Χαρά μου να μιλάω με τον Jason, την ψυχή των Cinematic Orchestra. Ελπίζω να σας βρίσκω καλά. Με βρίσκετε κάτω από έναν ήλιο που θυμίζει Βέλγιο. Κι αυτό θα μπορούσε και να θεωρηθεί κομπλιμέντο!
Ωχ! Εδώ στην Αθήνα πάντως, σήμερα που μιλάμε η μέρα είναι ηλιόλουστη. Δεν μπορώ βέβαια να υποσχεθώ πως θα κρατήσει μέχρι να μας έρθετε… Το ελπίζω. Βρίσκομαι στο Παρίσι και μόνο ηλιόλουστη δεν τη λες τη μέρα.
Θα βρεθώ στο Παρίσι λίγο μετά τη συναυλία σας στην Αθήνα, οπότε το εκλαμβάνω ως προειδοποίηση! . Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Τι έχει στο μυαλό του κάποιος όταν ονομάζει το συγκρότημα του The Cinematic Orchestra; Να μια καλή ερώτηση! Στην πραγματικότητα το μόνο που είχα στο μυαλό μου ήταν πώς θα μπορώ να κάνω μουσική. Και πώς άρχισα να κάνω μουσική; Μόλις είχα δώσει τις τελικές μου εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο, ήμουν ταυτόχρονα σε ένα συγκρότημα, ένα τρίο με ύφος post-punk με αμερικάνικες επιρροές, όμως με ενδιέφεραν πράγματα όπως μεταπολεμική μουσική, κι ειδικότερα όσα είχαν σχέση με τη τζαζ. Έτσι, αφού πήρα το πτυχίο μου, και παίζοντας ως τότε μπάσο, βρέθηκα κατά κάποιο τρόπο μόνος. Σκεφτόμουν λοιπόν με ποιο τρόπο θα συνεχίσω να κάνω μουσική. Τότε με σύστησαν στην εταιρία Ninja Tunes και όλη την πρώιμη σκηνή trip hop, και πρέπει να πω πως οι υπολογιστές και τα σάμπλερ ήταν ένα βήμα μπροστά για μένα. Πάντως οι Cinematic Orchestra δεν δημιουργήθηκαν από μένα με μια ξεκάθαρη ιδέα, ήταν απλώς ένα μέσον να εξερευνήσω τον ήχο, τους ρυθμούς και την υφή της μουσικής, με επιρροές από τη τζαζ, τη φανκ, την κινηματογραφική μουσική… ήταν απλώς ένα συγκρότημα όπου τίποτα δεν ήταν ακόμα καθορισμένο. Όμως το όνομα ήταν σημαντικό για μένα, γιατί δίνει στο κοινό μια αίσθηση αφηγηματικότητας. Στον πρώτο μου δίσκο, το Motion, υπάρχουν κομμάτια που λειτουργούν εισαγωγικά, ενώ υπάρχουν και κομμάτια σε μορφή σουίτας, που είναι σχεδόν σαν σκηνές από ταινία. Όπως στον κινηματογράφο, στην αρχική σκηνή γίνεται η εισαγωγή των χαρακτήρων και η εισαγωγή στην πλοκή, ενώ στη δεύτερη σκηνή, στο δεύτερο μέρος του δίσκου, υπάρχουν κυρίως οργανικά κομμάτια , όπου για μένα εξερευνούμε φιλμικές κατασκευές, που δεν είναι σαν τις αντίστοιχες της ποπ μουσικής σε ότι αφορά το πόσο πρέπει να διαρκεί ένα κομμάτι. Σε τρία λεπτά και τριάντα δευτερόλεπτα εγώ δεν μπορώ να τα καταφέρω, δεν μπορώ να ολοκληρώσω ένα μουσικό κομμάτι. Όμως για μένα είναι καλό να εξερευνώ τη φόρμα που είναι μεγαλύτερης διάρκειας από τα τραγούδια.
Πρέπει να πούμε πως λίγο καιρό αφότου κυκλοφόρησε το Motion, οι Cinematic Orchestra εκλήθησαν να παίξουν σε μια βραδιά απονομής βραβείου για το σύνολο του έργου ενός ανθρώπου που, τουλάχιστον για μένα, ίσως και να υπήρξε ο σημαντικότερος κινηματογραφικός σκηνοθέτης, του Στάνλεϋ Κιούμπρικ. Τι θυμάστε από εκείνη την εκδήλωση; Θυμάμαι πολλά! Για να είμαι ειλικρινής, ήταν πραγματικά υπέροχο που μας ζητήθηκε, δεν μπορούσε να μας γίνει μεγαλύτερη φιλοφρόνηση από το να μας ζητηθεί να παίξουμε εκεί, και μάλιστα εν γνώσει της οικογένειάς του, γιατί στην πραγματικότητα ήταν η γυναίκα του και τα αδέλφια του που θέλησαν να παίξουμε εμείς. Κι είναι τόσο κρίμα που εκείνος είχε πεθάνει λίγο πριν… Θα μπορούσε να ήταν μια υπέροχη εμπειρία αν ήταν παρών, αλλά δυστυχώς αυτό δεν συνέβη. Όμως αυτή η πρόσκληση στην απονομή του Βραβείου για το Έργο Ζωής του Κιούμπρικ, το να είμαστε το συγκρότημα που έπαιξε εκεί, ήταν μια κορυφαία στιγμή στην καριέρα μου, και μάλιστα τόσο νωρίς. Πραγματικά, είχαμε κυκλοφορήσει ένα μόνο δίσκο, και μας κάλεσαν να παίξουμε στην βράβευση του Στάνλεϋ Κιούμπρικ… Ήταν εξαιρετικά σπουδαίο. Τι να πω; Είναι κάτι που το κρατάω στην ψυχή μου, βαθιά