Eσείς τι ορίζετε ως εφηβικό θέατρο; Με την εμπειρία που έχω στα εφηβικά θεάματα εδώ και 20 χρόνια που βρίσκομαι μέσα στο σχολείο και κάνω θέατρο -τόσο ανεβάζοντας έργα με εφήβους για να τα δουν οι μεγάλοι, όσο και με μεγάλους για να τα δουν οι έφηβοι- έχω αρχίσει να αντιλαμβάνομαι τον κραδασμό που υπάρχει στα σχολεία. Τα ζητήματα που απασχολούν τους νέους είναι πολλά, όλα άλυτα και διαρκούν μια ολόκληρη ζωή. Ως εφηβικό θέατρο λοιπόν θα χαρακτήριζα ένα θέατρο που μιλά για ζητήματα πρωτογενή και όχι αποκλειστικά νεανικά. Κάθε άλλο, διότι ο νέος άνθρωπος στην εφηβεία αρχίζει να αντιμετωπίζει προβλήματα υπαρξιακά, πολιτειακά, πολιτισμικά, θέματα ετερότητας στα οποία θα προσπαθεί να τοποθετηθεί ή να επιλύσει μαι ζωή. Και αυτά τα θέματα είναι η βασική προτεραιότητα του θεάτρου και της τέχνης κατά τη γνώμη μου. Ό, τι μπορεί να λυθεί από μόνο του, με τη συζήτηση, δεν χρειάζεται να γίνει έργο τέχνης.
Ποια είναι η θεματική που σας ενδιαφέρει ως σκηνοθέτη; Τα θέματα που έχουμε διαχειριστεί ως τώρα είναι θέματα αρχετυπικά. Δεν έχω ποτέ επικεντρωθεί στις ηλικίες των δραματικών προσώπων ή στο θέατρο των συγκεκριμένων πλοκών. Οι πρώτες δύο παραγωγές είχαν θέμα τα πραγματικά θέματα που απασχολούν τους νέους. Με την παράσταση Μετά τον Αφρό (με την ομάδα 4frontal το 2009), βασισμένη σε κείμενα των ηθοποιών, αναζητήσαμε τα αδιέξοδα της ηλικίας λίγο πριν την ενηλικίωση. Μετά ήρθε το έργο του Τζακ Θορν Ρισπέκτ- θάβοντας τον αδερφό σου στο πεζοδρόμιο (παραγωγή του Γιώργου Λυκιαρδόπουλου), μια ελεύθερη ανάγνωση της Αντιγόνης, με ήρωες εφήβους και θεματολογία σκληρή, απόρριψη- ομοφυλοφυλία- οικογενειακή αδιαφορία- αυτοκτονία. Από την επόμενη χρονιά, το 2011, ξεκινήσαμε, με την ομάδα 4frontal την τριλογία της ουτοπίας, μια πορεία που την ονομάσαμε «Θέατρο εντός των τειχών», με κύριο στόχο (εκτός από τα Σάββατα που παίζουμε στο Θεάτρο του Νέου Κόσμου) να πηγαίνουμε την παράσταση μέσα στο σχολείο και να απαλλαγούμε από ζητήματα παραγωγής (σκηνικά, κοστούμια, φώτα) που κατά τη γνώμη μας έκανε το θέατρό μας να μην μοιάζει πολύ με κάθε άλλο. Διαλέξαμε αναγνωρίσιμα και δύσκολα έργα, πολιτικό θέατρο, κωμωδία καταστάσεων και τέλος ένα φιλοσοφικό μανιφέστο. Και βέβαια αυτό το πείραμα πέτυχε.
Λειτουργεί το θέατρο μέσα στο σχολείο; Είναι μια θαυμάσια εμπειρία. Δίνεται η δυνατότητα στο σχολείο να μπολιαστεί με μια εξωσχολική εκδήλωση επαγγελματικού επιπέδου, να μπορέσουν οι ίδιοι οι μαθητές να είναι οι οικοδεσπότες μιας εξ ορισμού ωραίας και βαθιά επαναστατικής δράσης και να μείνει συμπυκνωμένη η αίσθηση μέσα στο σχολικό κτίριο ότι και οι ίδιοι οι μαθητές έχουν δυνατότητες , ότι το σχολείο δεν είναι φυλακή αλλά μια βάση ατομικής ανάπτυξης και ομαδικής δημιουργίας.
