Δεν ξέρω αν θα βρεις πιο δυνατό και κλειστοφοβικό θρίλερ φέτος. Του οποίου μάλιστα να ξέρεις εξ αρχής την έκβαση και αυτό να είναι κάτι που δεν κόβει δράμι από την ταραχή και την αγωνία που σου προσφέρει. Δεν ξέρω αν θα καταφέρει άλλο φιλμ να κάνει την καρδιά σου να σπάσει σε δεκάδες κομμάτια από γνήσιο φόβο και διάχυτη, γενναιόδωρη συγκίνηση, για κάτι που είχες δει (μαζί με όλο τον πλανήτη), ζωντανά, μέσα από τις τηλεοράσεις, τρία μόλις χρόνια πριν.
Χρησιμοποιώντας ένα πλήθος ακαδημαϊκού υλικού και αποκλειστικές συνεντεύξεις από τους πρωταγωνιστές της ιστορίας, οι E. Chai Vasargelvi και Jimmy Chin (με ένα όσκαρ ήδη πάνω στο τζάκι τους, για το απίθανο Free Solo του ’18), στήνουν ένα οπτικό παιχνίδι υψηλής αισθητικής και ανατριχιαστικής αναπαράστασης. Ένα γοτθικό παραμύθι για εκείνες τις δεκαοχτώ μέρες που η τόλμη, το θράσος, οι γνώσεις, η ανθρωπιά, η συμπόνια μιας ενωμένης (διεθνούς) κοινότητας, και κυριολεκτικά και μεταφορικά, η βουτιά στο άγνωστο, κατάφεραν το αδιανόητό. Να φέρουν τη ζωή, από το σκοτάδι πίσω στο φως, σε μια χρονική στιγμή που απλά αυτό φάνταζε ακατόρθωτο!
https://www.youtube.com/watch?v=_-Kw5kAPSbk
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Στο κέντρο της ιστορίας βρίσκουμε μια παιδική ποδοσφαιρική ομάδα που έμελλε να γίνει για λάθος λόγους, η πιο διάσημη παιδική ποδοσφαιρική ομάδα του πλανήτη. Το όνομα της, Αγριόχοιροι (Wild Boars). Έδρα της, η επαρχία Τσιάνγκ Ράι, στη Βόρεια Ταϊλάνδη. Αγαπημένη της απόδραση, όταν οι πιεστικές προπονήσεις το επιτρέπουν, το σπήλαιο Θαμ Λουάνγκ Νανγκ Νον. Το Σάββατο 23 Ιουνίου του 2018 θα έπρεπε να είναι μια μέρα όπως όλες οι άλλες, αλλά δεν είναι. Οι μουσώνες φέρνουν ξαφνικές βροχοπτώσεις, η σπηλιά πλημυρίζει, η είσοδος και έξοδος φωνάζει δυνατά «δεν περνάς» ή «δεν φεύγεις» ανάλογα με το που στέκεσαι. Δώδεκα παιδιά μεταξύ έντεκα και δεκάξι χρονών, μαζί με τον εικοσιπεντάχρονο προπονητή τους, αποφασίζουν το αδιανόητο και κάτω από αυτές τις τόσο ξαφνικά περίεργες συνθήκες, το μόνο λογικό. Να διακόψουν το παιχνιδι τους και να εισχωρήσουν στο εσωτερικό σύμπλεγμα διαδρόμων μήκους δέκα χιλιομέτρων, έτσι ώστε να βρουν ένα πιο ψηλό σημείο που θα τους εξασφαλίσει -για την ώρα- την επιθυμητή επιβίωση.
Το Θαμ Λουάνγλ Ναγκ Νον, είναι ένα καρστικό συγκρότημα σπηλαίων κάτω από μια οροσειρά στα σύνορα ανάμεσα σε Ταϊλάνδη και Μυανμάρ. Στη γεωλογία ο όρος καρστική πηγή αναφέρεται στην εκροή υπόγειων υδάτων και χαρακτηρίζεται από καταβόθρες, σπήλαια και υπόγεια αποστραγγιστικά συστήματα κάτω από εκατοντάδες στρώματα ασβεστόλιθου. Το οποίο σημαίνει πως ειδικά σε περίοδο βροχών, η ποσότητα νερού που απορροφάται από το έδαφος είναι ιδιαιτέρως μεγαλύτερη από το κανονικό.
