Πρόκειται για ένα ελληνικό συγκρότημα με αληθινή διεθνή καριέρα. Έχουν εμφανιστεί σε όλο τον κόσμο, παντού έχουν κοινό και θεωρούνται ως μια από τις επιφανείς μπάντες του ιδιώματός τους. Λίγοι συμπατριώτες μας μπορούν να καυχηθούν πως έχουν επιτύχει κάτι παρόμοιο. με την ευκαιρία της προσεχούς εμφάνισής τους στην Αθήνα, ο Σάκης Τόλης, φωνή και ψυχή του συγκροτήματος που οσονούπω θα συμπληρώσει τα τριάντα χρόνια παρουσίας, μίλησε στην Popaganda για το «φαινόμενο Rotting Christ».
Είτε το πιστεύει κανείς είτε όχι, οι Rotting Christ του χρόνου θα κλείσουν τα τριάντα τους χρόνια; Ακριβώς. Είμαστε συγκρότημα παραπάνω από ένα τέταρτο του αιώνα.
Όταν ξεκινούσατε, το φανταζόσουν ότι το γκρουπ θα είναι ακόμα εκεί τριάντα χρόνια μετά; Όχι. Ήμασταν απλά μια από κείνες τις παρεΐτσες. Δεν φανταζόσουν ότι θα δώσεις παραπάνω από μια συναυλία. Ίσα-ίσα να ικανοποιήσεις τη ματαιοδοξία σου, να κάνεις την κάβλα σου. Δεν είχαμε άλλη φιλοδοξία από το να κάνουμε το πολύ ένα δίσκο. Αυτή ήταν η ουσία του να κάνεις μουσική τότε. Ήταν άλλες εποχές. Ούτε καν είχαμε φανταστεί ότι θα συνεχίζαμε ως τα γεράματα να παίζουμε μουσική. Ελπίζαμε μόνο πως θα αγαπάμε πάντα τη μουσική, ακόμα κι αν δεν θα είμαστε ενεργοί. Κι όμως είμαστε στο 2017, υπάρχουμε και συνεχίζουμε.
Πώς γνωριστήκατε και δημιουργήσατε το γκρουπ; Ήμασταν από το ίδιο χωριό – οι πατεράδες μας τουλάχιστον – από τη Βόρεια Ελλάδα. Ήμασταν φιλαράκια, κι είπαμε να φτιάξουμε μια μπάντα για να παίζουμε κι εμείς όπως τα είδωλά μας.
Τα οποία ήταν; Ήταν όλο το black metal της εποχής. Οι Celtic Frost, οι Bathory, οι Venom… Ήμασταν μια μπάντα όχι συμβατική, όχι συστημική. Θέλαμε να κάνουμε πράγματα που, την τότε εποχή, να ενοχλούν τη συντηρητική κοινωνία. Για αυτό και πήραμε το όνομα Rotting Christ. Θέλαμε να είμαστε εχθροί της κοινωνίας. Τότε ήμασταν και σε μια ηλικία όπου θέλεις να είσαι επαναστάτης και να τα σπας όλα – άσχετα αν στην πορεία βλέπεις ότι είναι λίγο δύσκολο. Και τώρα βέβαια θέλουμε να το κάνουμε, αλλά τέλος πάντων.
Τώρα θέλουμε όλοι, κι έχουμε και περισσότερους λόγους! Όντως. Εμείς φαίνεται το είχαμε μυριστεί από τότε λιγάκι, υποσυνείδητα, όχι ότι ήμασταν έξυπνοι. Τώρα όλοι θέλουμε να τα σπάσουμε, και δεν ξέρουμε και τι να πρωτοσπάσουμε!
Και το άνοιγμα προς το εξωτερικό πώς έγινε; Ήμουνα ταξιδιώτης, από μικρό παιδί. Είχα πάρει ένα τραίνο και είχα πάει στην Ολλανδία να δω πώς είναι το Άμστερνταμ, μαζί με τον αδελφό μου. Μου άρεσε πάντα να ταξιδεύω, και γι αυτό το λόγο πάντα πήγαινα σε μαγαζιά και έλεγα: Θέλετε να παίξουμε; Είμαστε μια μπάντα, οι Rotting Christ. Τότε δεν μας ήξερε κανένας. Τσάμπα παίζαμε, δεν θέλαμε λεφτά, μόνο αν ήθελε κανείς να δώσει ένα μέρος από τη βενζίνη, ένα μέρος από τα εισιτήρια… Και σιγά-σιγά φτιάξαμε κάποιο όνομα στην Ευρώπη. Μην ξεχνάμε ότι δεν υπήρχαν ούτε κινητά, ούτε ίντερνετ, οπότε ο μοναδικός τρόπος να διαφημίσεις τη μουσική σου ήταν οι συναυλίες. Κάπως έτσι ήταν η ιστορία μας. Στην ουσία εγώ ήμουν ταξιδιώτης, και είχα την τρέλα να γνωρίσω τον κόσμο, άλλες χώρες και πολιτισμούς. Η διαφορετικότητα των ανθρώπων μου αρέσει πάρα πολύ.
