Το μότο της στήλης μας #DocuSunday με την οποία σας προτείνουμε ντοκιμαντέρ που μπορείτε να στριμάρετε στον αχανή ωκεανό του διαδικτύου είναι απλό: «ό,τι κι αν σας έχουν πει, δεν υπάρχουν άχρηστες πληροφορίες». Υπό αυτήν την έννοια, η διοργανωτική ομάδα του Offside Festival είναι info soulmates. Γιατί κι αυτοί -όπως και μεις στην Popaganda– λατρεύουν τα ντοκιμαντέρ. Και μετά από τρεις χρονιές επιτυχημένων In-Edit Festivals σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αφηνουν προσωρινά τη μουσική και καταπιάνονται με μια άλλη αγαπημένη εμμονή: το ποδόσφαιρο.
Για ένα τριήμερο (25-27/5), το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης φιλοξενεί «ποδοσφαιρικές ιστορίες, ξαναειπωμένες«. Όπως και το In-Edit, έτσι και το Offside έρχεται από τη Βαρκελώνη, εκεί διοργανώθηκε πρώτη φορά το 2014 φιλοξενώντας docs που φωτίζουν όσα γίνονται παράλληλα ή πίσω από τις 4 γραμμές του χορταριού. Γιατί, πολύ συχνά «το ποδόσφιαρο δεν είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, αλλά κάτι σημαντικότερο«, όπως έλεγε ο θρύλος Σερ Μπιλ Σάνκλι. Είναι ικανό να χειραγωγήσει τις μάζες, να δημιουργήσει παντοδύναμους λαϊκούς ήρωες, να κινητοποιήσει τεράστιες πληθυσμιακές ομάδες που ακολουθούν ένα σχεδόν θρησκευτικό συναίσθημα, να προκαλέσει πρωτόγνωρα συναισθήματα χαράς και απογοήτευσης.
Για να δούμε τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα…
Barça Dreams (Jordi Llompart, 120′, 2015) – 117 χρόνια «περισσότερο από ένα ποδοσφαιρικό κλαμπ, όπως λέει και ο προσδιορισμός που τη συνοδεύει αιωνίως, η Μπαρτσελόνα είναι το καμάρι και η περηφάνεια της Καταλωνίας, το σπίτι σπουδαίων μορφών του παγκόσμιου φουτμπόλ (από τον Γιόχαν Κρόιφ στον Μέσι, κι από τον Στόιτσκοφ και τον Ρομάριο στον Γκουαρντιόλα και τον Λουίς Σουάρες), μια ομάδα που ίσως περισσότερο από κάθε άλλη έχει ως αδιαπραγμάτευτες αγωνιστικές αρχές το ποδόσφαιρο κατοχής μπάλας κι απόλυτης επιθετικής πρωτοβουλίας. Πάντα προωθούσε τα παιδιά από τις ακαδημίες της, είχε μια πολυπόθητη συνέχεια ανάμεσα στις γενιές ποδοσφαιριστών και ίσως τα τελευταία δέκα χρόνια αποτελεί στις διαφορετικές εκδοχές της την κορυφαία ομάδα που εμφανίστηκε ποτέ. Οι πρωταγωνιστές αυτού του μύθου κάθονται μπροστά στην κάμερα του Jordi Llompart.
Δημοκρατία σε λευκό και μαύρο (Pedro Asbeg, 90′, 2014) – Στις αρχές του 1982, όταν το δικτατορικό καθεστώς της Βραζιλίας συμπλήρωνε 18 χρόνια, μία ποδοσφαιρική ομάδα αποφασίζει να εφαρμόσει «δημοκρατία». Οι Κορίνθιανς, μία από τις ιστορικότερες ομάδες του βραζιλιάνικου πρωταθλήματος, μιλούν για δημοκρατία, παίρνουν αποφάσεις συζητώντας μεταξύ τους και εμφανίζονται στο γήπεδο έχοντας στις φανέλες τους γραμμένο το σύνθημα “Ψηφίστε στις 15”, παροτρύνοντας τους Βραζιλιάνους να μη διστάσουν να πάνε στις κάλπες. Άτυπος ηγέτης του κινήματος της “Κορινθιακής Δημοκρατίας”, ο Σώκρατες, ένας από τους μεγαλύτερους μεσοεπιθετικούς στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Κι ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους που πάτησαν το χορτάρι…
Football Rebels (Gilles Perez and Gilles Rof, 104′, 2012) – «Το ποδόσφαιρο δεν είναι το όπιο του λαού», οι ιστορίες πέντε ποδοσφαιριστών-«επαναστατών» που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να ανατρέψουν αυτό το κλισέ. Ο Ντιντιέ Ντρογκμπά και ο εμφύλιος στην Ακτή Ελεφαντοστού, ο Μεχλουφί και η ομάδα του FLN για την ανεξαρτησία της Αλγερίας, ο Πρέντραγκ Πάσιτς και η πολιορκία του Σεράγεβο, ο Κάζελι και ο θάνατος του Αλιέντε, ο Σώκρατες και η Κορινθιακή Δημοκρατία. Αφηγητής δε θα μπορούσε να είναι άλλος από τον Ερίκ Καντονά.
