Στη Βαρσοβία με το Nowy Teatr

‘Ο μόνος νεκρός που επιστρέφει, είναι αυτός που θάφτηκε πολύ γρήγορα και πολύ βαθειά’ έχει σαν μότο στο τελευταίο του θεατρικό ο Krzysztof Warlikowski (Κριστόφ Βαρλικόφσκι), παίζοντας με την ιστορική μνήμη και προειδοποιώντας προφητικά για την τελευταία στροφή στην πολιτική ζωή της Πολωνίας.

Το νέο απόκτημα του θεατρικού κόσμου της Βαρσοβίας, το Nowy Teatr International Cultural Centre που δημιουργήθηκε για να στεγάσει τον θίασο του παγκοσμίου φήμης σκηνοθέτη, δεσπόζει σε μια ανερχόμενη περιοχή της Βαρσοβίας, το Mokotov (Μοκοτώφ). Φιλοξενείται σε έναν μεγάλο βιομηχανικό χώρο, ανασκευασμένο μαγικά από τη μόνιμη σκηνογράφο του ensemble Małgorzata Szczęśniak (Μαλγκοζάτα Τσέσνιακ) και αποτελεί το καινούριο καμάρι για την πόλη της Βαρσοβίας και γενικότερα του ευρωπαϊκού θεάτρου.

Το φουαγιέ του θεάτρου

Ένα μοντέρνο, απλό και καθαρό στις γραμμές του θέατρο, με άρτιες τεχνικές προδιαγραφές και ταυτόχρονα ‘πολύσπαστο’: μπορεί να αλλάξει θέση στα καθίσματα του ή να τα εξαφανίσει, να μεταμορφωθεί σε χώρο συναυλιών, να φιλοξενήσει όπερα, χορευτικά και εικαστικά δρώμενα και installations, να υποδεχτεί από εκπαιδευτικά προγράμματα έως πάρτυ, ή να γίνει ακόμα και κινηματογραφικό πλατώ…

Μετά τα επίσημα εγκαίνια τον Απρίλιο του ’16, όπου κλήθηκε όλη η υποσχόμενη γενιά του κεντροευρωπαϊκού θεάτρου, παίχτηκαν την περσινή θεατρική σεζόν, και αναμένεται να συνεχίσουν σε ρετροσπεκτίβα, τα έργα που έκαναν διάσημο το ‘τρομερό παιδί’ του πολωνικού θεάτρου, τον ‘Βαρλί’, όπως τον λένε χαϊδευτικά οι Πολωνοί με γαλλικό accent και όχι άδικα, αφού η καριέρα του πήρε νέα στροφή όταν βρέθηκε στη Γαλλία στο πλευρό του Πήτερ Μπρουκ.

Ο Κριστόφ Βαρλικόφσκι σκηνοθετεί, μέσα στο χώρο του Nowy Teatr.

Πιστός στο θίασο που πρωτοξεκίνησε μαζί του στη Βαρσοβία εδώ και πάνω από μια δεκαετία και τώρα αποτελεί το μόνιμο ensemble του θεάτρου Nowy, ο Βαρλικόφσκι επέλεξε να σηματοδοτήσει συμβολικά τις πρώτες σεζόν με το τελευταίο έργο που δημιούργησε μαζί τους πριν δύο χρόνια. Το KONIEC (To τέλος) είναι βασισμένο στη Δίκη και στο σκοτεινό διήγημα Ο Κυνηγός Γράκχος του Κάφκα, στο ανέκδοτο σενάριο του Μπερνάρ Μαρί Κολτές Nickel Stuff και στο μυθιστόρημα του J.M. Coetzee (Τζ.Μ. Κούτσι) Elizabeth Costellο, σε διασκευή και δραματουργική επεξεργασία του ίδιου του Krzysztof Warlikowski και του μόνιμου δραματουργού του τα τελευταία χρόνια Piotr Gruszczyński (Πιοτρ Γκριζίνσκι). Eμπνευσμένο και από την ταινία του Όρσον Ουέλς, βασισμένη και αυτή στη Δίκη του Κάφκα, παρακολουθεί τις στιγμές ανθρώπων που φτάνουν σε ένα όριο, σε ένα σύνορο. Κάπου που δεν τους επιτρέπεται να περάσουν. Τι είναι αυτή η Πύλη; Η ζωή, ο θάνατος; Ένα δικαστήριο; Μια επιλογή; Όλοι θέλουν να δουν τι υπάρχει πίσω… Αλλά πίσω δεν υπάρχει παρά μόνον το Θέατρο, και οι θεατές του.. Έργο δαιδαλώδες και απαιτητικό, για το τέλος των πραγμάτων, των ιδεών, των σχέσεων, της ίδιας της ζωής, σχεδιασμένο και στημένο σαν ένας λαβύρινθος του υποσυνείδητου, είχε μια θριαμβευτική υποδοχή από τη νεολαία της Βαρσοβίας που έσπευσε να το υποστηρίξει στο νέο του σπίτι.