Με τον ίδιο τρόπο βρήκατε και δισκογραφική στο εξωτερικό; Ακριβώς. Πήραμε ένα αμάξι και πήγαμε από Αθήνα μέχρι το Αμβούργο, και κατεβήκαμε πάλι. Και δίναμε το demo σε εταιρίες. Κι έτσι μας ήρθε κάποια στιγμή ένα φαξ που έλεγε: Ενδιαφερόμαστε, να το συμβόλαιο! Και το υπογράψαμε χωρίς καν να το διαβάσουμε, φυσικά. Υπογράψαμε για δέκα χρόνια περίπου, και δεν το είχαμε πάρει πρέφα. Ήταν τέτοια η αγάπη που είχα για τη μουσική, που πιστεύω πως αυτή κρατάει κάποιες αξίες. Η τρέλα, η αγάπη. Με ρωτάνε κάθε τόσο: Πώς μπόρεσες να πας έξω; Ήμουνα τρελός! Σε σχέση με πολλά πράγματα, την οικονομική μου κατάσταση ή την επαγγελματική. Μην ξεχνάς ότι στα 90s όλοι κοιτάγανε να βολευτούν, να βρουν μια δουλειά κάπου, κάποιο γνωστό είχαν… Εμείς δεν κάναμε τίποτε από αυτά. Πήραμε ένα τραίνο, ένα αμάξι, ένα λεωφορείο, ένα αεροπλάνο και πηγαίναμε στον κόσμο με βάρκα την ελπίδα. Κάπως έτσι.
«Είναι τρομερό ότι ο κώδικας είναι ο ίδιος είτε παίζεις στη Ρωσία, είτε παίζεις στην Αργεντινή. Είναι τρομερό το πόσο κοντά είναι οι μεταλάδες την ώρα της συναυλίας, πόσο δεν υπάρχουν διαφορές. Είναι μια τελετουργία η οποία καταργεί όλες τις διαφορετικότητες.»
Τελικώς όμως αυτή η ελπίδα επαληθεύτηκε. Εντάξει, και πάλι δεν είναι τίποτα σίγουρο. Αλλά μπορώ να πω ότι τουλάχιστον ζω από αυτό που κάνω, κι αυτό με κάνει ξανά χαρούμενο μετά από πολλά-πολλά χρόνια.
Σε ποιες χώρες είστε πιο δημοφιλείς τώρα; Εκτός από την Ελλάδα, Πολωνία, Αμερική, Νότιο Αμερική γενικά, έχουμε καλό fan base εκεί πέρα. Και στην Τουρκία πολλές φορές. Αλλά μιλάμε πάντα για το χώρο μας – δεν είμαστε mainstream μπάντα. Παίζουμε club shows όπως και στην Αθήνα, αλλά σε όλο τον κόσμο. Μην παρεξηγηθεί αυτό, γιατί μερικοί νομίζουν ότι γίνεται χαμός. Είμαστε μια ειδική ομάδα ανθρώπων που ακούμε τη συγκεκριμένη μουσική, και είμαστε περήφανοι σαν άτομα που μπορούμε και παίζουμε παντού. Έχουμε παίξει από τη Σιβηρία μέχρι τη Νότιο Αμερική.
