Σε κάποιους αρέσει να βάζουν γύψινους νάνους στον κήπο μπροστά απο το σπίτι τους. Εγώ τοποθέτησα εκεί έξω μια μικρή δανειστική βιβλιοθήκη. Η αλήθεια είναι οτι δεν είχα άλλη επιλογή. Ζω σε ένα μικρό σπίτι. Eξ αναγκασμού φυσικά, αφού το Λονδίνο είναι μια δύσκολη πόλη σε θέματα τετραγωνικών. Το σπίτι αυτό από το 2010 που εμφανίστηκε ο γιος μας, άρχισε να γεμίζει με όλα τα άχρηστα μα και τόσο σημαντικά αντικείμενα που χρειάζεται ένα μωρό και αργότερα ένα παιδί, με αποτέλεσμα η έλλειψη χώρου να γίνει ακόμα πιο έντονη.
Μετά την κατάρρευση ενός ραφιού γεμάτο με βιβλία στην κουζίνα που ευτυχώς δεν πλάκωσε κανένα, την αποθήκευση βιβλίων στο μπάνιο και στο σπιτάκι του κήπου που αποδείχτηκε λάθος κίνηση λόγω υγρασίας, κάτω απο το κρεβάτι και σε άλλα σημεἰα, το υπόλοιπο της συλλογής, κατέληξε μέσα σε κουτιά στο μικρό πατάρι έτσι ώστε να μπορέσει να εξασφαλιστεί χώρος για τους τόνους LEGO αλλά και για την άλλη μας μεγάλη αγάπη που στην πραγματικότητα είναι επικίνδυνος εθισμός, το βινύλιο.
Ο σύντροφος μου χάρισε δύο από τις ρακέτες του, αποθήκευσε βιβλία και φωτογραφίας στη δουλειά, πούλησε δύο κάμερες μαζί με τα τρίποδα, φυγάδευσε μεγάλες μαύρες σακούλες γεμάτες με διάφορα αντικείμενα στο πλησιέστερο φιλανθρωπικό μαγαζάκι, πέρασε όλα τα cds του στο itunes. Μετά κούνησε υπομονετικά τα δάχτυλα του πάνω στο τραπέζι, σαν να έπαιζε ένα αόρατο πιάνο περιμένοντας να κάνω την αντίστοιχη θυσία, μια κάποια συνεισφορά στο ξεκαθάρισμα. Αφού δεν έκανα τίποτα, τα ίδια αυτά δάχτυλα σύντομα έδειξαν το πατάρι. «Τα βιβλία μου; ΠΟΤΕ», δήλωσα θυμίζοντάς του την περιβόητη ατάκα του John Waters: «If you go home with somebody and they don’t have books, don’t fuck them».
Είπα αντίο σε δυο βαλίτσες ρούχα, πολλές και αραχνιασμένες VHS κασέτες, διάφορες μικροβλακίες, μερικούς ταξιδιωτικούς οδηγούς και βιβλία συνταγών που δεν μαγείρεψα ποτέ, καθώς και παλιά τεύχη Vogue, Uncut και Wire, κίνηση που θεώρησα κολοσσιαία. Και μετά έκανα το στρατηγικό λάθος να ζητήσω ράφια για δώρο χριστουγέννων. Αντί για αυτά, πήρα ένα αεροπορικό εισιτήριο για Αθήνα. Αγνόησα το υπονοούμενο αλλά ήταν πλέον αδύνατο να αγνοήσω την πραγματικότητα.
Εκμυστηρευτικά το πρόβλημα σε μια φίλη που ξέρει τους πάντες και τα πάντα σκεπτόμενη αρχικά ότι θα μπορούσα να δωρήσω κάποια από τα βιβλία στην τοπική βιβλιοθήκη. Για να είμαι πιο σαφής, η Κίμπερλι είναι κάτι σαν εναλλάκτικός δήμαρχος Λονδίνου. Η σκέψη αποδείχτηκε προς στιγμήν σωτήρια, αφού με έφερε σε επαφή με τους ανθρώπους πίσω από το Little Free Library Project. Με σύνθημα «δανείσου βιβλίο, επέστρεψε βιβλίο, δώρισε βιβλίο», αυτός ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός, εφοδιάζει τους ενδιαφερόμενους με ένα άσπρο κουτί σε σχήμα σπιτιού φτιαχμένο από ξύλο. Αυτό, αφού ζωγραφιστεί από παιδάκια ή κάποιον καλλιτέχνη τοποθετείται στο εσωτερικό της μπροστά αυλής. Ο εκάστοτε ιδιοκτήτης φροντίζει να το τροφοδοτεί με βιβλία που ο ίδιος έχει διαβάσει και θεωρεί άξια δανεισμού. Οι περαστικοί διαλέγουν το βιβλίο που θέλουν και αφού το ξεφυλλίσουν, διαβάσουν ή απλά κάνουν ότι το διάβασαν, το επιστρέφουν. Οι βιβλιοθηκάριοι/οικοδεσπότες παρέχουν επίσης τη δυνατότητα στους γείτονες να προσθέσουν αν θέλουν κάποιο βιβλίο.