Σειρά πήρε τον Μάιο η συμπαραγωγή με το Theatre de l’ Odeon του Παρισιού FRANCUZI (Οι Γάλλοι), μια απόδοση του αριστουργήματος του Προυστ Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο, ένας φόρος τιμής στα σύμβολα που καθόρισαν την αισθητική και την mentalité της σύγχρονης ευρωπαϊκής διανόησης, από τον Bataille ως τον Pesoa και από τον Deleuze ως τον Foucault. Γεμάτο από εικόνες και αναφορές αναγνωρίσιμες μέσα από αρχετυπικά παραμύθια, όπως η Κοκκινοσκουφίτσα ή η Πεντάμορφη και το Τέρας, ή πρόσωπα που λατρεύτηκαν μέσα από την μυθιστορηματική τους ζωή, όπως η Πριγκίπισσα Γκρέης του Μονακό, αναφορές σε επικές ταινίες όπως Ο Πόλεμος των Άστρων αλλά και σε μελαγχολικά είδωλα της ποπ κουλτούρας και της glossy ζωής, στην ουσία μας μιλά για τη μετάλλαξη της σημερινής Ευρώπης, πάντα μέσα από το λεπτό χιούμορ και τη βαθειά μελαγχολία του έργου ποταμού του Προυστ.

FRANCUZI (Οι Γάλλοι)

FRANCUZI (Οι Γάλλοι)

Μπορεί να αποφεύγει να εικονογραφήσει το μυθιστόρημα και την εποχή του, αλλά πετυχαίνει να ανασυντάξει την αγωνία και την αμηχανία ενός ‘τέλους εποχής’ που τότε έφερε τον Μεγάλο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, και τώρα δε γνωρίζουμε ακόμα τι θα φέρει.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κριστόφ Βαρλικόφσκι: «Πάντα Πολεμούσαμε Με Τα Σκατά»

Ένα γοητευτικό ‘fin du siecle’ που φέρνει στο μυαλό εικόνες από ταινίες σαν τον Θάνατο στη Βενετία ή ακόμα και τον Μεγάλο Γκάτσμπυ, βασισμένες και αυτές σε βιβλία ποταμούς του Τόμας Μαν και του Σκοτ Φιτζέραλντ, τυλιγμένα σε όμορφα ρούχα και κομψές γυναίκες, περίτεχνα λόγια και ατελείωτο φλερτ, αλλά που στην ουσία μιλούν για τη σήψη σε σχέσεις και ιεραρχίες που ήδη έχουν διαρραγεί.

Έτσι και στην παράσταση του Βερλικόφσκι, η κομψότητα και η ομορφιά, τα πάθη και τα ατελείωτα ερωτικά συμπλέγματα στην πραγματικότητα μιλούν για το τέλος της λαμπερής ξενοιασιάς της ποπ κουλτούρας και για τον θάνατο (ή την αναγέννηση;) – πάντως σίγουρα τη συνολική μεταμόρφωση – του Ευρωπαϊκού πνεύματος και της ίδιας της Ευρώπης όπως την ξέραμε.