Βρίσκω ενδιαφέρον που, όπως μου είπες, επιλέξατε αυτό το όνομα και από μια αντιθρησκευτική διάθεση. Ανάμεσα στις χώρες όπου η μπάντα είναι πιο δημοφιλής, είναι χώρες εξαιρετικά θρησκευόμενες, όπως η Πολωνία κι οι χώρες της Νοτίου Αμερικής. Ναι αλλά ξέρεις τι γίνεται; Δεν ξέρουν και πολλοί αγγλικά! (Γέλια). Εκτός από την Αμερική, όπου και έχουμε αντιμετωπίσει προβλήματα. Κοίταξε να δεις, πιστεύω πως το όνομα Rotting Christ δεν είναι πια τόσο μεγάλο πρόβλημα όσο ήτανε τότε. Ήταν πιο συντηρητική η κοινωνία. Τώρα δεν νομίζω να είναι τόσο πρόβλημα πλέον οι θρησκείες. Θέλαμε πάντα να ενοχλήσουμε το κατεστημένο, θα έλεγα. Θέλαμε να παίζουμε, δεν είχαμε σκοπό να γίνουμε γνωστοί. Είχαμε κάποιο όραμα από μικρά παιδιά, να φτιάξουμε ένα διαφορετικό κόσμο. Δεν ξέρω αν έχουμε καταφέρει κάποια πράγματα ή όχι. Τουλάχιστον υπάρχουν πολλοί ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι, και στην Αμερική, και στη Νότιο Αμερική και παντού. Ο κόσμος ψάχνει για νέα πράγματα, θέλει τις νέες ιδέες, θέλει ανοιχτόμυαλους ανθρώπους με ανοιχτές ιδέες, έστω κι αν αυτές θα ενοχλούνε.
Παίρνοντας κάποτε συνέντευξη από ένα πολύ γνωστό ροκ μουσικό, και μιλώντας για τις περιοδείες, τον είχα ρωτήσει πόσο κοντά είναι η ζωή στο δρόμο με το μύθο για το γνωστό τρίπτυχο sex, drugs, rock’n roll. Εκείνος μου απάντησε πως δεν υπάρχουν πια sex και drugs, ενώ έχει αρχίσει να μην υπάρχει ούτε και πολύ rock’n roll. Εντάξει, δεν είναι ακριβώς έτσι, αλλά κάπου έχει δίκιο!
Εσείς περιοδεύετε πολύ. Πώς είναι η ζωή στο δρόμο; Είναι πάρα πολύ κουραστική πια. Πρόσφατα ήμασταν σε περιοδεία και κάναμε 28 σόου σε 29 μέρες! Κι αν λάβεις πως ενδιάμεσα είναι τα ταξίδια, να κουβαλήσεις, να φτιάξεις τη σκηνή, να παίξεις και να ικανοποιήσεις τον κόσμο που έχει πληρώσει εισιτήριο, διότι αυτόν δεν τον ενδιαφέρει από πού ήρθες, καταλαβαίνεις πως δεν έχεις και πολύ διάθεση για sex, drugs, rock’n roll. Σίγουρα drugs υπάρχουνε. Και σεξ υπάρχει αν το ψάξεις, αν και πιστεύω ότι με τόση κούραση, ποιος έχει όρεξη; Το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι να κοιμηθείς και να φας κανονικά. Κάτι που δεν γινόταν στα 90s και στα 80s, ο κόσμος ήταν πιο ελεύθερος, δεν παρακολουθούνταν κι όλοι, δεν υπήρχαν κουτσομπολιά, διαδίκτυο, facebook… Υπήρχαν κάποιες στιγμές για τις οποίες ακούγονταν ιστορίες, μύθοι. Τώρα πλέον κάνεις κάτι και μαθαίνεται στην άκρη του κόσμου – αν είναι δυνατόν. Πώς θα κάνεις έτσι rock’n roll, πώς θα πάρεις drugs; Θα σε δέσουν!
https://www.youtube.com/watch?v=waL3kaXa4A0
Είναι αλήθεια. Οι κάμερες στα κινητά έφεραν επανάσταση, με την κακή έννοια, στο ζήτημα της ιδιωτικότητας. Και το διαδίκτυο. Από τη μια λέμε πως γίναμε πιο ελεύθεροι, πως επικοινωνούμε. Τελικά όσο μεγαλώνω αναρωτιέμαι αν οι επαναστάσεις αξίζουν τον κόπο μερικές φορές. Λες: πάλευα για ένα κόσμο πιο ελεύθερο – κι υποτίθεται ότι το ίντερνετ σου τον κάνει πιο ελεύθερο. Μπορείς να δεις τα πάντα, να διαβάσεις τα πάντα. Αλλά τελικά αξίζει; Και έρχεται το ερώτημα: Τι γίνεται τελικά, για ποιο λόγο παλεύω; Σίγουρα για την ελευθερία λόγου, που υπάρχει σε ένα βαθμό. Και τι έγινε; Ένα μεγάλο κουτσομπολιό, ένα μεγάλο χωριό όλος ο πλανήτης, με πολύ κακία και χολή ο καθένας για τη διαφορετικότητα του άλλου, δεν μπορεί να αντέξει το διαφορετικό. Δεν ξέρω τελικά σε τι χρειάζεται αυτό. Όσο μεγαλώνω αναρωτιέμαι για όλα αυτά. Προβληματίζομαι τουλάχιστον.
