Τα χρωματιστά ανθρωπόμορφα γλυπτά αλλά και τα μαύρα Totem, όλα έργα του εικαστικού Μαρκ Χατζηπατέρα, βρίσκουν φιλόξενο καταφύγιο στη γκαλερί Φουγάρο, στο Ναύπλιο. Στην έκθεση θα φιλοξενηθούν περισσότερα από 100 έργα των τελευταίων χρόνων, μεταξύ αυτών και 50 μονοτυπίες που δημιουργήθηκαν ειδικά για την έκθεση. Ο εκλεκτός καλλιτέχνης απάντησε στις απορίες της Popaganda, με αφορμή τα εγκαίνια της 14ης Ιουνίου.
Μεγαλώσατε μέσα σε μια εφοπλιστική οικογένεια με παράδοση στη ναυτιλία διαλέξατε όμως να ασχοληθείτε με την τέχνη. Πόσο εύκολα αποδέχτηκαν την απόφασή σας οι δικοί σας αλλά και ο κοινωνικός περίγυρος; Όχι πολύ εύκολα. Όπως όλοι οι γονείς ήθελαν το καλύτερο για το παιδί τους και, με τα δικά τους δεδομένα, οι προοπτικές για μια καλή και παραγωγική ζωή θα ήταν περισσότερες και καλύτερες στον χώρο που γνώριζαν εκείνοι καλύτερα. Όμως, και οι δυο τους σεβάστηκαν την ιδιοσυγκρασία μου και την ανάγκη μου να ψάξω και να εκφραστώ μέσα από την τέχνη και με υποστήριξαν. Το ίδιο και τα αδέλφια μου. Όσο για τον κοινωνικό περίγυρό μου, άλλοι το αποδέχτηκαν και άλλοι όχι, αλλά δεν μπορείς να ζεις για να έχεις την αποδοχή όλων, γιατί αν δεν αποδεχτείς εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου, η αποδοχή από την κοινωνία δεν θα έχει νόημα.
Παρακολουθήσατε σπουδές τέχνης στο Λονδίνο και στο Λίβερπουλ. Κοιτώντας πίσω ποιο θεωρείτε ότι είναι το μεγαλύτερο όφελος που σας πρόσφεραν οι σπουδές σας; Προπάντων το ότι για πρώτη φορά μπορούσα να ριχτώ με τα μούτρα και να απορροφηθώ σε αυτό που αγαπούσα. Πολλά μαθαίνεις και μετά για χρόνια προσπαθείς να τα ξεμάθεις, όμως, από τους δασκάλους ένας ή δυο θα σου πουν δυο πράγματα που θα είναι ανεκτίμητα. Φερ’ ειπείν ότι ο άσπρος τοίχος είναι άσπρος μόνο στο μυαλό μας και ότι αν τον κοιτάξεις προσεκτικά είναι γεμάτος χρώματα και σκιάσεις και ελάχιστα άσπρος ή ότι αν το πρόσωπό μας είναι αυγό, τότε τα μάτια είναι στο μέσο του αυγού και όχι πολύ πιο ψηλά, όπως μας λέει ο νους μας.
Για είκοσι χρόνια ζήσατε και εργαστήκατε στη Νέα Υόρκη. Ποιες είναι οι πιο έντονες αναμνήσεις από εκείνη την περίοδο; Πώς η παραμονή σας εκεί αποτυπώθηκε στην καλλιτεχνική σας έκφραση; Είχα την τύχη να γνωρίσω τον Αντωνάκο, τον Δάφνη, τη Χρύσα, τον Στάμο, τον Κρις Γιαννάκο αλλά και πολλούς αμερικανούς όπως τον Jack Whitten, τον Peter Drake, τον Tom Doyle και ένα σωρό άλλους που μού έμαθαν την αφοσίωση, την επιμονή και την πειθαρχία, τον επαγγελματισμό και το πάθος που είναι προϋποθέσεις για να βρεις και να καλλιεργήσεις μια γλώσσα που σε εκφράζει. Στην Νέα Υόρκη σε πολύ σύντομο χρόνο αισθάνθηκα αποδοχή, ένας ακόμα ξένος, ένας ακόμα καλλιτέχνης, ένας ακόμα παράξενος που προσπαθεί να επιβιώσει και να είναι όσο καλύτερος μπορεί. Όταν στράφηκα στην γλυπτική, για τρία χρόνια χρησιμοποιούσα τα εργαστήρια στο School of Visual Arts για ξύλο, σίδερο, χύτευση, καλούπια και η επαφή με τα νέα παιδιά που φοιτούσαν εκεί μού έδωσε πολλά, γιατί ακόμα ήταν γεμάτα όνειρα και τολμούσαν και πειραματίζονταν με τα πάντα χωρίς να σκεφτούν αν έχουν κάπου να αποθηκεύσουν αυτό που κάνουν ή αν θα πουληθεί.
