MINDHUNTER
Πόλεμος του Βιετνάμ, Γουότεργκεϊτ, Μanson Family, ντίσκο: δεν είναι να απορεί κανείς πώς έχασε το μυαλό της η Αμερική στα 70s. Με την επαναστατική ιδεολογία της προηγούμενης δεκαετίας να έχει ουσιαστικά ανατιναχθεί, οι Αμερικάνοι αγκάλιασαν τον ατομισμό (ο συγγραφέας, κι έμβλημα του New Journalism, Τομ Γουλφ ονόμασε τα 70s “the Me decade”) κι έμοιαζαν με κοτόπουλα με κομμένο το κεφάλι μπροστά στις απρόβλεπτες κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις. Κάπου εκεί, το κομμένο κεφάλι άρχισε να αποκτά κυριολεκτική σημασία – και να μην περιορίζεται μόνο στα συμπαθή, μα με προδιαγεγραμμένη KFC μοίρα, δίποδα. Μια σειρά από απάνθρωπα εγκλήματα με επαναλαμβανόμενη μέθοδο και φαινομενικά κοινή υπογραφή άρχισε να εμφανίζεται όλο και πιο συχνά στο μενού του FBI: καλώς ήρθατε στο origin story των serial killers και στη νέα σειρά του Ντέιβιντ Φίντσερ, Mindhunter.
Έξι χρόνια αφότου βοήθησε το Netflix να εγκαινιάσει την παντοδυναμία του στο original streaming πρόγραμμα με το House of Cards, o διάσημος σκηνοθέτης επιστρέφει όχι μόνο στον streamer-γίγαντα, αλλά και στις σκοτεινές γωνίες του ανθρώπινου μυαλού που είχε εξερευνήσει με μνημειώδη επιτυχία σε εμβληματικά θρίλερ, όπως το Se7en, το Zodiac και To Κορίτσι με το Τατουάζ. Αντλώντας υλικό από το βιβλίο Mindhunter: Inside the FBI’s Elite Serial Crime Unit του Τζον Ντάγκλας (του πράκτορα του FBI που αποτέλεσε έμπνευση για τον αντίστοιχο χαρακτήρα με όνομα Τζακ Κρόφορντ που πρωταγωνιστεί στα βιβλία του Τόμας Χάρις Η Σιωπή των Αμνών και Κόκκινος Δράκος που έχουμε δει να μεταφέρονται στη μεγάλη οθόνη), ο Φίντσερ και ο σεναριογράφος Τζο Πένχολ στρέφουν το μεγεθυντικό τους φακό σε ένα μέχρι τώρα ανύπαρκτης κινηματογραφικής και τηλεοπτικής σημασίας κομμάτι της αστυνομικής έρευνας: τις ρίζες της ψυχολογικής σκιαγράφησης των κατά συρροή δολοφόνων με σκοπό την κατανόηση των κινήτρων και των μεθόδων τους για την πρόβλεψη των επόμενων κινήσεών τους.
Η χρονιά είναι το 1977 και, μετά από μια αποτυχημένη διαπραγμάτευση ομηρίας, ο νεαρός πράκτορας του FBI Χόλντεν Φορντ (Τζόναθαν Γκροφ), προσπαθεί να πείσει τους ανώτερούς του ότι μια πιο προσεκτική ανάλυση της ψυχοσύνθεσης και του τρόπου σκέψης των εγκληματιών θα βοηθήσει στην επιτυχία των ερευνών (και, μελλοντικά, των συλλήψεων) των πιο διαταραγμένων προσωπικοτήτων. Αντιμέτωπος με τη δυσπιστία του προϊστάμενού του, αναλαμβάνει τελικά να συνοδεύσει έναν βετεράνο συνάδελφό του, τον Μπιλ Τεντς (Χολτ Μακάλανι) σε ταξίδια σε διάφορες πόλεις των ΗΠΑ. Εκεί μιλούν για τα ευρήματα της εγκληματολογικής ψυχολογίας σε αστυνομικούς που βρίσκονται σε αδιέξοδο μπροστά σε νοσηρά εγκλήματα που ποτέ δεν είχαν φανταστεί. Στα δύο πρώτα επεισοδια της σειράς που έκαναν πανευρωπαϊκή πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λονδίνου, ήταν σαφές ότι το Mindhunter ενδιαφέρεται περισσότερο για τη… θεωρία της πράξης παρά για τη δράση. «Δεν φοβηθήκαμε να κάνουμε μια σειρά με πολύ διάλογο. Δεν μπορούσαμε να το αποφύγουμε κιόλας», είπε ο Φίντσερ μετά την προβολή.
