Η απτική γλώσσα Shapereader στη φετινή Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης

H γλώσσα Shapereader είχε συστηθεί στο ελληνικό κοινό πέρσι τον χειμώνα στην Στέγη του ιδρύματος Ωνάση. Ο κομίστας και μουσικός Ilan Manouach, που τη δημιούργησε, είχε εξηγήσει τότε στην Popaganda ότι το Shapereader είναι μια νέα γλώσσα που οργανώνεται χωρικά μέσα από νοηματικά συμπλέγματα αφη-γραμμάτων (απτικά σύμβολά) που διέπονται από σχέσεις ενός απλού συντακτικού ένα σύνολο από ανάγλυφα σχήματα που συμβολίζουν τους χαρακτήρες, τις δράσεις τους, τα συναισθήματα τους, τους χώρους στους οποίους εκτυλίσσεται η πλοκή της ιστορίας και ό,τι άλλες σχετικές πληροφορίες με την αφήγηση.

Επίσης είχε επισημάνει ότι Shapereader καθώς δεν είναι κείμενο αλλά λειτουργεί όπως τα πικτογράμματα, απευθύνεται σε όποιον αναγνώστη έχει πρόσβαση στο υπόμνημα. Με αυτόν τον τρόπο τα έργα που προκύπτουν μπορούν να είναι προσβάσιμα από οποιονδήποτε, άτομα με αναπηρία στην όραση ή βλέποντες και ανεξαρτήτου γλώσσας.

Στη φετινή Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ο Ilan Manouach, ύστερα από πρόσκληση του Υπουργείου Πολιτισμού και Γραμμάτων του Βελγίου θα παρουσιάσει μια εκδοχή της υπάρχουσας έκθεσης Shapereader αλλά και μια σειρά νέων έργων.

Ο κομίστας και μουσικός Ilan Manouach.

Πώς θα γίνει η παρουσίαση της γλώσσας Shapereader στην έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης και ποιες οι προσδοκίες σας; Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης είναι η σημαντικότερη διοργάνωση για τους επαγγελματίες του βιβλίου αλλά και για τους 250,000 επισκέπτες που συγκεντρώνονται εκεί κάθε χρόνο. Μου ζητήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Γραμμάτων του Βελγίου να κάνω την παραγωγή μιας έκθεσης Shapereader για το κεντρικό παβιγιόν της Buchmesse. Θα παρουσιάσω μια συμπυκνωμένη εκδοχή της υπάρχουσας έκθεσης αλλά και μια σειρά νέων έργων, τα Shapereader tea bricks. Οι «πλάκες τσαγιού» ήταν μια μορφή αποθήκευσης και διατήρησης του τσαγιού ώστε να διευκολύνονται οι εμπορικές συναλλαγές. Οι πλάκες ήταν χαραγμένες σαν σοκολάτα, φέρανε την σφραγίδα του Αυτοκράτορα και τις χρησιμοποιούσαν σαν νόμισμα. Ένα είδος βρώσιμου συναλλάγματος δηλαδή. Η νέα σειρά ξεκινάει με αφετηρία την ιστορία αυτή και παρουσιάζεται με την μορφή δέκα απτικών αφηγηματικών έργων που διαδραματίζονται στις Ολλανδικές αποικίες της Ινδονησίας. Οι αφηγήσεις ανακατασκευάζουν τον Δρόμο του τσαγιού και ξεδιπλώνουν τις σχέσεις αποικιακής εκμετάλλευσης ως σχέσεις εξίσου κειμενικές.   

Ποια η μέχρι τώρα πορεία της Shapereader στη διεθνή και ελληνική αγορά; Το Shapereader έχει ταξιδέψει σε 20 χώρες και έχει παρουσιαστεί, πέρα από τον χώρο του βιβλίου σε διαφορετικά πλαίσια, από τον χώρο της σύγχρονης τέχνης (MUSAC, Ισπανία), στον ακαδημαϊκό χώρο (University of Washington), σε φεστιβάλ κόμικς (Angouleme, Fumetto), σε διοργανώσεις με αντικείμενο την προσβασιμότητα (Swiss Handicap), σε γκαλερί και σε πολιτιστικά κέντρα (IVDE, Dubai & Hippolyte, Helsinki, Sesc Ipiranga, Sao Paulo), κλπ. Είναι επίσης το αντικείμενο του διδακτορικού μου στο Aalto της Φινλανδίας.

Έχουν υπάρξει εκδόσεις σε γλώσσα Shapereader μέχρι τώρα; Για την ώρα το Shapereader είναι διαθέσιμο μόνο μέσα από τις εκθέσεις και τα εργαστήρια. Υπάρχουν όμως σχέδια για τον σχεδιασμό εφαρμογών και την μαζικότερη παραγωγή έργων με σκοπό την ευρύτερη εξάπλωση της απτικής ανάγνωσης σε άτομα με αναπηρία στην όραση και βλέποντες.