Το 2000 σας ανετέθη η διακόσμηση του σταθμού 28th της γραμμής Broadway από το Μετρό της Νέας Υόρκης και μάλιστα το έργο σας βραβεύθηκε. Πόσο σας προκαλεί δημιουργικά η παρέμβαση σε δημόσιους χώρους; Έχετε ποτέ ονειρευτεί μια εγκατάστασή σας σε δημόσιο χώρο της Αθήνας κι αν ναι, πού; Με προκαλεί πάρα πολύ η παρέμβαση σε δημόσιους χώρους εφόσον σού δίνει την δυνατότητα να έρθεις κοντά και να συνομιλήσεις σε ένα πολύ ευρύ κοινό όλων των ηλικιών, προελεύσεων και κοινωνικών τάξεων. Ναι, και βέβαια έχω ονειρευτεί μια εγκατάσταση στην Αθήνα ή και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Για τώρα με ευχαριστεί που ο Jongleur μου καλωσορίζει τους ταξιδιώτες που επισκέπτονται ή επιστρέφουν στην Ελλάδα μέσω του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος, και συζητάμε με τον Δήμο Θεσσαλονίκης για την τοποθέτηση ενός μεγάλου γλυπτού στη Νέα Παραλία.
Το 2002 επιστρέψατε στην ελληνική πρωτεύουσα. Τι σας οδήγησε στην απόφασή σας; Πώς βλέπετε την εικαστική κίνηση στην Αθήνα του σήμερα; Το ότι θέλαμε (η σύζυγός μου Βάλερυ Κοντάκου κι εγώ) τα παιδιά μας να γνωρίζουν καλύτερα τις γιαγιάδες τους, τα Ελληνικά και τις ρίζες τους, αλλά και την ξεχωριστά όμορφη Ελλάδα και τους Έλληνες. Θεωρώ πως η κρίση που περνάμε έχει μεν περιορίσει τα οικονομικά της τέχνης αλλά όχι την παραγωγή και την δημιουργικότητα.
Ποια είναι η φιλοσοφία και η δομή της Έκθεσης που εγκαινιάζεται στις 14 Ιουνίου στη γκαλερί Φουγάρο του Ναυπλίου; Ο θαυμάσιος ενιαίος χώρος στη Fougaro The Gallery Nafplion με 5,5 μέτρα ύψος και 30 μέτρα μήκος ήταν μια πρόκληση και μια ευκαιρία να δείξω ενότητες των τελευταίων έξι ετών. Αρχίζοντας από τα πολυεστερικά χρωματιστά ανθρωπόμορφα γλυπτά «City Dwellers 2008-2010» προχωράμε στα μεγάλα μαύρα Totem, μνημεία που έφτιαξαν οι City Dwellers προς τιμή ιδίων (2010). Ακολουθούν τα αρχέτυπα New Totem και οι Πρόγονοι (2011-12) στο Δάσος και η επιδαπέδια εγκατάσταση Aluminum World (2013-2014), όπου ίσως κατοικούν κάποιοι από τους City Dwellers και οι απόγονοί τους. Ειδικά για την έκθεση έγιναν 50 μονοτυπίες που στο σύνολό τους δημιουργούν μια κάθετη και μια οριζόντια φρίζα που μαζί με κάποιους πίνακες πλαισιώνουν τα γλυπτά. Όλα, κι εγώ μαζί, σας περιμένουμε.
Fougaro The Gallery Nafplion, Έκθεση Μαρκ Χατζηπατέρα. Διάρκεια: 14 Ιουνίου – 3 Αυγούστου 2014.