Η απουσία των παιδιών γίνεται αντιληπτή σχεδόν αμέσως. Τα παιδιά είναι μικρά, οι γονείς ανησυχούν, βλέπουν τις βροχές, ξέρουν που συνήθως αυτά πάνε βόλτα, ειδοποιούν τις αρχές, ένας δασοφύλακας του τμήματος Εθνικών Πάρκων Άγριας Ζωής και Διατήρησης των Φυτών, ανακαλύπτει έξω από την πλημμυρισμένη σπηλιά τα σακίδια και τα ποδήλατα τους και αντιλαμβάνεται έτσι, πως κάτι από δω και πέρα δεν θα πάει καθόλου καλά. Οι συνηθισμένες για την εποχή βροχοπτώσεις που μόλις ξεκινούν, δεν βοηθούν. Η κυβέρνηση καλεί το ναυτικό και τους πρώτους ντόπιους δύτες που θα ελέγξουν και θα δώσουν μια πρώτη αναφορά. Δεν έχουν εμπειρία. Τέσσερις μέρες μετά και οι ζώνες του συμπλέγματος των σπηλαίων, φαίνονται να πλημυρίζουν η μια μετά την άλλη- η γεώτρηση στην πλαγιά του βουνού δεν δείχνει να βοηθά. Η κυβέρνηση αποδέχεται χωρίς εγωισμό την αδυναμία της και έτσι η πρόσκληση σε Βρετανούς (και όχι μόνο) δύτες που ξέρουν πως να κολυμπούν στα μεγάλα σπήλαια, κρίνεται αναγκαία. Τριάντα υπάλληλοι της Αμερικάνικης Ειρηνευτικής Διοίκησης και οι Άγγλοι εμπειρογνώμονες Vern Unsworth , Richard Stanton, John Volanthen και Robert Harper σπεύδουν προς βοήθεια. Ο πρώτος είναι ίσως ο μόνος από τους «ξένους» που έχει γνώση των σπηλαίων καθώς τα έχει μελετήσει από κοντά στο παρελθόν. Στην καταμέτρηση βοηθείας στο τέλος της επιχείρησης, μέρες αργότερα, οι εθνικότητες θα είναι περισσότερες. Εθελοντές, ομάδες και τεχνική υποστήριξη έστειλαν χώρες όπως η Κίνα, η Ολλανδία, το Μιανμάρ, το Λάος, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Ρωσία, η Φιλανδία, η Σουηδία, η Τσεχία, η Ουκρανία και το Ισραήλ.
Η βροχή έξω από τη σπηλιά λυσσομανά σταθερά. Οι δύτες δοκιμάζουν τα πρώτα περάσματα σε γειτονικές υπόγειες σπηλιές, απογοήτευση, καμία επιτυχία. Αστυνομικοί με ειδικά σκυλιά αναζητούν εναλλακτικές διεξόδους, drones και ρομπότ ψάχνουν για εισόδους που κανείς δεν γνωρίζει. Ο κόσμος, συγγενείς, φίλοι, εγχώρια και ξένα συνεργεία, συσσωρεύονται έξω από τη σπηλιά, μέσα στη βροχή. Ένας παράξενος καμβάς ανθρώπων που προσεύχονται παγωμένοι, σχεδόν ακίνητοι, χωρίς φωνές και θρήνους, κάνει το γύρο του κόσμου. Οι ντόπιοι πιστεύουν πως η διάσωση μπορεί να γίνει εφικτή μόνο αν έχουν την προστασία και στήριξη του φύλακα -πνεύματος. Η εικόνα είναι πραγματικά αλλόκοτη και «προτείνει» κάτι πέρα από αυτά που έχουμε συνηθίσει. Ο Δυτικός κόσμος υποκλίνεται στη σιωπή και παίρνει μαθήματα κοινωνικής αξιοπρέπειας.