Και πρόκειται για πραγματικά συναρπαστικό διάλογο, τουλάχιστον στις συζητήσεις του Φορντ με τον φυλακισμένο Έντμουντ Κέμπερ (ο Κάμερον Μπρίττον θα σας κάνει να κοιτάζετε πολλές φορές πίσω σας όταν γυρίζετε μόνοι σπίτι το βράδυ), έναν χαρισματικό δολοφόνο που σκότωσε τη μητέρα του και στη συνέχεια χρησιμοποίησε το κομμένο κεφάλι της (told ya) για να ικανοποιήσει σεξουαλικά τον εαυτό του. Ναι, μια από τις πιο βασικές φροϋδικές αρχές βρίσκει την (αρρωστημένη) εφαρμογή κι ανάλυσή της εδώ, με τον Φίντσερ να χρησιμοποιεί ακόμα κι ένα σάντουιτς με αυγό για να δημιουργήσει ανατριχιαστική ένταση. Οι δύο πρωταγωνιστές, που βρέθηκαν μαζι με τον Φίντσερ στην προβολή στο Λονδίνο, σε μια απόπειρα να ελαφρύνουν το κλίμα, μίλησαν για τη σχέση με τις μανάδες τους. «Το άτομο με το οποίο είχα την πιο στενή σχέση στη ζωή μου ήταν η μητέρα μου. Την λάτρευα. Πέθανε πριν από 2 χρόνια. Αλλά όσο μελετούσα αυτούς τους ανθρώπους [τους δολοφόνος στη σειρά] έβλεπα πόσο περίεργη σχέση είχαν με τη μητέρα τους. Άλλους τους κακοποιούσαν, άλλους τους καταπίεζαν, άλλους τους ταπείνωναν και φαίνεται ότι από εκεί ξεκινούσαν όλα», εξηγεί ο Μακάλανι. Ο Γκροφ, πάντως, έχει έναν πιο απλό λόγο για να είναι ευγνώμων για το πώς κατέληξε: «Η μαμά μου με άφησε να ντυθώ Μαίρη Πόπινς για το Χάλογουιν όταν ήμουν 3 ετών οπότε αυτός είναι ο λόγος που δεν είμαι serial killer σήμερα».
Ο Φίντσερ, που φημίζεται μεταξύ άλλων και για την εμμονή του στη λεπτομέρεια, εισάγει το θεατή στο περιβάλλον του Mindhunter σαν να του ανοίγει την πόρτα σε ένα παλιό σπίτι που είχε χρόνια να επισκεφτεί, αλλά θυμάται αμυδρά. Aυτό το lived in χαρακτηριστικό (και το στρατηγικά τοποθετημένο χιούμορ) δημιουργεί μια αίσθηση οικειότητας που μάλλον θα βοηθήσει τα, πολλές φορές αδιανόητα δυσάρεστα, συμβάντα που συναντούν οι ήρωες να κυλήσουν πιο ομαλά στη συνείδηση του μέσου binge-watcher. «Μου αρέσει η δεκαετία του ’70. Δεν ήθελα να το παρακάνω με την αναπαράσταση εποχής, πρόσεχα να μην γίνει πολύ “Ρον Μπέργκουντι” ή πολύ κιτς, προτίμησα τη δραματοποίηση της εποχής παρά το να ελπίζω ότι το κοινό θα καταλάβει βασιζόμενο στις εικόνες που ίσως ήδη έχει στο μυαλό του», συμπλήρωσε ο σκηνοθέτης.
Όσο για τον Γκροφ, από τα μεγαλύτερα ονόματα του Μπρόντγουεϊ χάρη σε μιούζικαλ όπως το Hamilton και το Spring Awakening και γνωστός στο ευρύ κοινό από το Glee, έχει εδώ την ευκαιρία να δοκιμάσει την ανεπιτήδευτη αμεσότητά του σε ένα χαρακτήρα που δεν εκφράζεται με τραγούδι και χορό, αλλά με διεξοδικές αναλύσεις και δίψα για μάθηση – πάντα κρατώντας το κοινό σε εγρήγορση με μια ερμηνεία που έχει ανάγκη από τη γοητεία του. «Δεν είμαι λάτρης και γνώστης των ιστοριών με serial killers, σε αντίθεση με όλους τους γύρω μου, αλλά μου αρέσει να ακούω τις προσωπικές ιστορίες ανθρώπων κι αυτό το στοιχείο του Φορντ μού βγήκε φυσικά. Μάθαινα παράλληλα με το χαρακτήρα».
Και αν όλα τα παραπάνω ακούγονται κάπως βαριά κι ασήκωτα για ένα χαλαρό Σαββατοκύριακο, η όαση βρίσκεται σε μικρές στιγμές όπως το άκουσμα του τραγουδιού Psycho Killer μετά από ένα έντονο επεισόδιο, με τον Φίντσερ να παραδέχεται ότι η χρήση του ήταν αποκλειστικά και μόνο σατιρική: «Επιτέλους είχα την ευκαιρία να το τοποθετήσω σε μια σκηνή, όπως ήθελα εδώ και χρόνια. Είναι πολύ αστείο κομμάτι».