μέσα μου. Υπέροχη εμπειρία! Και μας είχαν πει πως του άρεσε να ακούει τζαζ μουσική και να παίζει σκάκι όταν δεν δούλευε. Τι άλλο να κάναμε λοιπόν, Πήγαμε στην εκδήλωση, παίξαμε τη μουσική των Cinematic Orchestra και απολαύσαμε την εμπειρία. Δεν μας ζητήθηκε να διασκευάσουμε ή να μιξάρουμε μουσικές από τα σάουντρακ των ταινιών του, ή να αυτοσχεδιάσουμε πάνω σε κάποια από τα θέματα εκείνα. Απλώς, σε εκείνη τη συγκέντρωση όπου ήλθαν άνθρωποι που είχαν δουλέψει μαζί του και άνθρωποι που τον σέβονταν. Κι ήταν η πρώτη μου εμπειρία κοντά σε τόσο σημαντικούς ανθρώπους του κινηματογράφου και της μουσικής. Κι ήμουν ακόμα πολύ νέος…
Και λίγα χρόνια αργότερα, συνθέσατε μουσική για την ταινία ενός από τους μεγάλους πρωτοπόρους του κινηματογράφου – γιατί μπορεί να μην είναι τόσο γνωστός στο ευρύ κοινό, αλλά ο Τζίγκα Βερτόφ υπήρξε αληθινά πρωτοπόρος. Και μιλάμε για τον Άνθρωπο με την Κινηματογραφική Μηχανή. Πώς δουλέψατε σε αυτή τν περίπτωση; Θυμάμαι πως ήταν ανάθεση από ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ στην Πορτογαλία, στο Πόρτο, το 2001, και τότε το Πόρτο ήταν η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Οι δύο διευθυντές εκείνου του φεστιβάλ ήλθαν σε επαφή με τη Ninja Tunes και ζήτησαν να γράψουμε καινούρια μουσική για τον Άνθρωπο με την Κινηματογραφική Μηχανή. Κι εγώ τότε είπα: Ο Άνθρωπος με την Κινηματογραφική Μηχανή; Τι είναι αυτό; (Γέλια). Είχα ακουστά την ταινία, αλλά δεν την είχα δει ποτέ. Είπα: αφήστε να τη δω, και θα σας πάρω να σας πω ναι ή όχι. Η ταινία με ενέπνευσε και μου κέντρισε το ενδιαφέρον, κι έτσι είπα ναι. Εκείνη την εποχή ήμουν στα μισά της δουλειάς για το δεύτερο δίσκο μας, το Every Day. Σκέφτηκα λοιπό να προσαρμόσω κάποια υλικά που ήδη είχα, και σκεφτόμουν την αφηγηματική γραμμή της ταινίας. Η ταινία λοιπόν αποτελείται από πέντε μπομπίνες, αυτή ήταν η υλική της μορφή. Γυρνώντας λοιπόν με 24 καρρέ το δευτερόλεπτο, όπως συμβαίνει στο σινεμά, κάθε μπομπίνα ήταν και μια σκηνή. Υπάρχουν λοιπόν πέντε σκηνές στην ταινία. Κάνοντας λοιπόν την έρευνά μου μέσω διαδικτύου και διαβάζοντας τα ημερολόγια του Βερτόφ και πολλές φιλοσοφικές του αναζητήσεις σχετικά με την κινηματογραφική μηχανή, πήρα τα πράγματα από κει. Ήταν μια υπέροχη εμπειρία. Είναι μια ταινία «βαρέων βαρών» που θεωρείται κλασική, μια πειραματική ταινία της δεκαετίας του 20 που παραμένει πολύ επίκαιρη. Ήταν λοιπόν σπουδαίο για μένα που το έκανα.
Ας μιλήσουμε όμως και για τους Cinematic Orchestra του σήμερα και του αύριο, καθώς και για το τι πρόκειται να παρακολουθήσουμε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Αυτό που θα παρακολουθήσετε θα είναι μια επιλογή από το ρεπερτόριό μας, αλλά και πέντε καινούρια κομμάτια από τον επερχόμενο δίσκο μας. Το συγκρότημα είναι εν μέρει καινούριο, έχουμε δύο ντράμερ, έναν που παίζει ακουστικά και ο δεύτερος ηλεκτρονικά ντραμς και κρουστά, ένα καινούριο μπασίστα, δύο στα πλήκτρα, κι ο ήχος είναι ουσιαστικά καινούριος! Είναι σαν να έχουμε επί σκηνής έναν ήχο στον οποίο έχει γίνει παραγωγή. Στην ουσία επιχειρώ όλο τον ήχο που θα έχουμε στον καινούριο δίσκο, να τον τοποθετήσω επί σκηνής., να τον παίξουμε ζωντανά, χωρίς ηχογραφημένα ή έτοιμα κομμάτια. Καθαρά ωμό και ζωντανό.
Έχει ήδη όνομα αυτός ο καινούριος δίσκος; Όχι ακόμα. Αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που κάνω. Στο τέλος θα καταλάβω πώς τον λένε! Για μένα ποτέ δεν είναι γνωστό από νωρίς, έχει να κάνει με την εξερεύνηση. Ο προσδιορισμός έρχεται στο τέλος.
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου στο Fix Factory of Sound (Θεσσαλονίκη). Σάββατο 25 Οκτωβρίου στο Fuzz Live Music Club (Αθήνα). Προπώληση: 25 ευρώ. Στο ταμείο: 28 ευρώ.