Gascoigne (Jane Preston, 90‘, 2015) – Το κλάμα του στον ημιτελικό του Italia 90, στο καλύτερο τουρνουά της καριέρας του, είναι ένα από τα κλασικότερα στιγμιότυπα στην ιστορία του μοντέρνου ποδοσφαίρου. O Γκάζα ήταν χαρισματικός, ίσως ο Προφήτης που θα μπορούσε να ξαναοδηγήσει το βρετανικό ποδόσφαιρο στη Γη της Επαγγελίας. Αλλά ήταν κι άτυχος, οι τραυματισμοί τον διέλυσαν. Και ήταν παροιμιωδώς αυτοκαταστροφικός, ίσως περισσότερο από κάθε άλλον τα τελευταία 25 χρόνια. Ίσως περισσότερο κι από τον Τζορτζ Μπεστ. Οι πρόσφατες δημόσιες εμφανίσεις του είναι αποκαρδιωτικές, συνιστούν τη θλιβερή πτώση ενός ειδώλου που θα μπορούσε να κατακτήσει τον κόσμο αλλά τελικά κατέληξε κάποιος που σνόμπαραν ακόμα και τα tabloids.
I Believe In Miracles (Jonny Owen 104′, 2015) – Τον Ιανουάριο του 1975, ο Μπράιαν Κλαφ προερχόταν από το στραπάτσο της ανάληψης της τεχνικής ηγεσίας της Λιντς (που διήρκεσε 44 μέρες και έδωσε για το φοβερό μυθιστόρημα The Damned Utd. που έγινε και φιλμ), ενώ η Νότιγχαμ Φόρεστ βολόδερνε στις τελευταίες θέσεις της βαθμολογίας της Β’ Εθνικής. Ήταν “match made in heaven”. Το 1978, οι κοκκινοι από τα Midlands ήταν πρωταθλητές Αγγλίας. Το 1979, Πρωταθλητές Ευρώπης. Ο δε Κλαφ έμεινε στον πάγκο τους μέχρι το 1993, στήνοντας έναν από τους μεγαλύτερους προπονητικούς μύθους στην ιστορία του βρετανικού ποδοσφαίρου. Είναι να μην πιστεύεις στα θαύματα;
Vi är bäst ändå (This is Söderstadion) (Andreas Bjunér, 82′, 2014) – Τι μπορεί να συμβεί όταν μια ομάδα από την πρώτη κατηγορία του σουηδικού πρωταθλήματος η Χάμαρμπι, αναγκάζεται να εγκαταλείψει την παραδοσιακή της έδρα, το Söderstadion και να «μοιραστεί» το επόμενό της σπίτι με τους αιώνιους αντιπάλους, τη Τζουγκάρντεν; Σίγουρα, μια απώλεια ενός βασικού στοιχείου της συλλογικής ταυτότητας που κράταγε ενωμένους τους οπαδούς με την ιδέα που πρέσβευε. Μια ταινία για την απώλεια και τον χωρισμό, εκεί που δεν το περιμένατε.
Τελευταίο παιχνίδι. Τα 40 χρόνια του Johan Cruyff στην Καταλονία (Jordi Marcos, 70′, 2014) – Το δέσιμο του Γιόχαν Κρόιφ με την Μπαρτσελόνα και ο τρόπος που επηρέασε την ιστορία της, αλλάζοντας την ποδοσφαιρική αντίληψη των Καταλανών επισημάνθηκε σε όλα τα αφιερώματα μετά τον πρόσφατο θάνατό του. Το ντοκιμαντέρ του Γιόρδι Μάρκος έρχεται απλά να το επιβεβαιώσει δίνοντας το λόγο σε αναμενόμενο πρόσωπα όπως ο Τσάβι και ο Πεπ Γκουαρντιόλα μέχρι και τελείως απρόσμενα όπως ο διάσημος σεφ Φεράν Αντριά. Όλοι τους μιλούν για τον σπουδαίο παίκτη και προπονητή Γιόχαν Κρόιφ αλλά και για τη ζωή του έξω από το γήπεδο που σημαδεύτηκε από την ενασχόλησή του με την κοινωνική και την πολιτική πραγματικότητα της Καταλονίας.
Το άλλο ποδόσφαιρο (Federico Peretti, 94′, 2012) – Αυτό το ντοκιμαντέρ, δεν είναι απλά μία ιστορία για το ποδόσφαιρο. Είναι εκατοντάδες ιστορίες για το ποδόσφαιρο. Και επιπλέον, είναι μία ολοζώντανη καταγραφή ενός κόσμου που μοιάζει καταδικασμένος να μείνει για πάντα στην αφάνεια αλλά επιβιώνει, κόντρα στις ελλείψεις, γεμάτος πάθος και δύναμη. Η κάμερα ταξιδεύει σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Αργεντινής και αποτυπώνει ποδοσφαιρικές ιστορίες, καλά κρυμμένες σε επαρχίες, χωριά και γειτονιές.
Και τώρα που πήρατε μια καλή γεύση από το πρόγραμμα, δοκιμάστε την τύχη σας στο παρακάτω κουίζ που έφτιαξε η ομάδα των διοργανωτών.
