Αγίου Βαλεντίνου, 11.15 το βράδυ, θα λάβει χώρα μπροστά στις οθόνες σας μία από τις πιο ρομαντικές πρωτοβουλίες των τελευταίων ετών. «Δεν πουλάει πια το σεξ, αλλά ο ακτιβισμός», βουΐζει ολόκληρο το Ίντερνετ. Στα πλαίσια αυτά, ένα τηλε-incubation, μία τηλεοπτική θερμοκοιτίδα επιχειρηματικότητας, θα ζεστάνει τις πληγωμένες σας -ή και όχι- καρδιές με την προβολή ανθρώπων και επιχειρήσεων που ενδιαφέρονται για το κοινωνικό πρόσημο της δράσης και της επιχείρησής τους. Για το Social Growth μας μίλησε η Δρ. Φιόρη Ζαφειροπούλου και ο Ιάκωβος Πανουργιάς, από την πλευρά της παραγωγής.
«Οι θερμοκοιτίδες υπάρχουν εδώ και χρόνια στην Ελλάδα, είναι οι χώροι που κάποιος βρίσκει στήριξη για να δημιουργήσει την νεοφυή του επιχείρηση. Εμείς λοιπόν ερχόμαστε να επιταχύνουμε αυτές τις startups, προβάλλουμε το έργο τους, δείχνουμε όλους αυτούς τους συντελεστές που διαδραματίζουν ένα ρόλο στο οικοσύστημα των κοινωνικών επιχειρήσεων και δημιουργούμε το έδαφος για να βοηθήσουμε και στην επώαση. Οπότε βγάζουμε ένα call to action και λέμε στον κόσμο “Ωραία, βλέπεις πως γίνεται μια κοινωνική επιχείρηση και από μια ιδέα φτάνει να γίνει μια μεγάλη επιχείρηση. Έχεις κάποια ιδέα; Κατάθεσέ την κι αν κερδίσεις, θα σε βοηθήσουμε να την υλοποιήσεις μέσα στα incubators”.», εξηγεί η Φιόρη Ζαφειροπούλου.
12 επεισόδια συνολικά
Στα 11 πρώτα ακολουθείται ο κύκλος ζωής μιας κοινωνικής επιχείρησης. Από το πρώιμο στάδιο σύλληψης ιδέας, στη νεοφυή επιχείρηση (startup), τη μικρομεσαία και μεσαία, μέχρι την πιο μεγάλη επιχείρηση με κοινωνικό πρόσημο. Σε κάθε ένα από τα επεισόδια, προβάλλονται δύο κοινωνικές επιχειρήσεις, ένας μέντορας, ειδήμων της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και ένας κοινωνικός επενδυτής που θα ξεδιαλύνουν το τοπίο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην χώρα μας.
«Στο πρώτο επεισόδιο θα δούμε την Dog’s Voice που βοηθάει στις υπεύθυνες υιοθεσίες σκυλιών και τη Refergon, η οποία μέσω ενός bot (αυτοποιημένης μηχανής) βρίσκει εργασία στους πρόσφυγες). Προχωρώντας, ανεβαίνουμε επίπεδο, όπως και με τους μέντορες και τους επενδυτές. Για παράδειγμα, σήμερα θα δείτε τον Απόστολο Αποστολάκη, τον επικεφαλής του Venture Friends και την Μπέττυ Τσακαρέστου, καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.» σχολιάζει ο Ιάκωβος Πανουργιάς.
Ιάκωβος Πανουργιάς, διευθυντής παραγωγής. Φωτογραφία: Νατάσα Πανταζοπούλου/ FOSPHOTOS
Το σχέδιο του Ιάκωβου για να καταλάβουμε τα στάδια των επιχειρήσεων, από την σύλληψη της ιδέας (πρώτα επεισόδια) μέχρι τις μεγάλες κοινωνικές επιχειρήσεις (με ξεκάθαρο και μετρήσιμο κοινωνικό αντίκτυπο).
Στο 12ο επεισόδιο θα γίνει ένας διαγωνισμός, όπου ο κόσμος θα υποβάλλει τις ιδέες του και στον δεύτερο κύκλο της εκπομπής θα παρακολουθήσουμε τηλεοπτικά τους ανθρώπους αυτούς να δούμε πως είναι αυτό το ταξίδι, πως θα τα πάνε, τι προβλήματα θα αντιμετωπίσουν.