Παράλληλα με την παράσταση διοργανώνεται και άλλες δραστηριότητες ( συζητήσεις, εργαστήρια) για τους νέους; Πώς αντιδρούν ; Έχουμε φτιάξει, με την καθοριστική συμβολή της θεατροπαιδαγωγού Ηρούς Ποταμούση , ένα θεατροπαιδαγωγικό υλικό για τον καθηγητή πριν φέρει την τάξη του στην παράσταση και υλικό, όταν γυρίσει πίσω σε αυτήν. Μετά τη παράσταση στο σχολείο, κάνουμε μια σειρά από θεατρικά παιχνίδια στη σκηνή, δίνουμε την δυνατότητα στους θεατές να ερμηνεύσουν σκηνικά, διάφορες άλλες επιλογές που θα μπορούσαν να έχουν τα δραματικά πρόσωπα και διάφορες δράσεις για την κατανόηση της αισθητικής και της γλώσσας του θεάτρου. Οι μαθητές έχουν άμεση ανταπόκριση, λένε την γνώμη τους χωρίς λογοκρισία, έχουν αίσθηση και γνώμη για αυτό που είδαν και κριτική στάση στα πράγματα. Να πω πάντως ότι οι μαθητές φέρονται με αυτήν την άνεση μετά την παράσταση κατά τη γνώμη μου και για δύο άλλους λόγους, πέραν της δικής τους αυτοέκφρασης: είναι τυχεροί γιατί κάποιος χειραφετημένος και ευαίσθητος καθηγητής οργάνωσε να φέρει το θέατρο στο σχολείο τους, ένας σίγουρα καλός καθηγητής που έχει αφήσει χώρο στους μαθητές του για προσωπική ανάπτυξη. Αλλά και η δομή της παράστασης, το στήσιμό της και ο χώρος που παίζεται έχει μια θεατρική αίσθηση «ανοιχτή» στο κοινό, η διάταξη της σκηνοθεσίας προσκαλεί τον θεατή να συμμετάσχει.
Εκτός από σκηνοθέτης είστε παιδαγωγός και θεατρολόγος. Γιατί πρέπει να διδάσκεται θέατρο στα σχολεία; Εγώ πιστεύω ότι το θέατρο στο σχολείο εξυπηρετεί δύο μεγάλα κεφάλαια της εκπαίδευσης. Μπορεί, και οφείλει, να ενισχύσει ισχυρές αξίες για τη ζωή, αξίες διαχείρισης και ανοχής της πραγματικότητας όπως η λειτουργία της ομάδας, η αλληλεγγύη, η επινόηση ενός κοινού στόχου, ο σεβασμός στη γνώμη και την πρόταση του άλλου, η αποδοχή της ετερότητας της ανθρώπινης σκέψης, η χωρίς λογοκρισία, χωρίς ανταπόδοση, δημιουργικότητα, η ελεύθερη έκφραση του σώματος, η απελευθερωτική δύναμη της παραβολής μέσα από την μυθοπλασία. Αν μπορεί να τα κάνει αυτά ένα άλλο μάθημα σε τόσο σύντομο χρόνο και μαζί οι μαθητές να έχουν γίνει καλύτεροι στον προφορικό λόγο και στο πώς δομούν την γραπτή έκφραση (δίνοντάς της συνοχή ,επιχειρήματα και πειστικότητα) ε, τότε δεν χρειάζεται θέατρο στο σχολείο. Τώρα αν κάποιος ακόμα παρεξηγεί το μάθημα σημαίνει ότι ο θεατρολόγος οφείλει να γίνει καλύτερος και αυτός που παρεξηγεί να χειραφετηθεί. Και τα δύο μεγάλα αιτούμενα στη σύγχρονη εκπαίδευση.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της νέας γενιάς; Οι νέοι έχουν περισσότερες ανησυχίες έχετε εσείς και εγώ. Γιατί, δυστυχώς δεν έχουν την δυνατότητα να έχουν επιλογές αυτόνομες, καθορίζονται από τους ενήλικους. Και δεν ξέρουν ότι με τον α ή β τρόπο αυτό θα γίνεται πάντα. Εγώ νομίζω ότι κάθε γενιά είναι καλύτερη από την προηγούμενη, έχει περισσότερο, είναι πιο ώριμη, κάνει δικά της λάθη, δεν φορτώνεται τα παλιά. Όσο για τα προβλήματα που όλο λέμε ότι έχουμε, εγώ δεν είμαι και τόσο σίγουρη ότι είναι όλα τόσο κακά τα πράγματα. Θα μάθουμε να ζούμε με λιγότερα και να επινοούμε τον ενδιαφέροντα εαυτό μας.
Οι παραστάσεις Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας και Φάουστ παίζονται σε σχολεία Β’ βάθμιας εκπαίδευσης και στις μεγάλες τάξεις του Δημοτικού. Η παράσταση Φάουστ παίζεται επίσης στο Θέατρο του Νέου Κόσμου κάθε Σάββατο στις 4 μ.μ.
