ήταν στοιχεία που έκαναν τη σειρά να μοιάζει πολλά υποσχόμενη.
Τη στιγμή όμως που πάτησα το play στο πρώτο επεισόδιο, άρχισαν και οι πρώτες αμφιβολίες. Παρ’ όλα αυτά, κάπως μαζοχιστικά και ίσως από περιέργεια, συνέχισα μέχρι να δω και τα τέσσερα επεισόδια που έχουν ανέβει στο Apple TV+, αλλά αντί να αλλάξω γνώμη και να γίνω πιο επιεικής, η δυσφορία μου φούντωσε.
Ας πάρω την ιστορία από αρχή. Ο Cuarón διασκεύασε το σενάριο του Disclaimer (Δήλωση Αποποίησης στα ελληνικά), από το ομώνυμο μυθιστόρημα της Renée Knight του 2015. Πρόκειται για μία δραματική ιστορία που βασίζεται στην αφήγηση, με ένοχα μυστικά, πένθος, εξαπάτηση και χαρακτήρες που είναι ξεκάθαρο ότι όσο προχωράει η υπόθεση, θα ξεδιπλώνουν άλλες, κρυφές πτυχές τους. Σε αυτό το σημείο να τονίσω, πάντως, ότι στα τέσσερα πρώτα επεισόδια δεν αλλάζουν πολλά και απ’ ότι έχω μάθει, η ανατροπή γίνεται στο τέλος. Για όποιον αντέξει να φτάσει μέχρι εκεί.
Η Blanchett υποδύεται την Catherine Ravenscroft, μια καταξιωμένη δημιουργό ντοκιμαντέρ που ξαφνικά έρχεται αντιμέτωπη με ένα περιστατικό από το παρελθόν της. Η ίδια έχει αφιερώσει τη ζωή της στην αποκάλυψη της αλήθειας, αλλά αντιλαμβανόμαστε ότι η ευκατάστατη ζωή της μάλλον βασίζεται σε ψέματα, όταν διαβάζει ένα μυθιστόρημα που κάποιος της στέλνει, το οποίο ονομάζεται “The Perfect Stranger” και σε αυτό αναγνωρίζει μια ιστορία από το παρελθόν της (την βλέπουμε να παθαίνει πανικό και υστερία μετά την ανάγνωσή του). Το βιβλίο ανοίγει μία αποποίηση ευθύνης, που δηλώνει ότι οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα ζωντανά ή νεκρά ΔΕΝ είναι σύμπτωση και έχει την αφιέρωση: “To my son Jonathan”.
Μαθαίνουμε ότι το έχει υπογράψει και εκδώσει μόνος του ο Stephen Brigstocke (Kevin Kline), ο οποίος προσπαθεί να εκδικηθεί την Catherine, αφού έχασε τη δουλειά του ως δάσκαλος και τη γυναίκα του Nancy (Lesley Manville) από καρκίνο. Ο νεαρός πρωταγωνιστής του βιβλίου, που έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια διακοπών του στην Ιταλία, είναι ο Jonathan (Louis Partridge), ο γιος του Stephen και της Nancy. Όλη η σειρά εναλλάσσεται μεταξύ της καταδίωξης της Catherine από τον Stephen και των flashbacks που φαίνεται να εξηγούν γιατί την κατηγορεί για τη μοίρα του Jonathan.
Σε αυτά τα flashbacks βλέπουμε την ερωτική ιστορία του 19χρονου Jonathan και της νεότερης Catherine (που την υποδύεται η Leila George), η οποία επίσης βρίσκεται στην Ιταλία για διακοπές με τον 5χρονο γιο της, χωρίς τον άντρα της. Στη σημερινή εποχή, ο Stephen, ο πατέρας του νεκρού πλέον Jonathan, αρχίζει να παίζει παιχνίδια εκβιασμού και καταδίωξης όχι μόνο με την ίδια, αλλά και με τον άντρα της Robert (Sacha Baron Cohen) και τον ενήλικο πλέον γιο της Nicholas (Kodi Smit-McPhee), ένα άχρωμο, άοσμο, τεμπέλικο τυπάκι που ζει σε ένα άθλιο κοινόχρηστο διαμέρισμα και εργάζεται σε ένα κατάστημα ηλεκτρικών συσκευών.
Kodi Smit-McPhee, Sacha Baron Cohen
Ειλικρινά, λίγα είναι τα θετικά πράγματα που μπορώ να βρω στη σειρά. Για αρχή, είναι αυτές οι μαγικές εικόνες που πάντα υπάρχουν στις δουλειές του Cuarón. Τα συναισθήματα υποδηλώνονται μέσα από τα καιρικά φαινόμενα, τα χρώματα και το νερό. Στο τωρινό, δυσφορικό Λονδίνο όλα είναι γκρι-μπλε μουντά, ενώ στην Ιταλία τα πάντα λούζει ένα χρυσό φως από τον καυτό ήλιο, εκτός από τη σκηνή που οι γονείς του Jonathan θέλουν να δουν πώς πέθανε το παιδί τους και ξαφνικά μαζεύονται γκρίζα σύννεφα και η θάλασσα αγριεύει. Ο τρόπος που εναλλάσσεται η ατμόσφαιρα, ανάλογα με τη συναισθηματική φόρτιση, είναι πραγματικά μοναδικός. Ο Kevin Kline είναι πολύ πειστικός ως Βρετανός και ο Sacha Baron Cohen (ναι, ο Borat) σε κάνει να τον λυπάσαι ως τον σύζυγο και πατέρα που ανακαλύπτει ότι τόσα χρόνια η γυναίκα του τον εξαπατούσε. Επίσης η Lesley Manville, ως χαροκαμένη μάνα του Jonathan με έναν ξιπασμένο χαρακτήρα, είναι συγκλονιστική. Και εδώ μου τελειώνουν τα θετικά σχόλια.
