Τη στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο, μερικές εκατοντάδες ζευγάρια χέρια πληκτρολογούν με περιέργεια το όνομα της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς. Ο λόγος είναι ότι η Λευκορωσίδα δημοσιογράφος, συγγραφέας και ποιήτρια βραβεύθηκε, πριν από λίγες ώρες μόλις, με το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας, επιβεβαιώνοντας τα γραφεία στοιχημάτων που την ήθελαν πρώτη με αναλογία 1 προς 3 (βρισκόταν ήδη από πέρυσι ανάμεσα στα φαβορί). Όπως ανακοίνωσε επίσημα η Σουηδική Ακαδημία, η Αλεξίεβιτς κέρδισε το βραβείο για το «πολυφωνικό γράψιμο της -ένα μνημείο στα δεινά και στο κουράγιο της εποχής μας».
Η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς γεννήθηκε το 1948 στην Ουκρανία, μεγάλωσε στη Λευκορωσία και στη συγγραφική δραστηριότητά της συγκαταλέγονται διηγήματα, θεατρικά έργα, σενάρια για ντοκιμαντέρ. Έγινε ευρύτερα γνωστή για την ιδιαίτερη θεματολογία της, που εστιάζεται κυρίως στα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα, την οποία συνδυάζει με λογοτεχνική συγγραφική ποιότητα. Στο πρώτο της βιβλίο «Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας”(1985), η Αλεξίεβιτς συνέλλεξε μαρτυρίες γυναικών που πολέμησαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο» ενώ στο «Τελευταίοι μάρτυρες» εξέτασε το ίδιο θέμα από την οπτική των παιδιών της εποχής.
Το βιβλίο της «Οι Μολυβένιοι Στρατιώτες», στο οποίο εξερεύνησε το σκοτεινό θέμα του πολέμου των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν ήταν απαγορευμένο επί πολλά χρόνια στη Σοβιετική Ένωση με την ίδια να διώκεται μάλιστα δικαστικά σαν αντικαθεστωτική. Σειρά είχαν οι αυτοκτονίες που προκάλεσε η πτώση του κομμουνισμού στο βιβλίο «Γοητευμένοι από τον θάνατο» (1993) και το συγκλονιστικό χρονικό της καταστροφής του Τσερνόμπιλ («Τσερνόμπιλ – Ένα χρονικό του μέλλοντος») για την ολοκλήρωση του οποίου η ίδια κυκλοφορούσε επί δύο χρόνια στην Απαγορευμένη ζώνη συλλέγοντας μαρτυρίες με κίνδυνο της ζωής και της υγείας της.
Τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες- στην Ελλάδα μόνο «Οι μολυβένιοι στρατιώτες» (Εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2002) και το «Τσέρνομπιλ» (Εκδόσεις Περίπλους, 2001) και η ίδια έχει λάβει πλήθος διακρίσεων μεταξύ των οποίων και το Βραβείο Ειρήνης των Γερμανών Βιβλιοπωλών των 2013. Το τελευταίο της πόνημα έχει τίτλο «Η Αυτοβιογραφία μιας Ουτοπίας ή Η Ιστορία του Κόκκινου Ανθρώπου» και είναι ένα μακροσκελές χρονικό επτά τόμων για τα 2ο χρόνια μετασοβιετικής Ρωσίας.
Η ίδια μόλις ενημερώθηκε τηλεφωνικά για τη βράβευση αναφώνησε «Φανταστικό!», ενώ ο μόνιμος γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας χαρακτήρισε το έργο της «όχι σαν ιστορία γεγονότων αλλά ιστορία συναισθημάτων», υπογραμμίζοντας την ευαίσθητη, ανθρώπινη προσέγγισή της στα πράγματα. Για την ιστορία, η Αλεξίεβιτς είναι η 14η γυναίκα που κερδίζει το βραβείο Νόμπελ.