«Το κοινό σαν ηθικός καταναλωτής θα έρθει να γίνει το ίδιο κοινωνικός επιχειρηματίας. Άρα έχει να παίξει πάρα πολύ μεγάλο ρόλο», Φιόρη Ζαφειροπούλου. Φωτογραφία: Νατάσα Πανταζοπούλου/ FOSPHOTOS
Γιατί κοινωνική επιχείρηση και όχι ΜΚΟ;
«Είναι βαριά θεματική η κοινωνική επιχειρηματικότητα. Μιλάμε για διπολικούς επιχειρηματίες που θέλουν ταυτοχρόνως να εκπληρώσουν δύο στόχους: οικονομικούς και κοινωνικούς. Έχουμε για παράδειγμα μία εταιρεία στη Μ. Βρετανία που παράγει καλλυντικά, με εργατικό δυναμικό μόνο τυφλούς και έχει τζίρο 4 εκατομμύρια λίρες. Θα μπορούσε να το κάνει και μια μη κερδοσκοπική οργάνωση. Τι γίνεται όμως όταν σταματάνε τα λεφτά και δεν μπορεί να της δώσει κανένας; Τα τελευταία χρόνια, από το 2008, τα περισσότερα κράτη είναι πτωχευμένα και στην Αμερική και παντού. Δεν υπάρχουν πια χρήματα. Τι γίνεται με τους ωφελούμενους τότε; Τι γίνεται ο σκοπός τους; Οπότε, έρχεται ο ίδιος ο πολίτης, ο επιχειρηματίας, και επιλύει αυτά τα θέματα, αλλά με εργαλεία επιχειρηματικά. Αυτή είναι η κοινωνική καινοτομία: όταν καταφέρνεις να συνδυάσεις την κερδοφορία της επιχείρησης με την ταυτόχρονη εκπλήρωση των κοινωνικών στόχων.
Το concept του Social Growth είναι να γίνει με έναν τρόπου που να μπορούν να το καταλάβουν όλοι, να είναι απλό και ευχάριστο. Να μιλάει στον διάλογο και στην κουλτούρα που έχει ο 16χρονος μέχρι τον 35χρονο και να μπει κι ο ίδιος μέσα σε αυτό. Να τον εκπαιδεύσεις σε δεύτερο επίπεδο, χωρίς να το καταλαβαίνει.
Ο στόχος είναι να διασκεδάσει ο κόσμος, να θέλει να σε δει. Σε δεύτερη ανάγνωση, να τον κεντρίσεις να κάνει κοινωνικές επιχειρήσεις. Υπάρχει δυναμικό, υποβόσκει. Μιλάμε για μια χώρα με φοβερά ταλέντα και ευαισθησίες ανθρώπων. Εγώ δεν πιστεύω ότι δεν νοιάζεται κανείς για κανέναν. Υπάρχει αλληλεγγύη. Υπάρχει θέληση, απλά ο κόσμος κάθεται σπίτι του και δεν ξέρει τι να κάνει.»
Στοίχημα με ΕΡΤ
«Είναι κόκκινο πανί, η ΕΡΤ δεν έχει καθόλου το κοινό μας. Αυτό είναι το δικό μας μεγάλο στοίχημα και της ΕΡΤ, πως θα φέρουμε το νεανικό κοινό πίσω στην τηλεόραση. Ελπίζουμε να το σπάσουμε μέσα από τα social media. Δεν μας ενδιαφέρει να ανοίξει το κουτί ο άλλος. Μπορεί να το δει μέσω Web TV από το κινητό του, το tablet ή όποιο άλλο μέσο χρησιμοποιεί.
Θέλαμε εξ αρχής να έχουμε διάδραση με το κοινό και να σπάσουμε τους στερεότυπους τρόπους επικοινωνίας που έχει η ελληνική τηλεόραση με το κοινό της. Θα καλέσουμε τον κόσμο στο forum να μας πει την γνώμη του, να κάνει ερωτήσεις και θα βγαίνουν σε πραγματικό χρόνο συμμετέχοντες να απαντούν. Γιατί εκεί επέλεξε το τάδε; Τι συνέβη, πως σήκωσε λεφτά; Να μας πουν την γνώμη τους για να αλλάξει, να εξελιχθεί. Το Social Growth λίγο ανήκει σε εμάς και όλους τους συντελεστές. Είναι μία εκπομπή που διαμορφώνεται από τους players και τον κόσμο. Αυτοί θα μας πουν προς τα που θέλουν να πάει. Ειδικά η 2η σεζόν.»