Για τον Βερλικόφσκι όλα παραμένουν ανοιχτά. Όσο δεν αντιμετωπίζουμε τα θέματα που ανέσυρε ο Β’ Παγκόσμιος – την καταστροφή, την αδελφοκτονία, το Ολοκαύτωμα – και τα θάβουμε πρόχειρα, προσπερνώντας τα κάτω από το ψεύτικο πέπλο της ευμάρειας, τόσο αυτά μας κυνηγούν και αναβιώνουν.

‘Ο μόνος νεκρός που επιστρέφει, είναι αυτός που θάφτηκε πολύ γρήγορα και πολύ βαθειά’ έγραψε ο γάλλος φιλόσοφος Gilles Deleuze, και με αυτήν τη ρήση ξεκινάει η παράσταση του Βερλικόφσκι ‘Οι Γάλλοι’.

Ο Κριστόφ Βαρλικόφσκι ανάμεσα στους στενούς του συνεργάτες, τον δραματουργό Πιοτρ Γκραζίνσκι και τον ηθοποιό Γιάτσεκ Πονιετσάλεκ.

Αυτό το όμορφο, απλό και κομψό θέατρο, αναμένει στη συνέχεια να φιλοξενήσει και άλλα έργα από το παλαιότερο ρεπερτόριο του θιάσου, όπως το The African Tales of Shaeskspeare, έργο παραγγελία της πλατφόρμας Πρόσπερο (ένα διεθνές σχέδιο για τη διεύρυνση των καλλιτεχνικών συνόρων των ευρωπαϊκών θεάτρων όπως η Μοδένα, η Λιέγη, η Λισσαβόνα, το Βερολίνο κ.ά), που βασίζεται στα έργα του Σαίξπηρ: Οθέλλος, Βασιλιάς Ληρ, Έμπορος της Βενετίας και τη νουβέλλα του J.M. Coetzee Summertime.

Eνδιαφέρον παρουσιάζει η δραστηριότητα του νέου θεάτρου με την πολιτική των μετακλήσεων από νέους ταλαντούχους σκηνοθέτες και συγγραφείς που αναδείχτηκαν σε διεθνή φεστιβάλ όπως φέτος τον Markus Ohrn που παρουσίασε την Σονάτα των Φαντασμάτων του Στρίνμπεργκ, καθώς και η ανάδειξη των νέων Πολωνών δημιουργών με τη δράση ‘Generation After – A Showcase’ και τη συνεργασία φεστιβάλ και σκηνών απ’ όλον τον κόσμο.

Ταυτόχρονα λειτουργούν οι πλατφόρμες χορού ‘Αctivism Dance. Spaces Choreography’ αλλά και διαλέξεις και συναντήσεις όπως το ABOUT THE DIVINE AND HUMAN IN THE GREEK THEATER, για το Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο, αλλά και για το Χόλυγουντ και τα σύμβολα του, με προβολές και διαλέξεις όπως τη σειρά POWER, SEX AND LUST. OLD HOLLYWOOD IN THE NEW THEATRE.

Μαζί και δύο Παιδικές Σκηνές, Εργαστήρι Συγγραφής και Δραματουργίας και πολλά workshops σε όλα τα πεδία, Σκηνοθεσία, Χορογραφία, Υποκριτική από Πολωνούς εκπαιδευτές αλλά και με μετακλήσεις ξένων δημιουργών και δασκάλων.

Στόχος είναι να δημιουργηθεί μία κινητικότητα γύρω από τη σύγχρονη, πρωτότυπη δημιουργία και ένας δημιουργικός προβληματισμός γύρω από τα ζητήματα της ανάμειξης όλων των τεχνών στη σύγχρονη παραστατική πραγματικότητα.