Σε ό,τι αφορά τη δισκογραφία, το ίντερνετ τι έφερε; Την τελείωσε. Από την άλλη, έδωσε δημοτικότητα στις μπάντες. Έδωσε ίσες ευκαιρίες, με το που βγαίνει κάτι μπορεί να το ακούσει κάποιος στην άλλη άκρη του πλανήτη. Αυτό για μένα είναι πάρα πολύ καλό, γιατί δεν με ενδιαφέρουν τα λεφτά από τους δίσκους. Ποτέ δεν με ενδιαφέρανε. Με ενδιαφέρει η μουσική μου. Ίσως είμαι λίγο παραπάνω ματαιόδοξος. Δεν μπορώ παρά να είναι χαρούμενος όταν ακούει κάποιος τη μουσική μου. Είμαι ρομαντικός. Προτιμώ να ακούγεται η μουσική μου στην άλλη άκρη του κόσμου παρά να πάρω λεφτά. Οπότε είμαι ικανοποιημένος από αυτό που έφερε. Παίζουμε στις συναυλίες εκεί τα κομμάτια μας, και τα ξέρουν! Ενώ παλιά, αρκετοί δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν cd.
Το κοινό σας τι χαρακτηριστικά έχει; Ηλικιακά ή κοινωνικά, τοποθετείται κάπου συγκεκριμένα; Κοινωνικά όχι τόσο πολύ πια. Όταν ξεκινήσαμε, ήμασταν οι καταραμένοι. Τώρα πια ακούγονται όλα τα είδη, όλες οι πολιτικές απόψεις μέσα στο metal – δεξιά, αριστερά, άκρα δεξιά, άκρα αριστερά. To metal όπως ξέρεις έχει μια ομάδα ανθρώπων που λίγο-πολύ έχει ένα δικό της κώδικα, ντύνεται περίπου με τον ίδιο τρόπο, και για τις δύο ώρες που διαρκεί μια συναυλία κάπως επικοινωνείς. Είναι τρομερό ότι ο κώδικας είναι ο ίδιος είτε παίζεις στη Ρωσία, είτε παίζεις στην Αργεντινή. Είναι τρομερό το πόσο κοντά είναι οι μεταλάδες την ώρα της συναυλίας, πόσο δεν υπάρχουν διαφορές. Είναι μια τελετουργία η οποία καταργεί όλες τις διαφορετικότητες.
Και ηλικιακά; Ξεκινάει από τα 16 ή 17 και πλέον φτάνει στην ηλικία μας – 50 χρονών ή και παραπάνω, άνετα!
Δεν αλλάζει κάτι με το γεγονός ότι μεγαλώνετε; Το σώμα αλλάζει μόνο. Κι η διάθεση μερικές φορές. Το προσπαθώ κι εγώ και τα άλλα παιδιά από τη μπάντα να το αντιμετωπίσουμε, γιατί στη φθορά του χρόνου δεν μπορείς να πας κόντρα. Αλλά πίστεψέ με, μπορεί να νιώθω τώρα και πιο παιδί από ποτέ, πιο έτοιμος να κάνω κάτι. Αλλά δυστυχώς το σώμα μου μερικές φορές με εγκαταλείπει, κι αυτό πια είναι το επόμενο στοίχημα άμα θέλουμε να συνεχίσει να υπάρχει η μπάντα.
Τι να περιμένουμε από την εμφάνισή σας στην Αθήνα; Λίγο απ’ όλα! Δύο- δυόμιση ώρες setlist Rotting Christ. Θα δώσουμε την ψυχή μας όπως πάντα στον κόσμο κι ελπίζουμε να επικοινωνήσουμε μαζί του. Να περάσουμε καλά. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στα παιδιά, στην ελληνική σκηνή που στηρίζει τις ελληνικές μπάντες αυτό τον καιρό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πια συγκροτήματα που πάνε και στο εξωτερικό, ακούγονται, και δείχνουν τη δικιά τους ταυτότητα. Είναι κάτι θετικό αυτό που γίνεται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Είναι η λεγόμενη ανάπτυξη! Κι αυτή θα έρθει από ανθρώπους που δεν λένε πολλά, αλλά κάνουνε πράξεις.
