«Ο Αισχύλος είναι πιο Μπέκετ από τον ίδιο τον Μπέκετ»

Η Κάθριν Χάντερ είναι μικρόσωμη, σχεδόν μικροσκοπική. Κάθεται δίπλα στον Σταύρο Τσακίρη, με τον οποίο όπως μου εξηγεί, υπήρξε εμπιστοσύνη από την πρώτη στιγμή. Καθώς μιλάμε η Χάντερ μπαίνει και βγαίνει στον ρόλο της, όταν παραθέτει αποσπάσματα από την παράσταση της η φωνή της θεριεύει και η ίδια μοιάζει να ψηλώνει, να γίνεται θεόρατη.

Εκεί σε ένα ταπεινό τραπέζι των προβών καταλαβαίνεις γιατί έχει βραβευτεί με Olivier, γιατί έχει συνεργαστεί με τον Πίτερ Μπρουκ, γιατί έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές από τους αυστηρότερους θεατρικούς κριτικούς παγκοσμίως. Μαζί με τον Σταύρο Τσακίρη εξηγούν γιατί ο Προμηθέας είναι η ιστορία ενός ημίθεου που πίστεψε στην ανθρωπότητα άρα είναι μια φωτεινή ιστορία.

Σταύρος Τσακίρης: Η Κάθριν είναι ο Προμηθέας, όχι επειδή παίζει άνδρες αλλά γιατί η Κάθριν είναι το μοντέλο του σύγχρονου ηθοποιού που δεν ερμηνεύει γυναικεία ή ανδρικά αλλά δίνει ζωή ουμανιστικά δίνοντας το σύνολο του ανθρώπινου είδους.

Κάθριν Χάντερ: Ο Αισχύλος είναι πιο Μπέκετ από τον Μπέκετ. Είναι απαιτητικό το κείμενο του Δημητριάδη αλλά εξαιρετικό. Στην αγγλική γλώσσα έχει άλλο ρυθμό άλλη η μουσικότητα το κείμενο του Οιδίποδα. Στην αρχή μου φαινόταν περίεργο όταν το άκουγα στα ελληνικά. Έπρεπε λοιπόν να δουλέψω πολύ πάνω σε αυτό. Άλλη μεγάλη δυσκολία ήταν ότι από τις δέκα λέξεις ήξερα τη μία.

ΣΤ: Η Κάθριν δουλεύει πάρα πάρα πολύ. Νομίζω ότι δουλεύει 24 ώρες τη μέρα. Την έχω δει μόνο να δουλεύει και ποτέ να τρώει. Η δουλειά έγινε και με το αγγλικό κείμενο και με το αρχαίο αλλά και εκείνο του Δημητριάδη. Το θέατρο είναι τένις και ο τενίστας εξελίσσεται μόνο όταν έχεις συμπαίκτη. Εμείς ξέραμε μέχρι τώρα μόνο τα σπουδαία αποτελέσματα της Κάθριν, τώρα πια ξέρουμε πόσο βαριά και επίπονη «κουζίνα» προϋποθέτουν αυτά τα αποτελέσματα. Η Κάθριν δεν δούλεψε λέξη λέξη, δούλεψε ανάσα ανάσα∙ σε μεγάλο βάθος λέξεων, γραμματικών φαινομένων, σύνταξης.

Σταύρος Τσακίρης: «Η Κάθριν δεν δούλεψε λέξη λέξη, δούλεψε ανάσα ανάσα∙ σε μεγάλο βάθος λέξεων, γραμματικών φαινομένων, σύνταξης».

ΚΧ: Έχω διαλέξει την ηθοποιία όπως κάποιος άλλος διάλεξε να φτιάχνει τραπέζια, σπίτια ή βιολιά. Ό,τι κι αν κάνεις αφοσιώνεσαι στη δουλειά όσο καλύτερα γίνεται. Βεβαίως αγαπάω το θέατρο και μετά από τόσα χρόνια καταλαβαίνω όλο και περισσότερο πόσο δουλειά θέλει. Είναι όμως μια δουλειά που μου ανοίγει ορίζοντες στον κόσμο, δεν είναι ότι κλειδώνομαι στο θέατρο.

ΚΧ: Με το Μαρτσέλο (σ.σ. Μάνι, συνιδριτής της Complicite και σύντροφος της Χάντερ) παίζουμε ένα παιχνίδι. Επειδή νευριάζει πολύ με την κίνηση του λέω «οκ, μπορείς να βρίζεις αλλά για κάθε βρισιά θα λες κάτι καλό δηλαδή γι’ αυτόν που έβρισες θα λες μετά ότι μπορεί ο άνθρωπος να είχε μια δύσκολη νύχτα ή να του έχουν τύχει πολλά εμπόδια από το πρωί. Πώς γεννήθηκε το παιχνίδι; Κάθε σώμα έχει μια ιστορία. Το ίδιο συμβαίνει και με το θέατρο. Κάθε κείμενο έχει τόσα από κάτω.