Όλος ο πλανήτης κρατά τη ανάσα του, οι φωτογραφίες των παιδιών κυκλοφορούν μαζί με τις ηλικίες τους, Έντεκα, δεκατρία, δεκάξι. Ημέρα Σάββατο, μια βδομάδα μετά. Οι ξένοι δύτες, επιχειρούν νέες απόπειρες, στρίβουν σε αδιέξοδα, επιστρέφουν, δοκιμάζουν άλλες στροφές μέσα σε λασπόνερα με ορατότητα μηδέν, κουβαλούν φαγητά, ξέρουν πως ο χρόνος χτυπά ανάποδα, κανείς δεν ξέρει αν τα παιδιά ζουν, κανείς δεν ξέρει αν ζουν σε τι κατάσταση μπορεί να είναι. Ο κόσμος συνεχίζει να προσεύχεται, να ελπίζει, να πιστεύει στο θαύμα.
https://www.youtube.com/watch?v=BmjYo6TJScw&t=1s
Και αυτό δεν τον ξεχνά. Δέκα μέρες μετά, ξαφνικά ένα βίντεο που δείχνει ξυπόλητα σκελετωμένα αγόρια γαντζωμένα σε βράχο στο βάθος μια σκοτεινής σπηλιάς γίνεται το πιο μαζικό breaking news που είχε να δει ο ειδησεογραφικός κόσμος για πολλά χρόνια. «Βρέθηκαν» Η είδηση σταματά το χρόνο: «πως;» «που;» «αν είναι δυνατόν». Και μετά η μεγάλη αγωνία, ριζωμένη στην χειρότερη διαπίστωση που θα μπορούσε να κυκλοφορεί στον παγκόσμιο νου. «Και τώρα τι;» Πως φέρνεις από τα βάθη της κόλασης, πίσω στο φως, δεκατρία άτομα με μέσο όρο ηλικίας τα δεκατρία χρόνια; Και ειδικά μάλιστα στην κατάσταση που είναι. Ο πλανήτης κρατά τη αναπνοή του ξανά και περιμένει.
Το σημείο που ανακαλύπτονται είναι χωμένο τέσσερα χιλιόμετρα, μέσα στα έγκατα της γης. Κάθε φορά που το νερό τα «κυνηγούσε», αυτά υποχωρούσαν και πιο βαθιά, και πιο βαθιά. Η μόνη “επιστροφή” πια, ήταν μέσω νερού, μέσα από μια δαιδαλώδη και ιδιαιτέρως στενή ακολουθία από υπόγεια μονοπάτια. Μόνο έμπειροι δύτες μπορούν να εισχωρήσουν, να περάσουν, να ελιχθούν. Οι πρώτες ιδέες διαφυγής από τα συνεχόμενα στόμια της κόλασης, είναι απαγορευτικές. Όπως και όλες οι επόμενες. Ώσπου η μια και η πιο παρακινδυνευμένη γίνεται και η μόνη πραγματοποιήσιμη. Εμπνευστής της, ένας φημισμένος Αυστραλός σπηλαιοκαταδύτης γιατρός, ο Richard Harris. Τα παιδιά έπρεπε να φορέσουν καταδυτική στολή και να ναρκωθούν (ο ίδιος ο αναισθησιολόγος συνέκρινε τη διαδικασία με αυτή της ευθανασίας). Και φυσικά οι δύτες να μάθουν πως θα μπορούσαν να το κάνουν πράξη. Αυτό όμως δεν θα ήταν το δύσκολο κομμάτι. Το σχέδιο της σωτηρίας θα έπρεπε να είναι ακριβές. Ένας δύτης θα κολυμπούσε με ένα παιδί στην αγκαλιά. Από πίσω θα τους συνόδευαν άλλοι δύο. Και όλο αυτό μέσα από υδάτινους διαδρόμους, ασφυκτικούς και χωρίς καλή ορατότητα. Τέλεια, τι θα μπορούσε να πάει λάθος;
