Τα παιδιά του «18 άνω» φωτογραφίζουν τα γκρίζα πορτρέτα της Αθήνας

Υπήρχε άμεση ανταπόκριση από τα μέλη της μονάδας; Έδειξαν ενδιαφέρον για την καλλιτεχνική φωτογραφία; Είχε ανταπόκριση. Όχι τόσο μεγάλη, όσο το θέατρο, η ζωγραφική και η μουσική. Ωστόσο τα παιδιά έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη φωτογραφία. Υπάρχουν τρεις φάσεις στο «18 άνω». Στην δεύτερη φάση, εκείνη της ψυχολογικής απεξάρτησης, το μάθημα της φωτογραφίας είναι υποχρεωτικό. Τότε έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με το αντικείμενο. Στην τρίτη και τελευταία φάση του προγράμματος, εκείνη της κοινωνικής επανένταξης, γνωρίζουν ήδη κάποια βασικά πράγματα, δεν τους είναι άγνωστο το αντικείμενο. Άλλοι το αγαπούν, το σπουδάζουν και το κυνηγούν, άλλοι το έχουν σαν ένα επιπλέον εφόδιο στη ζωή τους. Σε κάθε περίπτωση είναι ένας γνώριμος χώρος έκφρασης, ένα απελευθερωτικό μέσο, μια μορφή ψυχοθεραπείας.

Τι συμβολίζει ο τίτλος της έκθεσης «Grey Out».  Το «Grey Out» είναι μια τριλογία από εκθέματα της ομάδας φωτογραφίας του «18 άνω». Το Πρώτο μέρος της τριλογίας αυτής έλαβε χώρα στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, τον Φεβρουάριο του 2014. Εκεί μαζί με την ομάδα μου, παρουσιάσαμε ασπρόμαυρες φωτογραφίες, οι οποίες περνούσαν μπροστά στα μάτια των θεατών, σαν βίντεο. Τα πορτρέτα, απογυμνωμένα, χωρίς να μπορούν να πιαστούν από πουθενά, με θολά πάντα πρόσωπα, θέλοντας να αναδείξουν την σημασία των ορίων, αλλά και την αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας. Το δεύτερο μέρος της έκθεσης, παρουσιάστηκε στο κοινό, τον Ιούνιο του 2014, στο κτίριο «Μηχανουργείο» της Τεχνόπολης, στο Γκάζι. Οι επίδοξοι φωτογράφοι τόλμησαν να εκφραστούν, να αποτυπώσουν και να παρουσιάσουν μια νέα δουλειά τους, ακόμα πιο εσωτερική από την προηγούμενη. Η έκθεση περιελάμβανε αυτοπορτρέτα, φωτογραφημένα σε έναν κλειστό μουντό χώρο με γκρι φόντο, σε μια ακόμη προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της «ταυτότητας» τους. Το Τρίτο και τελευταίο μέρος της «γκρίζας τριλογίας», η έκθεση «Grey Out», που έχει τα εγκαίνιά σήμερα, περιλαμβάνει πορτρέτα των παιδιών μέσα στην πόλη, σε αστικό και όχι σε κλειστό περιβάλλον. Το γκρι χρώμα κυριαρχεί για άλλη μια φορά στις εικόνες της ομάδας ενώ, το οικείο περιβάλλον ενός σπιτιού, μιας πλατείας, του πάρκου, του δρόμου, δίνουν μια άλλη δυναμική στο project. Τα πρόσωπα ωστόσο δεν παύουν να είναι θολά. Και αυτό κρύβει ένα μεγάλο ερωτηματικό, μια απορία. Για την παρουσία και την απουσία. Για τα όρια και την ταυτότητα, για την αναζήτηση του εγώ. Κάτι που απασχολεί όλα τα μέλη της ομάδας αλλά και όλους μας ανεξαιρέτως.

Είναι η φωτογραφία και η τέχνη γενικότερα ένας τρόπος ομαλής επανένταξης στην κοινωνία, για εκείνους που παλεύουν σκληρά ενάντια στις εξαρτήσεις;  Όταν μας δίνεται η ευκαιρία να μιλήσουμε, να ανοίξουμε την καρδιά μας, να εκφράσουμε την απογοήτευση, τη θλίψη ή την χαρά μας, νιώθουμε μεγάλη ανακούφιση. Πόσο μάλλον τα μέλη της μονάδας του «18 άνω». Έχει άλλη ανταπόκριση και άλλη ποιότητα το έργο τους. Όταν αποφασίζουν να ‘’μιλήσουν’’ είναι ακόμα πιο απελευθερωμένοι. Με την ευκαιρία που τους δίνεται, μέσω αυτής έκθεσης, νιώθουν ελεύθεροι και δυνατοί. Είναι σπουδαίο να προβάλλονται, να διηγούνται και να αποκαλύπτουν τον εσωτερικό τους κόσμο, μέσα από την εικόνα. Πάντα βρίσκονταν στην σκιά, δεν ήταν ποτέ πρωταγωνιστές. Οπότε ναι, είναι ένας ομαλός τρόπος να επανενταχθούν στην κοινωνία. Η Τέχνη είναι μια μορφή απελευθέρωσης για τους ανθρώπους που κάνουν μια τόσο σημαντική προσπάθεια όπως είναι η απεξάρτηση από τις ουσίες.