ΣΤ: Είναι σημαντικό να καταλάβεις ότι η δουλειά σου δε διαφέρει από κάποιον που κάνει τραπέζια ή κουλούρια, ότι είναι κι αυτή μια καθημερινότητα. Στην Ελλάδα όσοι δουλεύουν πολύ, δουλεύουν νευρωσικά γιατί νομίζουν ότι είναι άχθος. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η δουλειά στο θέατρο είναι μια δουλειά όπως όλες, έχει μια κανονικότητα όλο αυτό. Μέσα από αυτή την κανονικότητα γεννιέται ένας έρωτας, μια αγάπη για το θέατρο που γίνεται όλο πιο μεγάλη χωρίς να νιώθεις ότι αυτό είναι κάτι δύσκολο αλλά κάτι κανονικό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Στην Αντίπαρο, η αρχιτεκτονική μας βοηθάει να εξερευνήσουμε τον φυσικό πλούτο ενός σπηλαίου

ΚΧ: Ο Οιδίποδας όταν τον ρωτούν τι άλλο έκανε για τους ανθρώπους απαντά «Εγκατέστησα μέσα τους τυφλές ελπίδες». Ο Μαρτσέλο κι εγώ περάσαμε το Πάσχα μαζί με τον Σταύρο, εδώ στην Αθήνα. Μου έκανε εντύπωση πόσο πολύ συμμετείχαν όλοι στη γιορτή. Τότε κατάλαβα ότι οι «τυφλές ελπίδες» είναι η πίστη, όχι μόνο η θρησκευτική.

ΣΤ: Την ώρα της Ανάστασης σου ήρθε. Την ώρα που ο παπάς έλεγε «θανάτω θάνατον πατήσας» γύρισες και μου είπες «Αυτό είναι, η πίστη».

ΚΧ: Το Ηρώδειο είναι δύσκολο θέατρο,  η Επίδαυρος είναι φιλόξενη λόγω της μαγικής αρχιτεκτονικής της. Δεν ξέρω από αρχιτεκτονική αλλά το αισθάνθηκα αμέσως ως ηθοποιός με το που βρέθηκα στον χώρο. Τώρα βέβαια είναι η πρώτη φορά που θα παίξω. Θέλει μια τέχνη να έχει κάτσει μέσα σου και στη σκέψη σου το κείμενο και μετά πρέπει να έχεις την αναπνοή, την ενέργεια να μεταφέρεις τη σκέψη.

Κάθριν Χάντερ: «Το κείμενο του Αισχύλου αυτό λέει: Βρείτε προοπτική, βρείτε ελπίδα. Σηκωθείτε. Χρησιμοποιήστε το μυαλό σας».

ΣΤ: Έχουμε διάφορες προκαταλήψεις στο μυαλό μας, που δεν ισχύουν. Η Επίδαυρος είναι ένα κανονικό θέατρο. Ούτε να το μεγαλώνουμε πρέπει, ούτε να το φαντασιωνόμαστε. Απλώς θα μπορούσαμε να το έχουμε σαν παράδειγμα και να κάνουμε τα θέατρα με την ίδια λογική.  Όταν έχεις μια σωστή παιδεία, έχεις μελετήσει σωστά τα πράγματα τότε βρίσκεις και τις λύσεις των προβλημάτων.

ΚΧ: Τα θέατρα έχουν πνεύματα μέσα. Είναι η ενέργεια των ανθρώπων που έχουν βρεθεί εκεί. Στην Επίδαυρο οι χιλιάδες θεατές θα δουν τους θεούς να συζητούν μεταξύ τους για αν αξίζει να σωθεί η ανθρωπότητα. Ο Προμηθέας το πιστεύει πολύ αυτό, ο Δίας φαίνεται ότι μας θεωρεί χαμένη υπόθεση.

ΣΤ: Βλέποντας την ιστορία του Προμηθέα βλέπουμε την ιστορία εκείνου που πασχίζει για να υπάρξουν οι θεατές και, κυρίως, να υπάρξουν ευτυχισμένοι. Οι θεατές, όπως και εμείς, έχουμε συχνά το ερώτημα «Γιατί μας έκανε ο Θεός; Για να αρρωσταίνουμε, να υποφέρουμε, να πεθαίνουμε; Γιατί υπάρχουμε;». Ο Προμηθέας, ή τουλάχιστον αυτός ο Προμηθέας, απαντάει σε αυτά, σε απλά ερωτήματα. Και στη σκέψη: «Υπάρχει δυνατότητα να υπάρξουμε αλλιώς;»

ΚΧ: Η αγάπη του Προμηθέα προς τον άνθρωπο δεν είναι μια αγάπη του τύπου «αχ, ο καημένος ο άνθρωπος» αλλά εμπεριέχει δράση της μέσα της γιατί καλεί τον άνθρωπο να πάρει κι αυτός ευθύνη. Κι αυτό μ’ αρέσει πολύ. Γιατί δεν είναι μόνο συμπόνια αλλά και κάλεσμα για δράση. Αυτή την εποχή είμαστε λίγο απελπισμένοι ως άνθρωποι. Και δεν μιλάω μόνο για τις χώρες που οι άνθρωποι πραγματικά πεινάνε, αλλά και για μια άλλου είδους απελπισία.

ΣΤ: Δεν έχουμε προοπτική. Δεν έχουμε ελπίδα.

ΚΧ: Το κείμενο του Αισχύλου αυτό λέει. Βρείτε προοπτική, βρείτε ελπίδα. Σηκωθείτε. Χρησιμοποιήστε το μυαλό σας.