Kevin Kline, Lesley Manville
Στα αρνητικά τώρα. Όπως είπα, όλα κυλούν βασανιστικά αργά και μάλιστα με μία μόνιμη, ενοχλητική αφήγηση -σε δεύτερο πρόσωπο μάλιστα- από τη φωνή της Indira Varma. Δεν είναι ότι δεν έχουμε την ικανότητα να αντιληφθούμε μόνοι μας τον συναισθηματικό κόσμο των ηρώων, είναι ότι οι διάλογοι είναι τόσο λίγοι και τόσο χαζοί, που δεν στο επιτρέπουν, και η αφήγηση λειτουργεί σαν explainer. Μα γιατί; Κάποιες φορές ένιωσα την ανάγκη να ρίξω σφαλιάρα στο τηλεχειριστήριο μπας και σταματήσουν φράσεις όπως: «Η λανθασμένη πεποίθησή σου ότι είχες το δικαίωμα στη σιωπή σε καταδίκασε» ή (καθώς βλέπουμε την Catherine ξαπλωμένη στο κρεβάτι την ώρα που ξημερώνει): «Ήσουν ξύπνια το μεγαλύτερο μέρος της νύχτας. Νιώθοντας εξουθενωμένη από φρεσκοξεθαμμένες αναμνήσεις». Το βλέπουμε ότι έχει μείνει ξύπνια, ταραγμένη από τις σκέψεις της, γιατί χρειαζόμαστε και υποσημείωση, θα μου εξηγήσει κάποιος; Η νεαρή Catherine παρουσιάζεται σαν μία ενοχλητική MILF που το μόνο που τη νοιάζει είναι να κάνει σεξ με τον 19χρονο, να παρατά το παιδί της σε ξένους (για να κάνει σεξ) και γενικώς να εκμεταλλεύεται όσους μπορεί για να περνάει αυτή καλά χωρίς έγνοιες (και να κάνει σεξ). Υπενθυμίζω, ότι όλα αυτά τα μαθαίνουμε μέσα από το βιβλίο και όχι από τις δικές της αναμνήσεις, που φαντάζομαι ότι όταν θα αποκαλυφθούν (στο τελευταίο επεισόδιο), θα δούμε μια διαφορετική αλήθεια.
Louis Partridge, Leila George
Leila George, Louis Partridge
Τέλος πάντων, πάω παραπέρα. Πέστε να με φάτε, αλλά βρήκα τη Blanchett κακή. Πραγματικά κακή. Στο δράμα της, στον πανικό της, στην απόγνωσή της, στην προσπάθειά της για κατανόηση, στην καθημερινότητά της ως Λονδρέζα μεγαλοαστή. Και -επαναλαμβάνω- είναι από τις λατρεμένες μου ηθοποιούς. Ένιωσα λες και έχει μεταμορφωθεί, ακόμα και στις εκφράσεις της που ήταν πάντα το μεγάλο της ατού και εδώ δεν υπάρχουν. Επίσης, διαρκώς τη βλέπουμε κατατρεγμένη αλλά τίποτα παραπάνω και αυτή η έλλειψη δικών της σκέψεων χαλάει το αίσθημα αγωνίας και κάνει τον χαρακτήρα της ενοχλητικό.
Ο Kline επίσης, τη μία το παίζει τρελίτσα τύπου Joker με σατανικά γελάκια και γουρλωμένα μάτια, την άλλη προσπαθεί να δείξει μια βαθιά θλίψη και μοναξιά, αλλά δεν καταφέρνει να τα συνδυάσει με επιτυχία και είναι κάπως σαν καρικατούρα. Και είναι και ο έρμος ο Kodi Smit-McPhee, που ήταν τόσο συγκλονιστικός στην ταινία The Power of the Dog και εδώ απλώς χάνεται σε έναν εντελώς άχρωμο ρόλο ως ο αδιάφορος, λίγο ό,τι να ‘ναι, γιος.
Το Disclaimer προσπαθεί να αποδείξει πως κάθε ιστορία που μαθαίνουμε δεν είναι πάντα η πραγματικότητα, αλλά η πραγματικότητα που ο καθένας φτιάχνει στο μυαλό του. Η προσπάθεια όμως αυτή πέφτει στο κενό κυρίως εξαιτίας ενός κακού σεναρίου, ανούσιων διαλόγων και αργής ροής.
Τα τέσσερα πρώτα επεισόδια του “Disclaimer” είναι διαθέσιμα στο Apple TV+, ενώ τα υπόλοιπα επεισόδια προβάλλονται κάθε Παρασκευή.