Έτριψα τα χέρια με μανία, σαν τον κακό σε σειρά κινουμένων σχεδίων: σύντομα θα μπορούσα να έχω εκεί, στην είσοδο του σπιτιού μου, την καλύτερη δικαιολογία για να κρατήσω και τα δυο αντίτυπα του Α Heartbreaking Work Of A Staggering Genius, μεταξύ άλλων. Χάζεψα φωτογραφίες από άλλα μικρά ξύλινα σπιτάκια σε διάφορες γειτονιές του Λονδίνου αλλά και περιοχών έξω από τα όρια του Μ25 και σκέφτηκα ότι ήταν τόσο χαριτωμἔνα και κομψά. Θα την έβγαζε άραγε καθαρή το δικό μου μέχρι το τελος του χειμώνα στα άδυτα του σκληρού Hackney;
Στην καλύτερη περίπτωση η αλανιάρα γάτα της γειτονιάς θα το χρησιμοποιούσε για να κουρνιάσει στο εσωτερικό ἠ ακόμα χειρότερα θα μπορούσε:
α. να το κάνει αποθηκευτικό χώρο νεκρών πουλιών ή τρωκτικών
β. να το μετατρέψει σε βίλα γατο-οργίων
και κατ´επεκταση
γ. να γεννήσει εκεί μέσα τους καρπούς του έξαλλου σεξουαλικού της βίου.
Επίσης αποδείχτηκε ότι τα πράγματα δεν ήταν και τόσο ευκολα από την πλευρά των ανθρώπων του Little Free Library Project. Με όλους τους βασικούς υποστηρικτές να έχουν περιορίσει αισθητά τη χρηματοδότηση, δήλωσαν ότι αν ήθελα να ξεκινήσω τη βιβλιοθήκη σύντομα, θα έπρεπε να πάρω την κατάσταση στα χέρια μου. Δηλάδή να βρω τα υλικά, κάποιον για να φτιάξει το κουτί και φυσικά να επωμιστώ το κόστος. Μου πρότειναν να αρχίσω μια καμπάνια στο Kickstarter πράγμα που απέκλησα πάραυτα. Δεν υπήρχε περίπτωση να ζητήσω λεφτά από αγνώστους για ένα πραγματοποίησω ένα βίτσιο τη στιγμή που υπάρχει πραγματική ανάγκη κάπου αλλού για νερό, τροφή, φάρμακα ἠ στέγη. Βρέθηκε όμως τελικά μια αειφόρος λύση. Το ξύλινο σκηνικό που χρησιμοποίησε πρόσφατα ο φίλος μου για ένα διαφημιστικό ήταν έτοιμο να κοπεί σε κομμάτια και να καταλήξει στη χωματερή.
Ζήτησα λοιπόν άμεση πρόσβαση στα απομεινάρια και δυο ζευγάρια χέρια που προσφέρθηκαν και μεταποίησαν τα κούτσουρα σε ένα πανέμορφο κουτί. Οταν επιτέλους το πήρα στα χέρια μου, το χάιδεψα στοργικά. Αμέσως μετά άφησα να περάσουν πολλές κακές σκέψεις από το μυαλό μου. Αν κάποιος λιώμα περαστικός ανοίξει το πορτάκι και το κατουρήσει; Αν κανένας ψυχάκιας αρχίσει να αφήνει κομμένα δάχτυλα ποδιών; Αν ένα περιστέρι το περάσει για κυριλέ τουαλέτα και το χέσει πατόκορφα; Αν τίποτα πιτσιρίκια σε μεταξύ τους κόντρα μαγκιάς το γεμίσουν με κλούβια αυγά ή κάτι χειρότερο; Αν κάποιος αντικαταστήσει τα βιβλία με πορνοπεριοδικά; Ακόμα χειρότερα, αν κάποιος του βάλει φωτιά;
Είχα στο μυαλό μου μια λίστα βιβλίων που ήμουν ἐτοιμη να μοιραστώ με τους βιβλιοφάγους της περιοχής. Ἠμουν όμως διατεθειμένη να θυσιάσω τα χάρτινα τέκνα μου στα χέρια αγροίκων περαστικών, τραμπούκων του suburbia; Προσπάθησα να δω τα πράγματα απο την αλτρουιστική πλευρά τους και μετά απλά συνειδητοποίσα ότι αν κάποιος βάρβαρος αποφάσιζε να κλέψει βιβλία, χαλάλι του. Οτιδήποτε για να ξεστραβωθεί, βρε αδερφέ.