Το ημερολόγιο γράφει Παρασκευή 6 Ιουλίου. Ένα μέλος των ειδικών δυνάμεων, ο Σαμάν Κουνάν, χάνει τη ζωή του, το οξυγόνο τον προδίδει, θρήνος σε όλη τη χώρα, βαθιά λύπη σε όλο τον πλανήτη. Λίγες μέρες νωρίτερα, ένας αξιοσέβαστος μοναχός από τη Μυανμάρ, ο Κρούμπα Μπουντσούμ, είχε επισκεφθεί την περιοχή και μετά από ώρες διαλογισμού είχε αποφανθεί πως τα παιδιά θα σωθούν αλλά κάποιοι θα θυσιαστούν για αυτό. Κάποιοι το θυμούνται και στηρίζουν την ανέλπιστη αισιοδοξία μέσα στον εθνικό πόνο. Δύο μέρες μετά τα τέσσερα πρώτα παιδιά βγαίνουν έξω. Τα δελτία ειδήσεων σε όλο τον κόσμο διακόπτουν τη ροή των ειδήσεων τους, αυτό δεν είναι θαύμα, αυτό είναι καλύτερο και από ανακάλυψη ζωής στον Άρη. Τρίτη 10 Ιουλίου αυτό που κανείς ποτέ δεν περίμενε έγινε πραγματικότητα, τα παιδιά είναι όλα έξω και γιορτάζουν. Εκτός από τον Harris, τον μέγα εμπνευστή του παράτολμου σχεδίου που θα μάθαινε αυτή τη μέρα το θάνατο του πατέρα του στην άλλη άκρη της γης
Τέσσερα σχεδόν χρόνια μετά και δύο κινηματογραφιστές αποφασίζουν να κάνουν αυτή την ιστορία ντοκιμαντέρ. Μαζεύουν σπάνιο υλικό (πρόσβαση σε πλάνα 87 ωρών, ύστερα από διαπραγμάτευση δύο χρόνων με το τους Thai Navy Seals), παίρνουν συνεντεύξεις από τους πρωταγωνιστές διασώστες, εξηγούν το που, το πως και το τι, και στήνουν ένα θρίλερ για γερά νεύρα. Στα πρώτα δέκα λεπτά έχεις ξεχάσει ήδη την γνώριμη έκβαση, Τρως νύχια λες και δεν ξέρεις, πατάς στοπ για να πάρεις ανάσα λες και δεν θυμάσαι, ρουφάς κάθε λέξη που περνά μπροστά σου, λες και δεν είχες ξεκοκκαλίσει τότε, κάθε ανατριχιαστική λεπτομέρεια. Μεγάλο επίτευγμα.
Στο ντοκιμαντέρ του National Geographic, δεν θα βρεις ίχνος από τη «σύγκρουση» με τον Elon Reeve Musk. Αυτός είχε στείλει ένα μίνι πειραματικό σκάφος για βοήθεια, οι εμπειρογνώμονες έκριναν πως στους στενούς υπόγειους πλημμυρισμένους διαδρόμους, το άκαμπτο αυτό εργαλείο, μόνο εμπόδια θα έφερνε, αυτός «τα πήρε» και κατηγόρησε με ένα tweet (που μετά έσβησε) τον αρχηγό της αποστολής Vernon Unsworth για παιδοφιλία (ίσως επειδή έμενε για χρόνια, και πριν το περιστατικό, στην Ταϊλάνδη). Ο χαμός που ακολούθησε άφησε τον κροίσο μόνο του να κοιτά το διάστημα, με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα.
Αν απορείς και αναρωτιέσαι τέλος, γιατί η ταινία δεν προσέγγισε καθόλου τους διασωθέντες μένοντας μόνο στους διασώστες, οι απάντηση είναι απλή. Όπως έχει ήδη ανακοινώσει το Netflix θα μπει και αυτό στην σπηλιά, μέσα στο 2022, έχοντας τα αποκλειστικά δικαιώματα της εμφάνισης τους, δημιουργώντας ένα fictionized doc series από αυτά που δεν τρελαινόμαστε να μας κάνουν να αλλάζουμε κανάλι.