Υπάρχει κοινωνική επιχειρηματικότητα στην χώρα μας;
«Επειδή δημιουργήθηκε ένας νόμος το 2011 που έμεινε μόνος του στον αέρα και επειδή φημολογήθηκε ότι θα υπάρξουν χρήματα που θα πάρουν αυτοί, δημιουργήθηκε μια λάθος κουλτούρα, ένα λάθος σινιάλο στην αγορά “Ιδρύστε γιατί θα χρηματοδοτηθείτε”. Ο νόμος δεν ήταν καλός, δεν υπήρχε άλλο πλαίσιο και δεν υπήρχε εκπαίδευση των θεσμών που θα τον στηρίζανε. Η κοινωνική επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα είναι ακόμη κάτι άγνωστο σαν έννοια. Πολλοί συγχέουν την κοινωνικά υπεύθυνη επιχείρηση και την κοινωνική επιχείρηση. Εμείς τους θέλουμε όλους. Αλλά το να δίνεις 5% από τα κέρδη σου για να βοηθήσεις ένα κοινωνικό πρόβλημα, δεν είναι κοινωνική επιχείρηση.
Στην Ελλάδα υπάρχει πολύ λάθος εργασιακή κουλτούρα, έχουμε μάθει λάθος. Μάθαμε λάθος να δουλεύουμε, δεν έχουμε μάθει να παραδίδουμε, δεν εμπιστευόμαστε. Μία οικονομία που δεν εμπιστεύεται κανείς κανέναν δεν μπορεί να λειτουργήσει. Η εμπιστοσύνη έχει όση αξία έχει και το χρήμα.
Η κουλτούρα της κοινωνικής επιχειρηματικότητας είναι αυτή που πρέπει να προωθηθεί στην Ελλάδα ό,τι κι αν κάνει κάποιος. Είναι μια ηθική που πρέπει να έρθει πίσω στις εταιρείες. Δηλαδή όλες αυτές οι οικονομικές θεωρίες που είναι ελλείψει ηθικής έχουν οδηγήσει σε ανήθικη συμπεριφορά. Αυτό το πράγμα πρέπει να αλλάξει και ο τρόπος να το αλλάξεις είναι με εκπαίδευση. Κι αυτό τώρα είναι μια άλλου τύπου μεθοδολογία εκπαίδευσης του κοινού.»
Το προφίλ του κοινωνικού επιχειρηματία
«Πρέπει να έχεις μια θεωρία αλλαγής, να πας στο πρόβλημα και να το ανακατέψεις, να αλλάξεις το status quo. Ο κοινωνικός επιχειρηματίας είναι ένας rule breaker. Συνήθως έχει έντονη ενσυναίσθηση και συναισθηματική νοημοσύνη, είναι αλτρουιστής στην φύση του και ενδιαφέρεται για το θέμα έτσι κι αλλιώς, πριν κάνει την κοινωνική επιχείρηση. Πάντα τον απασχολούσε κάτι και τον καίει, θέλει να κάνει κάτι για να το λύσει, αλλά δεν θέλει να στηριχτεί σε άλλα κεφάλαια. Θέλει να κάνει κάτι που είναι ευσταθές. Κι εννοείται ότι θέλει να βγάλει κέρδος, το κέρδος είναι κινητήριος δύναμη. Γιατί να μην βγάλει κέρδος και γιατί να μην μοιραστεί το κέρδος του με όλους τους άλλους;
Στην Ελλάδα έχουμε διάφορες στρεβλώσεις, ατομισμός, μεγάλος οπορτουνισμός. Έρχεται ο άλλος για να δει πως θα βγάλει κέρδος για τον εαυτό του χωρίς να έχει εκπληρώσει πρώτα τους κοινωνικούς σκοπούς. Βιάζεται πάρα πολύ. Οπότε θέλει να το πάρεις από το μηδέν και πρέπει να προσέξεις πολύ για να μην την “πατήσεις”, μέχρι να βρεις ανθρώπους που μοιράζεστε την ίδια ηθική και τις ίδιες αξίες. Εκεί είναι όλο το κλειδί.»
Παραγωγή
«Πολυτάλαντοι άνθρωποι στην παραγωγή, με δική τους μουσική και πολύ μεγάλη έμφαση στο ψηφιακό κομμάτι, κάτι που είναι πολύ καινούργιο για την ΕΡΤ. Σκηνοθέτης είναι ο -βραβευμένος με Hollywood Film Award- Χάρης Ντόνιας. Δεν υπάρχει παρουσιαστής, ούτε σπικάζ. Οι πρωταγωνιστές είναι τα πρόσωπα των κοινωνικών επιχειρήσεων και όλα αυτά συνδέονται αρμονικά μεταξύ τους με ένα σκηνοθετικό εύρημα. »
Ακολούθησε αυτούς που αλλάζουν την Ελλάδα από την Τρίτη 14 Φεβρουαρίου και κάθε Τρίτη στις 23:15 στην ΕΤ1.
Ακολούθησε τη σελίδα τους στο Facebook: ΕΡΤ SocialGrowth.
Μάθε για το διαγωνισμό ERT Social Growth και δες τα επεισόδια εδώ.