Η μάνα μου, φανατική Ντοστογιεφσκικιά και αιώνια φωνή της λογικής, με συμβούλεψε να βάλω συμβολικά ένα αντίτυπο σε αγγλική μετάφραση του Έγκλημα Και Τιμωρία. Της εξήγησα ότι και την Κὀλαση του Δάντη να έβαζα, αν κάποιος ήθελε να κάνει το καφριλίκι θα το έκανε. Ο κατάλογος, χωρίς ιδιαίτερη σκέψη αφού o βασικός στόχος ήταν τα βιβλία να ανανεώνονται κάθε μήνα, διαμορφώθηκε ως εξής:
*Danny Sugerman – Wonderland Avenue
*Junot Diaz – The Brief Wondrous Life Of Oscar Wao
*Luis Bunuel – My Last Breath
*I Like Food, Food Tastes Good: In The Kitchen With Your Favorite Bands
*William Blake – Poems Selected By Patti Smith
*Muriel Spark – The Driver’s Seat
*Ellen Pearlman – Nothing & Everything. The Influence Of Buddhism On The American Avant Garde 1942-62 (λίγο φέξε μου και γλίστρησα αυτό, εντάξει)
*Mark Binelli – Detroit City Is The Place To Be
*Simon Hoggart – Life’s Too Short To Drink Bad Wine (το πιο δημοφιλές μέχρι τώρα)
*Joyce Johnson – Minor Characters
*The Idler – The Love Issue
*Henri Charriere – Papillon
*Dave Eggers – The Heartbreaking Work Of A Staggering Genius (ω, ναι!)
*Jonathan Lethem – The Fortress Of Solitude (επίσης διπλό)
*Mick Jackson – Ten Sorry Tales
*Judith Schalansky – Pocket Atlas Of Remote Islands: Fifty Islands I Have Not Visited And Never Will
*Susan Sontag – On Photography
*David Sedaris – Dress Your Family In Corduroy & Denim
*F. Scott Fitzgerald – Tales Of The Jazz Age
*Iceberg Slim – Pimp
*Mark Oliver Everett – Things The Grandchildren Should Know
*The Garnener’s Book (συμβουλές κηπουρικής, αποδείχτηκε το αγαπημένο κάθε γιαγιάς στη γειτονιά)
*Fox In Socks by Dr. Seuss (παιδικό, επιλογή του γιου μου)
*Richard Scarry’s Best Lowly Worm Book Ever (επισης παιδικό)
*Fran Lebowitz – Metropolitan Life
*John Waters – Role Models (τιμή και δόξα)
Το παραδέχομαι. Υπήρξε βραδιά που ξύπνησα κάθιδρη και βγήκα με τις πιτζάμες μέσα στην κρύα νύχτα να τσεκάρω αν η βιβλιοθηκούλα και το περιεχόμενό της ήταν άθικτα. Οι άλλοι δυο κάτοικοι του σπιτιού ανεξαρτήτως ηλικίας με δούλεψαν μέχρι αηδίας την επόμενη και για αρκετές μέρες. Μετά αποφάσισα να χαλαρώσω λιγάκι. Δεν πάνε να το ξεκολλήσουν και το πάρουν μαζί τους. Δεν με νοιάζει, είπα, χωρίς φυσικά να το εννοώ πραγματικά.
Ἐχουν περάσει δυο εβδομάδες. Οι γείτονες είναι ενθουσιασμένοι. Οι γάτες της γειτονιάς έρχονται και μέχρι τώρα μόνο το μυρίζουν. Η κυρία απέναντι μου είπε πως ένα βράδυ πέτυχε μια ταλαίπωρη και σκοροφαγωμένη αλεπού να κοιτά με περιέργεια μέσα από το τζάμι. Επτά από τα βιβλία είναι έξω, ένα έχει ήδη διαβαστεί και επιστραφεί. Κάποιος καρφίτσωσε ένα χαρτάκι με παραγγελιές, βιβλία που δεν είχα ιδέα την υπάρξη τους. Κάποιος άλλος άφησε μια νοστιμότατη σοκολάτα ως ευχαριστώ. Ένα παιδάκι μας χτύπησε την πόρτα και ρώτησε αν έχουμε τα υπόλοιπα βιβλία του Dr. Seuss.
Είμαι τόσο χαρούμενη.
